Kim tiền thảo là một thảo dược quý được ứng dụng điều trị nhiều loại bệnh, đặc biệt là trong các bài thuốc Đông y. Vậy kim tiền thảo là cây gì và có tác dụng gì mà được nhiều người săn tìm đến vậy? Bài viết dưới đây chúng tôi sẽ gửi đến bạn đọc những thông tin về cây thuốc dân gian quý này.
Tổng quan về cây kim tiền thảo
Cây kim tiền thảo là loài cây khá quen thuộc ở nhiều nơi. Dân gian hay gọi là cây vảy rồng vì lá của nó giống với vảy của con rồng. Dưới đây là đôi nét chính về loại cây này mà bạn đọc có thể tham khảo:
- Tên gọi phổ biến: Kim tiền thảo
- Các tên gọi khác: Cây mắt trâu, cây mắt rồng, cây bươm bướm, cỏ đồng tiền vàng, dây sâm lông, đồng tiền lông, bạch nhĩ thảo, đậu rồng, biến địa kim tiền, cửu lý hương, biến địa hương, phật nhĩ thảo, bản trì liên, đuôi chồn quả cong, đậu vảy rồng
- Tên khoa học: Desmodium styracifolium (Osb) Merr
- Thuộc chi Thóc lép, chi Tràng họ Đậu (Fabaceae).
Đặc điểm thực vật cây kim tiền thảo
Cây kim tiền thảo là loại thảo dược khá phổ biến ở nhiều nơi. Tuy nhiên không phải ai cũng có thể nhận biết cũng như biết tác dụng chữa bệnh của nó.
Đây là những đặc điểm thực vật để nhận biết cây kim tiền thảo:
- Là loài cây sống lâu năm, thân cây thấp mọc bò sát đất, chiều cao từ 40cm – 80cm. Các cành non có hình trụ và lông nhung màu nâu.
- Các lá màu xanh nhẫn hình tròn bầu dục đầu chót dẹt, mọc so le với nhau từ 1-3 lá chét. Mặt dưới lá có màu xanh đậm, bề mặt có lớp lông tơ trắng bao phủ. Chiều dài trung bình mỗi lá từ 2cm-4.5cm, chiều rộng từ 2cm-4 cm.
- Hoa mọc thành dạng chùm hoặc dạng chuỳ ở ngọn hoặc nách cành, màu tím đẹp.
- Quả dài khoảng 14-16 mm dạng hình cung, bên trong chứa 4 – 5 hạt, quả mọc hơi cong và có 3 đốt.
- Cây trổ hoa từ tháng 6 đến tháng 9 và kết quả vào tháng 9 và 10.
Kim tiền thảo phân bố phổ biến ở khu vực nào?
Là loài cây bản địa của các nước Đông Nam Á và vùng Hoa Nam – Trung Quốc. Tuy nhiên cây kim tiền thảo mọc ở đâu không phải ai cũng nắm được. Đây là
loài cây mọc hoang rất dễ tìm thấy ở các vùng núi hay đồi độ cao dưới 1000m.
Ở nước ta cây vảy rồng rất thích mọc ở vùng đất cát pha, nhiều ánh sáng, miền trung du các tỉnh: Ninh Bình, Hải Phòng, Hà Tây, Lạng Sơn, Bắc Giang, Yên Bái, Hòa Bình.
Nhờ tác dụng chữa bách bệnh, ngày nay cây thuốc được trồng làm dược liệu ở nhiều nơi. Thời gian tốt nhất để gieo hạt là vào đầu xuân khi tiết trời ấm áp và đất giữ được độ ẩm cao. Trước khi gieo hạt cần xới đất thật tơi, bón phân hữu cơ rồi mới gieo hạt.
Nhìn chung cây thuốc dễ trồng, dễ chăm sóc, chỉ cần được tưới nước, bón phân đầy đủ cây sẽ phát triển tốt. Khoảng 6 tháng sau khi gieo hạt là có thể thu hoạch để làm dược liệu.
Cách thu hoạch và bào chế kim tiền thảo
Hầu hết các bộ phận của cây thuốc đều có thể dùng làm thuốc được, từ lá, cành cho đến thân… Người ta thường thu hoạch các bộ phận của cây vào mùa thu và mùa hè. Các công đoạn thu hoạch diễn ra như sau:
- Nhổ hoặc cắt ngang gốc cây, sau đó rửa nhiều lần với nước sạch và loại bỏ lá sâu, tạp chất.
- Đem cắt chung thân cây, lá, cành thành từng khúc, từng đoạn ngắn và phơi khô để dùng dần.
Ngoài việc phơi khô để dùng dần, có thể dùng kim tiền thảo tươi sẽ cho tác dụng chữa bệnh đều có hiệu quả như nhau.
Tác dụng của kim tiền thảo đối với sức khỏe con người
Từ lâu cây kim tiền thảo đã được xem là một loại dược liệu quý với nhiều tác dụng tuyệt vời. Tác dụng này không chỉ Y học cổ truyền nghiên cứu mà còn được y học hiện đại chứng minh.
Đông y nghiên cứu về tác dụng kim tiền thảo
Theo Đông y cây thuốc này có vị ngọt, tính bình, quy kinh Can đởm, Thận bàng quang.
Dược liệu có tác dụng thanh nhiệt, lợi niệu thông lâm, lợi thấp, tiêu thũng bài thạch, thường dùng trong các bài thuốc chữa sỏi thận, sỏi mật, tiểu buốt, trị chứng nga chưởng phong, ghẻ lở, bệnh ở mắt,…
Theo Y học hiện đại kim tiền thảo có tác dụng gì?
Các nghiên cứu khoa học hiện đại cho thấy, trong cây thuốc có chứa rất nhiều thành phần như: Polysaccharide, saponin triterpenoid, desmodimin,desmodilacton, tritriacontane, acid stearic, lupenone, lupcol, Ursolic acid, Menthol, Palmitic, Tannin, Potassium nitrate, Succinic acid, các flavonoid như isovitexin, isoorientin vicenin glycosid,…
Ngoài ra, hàm lượng chất Coumarin trong cây thuốc khá cao. Hoạt chất này thuộc nhóm Este có thể trung hòa axit, trung hoà mỡ thừa của cơ thể, phá hỏng kết cấu mỡ đại tràng để đào thải ra bên ngoài an toàn.
Vậy kim tiền thảo chữa bệnh gì hiệu quả?
- Hỗ trợ điều trị bệnh sỏi thận, sỏi túi mật, sỏi bàng quang nhờ các chất axit có thể bào mòn sỏi thận, ngăn ngừa việc hình thành sỏi thận.
- Kháng viêm, chữa các bệnh viêm và phù thũng.
- Chữa viêm thận, phù và viêm gan, viêm túi mật, chữa trị bệnh đái dắt, đái buốt, tiểu tiện đau rát.
- Dùng cho người bị chứng hạ huyết áp, điều hoà huyết áp ổn định.
- Một số tác dụng khác như chữa trị ghẻ lở, mụn nhọt, bệnh trĩ, quai bị, bị bỏng, rắn độc cắn.
- Tác dụng điều hòa kinh nguyệt, chữa dịch âm đạo bất thường ở nữ giới.
Những bài thuốc chữa bệnh nổi bật của kim tiền thảo
Trong dân gian, có rất nhiều bài thuốc sử dụng dược liệu kim tiền thảo kết hợp cùng với các dược liệu khác để chữa bệnh, đem lại hiệu quả tích cực và được nhiều người tin dùng. Dưới đây là những bài thuốc hay nhất mà bạn đọc có thể tham khảo và sử dụng.
Bài thuốc chữa sỏi thận
Sỏi thận khiến người bệnh thường xuyên bị đau lưng, mạn sườn, tiểu rắt, tiểu ra máu, sốt và ớn lạnh. Chữa sỏi thận bằng kim tiền thảo là bài thuốc rất nổi tiếng, dưới đây là những thang thuốc hiệu quả:
Bài thuốc 1
- Cần chuẩn bị 20 – 40g dược liệu đem phơi khô rửa sạch sẽ và để cho ráo nước.
- Nấu dược liệu với 1 lít nước uống hàng ngày thay nước lọc.
Kiên trì dùng các bài thuốc trị sỏi thận kim tiền thảo khoảng 2 tuần đến 1 tháng sỏi sẽ bị bào mòn dần và đào thải theo đường tiểu tiện.
Bài thuốc 2
- Kết hợp 30g dược liệu, 14g đào nhân, 20g ý dĩ nhân, 14g tỳ giải,14g đường quy, 20g quả dứa dại, 6g đăng tâm, 12g kê nội kim.
- Đem sắc tất cả các vị trên cùng với 2 lít nước và chắt lọc lấy nước thuốc để uống.
Mỗi ngày uống 2 – 3 lần sau bữa ăn, dùng liên tục khoảng 1 tháng viên sỏi sẽ bị hoà tan. Những bài thuốc này chỉ dùng trong trường hợp viên sỏi thận còn nhỏ, không nên điều trị khi viên sỏi có kích thước lớn hơn 2cm.
Cách dùng kim tiền thảo chữa sỏi mật
Khi bị sỏi mật, người bệnh sẽ thường xuyên phải đối mặt với các cơn đau âm ỉ hoặc dữ
dội tại vùng hạ sườn, lan rộng sang vai và lưng, sốt và có dấu hiệu vàng da.
Những bài thuốc dưới đây sẽ giúp tán sỏi, giảm kích thước sỏi, tiêu sỏi hiệu quả.
Bài thuốc 3
- Chuẩn bị dược liệu khoảng 30 – 60g, hoạt thạch 15g, kim hải sa 15g (nên bọc trong túi lọc khí), xuyên phá thạch 15g, đông quy từ 15g, hoài ngưu tất 12g.
- Đem tất cả vị thuốc này sắc với nước cho đến khi còn 2 -3 bát đem uống sau ăn 30 phút, ngày 2-3 lần.
Kiên trì sử dụng trong ít nhất 2 – 3 tháng và đi tái khám định kỳ để theo dõi tiến triển điều trị.
Bài thuốc 4
- Thang thuốc gồm có dược liệu 30g, ô dược 10g, xa tiền tử 15g (bọc túi vải), thanh bì 10g, thích sơn giáp 10g, xuyên ngưu tất 12g, đào nhân 10g.
- Đem sắc tất cả vị này để uống trong ngày, nên uống sau khi ăn khoảng 30 phút.
Bài thuốc 5
- Dược liệu 30g, chỉ xác đã sao vàng 10 – 15g, hoàng tinh 10g, xuyên luyện tử 10g, sinh địa hoàng 6 – 10g (khi gần sắc xong các loại kia mới cho vào).
- Đem tất cả các vị thuốc (trừ sinh địa hoàng) sắc cùng 2 lít nước, sau đó mới cho sinh địa hoàng vào cuối cùng.
- Dùng nước thuốc để uống thay nước hàng ngày sẽ thấy kết quả.
Bài thuốc 6
- Cây thuốc 30g thêm xuyên quân cần 10g, xuyên phá thạch cần 15g, uất kim cần 12g, trần bì thêm 30g.
- Đem tất cả sắc uống như nước hàng ngày sỏi mật sẽ thuyên giảm.
Bài thuốc 7
- Vị thuốc lấy 30g thêm nghệ vàng 8g, hải tảo 8g, hoạt thạch 12g, rau má tươi 20g, mề gà 6g, vảy tê tê 12g, cỏ xước 20g, cù gấu 12g.
- Đem tất cả vị thuốc trên sắc cùng 200ml nước, để lửa nhỏ chờ khi thuốc sủi thì nhấc nồi xuống.
- Chia ngày uống 2 lần sáng và tối lúc bụng đói để có kết quả tốt nhất.
Các bài thuốc trên đây cần kiên trì sử dụng đều đặn trong ít nhất 2 – 3 tháng thì mới có hiệu quả được.
Chữa bệnh trĩ bằng cây kim tiền thảo
Bệnh trĩ nội, trĩ ngoại đều có thế sử dụng các bài thuốc sau đây từ dược liệu kết hợp với các vị thuốc khác.
Bài thuốc 8
- 100g dược liệu tươi (hoặc tương ứng với 50g khô) đem sắc với 150 – 200ml nước, sắc thuốc với lửa nhỏ liu riu để không bị mất tác dụng.
- Mỗi ngày 2 lần uống sau khi ăn, kiên trì dùng trong vòng 2 tháng liên tục sẽ cho kết quả chữa bệnh khả quan.
Cách trị mụn nhọt và ghẻ lở
Cây thuốc có tính ôn, chống viêm và sát khuẩn cao, vì thế chữa mụn nhọt hay ghẻ lở đều rất tốt.
Bài thuốc 9
- Chuẩn bị một ít lá cây tươi, ngâm với nước muối pha loãng rồi rửa sạch lại với nước.
- Đem lá cây giã nát và thêm vào 1 ít rượu trắng vào trộn đều.
- Dùng hỗn hợp này bôi lên vùng da bị tổn thương, mụn nhọt, ghẻ lở.
Cách này rất hiệu quả chỉ sau một vài lần sử dụng. Lưu ý nên dùng nước ấm rửa sạch trước khi bôi lên vùng da cần bôi, dùng tăm bông để tránh lây lan.
Chữa quai bị bằng cây thuốc như thế nào?
Bài thuốc 10
Dùng một ít lá cây tươi vừa thu hoạch, đem giã nát và đắp vào vùng sưng khi bị quai bị để tiêu viêm. Sau khi đắp khoảng 12 giờ sau vùng viêm sẽ giảm sưng hiệu quả. Dùng đắp 2-3 ngày liên tục để cho kết quả tốt nhất.
Bài thuốc trị bỏng hiệu quả
Ngoài làm vị thuốc uống trị bệnh, đắp trị ghẻ lở, cây mắt trâu còn được dùng để điều trị bỏng trong các trường hợp bỏng do dầu mỡ bắn, bỏng do nước sôi, bỏng do lửa.
Bài thuốc 11
- Lấy một ít lá tươi đem rửa sạch, vẩy cho bớt nước.
- Đem giã nhỏ đến khi dập đem đắp lên vùng da bị bỏng, để khoảng 30 phút thì tháo ra.
Tác dụng kháng khuẩn, tiêu viêm trên vết bỏng khá hiệu quả. Với những vết bỏng nghiêm trọng sau khi sơ cứu bằng cách trên hãy đến các cơ sở y tế để xử lý.
Bài thuốc chữa viêm thận, viêm gan, viêm túi mật
Người bị bệnh viêm thận, viêm gan, viêm túi mật nếu áp dụng nhiều bài thuốc không hiệu quả. Hãy tham khảo qua bài thuốc dưới đây.
Bài thuốc 12
- Cây thuốc cần có 40g, chút chít 10g, mộc thông 20g, ngưu tất 20g, dành dành 10g.
- Đem tất cả các vị thuốc này sắc với lượng nước vừa đủ đến khi cảm thấy thuốc ra vị đặc là được.
Sắc ngày uống 2 lần vào buổi sáng và tối sau khi ăn, dùng từ 1-2 tháng liên tục.
Hạ huyết áp ở người cao huyết áp
Một nghiên cứu khoa học đã cho kết quả rằng dịch chiết từ cây thuốc giúp hạ huyết áp hiệu quả bằng cơ chế ức chế hệ giao cảm và các hạch thần kinh tự chủ, kích thích hệ cholinergic, giúp lưu thông máu ổn định, nhịp tim chậm lại, tăng lượng oxy vào máu.
Bài thuốc 13
Cách làm rất đơn giản. bạn chỉ cần nấu nước từ cây thuốc và đem uống ngày 1 -2 lần trong vòng 2 tháng sẽ thấy huyết áp ổn định hơn.
Cách trị sỏi đường tiết niệu hiệu quả
Bài thuốc 14
- Chuẩn bị thang thuốc gồm có 40g dược liệu, 12g uất kim, 20g mã đề, 12g ngưu tất, 20g tỳ giải, 8g kê nội kim, 12g trạch tả.
- Sắc các vị thuốc cùng 2 lít nước trong khoảng 30 phút, lọc lấy nước dùng uống dần trong ngày.
Bài thuốc trị đường mật và viêm túi mật
Bài thuốc 15
Khi kết hợp cây thuốc cùng các loại thảo dược khác trong thang thuốc sau sẽ đem lại hiệu quả chữa bệnh tuyệt vời.
- 40g dược liệu, 8g chỉ xác, 40g nhân trần, 12g chi tử, 6g khổ luyện từ, 16g sài hồ, 8g uất kim, 16g mã đề, 4g đại hoàng.
- Sắc thành 1 thang cùng 2 lít nước và dùng hết trong ngày.
Uống kim tiền thảo trong bao lâu thì có hiệu quả? Với bài thuốc này, thông thường người bệnh cần kiên trì sử dụng trong thời gian dài khoảng 1 – 2 tháng để có hiệu quả tốt nhất.
Điều trị chảy máu, xung huyết do sỏi niệu
Chảy máu xung huyết là một trong những triệu chứng khi mắc bệnh sỏi đường tiết niệu. Để cầm máu, hỗ trợ điều trị sỏi niệu, bạn có thể sử dụng bài thuốc sau:
Bài thuốc 16
- Kết hợp giữa các vị thuốc sau: 40g kim tiền thảo, 20g mã đề, 12g ý dĩ ,12g ngưu tất, 8g uất kim, 8g đào nhân, 8g đại phúc kỳ, 8g kê nội kim, 8g chỉ xác.
- Tất cả vị thuốc này sắc cùng 2 lít nước và uống hết trong ngày.
Một số bài thuốc khác từ dược liệu
Ngoài các bài thuốc chính trên người ta còn dùng cây thuốc để chữa nhiều bệnh khác như trị vết thương do rắn độc cắn, chữa khí hư ở phụ nữ, vàng da,…
- Bài thuốc 17: Chữa rắn độc cắn bằng cách dùng cây kim tiền thảo tươi đem giã lấy nước và bôi lên vết rắn cắn.
- Bài thuốc 18: Sắc kim tiền thảo, mộc thông, đỗ trọng và ít đường trắng uống để trị khí hư ở nữ giới.
- Bài thuốc 19: Dùng rượu ngâm ít kim tiền thảo, lá ngải, lá sen ngâm uống ngày 1 ly nhỏ.
- Bài thuốc 20: Hầm kim tiền thảo với tiểu hồi hương, móng giò ăn trị thuỷ thũng do thận hư.
- Bài thuốc 21: Sắc khoảng 60g cây dược liệu uống hàng ngày để trị vàng da.
Các vấn đề cần chú ý khi chữa bệnh từ kim tiền thảo
Cây kim tiền thảo có thể điều trị hoặc hỗ trợ điều trị nhiều loại bệnh khác nhau. Tuy nhiên liều lượng như thế nào là đủ, uống kim tiền thảo nhiều có ảnh hưởng gì không là vấn đề nhiều người thắc mắc.
Các câu hỏi khi sử dụng kim tiền thảo
Chúng tôi sẽ liệt kê những lưu ý dạng câu hỏi như dưới đây để bạn đọc dễ nắm bắt thông tin.
- Nên uống kim tiền thảo trước hay sau bữa ăn thì đúng cách?
Tùy trường hợp dùng cây thuốc để điều trị bệnh gì để dùng uống trước hoặc sau ăn. Có loại bệnh nên dùng uống lúc bụng đói, còn một số bệnh nên uống thuốc lúc đã ăn no.
- Kim tiền thảo uống trong bao lâu thì có hiệu quả?
Kim tiền thảo uống bao lâu còn tuỳ loại bệnh, tuỳ vào mức độ bệnh nghiêm trọng hay không. Thường khi sử dụng thảo mộc nói chung và kim tiền thảo nói riêng sẽ dùng thời gian dài hơn uống thuốc tây. Có thể từ vài tuần đến kéo dài vài tháng.
- Uống kim tiền thảo có hại gì cho sức khỏe hay không?
Kim tiền thảo là thảo mộc, dược liệu tự nhiên vì thế hầu như không gây hại gì đối với sức khỏe. Tuy nhiên cái gì nhiều quá cũng không tốt, uống quá nhiều sẽ gây ra những tác dụng phụ không mong muốn.
- Tác dụng phụ của kim tiền thảo là gì?
Đã có rất nhiều trường hợp gặp phải tác dụng phụ khi dùng cây thuốc để trị bệnh. Có thể do uống quá liều hoặc không theo chỉ định của thầy thuốc. Các tác dụng phụ không mong muốn có thể xảy ra như: Mẩn ngứa, đầy bụng, tiêu chảy, suy giảm các chức năng của thận và gan…Thậm chí gây biến chứng khi sử dụng quá liều hoặc kết hợp không đúng với các vị thuốc khác.
Cần chú ý về cách sử dụng kim tiền thảo
Tuy là thảo dược thiên nhiên nhưng khi sử dụng kim tiền thảo chúng ta cần cẩn trọng. Bởi nó có thể ảnh hưởng tới sức khoẻ mức độ từ nhẹ đến nặng.
- Không nên cho trẻ em dưới 17 tuổi dùng bài thuốc kim tiền thảo.
- Không dùng loại cây thuốc này cho phụ nữ đang cho con bú hoặc đang mang thai.
- Không có tác dụng rõ ràng với cấu trúc sỏi là oxalat canxi, chỉ có tác dụng với sỏi cấu trúc từ urate. Vì thế bệnh nhân chỉ sử dụng bài thuốc kim tiền thảo chữa sỏi thận khi đã biết mắc loại sỏi nào cụ thể.
- Không dùng thuốc cho người mắc bệnh tiểu đường hoặc tiểu nhạt, người bị thiếu máu hay háo khát.
- Bảo quản thuốc nơi thông thoáng, tránh ẩm, tránh ánh sáng trực tiếp.
Kim tiền thảo mua ở đâu uy tín, đảm bảo chất lượng?
Hiện nay kim tiền thảo phơi khô hoặc được bào chế thành thuốc bán phổ biến trên thị trường với nhiều mức giá thành khác nhau.
Tuy nhiên khách hàng nên tìm hiểu kỹ để mua được thuốc kim tiền thảo chất lượng và uy tín. Bởi vẫn có nhiều nơi bán thuốc kim tiền thảo có trộn lẫn một số loại lá cây khác để thu lợi nhuận. Hoặc là cây kim tiền thảo có sử dụng phân bón vô cơ, thành phần các chất trị bệnh thấp.
Thuốc kim tiền thảo giá bao nhiêu, kim tiền thảo bao nhiêu tiền 1 lọ còn tùy thuộc vào mỗi đơn vị sản xuất hoặc kinh doanh. Thông thường lá kim tiền thảo, cây kim tiền thảo sẽ được bán với giá vài chục ngàn/kg. Giá kim tiền thảo có sự dao động, chênh lệch tuỳ vào thời điểm và sự khan hiếm của thị trường.
Để mua được cây thuốc kim tiền thảo chất lượng và có giá trị chữa bệnh cao thì trung tâm dược liệu Vietfarm là sự lựa chọn hoàn hảo. Toàn bộ dược liệu kim tiền thảo đều được nuôi trồng trực tiếp tại vùng dược liệu sạch tại Hưng Yên đạt tiêu chuẩn GACP của WHO. Cây thuốc sau khi thu hái sẽ được sấy khô, sản xuất khép kín trên dây chuyền công nghệ hiện đại nhất.
Hiện nay, giá sản phẩm kim tiền thảo Vietfarm đang được niêm yết mức giá 110.000 VND/ túi 0.5kg sấy khô, rất cạnh tranh trên thị trường.
Kim tiền thảo là một dược liệu quý của nước ta, được sử dụng để chữa nhiều bệnh tật khác nhau ở con người. Trên đây là tổng hợp những thông tin chi tiết về cây thuốc, hy vọng sẽ giúp bạn đọc có thêm kiến thức bổ ích cho sức khoẻ.
Xem thêm: 11 Cách Chữa Dị Ứng Da Mặt Tại Nhà Hiệu Quả, An Toàn Nhất