7 cách chăm sóc sức khỏe người bệnh tim mạch mùa dịch Covid-19

Bạn có thể xem toàn bộ thông tin về bệnh COVID-19 do coronavirus tại đây!

Bạn có thể xem toàn bộ thông tin về bệnh COVID-19 do coronavirus tại đây!

Người bệnh tim mạch là một trong những đối tượng “mong manh” nhất của mùa dịch bệnh Covid-19 với tỷ lệ tử vong cao khi nhiễm virus. Đây là căn bệnh mà tỷ lệ tử vong của người mắc bệnh tim thậm chí còn cao hơn cả bệnh tiểu đường và bệnh hô hấp.

Covid-19 đe dọa tính mạng người bệnh chủ yếu do tác động của virus đến phổi. Tuy nhiên, một nghiên cứu được công bố trên JAMA Cardiology ngày 27-3-2020 cho thấy Covid-19 cũng có thể gây tổn thương tim, ngay cả ở những người không có vấn đề về tim.

Những người có sức khỏe tim mạch kém có nhiều khả năng gặp các triệu chứng tồi tệ hơn khi nhiễm COVID-19. Một nghiên cứu công bố trên NCBI ngày 17-2-2020 cho biết có 4,2% người mắc bệnh tim mạch trong số 44.672 người mắc Covid-19 tại Trung Quốc.

Điều đáng nói là những người mắc bệnh tim mạch lại chiếm 22,7% trong tất cả các trường hợp tử vong. Tình trạng này khiến tỷ lệ tử vong của người bệnh tim khi nhiễm Covid-19 cao hơn người mắc bệnh tiểu đường và hô hấp mãn tính:

• Người mắc bệnh tim: 10,5%
• Người mắc bệnh tiểu đường: 7,3%
• Người mắc bệnh hô hấp mãn tính: 6,3%

Bệnh tim là một trong những căn bệnh nền khiến việc điều trị Covid-19 trở nên khó khăn hơn. Vậy làm sao chúng ta có thể bảo vệ sức khỏe người bệnh tim mạch trong mùa dịch Covid-19?

1. Chọn thực phẩm tốt cho người bệnh tim mạch

Bên cạnh chế độ dinh dưỡng hàng ngày, bạn nên bổ sung thêm những thực phẩm tốt cho tim mạch để bảo vệ sức khỏe trong mùa dịch Covid-19.

• Bông cải xanh: Một số nghiên cứu cho thấy bông cải xanh có thể giúp bạn giảm mức cholesterol trong máu nên đây được xem là thực phẩm tốt cho tim mạch.

• Măng tây: Măng tây giàu folate có khả năng hạn chế sự tích tụ của homocysteine trong cơ thể, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch như bệnh mạch vành hay đột quỵ.

• Cá béo: Nhóm cá béo cung cấp omega-3 và protein tốt cho cơ thể có thể bao gồm cá thu, cá hồi… Đặc biệt, hàm lượng chất béo bão hòa ở cá cũng ít hơn hẳn so với các loại thịt khác nên tốt cho tim mạch.

• Các loại đậu: Bạn nên bổ sung các loại đậu như đậu Hà Lan, đậu xanh, đậu phộng, đậu lăng… Đây là nguồn cung cấp chất dinh dưỡng có lợi cho tim như: chất xơ, protein, các chất chống oxy hóa mạnh.

• Hạt chia và hạt lanh: Hai loại hạt này là nguồn dinh dưỡng giàu omega-3 giúp hạ huyết áp, ngăn ngừa rối loạn nhịp tim, giảm thiểu mảng bám trên thành động mạch…

• Quả hạch: Bạn có thể bổ sung các loại quả hạch như hạnh nhân, óc chó, hồ đào, hồ trăn… Các loại hạt này chứa nhiều dinh dưỡng như protein, chất xơ, khoáng chất, vitamin, chất chống oxy hóa, omega-3…

• Chocolate đen: Một số nhà khoa học cho biết đây là loại thực phẩm có thể mang lại tác dụng chống xơ vữa động mạch, từ đó giảm thiểu rủi ro đau tim hay đột quỵ.

2. Vận động thể chất để nâng cao sức khỏe

Trong thời điểm cả nước cách ly toàn xã hội, bạn vẫn nên duy trì thói quen vận động thể chất tại nhà để tăng cường sức khỏe và nâng cao hệ miễn dịch cho cơ thể. Lối sống lành mạnh này là một giải pháp kết hợp điều trị bệnh tim đơn giản và hiệu quả mà bạn có thể áp dụng.

Bạn có thể lựa chọn các bài tập cho người bệnh tim mạch với những hoạt động thể chất nhẹ nhàng sau đây:

• Tập yoga: Đây là môn tập không những giúp người bệnh tim mạch tăng cường sức khỏe thể chất mà còn có tác dụng ổn định tâm trạng căng thẳng. Nếu bạn kiên trì tập yoga suốt một thời gian dài, triệu chứng rối loạn nhịp tim sẽ cải thiện.

Người bệnh tim mạch là một trong những đối tượng “mong manh” nhất của mùa dịch bệnh Covid-19 với tỷ lệ tử vong cao khi nhiễm virus. Đây là căn bệnh mà tỷ lệ tử vong của người mắc bệnh tim thậm chí còn cao hơn cả bệnh tiểu đường và bệnh hô hấp.

Covid-19 đe dọa tính mạng người bệnh chủ yếu do tác động của virus đến phổi. Tuy nhiên, một nghiên cứu được công bố trên JAMA Cardiology ngày 27-3-2020 cho thấy Covid-19 cũng có thể gây tổn thương tim, ngay cả ở những người không có vấn đề về tim.

Những người có sức khỏe tim mạch kém có nhiều khả năng gặp các triệu chứng tồi tệ hơn khi nhiễm COVID-19. Một nghiên cứu công bố trên NCBI ngày 17-2-2020 cho biết có 4,2% người mắc bệnh tim mạch trong số 44.672 người mắc Covid-19 tại Trung Quốc.

Điều đáng nói là những người mắc bệnh tim mạch lại chiếm 22,7% trong tất cả các trường hợp tử vong. Tình trạng này khiến tỷ lệ tử vong của người bệnh tim khi nhiễm Covid-19 cao hơn người mắc bệnh tiểu đường và hô hấp mãn tính:

• Người mắc bệnh tim: 10,5%
• Người mắc bệnh tiểu đường: 7,3%
• Người mắc bệnh hô hấp mãn tính: 6,3%

Bệnh tim là một trong những căn bệnh nền khiến việc điều trị Covid-19 trở nên khó khăn hơn. Vậy làm sao chúng ta có thể bảo vệ sức khỏe người bệnh tim mạch trong mùa dịch Covid-19?

1. Chọn thực phẩm tốt cho người bệnh tim mạch

Bên cạnh chế độ dinh dưỡng hàng ngày, bạn nên bổ sung thêm những thực phẩm tốt cho tim mạch để bảo vệ sức khỏe trong mùa dịch Covid-19.

• Bông cải xanh: Một số nghiên cứu cho thấy bông cải xanh có thể giúp bạn giảm mức cholesterol trong máu nên đây được xem là thực phẩm tốt cho tim mạch.

• Măng tây: Măng tây giàu folate có khả năng hạn chế sự tích tụ của homocysteine trong cơ thể, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch như bệnh mạch vành hay đột quỵ.

• Cá béo: Nhóm cá béo cung cấp omega-3 và protein tốt cho cơ thể có thể bao gồm cá thu, cá hồi… Đặc biệt, hàm lượng chất béo bão hòa ở cá cũng ít hơn hẳn so với các loại thịt khác nên tốt cho tim mạch.

• Các loại đậu: Bạn nên bổ sung các loại đậu như đậu Hà Lan, đậu xanh, đậu phộng, đậu lăng… Đây là nguồn cung cấp chất dinh dưỡng có lợi cho tim như: chất xơ, protein, các chất chống oxy hóa mạnh.

• Hạt chia và hạt lanh: Hai loại hạt này là nguồn dinh dưỡng giàu omega-3 giúp hạ huyết áp, ngăn ngừa rối loạn nhịp tim, giảm thiểu mảng bám trên thành động mạch…

• Quả hạch: Bạn có thể bổ sung các loại quả hạch như hạnh nhân, óc chó, hồ đào, hồ trăn… Các loại hạt này chứa nhiều dinh dưỡng như protein, chất xơ, khoáng chất, vitamin, chất chống oxy hóa, omega-3…

• Chocolate đen: Một số nhà khoa học cho biết đây là loại thực phẩm có thể mang lại tác dụng chống xơ vữa động mạch, từ đó giảm thiểu rủi ro đau tim hay đột quỵ.

2. Vận động thể chất để nâng cao sức khỏe

Trong thời điểm cả nước cách ly toàn xã hội, bạn vẫn nên duy trì thói quen vận động thể chất tại nhà để tăng cường sức khỏe và nâng cao hệ miễn dịch cho cơ thể. Lối sống lành mạnh này là một giải pháp kết hợp điều trị bệnh tim đơn giản và hiệu quả mà bạn có thể áp dụng.

Bạn có thể lựa chọn các bài tập cho người bệnh tim mạch với những hoạt động thể chất nhẹ nhàng sau đây:

• Tập yoga: Đây là môn tập không những giúp người bệnh tim mạch tăng cường sức khỏe thể chất mà còn có tác dụng ổn định tâm trạng căng thẳng. Nếu bạn kiên trì tập yoga suốt một thời gian dài, triệu chứng rối loạn nhịp tim sẽ cải thiện.

• Đi bộ: Một số nghiên cứu cho biết 30 phút đi bộ/ngày có thể giúp bạn giảm 18% nguy cơ phát triển bệnh mạch vành. Đồng thời, thói quen đi bộ 180 phút/tuần cũng giúp bạn giảm 35% rủi ro nhồi máu cơ tim.

• Đạp xe: Bài tập đạp xe sẽ giúp bạn gia tăng sức bền, cải thiện độ dẻo dai của cơ bắp, nâng cao quá trình trao đổi chất và tuần hoàn. Trong mùa dịch Covid-19, bạn có thể đạp xe quanh công viên gần nhà hoặc đạp xe trong nhà với thiết bị chuyên dụng.

3. Chú ý đeo khẩu trang khi thật sự cần thiết

Một trong những điều được khuyến cáo trong mùa dịch Covid-19 là đeo khẩu trang thường xuyên để phòng ngừa dịch bệnh lây lan. Tuy nhiên, người bệnh tim mạch được khuyến cáo chỉ nên đeo khẩu trang khi thật sự cần thiết.

Bạn cần đeo khẩu trang khi ra ngoài để tránh giọt bắn từ người khác, song nếu bạn đeo quá thường xuyên thì sẽ khó thở. Trừ một số trường hợp thật sự cần thiết, tốt nhất bạn nên ở nhà để không cần phải đeo khẩu trang liên tục.

Sau đây là một số trường hợp cần thiết mà người bệnh tim mạch nên đeo khẩu trang tại nhà để phòng bệnh:

• Bạn có các triệu chứng nghi ngờ nhiễm Covid-19
• Gia đình bạn có người đang thực hiện cách ly tại nhà
• Bạn chuẩn bị ra nhận hàng từ nhân viên giao hàng bên ngoài

Bên cạnh việc đeo khẩu trang, người bệnh tim cũng cần phòng dịch Covid-19 bằng cách rửa tay thường xuyên, cẩn thận khi ho, hạn chế đến nơi đông người…

4. Dành thời gian thư giãn mỗi ngày

Người mắc bệnh tim chịu ảnh hưởng rất nhiều bởi yếu tố tâm lý. Trong thời điểm dịch bệnh bùng phát, bạn cần thư giãn để duy trì tâm lý thoải mái và ngăn chặn tình trạng tăng nhịp tim.

Tin tức về dịch bệnh có thể khiến bạn lo lắng và sợ hãi với tỷ lệ tử vong tăng cao do biến chứng của Covid-19 ở các nước trên thế giới. Những cảm xúc tiêu cực này sẽ dẫn tới giảm sức đề kháng, tăng huyết áp và nhịp tim. Đây là những trạng thái không hề tốt cho sức khỏe của người bệnh tim.

Để tránh hoang mang vì tin tức giả, bạn nên cập nhật thông tin dịch bệnh Covid từ các nguồn chính thống sau đây: WHO, Bộ Y tế và Cục Y tế Dự phòng.

5. Chuẩn bị thuốc cho người bệnh tim mạch

Tùy theo tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn cùng các triệu chứng bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc tim mạch phù hợp. Các loại thuốc phổ biến dành cho người bệnh tim mạch có thể bao gồm:

• Đi bộ: Một số nghiên cứu cho biết 30 phút đi bộ/ngày có thể giúp bạn giảm 18% nguy cơ phát triển bệnh mạch vành. Đồng thời, thói quen đi bộ 180 phút/tuần cũng giúp bạn giảm 35% rủi ro nhồi máu cơ tim.

• Đạp xe: Bài tập đạp xe sẽ giúp bạn gia tăng sức bền, cải thiện độ dẻo dai của cơ bắp, nâng cao quá trình trao đổi chất và tuần hoàn. Trong mùa dịch Covid-19, bạn có thể đạp xe quanh công viên gần nhà hoặc đạp xe trong nhà với thiết bị chuyên dụng.

3. Chú ý đeo khẩu trang khi thật sự cần thiết

Một trong những điều được khuyến cáo trong mùa dịch Covid-19 là đeo khẩu trang thường xuyên để phòng ngừa dịch bệnh lây lan. Tuy nhiên, người bệnh tim mạch được khuyến cáo chỉ nên đeo khẩu trang khi thật sự cần thiết.

Bạn cần đeo khẩu trang khi ra ngoài để tránh giọt bắn từ người khác, song nếu bạn đeo quá thường xuyên thì sẽ khó thở. Trừ một số trường hợp thật sự cần thiết, tốt nhất bạn nên ở nhà để không cần phải đeo khẩu trang liên tục.

Sau đây là một số trường hợp cần thiết mà người bệnh tim mạch nên đeo khẩu trang tại nhà để phòng bệnh:

• Bạn có các triệu chứng nghi ngờ nhiễm Covid-19
• Gia đình bạn có người đang thực hiện cách ly tại nhà
• Bạn chuẩn bị ra nhận hàng từ nhân viên giao hàng bên ngoài

Bên cạnh việc đeo khẩu trang, người bệnh tim cũng cần phòng dịch Covid-19 bằng cách rửa tay thường xuyên, cẩn thận khi ho, hạn chế đến nơi đông người…

4. Dành thời gian thư giãn mỗi ngày

Người mắc bệnh tim chịu ảnh hưởng rất nhiều bởi yếu tố tâm lý. Trong thời điểm dịch bệnh bùng phát, bạn cần thư giãn để duy trì tâm lý thoải mái và ngăn chặn tình trạng tăng nhịp tim.

Tin tức về dịch bệnh có thể khiến bạn lo lắng và sợ hãi với tỷ lệ tử vong tăng cao do biến chứng của Covid-19 ở các nước trên thế giới. Những cảm xúc tiêu cực này sẽ dẫn tới giảm sức đề kháng, tăng huyết áp và nhịp tim. Đây là những trạng thái không hề tốt cho sức khỏe của người bệnh tim.

Để tránh hoang mang vì tin tức giả, bạn nên cập nhật thông tin dịch bệnh Covid từ các nguồn chính thống sau đây: WHO, Bộ Y tế và Cục Y tế Dự phòng.

5. Chuẩn bị thuốc cho người bệnh tim mạch

Tùy theo tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn cùng các triệu chứng bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc tim mạch phù hợp. Các loại thuốc phổ biến dành cho người bệnh tim mạch có thể bao gồm:

Bên cạnh các môn tập nhẹ nhàng, bạn cũng có thể kết hợp vận động trong sinh hoạt hàng ngày như làm vườn, dọn dẹp nhà cửa, vui đùa với người thân… Những hoạt động này cũng giúp cho nhữn
g ngày cách ly xã hội trở nên ý nghĩa hơn.

Nếu không thật sự cần thiết đeo khẩu trang y tế, người bệnh tim mạch có thể đeo khẩu trang làm bằng chất liệu vải mỏng và thoáng khí để cảm thấy dễ thở hơn.

Bạn có thể dành thời gian rảnh để nghe nhạc không lời, ngồi thiền, hít thở sâu, xem video hài hước hay các chương trình giải trí để thư giãn tinh thần.

• Thuốc chống đau thắt ngực: thuốc nitrate
• Thuốc kiểm soát huyết áp: angiotensin (ACE) và thuốc chẹn beta
• Thuốc kiểm soát hàm lượng cholesterol trong máu: thuốc statin
• Thuốc ức chế kết tập tiểu cầu: clopidogrel, prasugrel và ticagrelor
• Thuốc làm loãng và chống đông máu: warfarin, dabigatran, apixaban và rivaroxaban

Bạn nên tập thói quen uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý giảm liều hay ngưng thuốc ngay cả khi cảm thấy đỡ. Nếu sử dụng thêm một số loại thuốc khác hay kết hợp thực phẩm bổ sung, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.

6. Đi khám khi có dấu hiệu bất thường

Bạn cần phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường của cả bệnh tim lẫn bệnh viêm phổi cấp do Covid-19 để có thể kịp thời điều trị.

• Bệnh tim: Một số dấu hiệu bệnh tim có thể bao gồm đau tức ngực, khó thở, chóng mặt, sưng phù chân, đổ mồ hôi lạnh, mệt mỏi, kiệt sức, rối loạn nhịp tim…

• Bệnh viêm phổi cấp: Triệu chứng coronavirus chủng mới gây bệnh viêm phổi cấp có thể bao gồm sốt (từ 37,7°C trở lên), ho khan, khó thở…

Bạn có thể cảm thấy khó phân biệt các dấu hiệu của bệnh viêm phổi cấp và bệnh cảm cúm thông thường. Một số triệu chứng của bệnh tim cũng tương tự như bệnh viêm phổi cấp như mệt mỏi, khó thở… Do đó, bạn nên yêu cầu được kiểm tra kỹ khi đi khám tim mạch để có thể sớm nhận ra các nguy cơ lây nhiễm Covid-19.

7. Chăm sóc người bệnh tim nhiễm Covid-19

Tiến sĩ Sreenivas Gudimetla (Mỹ), trường Đại học Tim mạch Hoa Kỳ, đã phát hành văn bản hướng dẫn cách chăm sóc người bệnh tim nhiễm Covid-19 (Covid-19 Clinical Guidance). Nội dung khuyến cáo dành cho các đơn vị y tế bao gồm:

• Lịch tiêm vắc-xin: Những người mắc bệnh tim mạch nên duy trì lịch tiêm vắc-xin theo kế hoạch, đặc biệt là bện­h cúm và viêm phổi.

• Nguy cơ tiềm ẩn: Lưu ý bệnh nhân mắc bệnh tim mạch tiềm ẩn có nguy cơ mắ
c Covid-19 cao hơn và có nguy cơ chuyển biến tồi tệ hơn.

• Kế hoạch cách ly: Lập kế hoạch để nhanh chóng xác định và cách ly bệnh nhân tim mạch có các triệu chứng Covid-19 với các bệnh nhân khác.

• Biện pháp phòng ngừa: Tư vấn cho tất cả các bệnh nhân tim mạch về khả năng gia tăng rủi ro và khuyến khích thực hiện các biện pháp phòng ngừa Covid-19.

Khi chăm sóc người bệnh tim nhiễm Covid-19, yếu tố tâm lý đóng vai trò rất quan trọng khi phải vừa chống chọi với nhiều triệu chứng cùng một lúc. Nếu bạn là người thân hoặc nhân viên y tế, hãy giúp người bệnh lạc quan hơn bằng những câu chuyện tích cực. Nếu là người bệnh, bạn có thể tìm kiếm niềm vui cho bản thân từ sách báo, tranh vẽ, âm nhạc… Chỉ cần bạn không bỏ cuộc, bạn vẫn có cơ hội để khỏe mạnh trở lại!

Thảo Viên HELLO BACSI

• Thuốc chống đau thắt ngực: thuốc nitrate
• Thuốc kiểm soát huyết áp: angiotensin (ACE) và thuốc chẹn beta
• Thuốc kiểm soát hàm lượng cholesterol trong máu: thuốc statin
• Thuốc ức chế kết tập tiểu cầu: clopidogrel, prasugrel và ticagrelor
• Thuốc làm loãng và chống đông máu: warfarin, dabigatran, apixaban và rivaroxaban

Bạn nên tập thói quen uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý giảm liều hay ngưng thuốc ngay cả khi cảm thấy đỡ. Nếu sử dụng thêm một số loại thuốc khác hay kết hợp thực phẩm bổ sung, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.

6. Đi khám khi có dấu hiệu bất thường

Bạn cần phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường của cả bệnh tim lẫn bệnh viêm phổi cấp do Covid-19 để có thể kịp thời điều trị.

• Bệnh tim: Một số dấu hiệu bệnh tim có thể bao gồm đau tức ngực, khó thở, chóng mặt, sưng phù chân, đổ mồ hôi lạnh, mệt mỏi, kiệt sức, rối loạn nhịp tim…

• Bệnh viêm phổi cấp: Triệu chứng coronavirus chủng mới gây bệnh viêm phổi cấp có thể bao gồm sốt (từ 37,7°C trở lên), ho khan, khó thở…

Bạn có thể cảm thấy khó phân biệt các dấu hiệu của bệnh viêm phổi cấp và bệnh cảm cúm thông thường. Một số triệu chứng của bệnh tim cũng tương tự như bệnh viêm phổi cấp như mệt mỏi, khó thở… Do đó, bạn nên yêu cầu được kiểm tra kỹ khi đi khám tim mạch để có thể sớm nhận ra các nguy cơ lây nhiễm Covid-19.

7. Chăm sóc người bệnh tim nhiễm Covid-19

Tiến sĩ Sreenivas Gudimetla (Mỹ), trường Đại học Tim mạch Hoa Kỳ, đã phát hành văn bản hướng dẫn cách chăm sóc người bệnh tim nhiễm Covid-19 (Covid-19 Clinical Guidance). Nội dung khuyến cáo dành cho các đơn vị y tế bao gồm:

• Lịch tiêm vắc-xin: Những người mắc bệnh tim mạch nên duy trì lịch tiêm vắc-xin theo kế hoạch, đặc biệt là bện­h cúm và viêm phổi.

• Nguy cơ tiềm ẩn: Lưu ý bệnh nhân mắc bệnh tim mạch tiềm ẩn có nguy cơ mắ
c Covid-19 cao hơn và có nguy cơ chuyển biến tồi tệ hơn.

• Kế hoạch cách ly: Lập kế hoạch để nhanh chóng xác định và cách ly bệnh nhân tim mạch có các triệu chứng Covid-19 với các bệnh nhân khác.

• Biện pháp phòng ngừa: Tư vấn cho tất cả các bệnh nhân tim mạch về khả năng gia tăng rủi ro và khuyến khích thực hiện các biện pháp phòng ngừa Covid-19.

Khi chăm sóc người bệnh tim nhiễm Covid-19, yếu tố tâm lý đóng vai trò rất quan trọng khi phải vừa chống chọi với nhiều triệu chứng cùng một lúc. Nếu bạn là người thân hoặc nhân viên y tế, hãy giúp người bệnh lạc quan hơn bằng những câu chuyện tích cực. Nếu là người bệnh, bạn có thể tìm kiếm niềm vui cho bản thân từ sách báo, tranh vẽ, âm nhạc… Chỉ cần bạn không bỏ cuộc, bạn vẫn có cơ hội để khỏe mạnh trở lại!

Thảo Viên HELLO BACSI

Tình hình dịch bệnh Covid-19 vẫn còn chuyển biến phức tạp nên bạn cần dự trữ lượng thuốc đủ dùng trong thời gian cách ly xã hội.

Nếu nghi ngờ nhiễm Covid-19 với các dấu hiệu bất thường, bạn cần liên hệ ngay với trung tâm y tế gần nhất để được hướng dẫn cách ly và điều trị.

Xem thêm: Mụn bọc là gì? Nguyên nhân và cách điều trị mụn bọc không để lại sẹo