Thiếu hiểu biết về bệnh nha chu có thể khiến bạn bị động trong việc phòng ngừa và chậm trễ trong điều trị. Từ đó làm gia tăng những biến chứng sức khỏe răng miệng nghiêm trọng.
Thiếu hiểu biết về bệnh nha chu có thể khiến bạn bị động trong việc phòng ngừa và chậm trễ trong điều trị. Từ đó làm gia tăng những biến chứng sức khỏe răng miệng nghiêm trọng.
Trong nhiều năm qua, bệnh nha chu đã trở thành một trong những vấn đề sức khỏe răng miệng phổ biến. Mặc dù bệnh có thể xảy ra ở tất cả mọi đối tượng nhưng không phải ai cũng hiểu rõ bệnh nha chu là gì và nguyên nhân nào gây ra tình trạng này. Hãy để Hello Bacsi giúp bạn giải đáp những thắc mắc trên qua bài viết sau.
Bệnh nha chu là gì?
Bệnh nha chu là thuật ngữ y khoa đề cập đến tình trạng nhiễm trùng, gây viêm nướu và xương xung quanh răng. Ở giai đoạn đầu, nướu có thể chỉ bị sưng đỏ và đôi khi chảy máu. Nếu để lâu, tình trạng này có nguy cơ tiến triển thành viêm nha chu. Khi đó, người bệnh sẽ bị bong nướu răng và thậm chí là rụng mất răng.
Bệnh có thể xảy ra ở mọi đối tượng, nhưng phần lớn là ở người trưởng thành. Theo thống kê, sâu răng và bệnh nha chu được xếp đầu danh sách những tình trạng sức khỏe răng miệng nguy hiểm nhất.
Triệu chứng và dấu hiệu cảnh báo bệnh nha chu là gì?
Nướu răng khỏe mạnh thường có màu hồng nhạt và rất chắc. Nếu bộ phận này trở nên sưng đỏ, mềm và dễ chảy máu, bạn có nhiều khả năng đã mắc bệnh nha chu.
Ngoài ra, trong trường hợp này, người bệnh còn có thể bắt gặp một số biểu hiện bất thường như:
- Màu sắc của nướu đôi khi chuyển thành bầm tím
- Cảm giác đau nhức khó chịu khi dùng tay chạm vào nướu
- Thân răng có vẻ dài hơn bình thường do nướu đang có xu hướng tuột ra
- Khoảng cách giữa những chiếc răng gia tăng
- Hình thành mủ giữa nướu răng và răng
- Hơi thở bốc mùi khó chịu
- Chảy máu khi đánh răng hoặc xỉa răng, kể cả khi bạn dùng chỉ nha khoa
- Răng lung lay, gây cản trở việc nhai thức ăn
- Trong miệng có vị kim loại
Nếu điều trị bệnh nha chu kịp thời, bạn có thể không giữ được răng. Do đó, nếu nướu răng xuất hiện những triệu chứng trên, hãy đi khám và điều trị.
Bệnh nha chu có nguy hiểm không?
Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng, bệnh nha chu kéo dài còn ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể thông qua việc góp phần thúc đẩy một số bệnh lý nghiêm trọng như:
- Các vấn đề về hô hấp
- Bệnh động mạch vành
- Đột quỵ
- Khó kiểm soát lượng đường trong máu (đối với người có bệnh nền đái tháo đường)
Ngoài ra, phụ nữ mang thai bị bệnh nha chu cũng dễ có nguy cơ đối mặt với vấn đề tiền sản giật và sinh non. Không những vậy, viêm nha chu còn có thể ảnh hưởng đến cân nặng của em bé khi chào đời.
Trong nhiều năm qua, bệnh nha chu đã trở thành một trong những vấn đề sức khỏe răng miệng phổ biến. Mặc dù bệnh có thể xảy ra ở tất cả mọi đối tượng nhưng không phải ai cũng hiểu rõ bệnh nha chu là gì và nguyên nhân nào gây ra tình trạng này. Hãy để Hello Bacsi giúp bạn giải đáp những thắc mắc trên qua bài viết sau.
Bệnh nha chu là gì?
Bệnh nha chu là thuật ngữ y khoa đề cập đến tình trạng nhiễm trùng, gây viêm nướu và xương xung quanh răng. Ở giai đoạn đầu, nướu có thể chỉ bị sưng đỏ và đôi khi chảy máu. Nếu để lâu, tình trạng này có nguy cơ tiến triển thành viêm nha chu. Khi đó, người bệnh sẽ bị bong nướu răng và thậm chí là rụng mất răng.
Bệnh có thể xảy ra ở mọi đối tượng, nhưng phần lớn là ở người trưởng thành. Theo thống kê, sâu răng và bệnh nha chu được xếp đầu danh sách những tình trạng sức khỏe răng miệng nguy hiểm nhất.
Triệu chứng và dấu hiệu cảnh báo bệnh nha chu là gì?
Nướu răng khỏe mạnh thường có màu hồng nhạt và rất chắc. Nếu bộ phận này trở nên sưng đỏ, mềm và dễ chảy máu, bạn có nhiều khả năng đã mắc bệnh nha chu.
Ngoài ra, trong trường hợp này, người bệnh còn có thể bắt gặp một số biểu hiện bất thường như:
- Màu sắc của nướu đôi khi chuyển thành bầm tím
- Cảm giác đau nhức khó chịu khi dùng tay chạm vào nướu
- Thân răng có vẻ dài hơn bình thường do nướu đang có xu hướng tuột ra
- Khoảng cách giữa những chiếc răng gia tăng
- Hình thành mủ giữa nướu răng và răng
- Hơi thở bốc mùi khó chịu
- Chảy máu khi đánh răng hoặc xỉa răng, kể cả khi bạn dùng chỉ nha khoa
- Răng lung lay, gây cản trở việc nhai thức ăn
- Trong miệng có vị kim loại
Nếu điều trị bệnh nha chu kịp thời, bạn có thể không giữ được răng. Do đó, nếu nướu răng xuất hiện những triệu chứng trên, hãy đi khám và điều trị.
Bệnh nha chu có nguy hiểm không?
Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng, bệnh nha chu kéo dài còn ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể thông qua việc góp phần thúc đẩy một số bệnh lý nghiêm trọng như:
- Các vấn đề về hô hấp
- Bệnh động mạch vành
- Đột quỵ
- Khó kiểm soát lượng đường trong máu (đối với người có bệnh nền đái tháo đường)
Ngoài ra, phụ nữ mang thai bị bệnh nha chu cũng dễ có nguy cơ đối mặt với vấn đề tiền sản giật và sinh non. Không những vậy, viêm nha chu còn có thể ảnh hưởng đến cân nặng của em bé khi chào đời.
Mặt khác, theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí khoa học Cancer Epidemiology, Biomarkers Prevention, phụ nữ sau mãn kinh bị bệnh nha chu có nhiều khả năng phát triển ung thư vú, đặc biệt là những người có thói quen hút thuốc lá.
Chẩn đoán bệnh nha chu
Để xác định một người có mắc bệnh nha chu hay không cũng như mức độ nghiêm trọng của bệnh, các nha sĩ sẽ bắt đầu bằng cách đặt những câu hỏi về bệnh sử và những yếu tố có khả năng thúc đẩy quá trình nhiễm trùng nướu xảy ra.
Sau đó, họ sẽ tiến hành kiểm tra sức khỏe răng miệng, chủ yếu tập trung vào những yếu tố sau, bao gồm:
- Sự hiện diện của mảng bám (cao răng)
- Dấu hiệu chảy máu chân răng
- Tình trạng sức khỏe của nướu răng (độ săn chắc, màu sắc, mức độ sưng…)
Ngoài ra, các chuyên gia còn sử dụng một loại dụng cụ nha khoa chuyên dụng nhằm đo độ sâu của khe hẹp nằm giữa răng và nướu, còn gọi là túi nha chu. Nếu sức khỏe răng nướu của bạn bình thường, kết quả đo sẽ rơi vào khoảng 1 – 3mm. Ngược lại, kết quả lớn hơn 5mm sẽ là lời cảnh báo về sự xuất hiện của bệnh nha chu. Mặt khác, đôi khi bạn cũng cần chụp X-quang để giúp bác sĩ quan sát tốt hơn tình trạng của xương hàm và răng.
Điều trị bệnh nha chu như thế nào?
Phương pháp điều trị không phẫu thuật
Nếu các triệu chứng nhẹ, chưa gây ảnh hưởng nghiêm trọng, nha sĩ sẽ chỉ định những thủ thuật điều trị không xâm lấn như:
- Lấy vôi răng: Loại bỏ mảng bám cũng như các vi khuẩn tích tụ trên bề mặt răng và dưới nướu răng bằng cách sử dụng sóng âm, laser hoặc dụng cụ nha khoa chuyên dụng.
- Chà chân răng: mục đích của thủ thuật y khoa này là làm nhẵn bề mặt chân răng, từ đó ngăn chặn vi khuẩn tiếp tục bám lên răng để hình thành mảng bám.
- Uống thuốc kháng sinh: Vi khuẩn là nguyên nhân gốc rễ gây bệnh nên kháng sinh sẽ là thuốc trị bệnh nha chu đem lại hiệu quả tốt trong việc kiểm soát tình trạng nhiễm trùng.
Các thủ thuật điều trị xâm lấn
Trong trường hợp nghiêm trọng hoặc các giải pháp điều trị không xâm lấn không còn phù hợp, phẫu thuật nha khoa sẽ là giải pháp cuối cùng.
Những loại phẫu thuật dùng trong điều trị bệnh nha chu thường là:
- Phẫu thuật Flap (giảm độ sâu của túi nha chu): Bác sĩ nha khoa sẽ rạch một hoặc nhiều đường nhỏ ở nướu để làm lộ chân răng, từ đó giúp quá trình cạo vôi và chà chân răng trở nên dễ dàng hơn.
- Ghép mô mềm: Sử dụng mô lấy từ vòm miệng để lấp vào phần nướu bị tổn thương và mất đi
- Ghép men răng: Sự hình thành của các mảng bám sẽ làm mòn lớp men răng, khiến răng suy yếu. Để khắc phục tình trạng này, nha sĩ sẽ thực hiện quá trình ghép men răng từ xương tổng hợp hoặc hiến tặng.
- Ứng dụng men răng tái sinh: bác sĩ đặt một loại gel đặc biệt chứa các protein có trong men răng vào chân răng có nướu bị viêm. Sự bổ sung những protein này sẽ kích thích xương và mô mềm tại đây phát triển khỏe mạnh.
Đâu là nguyên nhân gây bệnh?
Bệnh nha chu chủ yếu đến từ tình trạng vi khuẩn tích tụ trên răng tạo thành mảng bám (vôi răng). Theo thời gian, vôi răng sẽ phát triển dọc theo đường viền nướu, gây cản trở việc vệ sinh răng và tạo điều kiện cho các vi khuẩn tiếp tục bám trên răng và phát triển. Nếu bạn không sớm loại bỏ những mảng bám này, chúng sẽ gây viêm nướu và lâu ngày trở thành viêm nha chu.
Mặt khác, theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí khoa học Cancer Epidemiology, Biomarkers Prevention, phụ nữ sau mãn kinh bị bệnh nha chu có nhiều khả năng phát triển ung thư vú, đặc biệt là những người có thói quen hút thuốc lá.
Chẩn đoán bệnh nha chu
Để xác định một người có mắc bệnh nha chu hay không cũng như mức độ nghiêm trọng của bệnh, các nha sĩ sẽ bắt đầu bằng cách đặt những câu hỏi về bệnh sử và những yếu tố có khả năng thúc đẩy quá trình nhiễm trùng nướu xảy ra.
Sau đó, họ sẽ tiến hành kiểm tra sức khỏe răng miệng, chủ yếu tập trung vào những yếu tố sau, bao gồm:
- Sự hiện diện của mảng bám (cao răng)
- Dấu hiệu chảy máu chân răng
- Tình trạng sức khỏe của nướu răng (độ săn chắc, màu sắc, mức độ sưng…)
Ngoài ra, các chuyên gia còn sử dụng một loại dụng cụ nha khoa chuyên dụng nhằm đo độ sâu của khe hẹp nằm giữa răng và nướu, còn gọi là túi nha chu. Nếu sức khỏe răng nướu của bạn bình thường, kết quả đo sẽ rơi vào khoảng 1 – 3mm. Ngược lại, kết quả lớn hơn 5mm sẽ là lời cảnh báo về sự xuất hiện của bệnh nha chu. Mặt khác, đôi khi bạn cũng cần chụp X-quang để giúp bác sĩ quan sát tốt hơn tình trạng của xương hàm và răng.
Điều trị bệnh nha chu như thế nào?
Phương pháp điều trị không phẫu thuật
Nếu các triệu chứng nhẹ, chưa gây ảnh hưởng nghiêm trọng, nha sĩ sẽ chỉ định những thủ thuật điều trị không xâm lấn như:
- Lấy vôi răng: Loại bỏ mảng bám cũng như các vi khuẩn tích tụ trên bề mặt răng và dưới nướu răng bằng cách sử dụng sóng âm, laser hoặc dụng cụ nha khoa chuyên dụng.
- Chà chân răng: mục đích của thủ thuật y khoa này là làm nhẵn bề mặt chân răng, từ đó ngăn chặn vi khuẩn tiếp tục bám lên răng để hình thành mảng bám.
- Uống thuốc kháng sinh: Vi khuẩn là nguyên nhân gốc rễ gây bệnh nên kháng sinh sẽ là thuốc trị bệnh nha chu đem lại hiệu quả tốt trong việc kiểm soát tình trạng nhiễm trùng.
Các thủ thuật điều trị xâm lấn
Trong trường hợp nghiêm trọng hoặc các giải pháp điều trị không xâm lấn không còn phù hợp, phẫu thuật nha khoa sẽ là giải pháp cuối cùng.
Những loại phẫu thuật dùng trong điều trị bệnh nha chu thường là:
- Phẫu thuật Flap (giảm độ sâu của túi nha chu): Bác sĩ nha khoa sẽ rạch một hoặc nhiều đường nhỏ ở nướu để làm lộ chân răng, từ đó giúp quá trình cạo vôi và chà chân răng trở nên dễ dàng hơn.
- Ghép mô mềm: Sử dụng mô lấy từ vòm miệng để lấp vào phần nướu bị tổn thương và mất đi
- Ghép men răng: Sự hình thành của các mảng bám sẽ làm mòn lớp men răng, khiến răng suy yếu. Để khắc phục tình trạng này, nha sĩ sẽ thực hiện quá trình ghép men răng từ xương tổng hợp hoặc hiến tặng.
- Ứng dụng men răng tái sinh: bác sĩ đặt một loại gel đặc biệt chứa các protein có trong men răng vào chân răng có nướu bị viêm. Sự bổ sung những protein này sẽ kích thích xương và mô mềm tại đây phát triển khỏe mạnh.
Đâu là nguyên nhân gây bệnh?
Bệnh nha chu chủ yếu đến từ tình trạng vi khuẩn tích tụ trên răng tạo thành mảng bám (vôi răng). Theo thời gian, vôi răng sẽ phát triển dọc theo đường viền nướu, gây cản trở việc vệ sinh răng và tạo điều kiện cho các vi khuẩn tiếp tục bám trên răng và phát triển. Nếu bạn không sớm loại bỏ những mảng bám này, chúng sẽ gây viêm nướu và lâu ngày trở thành viêm nha chu.
Bệnh nha chu có chữa được không? Có những cách chữa bệnh nha chu nào là những thắc mắc rất phổ biến. Tùy vào mức độ phát triển của bệnh mà sẽ có những cách chữa bệnh nha chu khác nhau:
Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh
Bên cạnh sự hình thành của các mảng bám trên răng do vi khuẩn tích tụ, đôi khi bệnh nha chu còn có thể phát triển từ một số yếu tố khác như:
- Thường xuyên hút thuốc lá: thói quen này không chỉ góp phần làm tăng khả năng phát triển các vấn đề ở nướu, răng mà còn làm giảm hiệu quả khi điều trị. Theo thống kê, 90% người mắc bệnh nha chu có thói quen hút thuốc lá không đạt được hiệu quả chữa trị như mong đợi.
- Thay đổi nội tiết tố nữ: Sự thay đổi hormone nữ trong giai đoạn dậy thì, mang thai và mãn kinh có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh nha chu.
- Bệnh tiểu đường (đái tháo đường): Bác sĩ cho biết người bị tiểu đường thường có tỷ lệ mắc bệnh viêm nướu hoặc thậm chí là viêm nha chu cao hơn những người khác.
- HIV/AIDS: Nhiễm trùng nướu cũng dễ xảy ra ở những người gặp phải vấn đề sức khỏe này do hệ miễn dịch đã suy giảm nặng nề.
- Ung thư: Sự hiện diện của các tế bào đột biến và những phương pháp điều trị như hóa trị, xạ trị… có nhiều khả năng làm tăng rủi ro phát triển bệnh nha chu.
- Tác dụng phụ của một số loại thuốc: Đôi khi, một số loại thuốc dưới đây có thể gây tác dụng phụ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nướu răng:
- Thuốc điều trị tăng huyết áp
- Thuốc giãn mạch
- Thuốc ức chế miễn dịch
- Thuốc làm giảm tuyến nước bọt
- Yếu tố di truyền: Trong một số trường hợp, nướu răng yếu, dễ bị nhiễm trùng cũng có thể liên quan đến yếu tố di truyền.
Thói quen giúp phòng ngừa bệnh nha chu
Để duy trì sức khỏe răng miệng cũng như ngăn ngừa bệnh, các chuyên gia khuyến khích mọi người nên tập một số thói quen tốt như:
- Đến gặp nha sĩ định kỳ để kiểm tra sức khỏe răng miệng, đồng thời vệ sinh răng đúng cách.
- Sử dụng bàn chải mềm để đánh răng. Đừng quên thay bàn chải sau 3 – 4 tháng
- Đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày, có thể nhiều hơn nếu bạn thường xuyên ăn vặt.
- Sử dụng nước súc miệng kết hợp với đánh răng nhằm loại bỏ hoàn toàn những mảng bám giữa các răng.
- Làm sạch kẽ răng bằng chỉ nha khoa, hạn chế sử dụng tăm xỉa răng.
Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh
Bên cạnh sự hình thành của các mảng bám trên răng do vi khuẩn tích tụ, đôi khi bệnh nha chu còn có thể phát triển từ một số yếu tố khác như:
- Thường xuyên hút thuốc lá: thói quen này không chỉ góp phần làm tăng khả năng phát triển các vấn đề ở nướu, răng mà còn làm giảm hiệu quả khi điều trị. Theo thống kê, 90% người mắc bệnh nha chu có thói quen hút thuốc lá không đạt được hiệu quả chữa trị như mong đợi.
- Thay đổi nội tiết tố nữ: Sự thay đổi hormone nữ trong giai đoạn dậy thì, mang thai và mãn kinh có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh nha chu.
- Bệnh tiểu đường (đái tháo đường): Bác sĩ cho biết người bị tiểu đường thường có tỷ lệ mắc bệnh viêm nướu hoặc thậm chí là viêm nha chu cao hơn những người khác.
- HIV/AIDS: Nhiễm trùng nướu cũng dễ xảy ra ở những người gặp phải vấn đề sức khỏe này do hệ miễn dịch đã suy giảm nặng nề.
- Ung thư: Sự hiện diện của các tế bào đột biến và những phương pháp điều trị như hóa trị, xạ trị… có nhiều khả năng làm tăng rủi ro phát triển bệnh nha chu.
- Tác dụng phụ của một số loại thuốc: Đôi khi, một số loại thuốc dưới đây có thể gây tác dụng phụ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nướu răng:
- Thuốc điều trị tăng huyết áp
- Thuốc giãn mạch
- Thuốc ức chế miễn dịch
- Thuốc làm giảm tuyến nước bọt
- Yếu tố di truyền: Trong một số trường hợp, nướu răng yếu, dễ bị nhiễm trùng cũng có thể liên quan đến yếu tố di truyền.
Thói quen giúp phòng ngừa bệnh nha chu
Để duy trì sức khỏe răng miệng cũng như ngăn ngừa bệnh, các chuyên gia khuyến khích mọi người nên tập một số thói quen tốt như:
- Đến gặp nha sĩ định kỳ để kiểm tra sức khỏe răng miệng, đồng thời vệ sinh răng đúng cách.
- Sử dụng bàn chải mềm để đánh răng. Đừng quên thay bàn chải sau 3 – 4 tháng
- Đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày, có thể nhiều hơn nếu bạn thường xuyên ăn vặt.
- Sử dụng nước súc miệng kết hợp với đánh răng nhằm loại bỏ hoàn toàn những mảng bám giữa các răng.
- Làm sạch kẽ răng bằng chỉ nha khoa, hạn chế sử dụng tăm xỉa răng.
Xem thêm: Viêm vùng chậu là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và điều trị