Việc trẻ bị suyễn không phải là lý do ngăn cản bạn lên kế hoạch cho một kì nghỉ gia đình, cho trẻ tham gia cắm trại qua đêm hoặc đi du lịch cùng bạn bè. Bằng sự chuẩn bị và liên lạc cẩn thận, bạn và trẻ có thể tận hưởng mọi niềm vui trong khoảng thời gian xa nhà. Trước khi đi du lịch, bạn hãy đảm bảo rằng tình trạng hen suyễn của trẻ được kiểm soát tốt. Nếu trẻ lên cơn hen gần đây, bạn nên đưa trẻ đi khám bác sĩ. Trẻ có thể cần thay đổi loại thuốc hoặc cần gặp bác sĩ để họ điều chỉnh thuốc trước chuyến đi.
Những điều bạn cần chuẩn bị cho trẻ bị hen suyễn trước chuyến đi
Thuốc
Khi chuẩn bị hành lý, đảm bảo bạn mang theo thuốc đủ hai loại thuốc cắt cơn và ngừa cơn. Hãy để chúng ở nơi thuận tiện. Khi di chuyển bằng máy bay, đảm bảo để những loại thuốc này trong túi hành lý xách tay, bằng cách này, trẻ có thể có thuốc để dùng nếu cần trong thời gian bay hoặc nếu hành lý kí gửi bị thất lạc.
Thiết bị đo lưu lượng phổi
Bạn cũng sẽ cần mang theo thiết bị đo lưu lượng phổi (nếu trẻ sử dụng), thẻ bảo hiểm y tế và bảng kế hoạch chữa trị hen suyễn (bằng cách này bạn sẽ nắm được tên thuốc, thông tin liều dùng và số điện thoại bác sĩ để phòng hờ).
Bệnh án của bé
Nếu cho con đi nước ngoài, cân nhắc mang theo bệnh án miêu tả chẩn đoán, các loại thuốc và thiết bị cần dùng của con. Nếu cẩn thận hơn, bạn có thể nhờ dịch bệnh án này sang tiếng của nơi mà bạn sắp đến. Nó có thể giúp bạn tránh gặp phiền phức với an ninh sân bay và hải quan. Sẽ thuận tiện nếu bạn nắm được tên quốc tế của tất cả các loại thuốc phòng trường hợp chúng có tên gọi khác ở những quốc gia khác nhau.
Máy khí dung
Nếu trẻ sử dụng máy khí dung, bạn có thể cần mua loại xách tay. Nhiều loại máy khí dung có thể được cắm vào ổ cắm trên xe hơi, tàu hỏa. Nếu đi nước ngoài, đảm bảo bạn mang theo thiết bị chuyển đổi (adapter) để phù hợp với nguồn điện ở nước bạn đến.
Khi di chuyển bằng xe
Xe bus, xe lửa và xe hơi có thể chứa nhiều ứng nguyên tiềm tàng như ở nhà bạn, bao gồm mạt bụi và nấm mốc có trong ghế ngồi hoặc trong hệ thống thông hơi. Bạn không thể làm gì nhiều khi ở trên xe bus hay xe lửa nhưng nếu di chuyển bằng xe hơi, hãy thử để cửa sổ mở và không mở máy điều hòa hoặc hệ thống sưởi ít nhất 10 phút. Điều này có thể giúp giảm nấm mốc và mạt bụi trong xe. Nếu lượng phấn hoa hoặc mức độ ô nhiễm ở mức cao trong suốt chuyến đi và ảnh hưởng đến tình trạng hen suyễn của con bạn thì hãy đóng chặt cửa và bật điều hòa khi di chuyển.
Khi di chuyển bằng máy bay
Chất lượng không khí trên máy bay có thể ảnh hưởng đến tình trạng hen suyễn của trẻ. Dù hút thuốc trên máy bay từng phổ biến nhưng hiện nay điều này đã bị cấm trên mọi chuyến bay. Tuy nhiên, việc hút thuốc không bị cấm theo luật trên các chuyến bay thuê bao nên bạn hãy hỏi về quy định hút thuốc và yêu cầu chỗ ngồi ở khu vực cấm hút thuốc nếu sử dụng dịch vụ này.
Ngoài ra, không khí trên máy bay cũng rất khô nên hãy khuyến khích trẻ uống nhiều nước khi đang trên máy bay. Nhiều hãng hàng không cho phép sử dụng các loại máy khí dung vận hành bằng điện (trừ lúc cất cánh và đáp xuống) nhưng phải được kiểm tra trước. Các loại máy khí dung thường không được mang lên khu dụng cụ khẩn cấp do kích thước cồng kềnh. Tuy nhiên, bạn có thể đem loại bình phun cùng với buồng đệm để thay thế, chúng đã được chứng minh có hiệu quả tương tự như các loại máy khí dung trong việc chữa trị hen suyễn và dễ mang theo trong suốt chuyến đi.
Hãy biến nơi bạn đến thành nhà của bạn
Các tác nhân gây suyễn sẽ quyết định những bước bạn cần thực hiện để ngăn ngừa lên cơn hen ở nơi hiện tại. Nếu phấn hoa hay ô nhiễm không khí là những tác nhân và bạn đang di chuyển tới vùng có hàm lượng cao các tác nhân này thì bạn có thể cần sắp xếp chuyến đi vào những thời điểm mà lượng phấn hoa và sương khói ở mức thấp.
Nếu mạt bụi và nấm mốc là tác nhân gây suyễn và bạn sẽ ở khách sạn thì hãy kiểm tra xem liệu có phòng nào đã được khử các tác nhân gây dị ứng hay chưa. Việc yêu cầu một phòng khô ráo, có nắng chiếu vào và xa hồ bơi của khách sạn cũng có thể giúp ích. Nếu các ứng nguyên của vật nuôi là các tác nhân thì hãy yêu cầu một phòng chưa từng có động vật nuôi bước vào và luôn luôn ở trong khu vực cấm hút thuốc.
Nếu bạn sẽ sống tạm trong một căn nhà cho thuê hoặc túp lều gần bãi biển hay trong rừng thì yêu cầu những nơi này được thông khí toàn bộ trước khi bạn đến. Đảm bảo rằng bất kì bạn bè hay người thân nào mà bạn sẽ ở cùng biết về các tác nhân gây hen suyễn ở trẻ trước khi tới nơi. Dù họ sẽ không thể tiêu diệt toàn bộ tất cả nấm mốc và mạt bụi nhưng họ cũng có thể quét và hút bụi kĩ lưỡng, đặc biệt là phòng mà trẻ sẽ ngủ.
Nếu nến hương, hương liệu khô, các sản phẩm son khí (aerosol) hoặc củi đun khiến trẻ khó chịu thì hãy nhờ chủ nhà hạn chế sử dụng. Bạn cũng nên yêu cầu mọi người không hút thuốc khi trẻ đang ở trong nhà.
Do có thể mất khoảng hàng tháng trời để loại bỏ hiệu quả vảy da chết của vật nuôi ra khỏi phòng, dù không hề có vật nuôi, nên bạn nhiều khả năng sẽ hạn chế ở chung với bạn bè hoặc người thân có nuôi thú cưng nếu vảy da chết của vật nuôi là một tác nhân gây suyễn ở trẻ.
Bất kể khi nào bạn sẽ ở, cân nhắc mang theo gối ôm và mền của trẻ ở nhà để đảm bảo chỗ ngủ sẽ không gây dị ứng cho trẻ.
Sự thay đổi múi giờ có thể khá rắc rối. Khi đi du lịch, cố gắng cho trẻ uống thuốc như thường lệ. Khi đã di chuyển đến một múi giờ khác, nhớ điều chỉnh thời điểm uống thuốc theo giờ địa phương.
Đảm bảo trẻ kiểm soát được hoạt động của mình
Nếu tình trạng hen suyễn của trẻ được kiểm soát tốt, bạn nên cho trẻ tận hưởng ngắm cảnh, đi bộ đường dài hoặc các hoạt động thư giãn khác. Hãy luôn nghĩ đến việc tránh xa các chất gây kích thích tình trạng hen suyễn khi bạn đang lên kế hoạch đi chơi đâu đó. Chẳng hạn, tránh đi bộ bình thường hay đi bộ đường dài khi sự ô nhiễm không khí hoặc lượng phấn hoa có thể ở mức cao hoặc nếu thời tiết sẽ trở nên cực kì lạnh và khô. Nếu cắm trại, hãy giữ trẻ tránh xa đống lửa. Những kì nghỉ trượt tuyết hoặc các chuyến đi bộ đường dài có thể được cho phép. Tuy nhiên, bạn cần đảm bảo sẽ cho trẻ nhiều thời gian nghỉ ngơi (trong nhà nếu có thể), sẽ mang theo thuốc cắt cơn tức thời ở mọi thời điểm và sẵn sàng thay đổi kế hoạch điều trị nếu trẻ đang phải chống chọi với các triệu chứng hen suyễn.
Nếu có ai đó giám sát trẻ tại nhà, bạn nên chắc chắn rằng người này biết về tình trạng hen suyễn của trẻ và nắm rõ kế hoạch hành động chống suyễn.
Khi trẻ di chuyển một mình
Nếu trẻ sẽ di chuyển một mình (cắm trại qua đêm, ở với bạn hoặc gia đình) thì cần đảm bảo bạn sẽ thông tin đầy đủ cho người lớn nào sẽ chăm sóc trẻ. Việc người giúp đỡ hay bảo mẫu thông hiểu và có được bản sao bản kế hoạch hành động chống suyễn, danh sách các loại thuốc và số điện thoại liên lạc trong trường hợp khẩn cấp là cực kì quan trọng. Ngoài ra, gửi những giấy ủy quyền (viết tay và đã được công chứng) cho phép người giúp đỡ hay bảo mẫu được quyền chăm sóc trẻ trong trường hợp khẩn cấp. Bạn nên ngồi trò chuyện cùng trẻ trước chuyến đi để ôn lại kế hoạch hành động chống suyễn và những điều cần làm trong trường hợp khẩn cấp. Trẻ nên biết các tác nhân gây hen suyễn, cách phân chia thuốc và cách nhận biết các dấu hiệu của cơn hen.
Giải thích cho trẻ rằng việc bạn đã cho người chịu trách nhiệm chăm sóc trẻ biết phải làm gì khi có cơn hen cũng giúp làm dịu đi sự căng thẳng trong trẻ. Và tất nhiên, hãy làm vững lòng tin của trẻ rằng hen suyễn không khiến trẻ khác biệt so với những đứa trẻ khác và trẻ có thể tham gia mọi cuộc vui. Nếu trẻ không dùng các loại thuốc kiểm soát hen suyễn lâu dài mà đang dùng thuốc hạ suyễn tức thời thì bạn không nên để trẻ đi một mình, nhất là trong thời gian dài. Bạn sẽ cần thảo luận với bác sĩ. Trên hết, đảm bảo trẻ vẫn dùng thuốc theo chỉ định và cố gắng tránh các tác nhân gây hen suyễn. Việc lơ là tình trạng hen suyễn trong chuyến đi có thể khiến trẻ phải nhập viện khẩn cấp và sẽ chẳng thể đi đâu được.
Việc trẻ bị suyễn không phải là lý do ngăn cản bạn lên kế hoạch cho một kì nghỉ gia đình, cho trẻ tham gia cắm trại qua đêm hoặc đi du lịch cùng bạn bè. Bằng sự chuẩn bị và liên lạc cẩn thận, bạn và trẻ có thể tận hưởng mọi niềm vui trong khoảng thời gian xa nhà. Trước khi đi du lịch, bạn hãy đảm bảo rằng tình trạng hen suyễn của trẻ được kiểm soát tốt. Nếu trẻ lên cơn hen gần đây, bạn nên đưa trẻ đi khám bác sĩ. Trẻ có thể cần thay đổi loại thuốc hoặc cần gặp bác sĩ để họ điều chỉnh thuốc trước chuyến đi.
Những điều bạn cần chuẩn bị cho trẻ bị hen suyễn trước chuyến đi
Thuốc
Khi chuẩn bị hành lý, đảm bảo bạn mang theo thuốc đủ hai loại thuốc cắt cơn và ngừa cơn. Hãy để chúng ở nơi thuận tiện. Khi di chuyển bằng máy bay, đảm bảo để những loại thuốc này trong túi hành lý xách tay, bằng cách này, trẻ có thể có thuốc để dùng nếu cần trong thời gian bay hoặc nếu hành lý kí gửi bị thất lạc.
Thiết bị đo lưu lượng phổi
Bạn cũng sẽ cần mang theo thiết bị đo lưu lượng phổi (nếu trẻ sử dụng), thẻ bảo hiểm y tế và bảng kế hoạch chữa trị hen suyễn (bằng cách này bạn sẽ nắm được tên thuốc, thông tin liều dùng và số điện thoại bác sĩ để phòng hờ).
Bệnh án của bé
Nếu cho con đi nước ngoài, cân nhắc mang theo bệnh án miêu tả chẩn đoán, các loại thuốc và thiết bị cần dùng của con. Nếu cẩn thận hơn, bạn có thể nhờ dịch bệnh án này sang tiếng của nơi mà bạn sắp đến. Nó có thể giúp bạn tránh gặp phiền phức với an ninh sân bay và hải quan. Sẽ thuận tiện nếu bạn nắm được tên quốc tế của tất cả các loại thuốc phòng trường hợp chúng có tên gọi khác ở những quốc gia khác nhau.
Máy khí dung
Nếu trẻ sử dụng máy khí dung, bạn có thể cần mua loại xách tay. Nhiều loại máy khí dung có thể được cắm vào ổ cắm trên xe hơi, tàu hỏa. Nếu đi nước ngoài, đảm bảo bạn mang theo thiết bị chuyển đổi (adapter) để phù hợp với nguồn điện ở nước bạn đến.
Khi di chuyển bằng xe
Xe bus, xe lửa và xe hơi có thể chứa nhiều ứng nguyên tiềm tàng như ở nhà bạn, bao gồm mạt bụi và nấm mốc có trong ghế ngồi hoặc trong hệ thống thông hơi. Bạn không thể làm gì nhiều khi ở trên xe bus hay xe lửa nhưng nếu di chuyển bằng xe hơi, hãy thử để cửa sổ mở và không mở máy điều hòa hoặc hệ thống sưởi ít nhất 10 phút. Điều này có thể giúp giảm nấm mốc và mạt bụi trong xe. Nếu lượng phấn hoa hoặc mức độ ô nhiễm ở mức cao trong suốt chuyến đi và ảnh hưởng đến tình trạng hen suyễn của con bạn thì hãy đóng chặt cửa và bật điều hòa khi di chuyển.
Khi di chuyển bằng máy bay
Chất lượng không khí trên máy bay có thể ảnh hưởng đến tình trạng hen suyễn của trẻ. Dù hút thuốc trên máy bay từng phổ biến nhưng hiện nay điều này đã bị cấm trên mọi chuyến bay. Tuy nhiên, việc hút thuốc không bị cấm theo luật trên các chuyến bay thuê bao nên bạn hãy hỏi về quy định hút thuốc và yêu cầu chỗ ngồi ở khu vực cấm hút thuốc nếu sử dụng dịch vụ này.
Ngoài ra, không khí trên máy bay cũng rất khô nên hãy khuyến khích trẻ uống nhiều nước khi đang trên máy bay. Nhiều hãng hàng không cho phép sử dụng các loại máy khí dung vận hành bằng điện (trừ lúc cất cánh và đáp xuống) nhưng phải được kiểm tra trước. Các loại máy khí dung thường không được mang lên khu dụng cụ khẩn cấp do kích thước cồng kềnh. Tuy nhiên, bạn có thể đem loại bình phun cùng với buồng đệm để thay thế, chúng đã được chứng minh có hiệu quả tương tự như các loại máy khí dung trong việc chữa trị hen suyễn và dễ mang theo trong suốt chuyến đi.
Hãy biến nơi bạn đến thành nhà của bạn
Các tác nhân gây suyễn sẽ quyết định những bước bạn cần thực hiện để ngăn ngừa lên cơn hen ở nơi hiện tại. Nếu phấn hoa hay ô nhiễm không khí là những tác nhân và bạn đang di chuyển tới vùng có hàm lượng cao các tác nhân này thì bạn có thể cần sắp xếp chuyến đi vào những thời điểm mà lượng phấn hoa và sương khói ở mức thấp.
Nếu mạt bụi và nấm mốc là tác nhân gây suyễn và bạn sẽ ở khách sạn thì hãy kiểm tra xem liệu có phòng nào đã được khử các tác nhân gây dị ứng hay chưa. Việc yêu cầu một phòng khô ráo, có nắng chiếu vào và xa hồ bơi của khách sạn cũng có thể giúp ích. Nếu các ứng nguyên của vật nuôi là các tác nhân thì hãy yêu cầu một phòng chưa từng có động vật nuôi bước vào và luôn luôn ở trong khu vực cấm hút thuốc.
Nếu bạn sẽ sống tạm trong một căn nhà cho thuê hoặc túp lều gần bãi biển hay trong rừng thì yêu cầu những nơi này được thông khí toàn bộ trước khi bạn đến. Đảm bảo rằng bất kì bạn bè hay người thân nào mà bạn sẽ ở cùng biết về các tác nhân gây hen suyễn ở trẻ trước khi tới nơi. Dù họ sẽ không thể tiêu diệt toàn bộ tất cả nấm mốc và mạt bụi nhưng họ cũng có thể quét và hút bụi kĩ lưỡng, đặc biệt là phòng mà trẻ sẽ ngủ.
Nếu nến hương, hương liệu khô, các sản phẩm son khí (aerosol) hoặc củi đun khiến trẻ khó chịu thì hãy nhờ chủ nhà hạn chế sử dụng. Bạn cũng nên yêu cầu mọi người không hút thuốc khi trẻ đang ở trong nhà.
Do có thể mất khoảng hàng tháng trời để loại bỏ hiệu quả vảy da chết của vật nuôi ra khỏi phòng, dù không hề có vật nuôi, nên bạn nhiều khả năng sẽ hạn chế ở chung với bạn bè hoặc người thân có nuôi thú cưng nếu vảy da chết của vật nuôi là một tác nhân gây suyễn ở trẻ.
Bất kể khi nào bạn sẽ ở, cân nhắc mang theo gối ôm và mền của trẻ ở nhà để đảm bảo chỗ ngủ sẽ không gây dị ứng cho trẻ.
Sự thay đổi múi giờ có thể khá rắc rối. Khi đi du lịch, cố gắng cho trẻ uống thuốc như thường lệ. Khi đã di chuyển đến một múi giờ khác, nhớ điều chỉnh thời điểm uống thuốc theo giờ địa phương.
Đảm bảo trẻ kiểm soát được hoạt động của mình
Nếu tình trạng hen suyễn của trẻ được kiểm soát tốt, bạn nên cho trẻ tận hưởng ngắm cảnh, đi bộ đường dài hoặc các hoạt động thư giãn khác. Hãy luôn nghĩ đến việc tránh xa các chất gây kích thích tình trạng hen suyễn khi bạn đang lên kế hoạch đi chơi đâu đó. Chẳng hạn, tránh đi bộ bình thường hay đi bộ đường dài khi sự ô nhiễm không khí hoặc lượng phấn hoa có thể ở mức cao hoặc nếu thời tiết sẽ trở nên cực kì lạnh và khô. Nếu cắm trại, hãy giữ trẻ tránh xa đống lửa. Những kì nghỉ trượt tuyết hoặc các chuyến đi bộ đường dài có thể được cho phép. Tuy nhiên, bạn cần đảm bảo sẽ cho trẻ nhiều thời gian nghỉ ngơi (trong nhà nếu có thể), sẽ mang theo thuốc cắt cơn tức thời ở mọi thời điểm và sẵn sàng thay đổi kế hoạch điều trị nếu trẻ đang phải chống chọi với các triệu chứng hen suyễn.
Nếu có ai đó giám sát trẻ tại nhà, bạn nên chắc chắn rằng người này biết về tình trạng hen suyễn của trẻ và nắm rõ kế hoạch hành động chống suyễn.
Khi trẻ di chuyển một mình
Nếu trẻ sẽ di chuyển một mình (cắm trại qua đêm, ở với bạn hoặc gia đình) thì cần đảm bảo bạn sẽ thông tin đầy đủ cho người lớn nào sẽ chăm sóc trẻ. Việc người giúp đỡ hay bảo mẫu thông hiểu và có được bản sao bản kế hoạch hành động chống suyễn, danh sách các loại thuốc và số điện thoại liên lạc trong trường hợp khẩn cấp là cực kì quan trọng. Ngoài ra, gửi những giấy ủy quyền (viết tay và đã được công chứng) cho phép người giúp đỡ hay bảo mẫu được quyền chăm sóc trẻ trong trường hợp khẩn cấp. Bạn nên ngồi trò chuyện cùng trẻ trước chuyến đi để ôn lại kế hoạch hành động chống suyễn và những điều cần làm trong trường hợp khẩn cấp. Trẻ nên biết các tác nhân gây hen suyễn, cách phân chia thuốc và cách nhận biết các dấu hiệu của cơn hen.
Giải thích cho trẻ rằng việc bạn đã cho người chịu trách nhiệm chăm sóc trẻ biết phải làm gì khi có cơn hen cũng giúp làm dịu đi sự căng thẳng trong trẻ. Và tất nhiên, hãy làm vững lòng tin của trẻ rằng hen suyễn không khiến trẻ khác biệt so với những đứa trẻ khác và trẻ có thể tham gia mọi cuộc vui. Nếu trẻ không dùng các loại thuốc kiểm soát hen suyễn lâu dài mà đang dùng thuốc hạ suyễn tức thời thì bạn không nên để trẻ đi một mình, nhất là trong thời gian dài. Bạn sẽ cần thảo luận với bác sĩ. Trên hết, đảm bảo trẻ vẫn dùng thuốc theo chỉ định và cố gắng tránh các tác nhân gây hen suyễn. Việc lơ là tình trạng hen suyễn trong chuyến đi có thể khiến trẻ phải nhập viện khẩn cấp và sẽ chẳng thể đi đâu được.
Xem thêm: Vết thương hở