Đau dạ dày là tình trạng dạ dày gặp vấn đề, bị tổn thương chủ yếu do trào ngược dạ dày hay viêm loét. Những người bị đau dạ dày thường có cảm giác khó chịu, đau âm ỉ. Cơn đau có thể xuất hiện khi bệnh nhân quá đói hoặc ăn quá no, căng thẳng đầu óc hoặc làm việc quá sức. Để điều trị người bệnh có thể sử dụng thuốc Tây y hoặc Đông y theo hướng dẫn của thầy thuốc. Dưới đây là 10 bài thuốc Đông y chữa đau dạ dày hiệu quả nhất mà bạn có thể tham khảo và áp dụng.
Đau dạ dày theo Đông y
Đau dạ dày là tình trạng dạ dày gặp vấn đề và bị tổn thương chủ yếu do trào ngược dạ dày hay viêm loét. Những người bị đau dạ dày sẽ nhận thấy cơn đau xuất hiện thường xuyên, đau âm ỉ kèm theo cảm giác khó chịu và nhiều triệu chứng nghiêm trọng. Cụ thể như: Ăn uống kém, chướng bụng, đầy bụng, ợ nóng, ợ chua, ợ hơi, có cảm giác buồn nôn, nôn, chảy máu tiêu hóa…
Cơn đau có thể xuất hiện ngay cả khi bệnh nhân quá đói hoặc ăn quá no. Ngoài ra người bệnh có thể cảm thấy đau ở vùng thượng vị, chướng bụng, đầy hơi và nôn ói khi căng thẳng đầu óc hoặc làm việc quá sức. Tâm trạng thất thường cũng làm tăng tần suất đau, khiến cơn đau xuất hiện dai dẳng và tăng mức độ nghiêm trọng.
Trong Y học cổ truyền, đau dạ dày được gọi là chứng vị quản thống. Bệnh lý này xuất hiện do những nguyên nhân như cảm hàn tà xâm phạm làm phát sinh chứng tà phạm vị, can khí phạm vị và nộ thương can (tỳ vị hư hàn).
Tùy thuộc vào triệu chứng và nguyên nhân, chứng vị quản thống được điều trị bằng nhiều bài thuốc Đông y khác nhau, giúp khắc phục tình trạng, nguyên nhân, cải thiện triệu chứng và những vấn đề liên quan.
Danh sách 10 bài thuốc đông y chữa đau dạ dày hiệu quả nhất
Bên cạnh thuốc Tây y, các loại thảo dược thiên nhiên và lối sống lành mạnh, những bài thuốc Đông y cũng được sử dụng rộng rãi trong quá trình điều trị đau dạ dày và phòng ngừa viêm loét. Ưu điểm của những bài thuốc này là đơn giản, dễ thực hiện, có độ an toàn cao, không gây tác dụng phụ nguy hiểm do các nguyên liệu được dùng đều có nguồn gốc từ thiên nhiên.
Tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ của các triệu chứng và nguyên nhân cụ thể, người bệnh có thể tham khảo và áp dụng những bài thuốc đông y chữa đau dạ dày dưới đây:
1. Bài thuốc đông y chữa đau dạ dày do can khí phạm thị
Trong Y học cổ truyền, can khí phạm thị chính là một trong những nguyên nhân thường khiến cơn đau dạ dày phát sinh. Cụ thể khí cơ uất trệ, hệ thống thần kinh bị ức chế do người bệnh làm việc gắng sức, thường xuyên căng thẳng, stress, lo nghĩ quá nhiều. Từ đó khiến dạ dày bị tổn thương và đau.
Bài thuốc đông y chữa đau dạ dày do can khí phạm thị có tác dụng giải tỏa căng thẳng, làm dịu thần kinh, giúp tinh thần sản khoái, làm dịu tổn thương và cải thiện các hoạt động của dạ dày.
Nguyên liệu:
- 12 gram Bạch thược
- 8 gram Sài hồ
- 4 gram Chích thảo
- 8 gram Xuyên khung
- 8 gram Hương phụ
- 8 gram Chỉ xác.
Cách thực hiện:
- Rửa sạch các nguyên liệu đã chuẩn bị, sau đó cho vào ấm và sắc lấy nước uống
- Mỗi ngày uống 1 thang thuốc, kiên trì trong 10 ngày sẽ nhận thấy các triệu chứng cải thiện rõ rệt.
2. Bài thuốc Đinh thù lý trung thang điều trị đau dạ dày và các triệu chứng
Bài thuốc Đinh thù lý trung thang phù hợp với những người thường xuyên đi ngoài, đầy bụng, có cảm giác lạnh bụng và đau râm ran ở vùng thượng vị. Việc sử dụng vài thuốc này sẽ giúp người bệnh làm giảm cảm giác khó chịu và đau ở thượng vị. Ngoài ra Đinh thù lý trung thang còn có tác dụng cải thiện chức năng và hoạt động của dạ dày, giúp tiêu hóa tốt, làm ấm bụng và giảm đi ngoài.
Nguyên liệu:
- 12 gram Đinh hương
- 12 gram Can khương
- 12 gram Ngô thù du
- 6 gram Cam thảo
- 6 gram Nhân sâm
- 8 gram Quan phế
- 8 gram Bạch truật.
Cách thực hiện:
- Mài nhỏ mộc hương
- Cho tất cả vị thuốc vào ấm chứa 1 lít nước lọc
- Đun sôi ấm thuốc với lửa nhỏ khoảng 45 phút
- Để nguội, uống trước hoặc sau bữa ăn
- Mỗi ngày uống 3 thang thuốc để nhanh chóng cải thiện tình trạng.
3. Bài thuốc Lương phụ hoàn gia giảm giúp kháng viêm và cải thiện đau dạ dày
Lương phụ hoàn gia giảm là bài thuốc đông y chữa đau dạ dày được áp dụng phổ biến. Bài thuốc này có tác dụng kháng viêm, chữa lành vết loét, giảm nóng rát và cải thiện cơn đau ở thượng vị. Bên cạnh đó bài thuốc còn có tác dụng giảm chứng đầy hơi, ợ nóng, trào ngược dạ dày thực quản và giúp an thần nhẹ, phù hợp với những bệnh nhân bị đau dạ dày do sinh lý.
Nguyên liệu:
- 10 gram Thanh bì
- 10 – 18 gram Uất kim
- 10 gram Sa nhân
- 10 gram Cao lương khương đã được ngâm trong rượu
- 15 gram gram Hương phụ.
Cách thực hiện:
- Mang Hương phụ rửa sạch, để ráo, sau đó ngâm với giấm trong 24 giờ
- Cho Hương phụ cùng Cao lương khương, Sa nhân, Thanh bì, Uất kim vào ấm, thêm 500ml nước
- Tiến hành đun sôi thuốc để thu được nước thuốc bằng 1/3 lượng nước ban đầu
- Chắt nước thuốc ra bát và uống trước khi ăn
- Sử dụng một thang thuốc mỗi ngày cho đến khi nhận thấy bệnh đau dạ dày giảm rõ rệt.
4. Chữa đau dạ dày, xuất huyết ngoài/ trong dạ dày bằng bài thuốc Y lâm cải thác gia giảm
Bài thuốc Y lâm cải thác gia giảm có tác dụng điều trị đau dạ dày và cải thiện các triệu chứng của bệnh gồm đau thượng vị, ăn uống kém, chướng bụng, đầy bụng, ợ nóng, ợ chua, ợ hơi, có cảm giác buồn nôn, nôn, chảy máu tiêu hóa, phù hợp với những bệnh nhân bị suy nhược, xuất huyết ngoài hoặc trong dạ dày.
Những thành phần trong bài thuốc có tác dụng lưu thông mạch máu, điều hòa khí huyết, giảm đau, làm tan những vùng xuất huyết trứ trệ tồn tại trong mạch máu, phòng ngừa viêm loét xuất huyết trong dạ dày.
Ngoài ra bài thuốc Y lâm cải thác gia giảm còn có tác dụng ổn định hoạt động tiêu hóa của dạ dày, kích thích ăn ngon, phòng ngừa tình trạng mệt mỏi, khó chịu, đau dạ dày về đêm và cải thiện tâm trạng hiệu quả.
Nguyên liệu:
- 12 gram Thảo linh chi
- 8 gram Ô dược
- 12 gram Cửu nguyên xuẩn
- 12 gram Hồng hoa
- 12 gram Cam thảo
- 12 gram Đào nhân
- 12 gtam Đương quy
- 6 gram Hương phụ
- 8 gram Đơn bì
- 6 gram Chỉ xác
- 8 gram Xuyên xích thước
- 4 gram Huyền hồ.
Cách thực hiện:
- Cho các vị thuốc đã rửa sạch vào ấm, thêm 1 lít nước
- Tiến hành đun sôi thuốc để thu được 300ml nước thuốc
- Chắt nước thuốc ra bát, chia nước thuốc thành 3 lần dùng và uống trước khi ăn
- Sử dụng một thang thuốc mỗi ngày, kiên trì uống thuốc trong 1 tháng.
5. Bài thuốc Vị âm bất túc điều trị đau dạ dày mãn tính do ăn uống thiếu lành mạnh
Chứng âm bất túc (đau dạ dày mãn tính) có thể xuất hiện khi người bệnh thường xuyên sử dụng đồ ăn cay nóng, uống nhiều rượu bia hoặc bỏ bữa. Việc sử dụng bài thuốc Vị âm bất túc sẽ giúp người bệnh cải thiện các triệu chứng, giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của cơn đau, giảm cảm giác buồn nôn và ăn uống ngon miệng hơn.
Bên cạnh đó người bệnh có thể phòng ngừa viêm loét, xuất huyết dạ dày và trào ngược dạ dày thực quản nếu kiên trì sử dụng bài thuốc Vị âm bất túc.
Nguyên liệu:
- 12 gram Cam thảo
- 32 gram Bạch thược.
Cách thực hiện:
- Đun sôi Cam thảo và Bạch thược cùng với 1 lít nước lọc
- Sau 20 phút, tắt bếp, lọc lấy phần bã, chỉ dùng phần nước
- Chắt nước thuốc ra bát, uống trước bữa ăn 3 lần mỗi ngày
- Kiên trì uống thuốc trong 1 tháng để cơn đau dạ dày và các triệu chứng sớm thuyên giảm.
6. Chữa nóng rát thượng vị, đau dạ dày bằng bài thuốc Tiền đạo hòa trung
Trong Đông y bài thuốc Tiền đạo hòa trung được áp dụng với mục đục giảm nóng rát thượng vị, đau dạ dày. Bài thuốc này có tác dụng kháng viêm, chống khuẩn, làm lành tổn thương và vết loét trong dạ dày. Đồng thời giúp giảm đau, giảm nóng rát thượng vị, làm dịu cảm giác khó chịu, buồn nôn và giúp ăn ngon hơn.
Ngoài ra bài thuốc Tiền đạo hòa trung còn được áp dụng cho những người ăn uống khó tiêu, đầy dụng, hệ tiêu hóa rối loạn và hoạt động kém hiệu quả dẫn đến tiêu chảy hay táo bón, người có nguy cơ xuất huyết dạ dày.
Nguyên liệu:
- 8 gram củ sả
- 6 gram Súc sa mật
- 12 gram Mộc hương
- 12 gram Tô hợp hương
- 8 gram vỏ quýt
- 12 gram Gừng tươi.
Cách thực hiện:
- Rửa sạch các vị thuốc đã chuẩn bị, sau đó cho vào ấm và sắc lấy nước uống
- Nên uống thuốc trước bữa ăn trưa để tăng hiệu quả điều trị
- Mỗi ngày uống 1 thang thuốc, kiên trì trong 3 tháng sẽ nhận thấy các triệu chứng cải thiện rõ rệt.
7. Bài thuốc Sài hồ sơ can tán giúp chữa lành viêm loét, kháng viêm và giảm đau dạ dày
Những người bị đau dạ dày, viêm loét dạ dày thực quản, trào ngược dạ dày có thể sử dụng bài thuốc Sài hồ sơ can tán để khắc phục tình trạng. Bài thuốc này có tác dụng làm dịu cơn đau, kích thích quá trình làm lành tổn thương ở niêm mạc dạ dày.
Bên cạnh đó bài thuốc Sài hồ sơ can tán còn có tác dụng phòng ngừa và điều trị viêm loét, hỗ trợ các hoạt động của dạ dày, giúp ăn ngon và tiêu hóa tốt. Từ đó phòng ngừa rối loạn tiêu hóa, đầy bụng, chán ăn, táo bón hay tiêu chảy.
Nguyên liệu:
- 8 gram Xuyên khung
- 12 gtam Bạch thược
- 8 gram Sài hồ
- 8 gram Hương phụ
- 8 gram Chỉ xác
- 4 gram Cam thảo.
Cách thực hiện:
- Cho tất cả vị thuốc vào ấm chứa 1 lít nước lọc
- Đun sôi ấm thuốc với lửa nhỏ khoảng 30 phút
- Tắt bếp, để nguội, uống trước hoặc sau bữa ăn
- Mỗi ngày uống 1 thang thuốc, kiên trì sử dụng bài thuốc Sài hồ sơ để nhanh chóng cải thiện tình trạng.
8. Bài thuốc đông y chữa đau dạ dày, cải thiện cảm giác cồn cào và nóng rát ở thượng vị
Để điều trị đau dạ dày, cải thiện cảm giác cồn cào, buồn nôn, đầy bụng, khó chịu, nóng rát ở thượng vị, chán ăn và nhiều vấn đề khác liên quan đến hệ tiêu hóa, người bệnh có thể sử dụng vị thuốc Phục linh, Uất kim kết hợp với Đương quy, Bạch thược, Bạch truật, Sinh cam thảo và Sài hồ. Bài thuốc này có tác dụng làm mất cơ thể, an thần nhẹ, giảm đau, giảm kích ứng dạ dày và khắc phục cảm giác buồn nôn, khó chịu.
Nguyên liệu:
- 10 gram Phục linh
- 6 gram Uất kim
- 8 gram Đương quy
- 8 gram Bạch thược
- 8 gram Bạch truật
- 8 gram Sinh cam thảo
- 8 gram Sài hồ.
Cách thực hiện:
- Sơ chế các nguyên liệu và cho vào bình nấu thuốc, thêm 800ml nước và tiến hành sắc thuốc
- Chắt nước thuốc ra bát sau khi nước thuốc cạn còn 200ml
- Tiếp tục cho vào ấm 800ml nước lọc, sắc thuốc để lấy 200ml nước thuốc, chắt nước thuốc ra bác
- Thêm vào ấm thuốc 800ml nước lọc và sắc thuốc thêm một lần nữa, thu về 200ml nước thuốc
- Trộn 3 lần sắc thuốc và chia thành 3 phần bằng nhau, uống 3 lần mỗi ngày trước mỗi bữa ăn
- Để cải thiện các triệu chứng, người bệnh nên uống thuốc liên tục trong 3 tuần.
9. Bài thuốc Đông y điều trị ợ hơi, ợ chua, buồn nôn do rối loạn tiêu hóa và đau dạ dày
Khi mắc chứng rối loạn tiêu hóa, chức năng của dạ dày sẽ có dấu hiệu suy giảm, dạ dày gặp nhiều khó khăn trong việc xử lý các loại thực phẩm đã tiêu thụ dẫn đến đầy hơi, chướng bụng. Bên cạnh đó thức ăn tích tụ lâu ngày trong dạ dày bị ôi thiu, nhiều khí C02 được hình thành. Điều này khiến người bệnh thường xuyên muốn ợ hơi, khi ợ có vị chua, miệng đắng, đau dạ dày và có cảm giác khó chịu
Để điều trị ợ hơi, ợ chua, buồn nôn do rối loạn tiêu hóa và đau dạ dày, người bệnh có thể áp dụng bài thuốc sau:
Nguyên liệu:
- 12 gram Mã đề
- 8 gram Xương bồ
- 6 gram Nghệ vàng
- 8 gram Hương phụ
- 12 gram Cúc tần.
Cách thực hiện:
- Rửa sạch các vị thuốc, sau đó để ráo các vị thuốc và tán thành bột mịn
- Trộn đều bột cùng với mật ong nguyên chất, vo thành viên có kích thước to bằng hạt đậu và đựng trong 1 hộp kín có nắp đậy để bảo quản
- Uống 3 viên thuốc/ lần. Uống mỗi ngày 1 lần
- Sau 2 tuần kiên trì sử dụng bài thuốc, người bệnh sẽ nhận thấy triệu chứng ợ hơi, ợ chua, buồn nôn do rối loạn tiêu hóa và đau dạ dày thuyên giảm một cách rõ rệt.
10. Bài thuốc Hàn thương vị dương điều trị đau dạ dày, giảm buồn nôn và nóng rát thượng vị
Ớn lạnh liên tục, đau bụng trên đột ngột, phát sốt, chán ăn, chướng bụng… do hàn tà xâm nhập gây rêu lưỡi trắng, sốt, đau đầu. Để cải thiện tình trạng này, người bệnh có thể sử dụng bài thuốc Hàn thương vị dương. Ngoài tác dụng giảm đau và cải thiện triệu chứng sốt ớn lạnh, chán ăn, bài thuốc này còn có tác dụng giảm buồn nôn và nóng rát thượng vị, mang đến cảm giác dễ chịu cho người bệnh, giúp an thần nhẹ và ngủ ngon.
Nguyên liệu:
- 8 gram Lương khương
- 5 gram Sinh khương
- 8 gram Hương phụ.
Cách thực hiện:
- Rửa sạch các vị thuốc gồm Lương khương, Sinh khương, Hương phụ
- Để ráo các vị thuốc và tán thành bột mịn
- Bảo quản thuốc bột trong bình thủy tinh, đậy kín nắp
- Khi cần lấy từ 2 – 4 gram thuốc bột cho vào một ly nước ấm khoảng 200ml
- Khuấy đều cho đến khi bột tan hết, uống ngay khi còn ấm nóng
- Áp dụng bài thuốc Hàn thương vị dương mỗi ngày 1 lần. Sử dụng liên tục cho đến khi bệnh tình thuyên giảm.
Bài viết là thông tin về 10 bài thuốc đông y chữa đau dạ dày hiệu quả nhất, công dụng và cách thực hiện. Tuy nhiên trước khi sử dụng bất kỳ bài thuốc đông y nào, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác chuyên khoa hoặc trao đổi với thầy thuốc để lựa chọn bài thuốc phù hợp, đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả tối đa.
Bài viết liên quan:
- Các thuốc trị đau dạ dày tốt nhất 2020 – Giảm đau nhanh
- 7 bài thuốc dân gian chữa đau dạ dày hiệu quả, dễ kiếm
- 10+ cách chữa đau dạ dày tại nhà, giảm đau nhanh nhất
Xem thêm: Bệnh trĩ là gì? Nguyên nhân và giải pháp khắc phục