Bệnh thận yếu ở phụ nữ có thể biểu hiện qua một số triệu chứng như rụng tóc nhiều, giảm nhu cầu tình dục, tăng cân bất thường, rối loạn giấc ngủ, tiểu đêm nhiều lần,… So với nam giới, chứng thận yếu ở phụ nữ có mức độ nhẹ và phạm vi ảnh hưởng thấp hơn. Tuy nhiên nếu không can thiệp kịp thời, bệnh có thể gây ra một số biến chứng và ảnh hưởng nghiêm trọng.
Bệnh thận yếu ở phụ nữ và dấu hiệu nhận biết
Thận là một trong những cơ quan quan trọng nhất trong cơ thể. Không chỉ giữ chức năng bài tiết nước tiểu, thận còn đảm nhiệm vai trò lọc máu, cân bằng nồng độ điện giải và ổn định huyết áp. Tuy nhiên cơ quan này có thể bị tổn thương do chế độ sinh hoạt không lành mạnh, tuổi tác và một số yếu tố khác.
Thận yếu đề cập đến tình trạng thận suy giảm chức năng gây ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng sinh lý. Thông thường thận yếu thường xảy ra ở nam giới. Tuy nhiên trong những năm gần đây, số lượng phụ nữ bị thận yếu đang có xu hướng tăng lên đáng kể.
Các dấu hiệu nhận biết thận yếu ở phụ nữ, bao gồm:
- Rối loạn tiểu tiện: Bao gồm tiểu đêm nhiều, tiểu nhắt, nước tiểu có màu trắng nhạt,…
- Rụng tóc nhiều: Tuyến thượng thận là cơ quan sản sinh hormone trong cơ thể nữ giới. Vì vậy khi cơ quan này suy giảm chức năng, nồng độ hormone trong cơ thể cũng có dấu hiệu thuyên giảm theo. Hormone giảm là nguyên nhân khiến tóc bạc, yếu, khô xơ và gãy rụng nhiều.
- Sợ lạnh: Thận yếu có thể khiến sức chống chịu của cơ thể suy giảm. Do đó bạn dễ cảm thấy lạnh hoặc nóng hơn bình thường.
- Giảm nhu cầu tình dục: Thận ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng sinh lý của cả nam và nữ. Vì vậy khi chức năng thận suy yếu, nhu cầu và ham muốn tình dục sẽ có xu hướng thuyên giảm.
- Da sạm, có quầng thâm: Thận đảm nhiệm vai trò thanh lọc độc tố ra khỏi cơ thể. Nếu cơ quan này hoạt động kém, độc tố có thể tồn đọng và khiến da bị sạm, xuất hiện quầng thâm mắt,…
- Xuất hiện các biểu hiện mãn kinh: Thận có ảnh hưởng đến nồng độ hormone trong cơ thể nam và nữ giới. Trong trường hợp thận suy giảm chức năng, nồng độ hormone trong cơ thể sẽ có xu hướng rối loạn và mất cân bằng. Tình trạng rối loạn nội tiết kéo dài có thể làm phát sinh các biểu hiện mãn kinh như da xuất hiện nếp nhăn, khó ngủ, ngủ không sâu, nóng nảy, bứt rứt trong người,…
- Tăng cân bất thường: Tăng cân xảy ra khi bạn thu nạp quá nhiều thực phẩm giàu chất béo và tinh bột. Tuy nhiên tình trạng này cũng có thể do bệnh thận yếu gây ra. Ở những người bị thận yếu, chất thải, nước và độc tố có xu hướng ứ đọng trong cơ thể, gây phù và tăng cân.
Ngoài các dấu hiệu này, nữ giới mắc bệnh thận yếu còn có thể gặp phải các triệu chứng hiếm gặp hơn như lười vận động, mệt mỏi, uể oải, đau lưng,…
Nguyên nhân gây bệnh thận yếu ở nữ giới
Bệnh thận yếu ở phụ nữ có thể khởi phát do các thói quen thiếu lành mạnh hoặc có thể do hệ quả của một số bệnh lý khác.
Các nguyên nhân khiến chức năng thận ở nữ giới suy giảm, bao gồm:
- Tuổi tác cao: Khi tuổi tác lên cao, các cơ quan có xu hướng thoái hóa và giảm chức năng hoạt động. Do đó thận yếu và các bệnh lý mãn tính thường có xu hướng gặp ở những người cao tuổi.
- Thói quen sinh hoạt không khoa học: Thường xuyên nhịn tiểu, ăn thức ăn nhiều gia vị, ít uống nước, thức quá khuya, ngủ không đủ giấc, hoạt động tình dục quá độ,… là những nguyên nhân gây ra chứng thận yếu ở phụ nữ.
- Tác dụng phụ của một số loại thuốc: Thận yếu có thể là hệ quả do sử dụng thuốc trong điều trị dài hạn. Một số loại thuốc có ảnh hưởng đến chức năng thận, bao gồm thuốc lợi tiểu, thuốc trị huyết áp cao, thuốc tăng thải acid uric, thuốc chống viêm không steroid,…
- Stress kéo dài: Stress là một trong những nguyên nhân gián tiếp ảnh hưởng đến chức năng thận. Stress làm tăng huyết áp và giảm chức năng của các cơ quan trong cơ thể. Từ đó khiến áp lực lên thận tăng và gây suy giảm chức năng của cơ quan này.
- Hệ quả của các bệnh mãn tính: Thận yếu cũng có thể là biến chứng do một số bệnh mãn tính như viêm bàng quang, tiểu đường, huyết áp cao, sỏi thận, viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ,…
- Thừa cân – béo phì: Các nghiên cứu cho biết, người thừa cân béo phì có nguy cơ mắc bệnh thận yếu cao hơn người bình thường. Nguyên nhân là do người béo phì thường có nồng độ đường huyết cao và huyết áp không ổn định.
Ngoài những nguyên nhân trên, bệnh thận yếu ở phụ nữ còn có thể khởi phát do một số yếu tố rủi ro như lười vận động, sử dụng chất kích thích, ngủ không đủ giấc, làm việc quá sức, lạm dụng viên sủi C,…
Thận yếu ở phụ nữ có nguy hiểm không?
Thận yếu ở phụ nữ thường có mức độ nhẹ và phạm vi ảnh hưởng thấp hơn so với nam giới. Tuy nhiên nếu không điều trị sớm, chức năng thận suy giảm có thể gây ra một số biến chứng như yếu sinh lý nữ, giảm ham muốn, thể trạng suy yếu, gây rối loạn chức năng tiểu tiện, tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, huyết áp cao,…
Ngoài ra các triệu chứng của bệnh thận yếu còn khiến nữ giới khó tập trung khi làm việc và ảnh hưởng không nhỏ đến các hoạt động sinh hoạt thông thường.
Cách phương pháp điều trị bệnh thận yếu ở nữ giới
Hầu hết các trường hợp bị thận yếu đều được chữa trị bằng các phương pháp bảo tồn. Tùy vào mức độ của bệnh lý và mong muốn của bệnh nhân, bác sĩ có thể đề nghị sử dụng thuốc Tây y, thuốc nam hoặc thuốc Đông y để cải thiện.
1. Sử dụng thuốc Tây y
Thuốc Tây y có đặc tính dược lý mạnh và cho hiệu quả nhanh chóng nên thường được chỉ định trong giai đoạn triệu chứng bùng phát mạnh. Bác sĩ sẽ xem xét nguyên nhân cụ thể gây thận yếu và mức độ đáp ứng của từng trường hợp để chỉ định loại thuốc thích hợp.
Các loại thuốc được sử dụng trong điều trị thận yếu ở phụ nữ, bao gồm:
- Thuốc lợi tiểu (nhóm thiazide, furosemide,…): Nhóm thuốc này có khả năng tăng cường chức năng bài tiết và thanh lọc của thận.
- Thuốc tăng thải acid uric (Allopurinol, Colchicin, Febuxostat,…): Nhóm thuốc này được chỉ định với bệnh nhân thận yếu có nồng độ acid uric cao. Thuốc tăng thải được sử dụng để loại bỏ acid uric trong thận nhằm cân bằng nồng độ điện giải.
Thuốc chống tăng huyết áp (thuốc chẹn beta, thuốc ức chế calci, thuốc ức chế men chuyển,…): Thuốc chống tăng huyết áp được sử dụng cho bệnh nhân thận yếu có huyết áp cao. Nhóm thuốc này có tác dụng điều hòa huyết áp và giảm áp lực lên thận.
Ngoài ra bác sĩ cũng có thể sử dụng một số loại thuốc khác không được đề cập trong bài viết. Khi sử dụng thuốc Tây để điều trị thận yếu ở phụ nữ, bạn cần tuân thủ theo nguyên tắc sau:
- Chỉ sử dụng thuốc khi có yêu cầu từ bác sĩ. Tuân thủ chặt chẽ về liều dùng và thời gian sử dụng.
- Phải tiến hành kiểm tra chức năng gan, thận trước và trong khi sử dụng thuốc.
- Không tự ý phối hợp các loại thuốc điều trị với nhau. Điều này có thể làm tăng nguy cơ phát sinh tương tác thuốc và gây ra các tác dụng không mong muốn.
- Không nên mang thai sau khi ngưng dùng các loại thuốc trên từ 1 – 3 năm.
- Tránh lạm dụng thuốc Tây. Thay vào đó nên chuyển sang các loại thuốc dân gian và đông y khi bệnh tình đã ổn định.
2. Điều trị bằng thuốc Nam
Thuốc Nam là các loại thảo dược có nguồn gốc và sinh sống ở nước ta. Chữa thận yếu bằng thuốc Nam tận dụng đặc tính dược lý của những thảo dược này để cân bằng âm dương, bổ thận, sinh huyết, điều khí,…
Bài thuốc từ râu ngô
Theo dân gian, râu ngô có tính mát, vị ngọt nhẹ, tác dụng giải độc, thanh nhiệt và lợi tiểu. Vì vậy sử dụng bài thuốc từ râu ngô có thể hỗ trợ chức năng bài tiết và lọc máu ở thận.
- Chuẩn bị: 20 – 30g râu ngô tươi.
- Thực hiện: Rửa sạch râu ngô, sau đó nấu với nước và uống thay nước lọc. Thực hiện liên tục trong 1 – 3 tháng sẽ thấy bệnh tình thuyên giảm đáng kể.
Bài thuốc từ đậu đen
Theo dân gian, đậu đen có hình dáng tương tự quả thận nên có tác dụng hoạt huyết, phục hồi thận hư, tiêu độc, lợi thủy, kiện tỳ, chỉ hãn,… Để áp dụng bài thuốc thích hợp, bạn có thể căn cứ vào các biểu hiện của cơ thể.
- Bài thuốc 1 (thích hợp với nữ giới bị thận yếu có triệu chứng đau đầu, chóng mặt và thiếu máu): Sử dụng vừng đen và đậu đen mỗi thứ 100g. Đem nguyên liệu sao khô rồi tán thành bột mịn. Mỗi lần dùng khoảng 2 thìa cà phê trước khi ăn, áp dụng 2 lần/ ngày trong khoảng 3 – 4 tháng.
- Bài thuốc 2 (áp dụng cho người thận yếu có dấu hiệu tích nước, gây phù và tăng cân): Chuẩn bị 100g cỏ tranh và 100g đậu đen, đem sắc với 1 lít nước và uống hết trong ngày. Thực hiện liên tục trong khoảng 2 – 3 tháng để đạt được kết quả tốt.
Bài thuốc từ cây rau răm
Ngoài những bài thuốc trên, rau răm chữa thận yếu cũng là bài thuốc khá phổ biến. Rau răm có tính ấm, tác dụng hoạt huyết và khứ ứ. Tuy nhiên không nên áp dụng bài thuốc này cho phụ nữ mang thai và phụ nữ đang trong thời gian hành kinh.
- Chuẩn bị: 1 nắm rau răm tươi.
- Thực hiện: Rửa sạch rau răm với nước muối, sau đó giã nát và vắt lấy nước uống hằng ngày.
Bài thuốc chữa thận yếu từ thuốc Nam có tác dụng chậm nên chỉ áp dụng với những trường hợp nhẹ hoặc đã qua giai đoạn bùng phát của bệnh.
3. Áp dụng bài thuốc Đông y
Tương tự như thuốc Nam, các bài thuốc từ Đông y thường được áp dụng khi bệnh đã bước vào giai đoạn ổn định.
Bài thuốc từ thục địa
Bài thuốc từ thục địa có khả năng bổ thận và hỗ trợ điều trị chứng yếu sinh lý ở nữ giới.
- Chuẩn bị: Bạch linh 160g, thục địa 320g, trạch tả 120g, hoài sơn 240g, đơn bì 120g, sơn thù 200g.
- Thực hiện: Đem thục địa nấu cao với mật ong, các vị còn lại đem sấy cho khô, sau đó tán thành bột mịn và trộn đều với cao mật ong làm thành viên, mỗi viên nặng 10g. Mỗi ngày uống 4 viên, chia thành 2 lần dùng (sáng – chiều).
Bài thuốc từ nhục thung dung
Nhục thung dung là dược liệu quý, có tác dụng hoạt huyết, bổ thận và cải thiện chức năng sinh lý ở cả hai giới.
- Chuẩn bị: Phòng phong 6g, ba kích tím 6g, xà sàng tử 12g, phụ tử 6g, nhục thung dung 16g, ngũ vị tử 6g, thỏ ty tử 12g và viễn chí 6g.
- Thực hiện: Đem các vị thuốc tán thành bột, trộn với mật làm thành viên hoàn. Mỗi ngày dùng khoảng 15g hoàn uống với nước ấm.
Khi áp dụng những bài thuốc chữa thận yếu từ Đông y, cần hạn chế quan hệ tình dục, nhịn tiểu và ăn mặn.
Chế độ chăm sóc khi điều trị thận yếu ở nữ giới
Bệnh thận yếu chịu chi phối bởi nhiều yếu tố khác nhau. Vì vậy trong thời gian điều trị, bạn cần áp dụng việc dùng thuốc song song với chế độ chăm sóc hợp lý.
Chế độ chăm sóc cho phụ nữ bị thận yếu:
- Nên uống đủ 2 lít nước/ ngày và chia đều lượng nước cần uống trong một ngày. Hạn chế uống nhiều nước vào thời điểm trước khi đi ngủ.
- Không sử dụng rượu bia, đồ uống chứa cồn và các chất kích thích.
- Thận trọng khi dùng thuốc – nhất là những loại thuốc gây độc lên thận.
- Tuyệt đối không nhịn tiểu và cần đi tiểu ngay khi có nhu cầu.
- Quan hệ tình dục lành mạnh và cần ngưng quan hệ khi áp dụng một số bài thuốc từ Đông y.
- Thăm khám thường xuyên để đánh giá chức năng thận và kịp thời khắc phục những dấu hiệu bất thường.
- Thường xuyên luyện tập để ổn định huyết áp, tăng cường chức năng thận và cải thiện khả năng sinh lý.
- Xây dựng chế độ ăn khoa học để tránh gây áp lực lên thận và các cơ quan khác.
Bệnh thận yếu ở phụ nữ ít phổ biến hơn ở nam giới. Tuy nhiên nếu không khắc phục, bệnh có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và chức năng sinh lý. Vì vậy ngay khi nhận thấy những biểu hiện bất thường, nữ giới nên chủ động tìm gặp bác sĩ để thực hiện các chẩn đoán cần thiết.