Sa tinh hoàn hay sa cà ở nam giới là hiện tượng thường gặp, liên quan đến nhiều bệnh lý và ảnh hưởng đến hoạt động tình dục của nam giới. Theo các bác sĩ chuyên khoa, sa tinh hoàn không phải là một bệnh lý mà là triệu chứng của các bệnh lý có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản của nam giới.
Sa tinh hoàn là gì?
Sa tinh hoàn hay sa đi, sa cà tinh hoàn là hiện tượng tinh hoàn nam giới bị xệ đi, có thể gặp ở bất kỳ độ tuổi nào, kể cả trẻ em lẫn người lớn. Thông thường, kích thước tinh hoàn của nam giới dài khoảng 4,5cm, rộng 2,5cm, được bao bọc bởi lớp da bên ngoài gọi là bìu. Khi không có kích thích, tinh hoàn nam giới không săn cứng cũng không có hình dạng cố định. Hình dạng của tinh hoàn thường phụ thuộc vào tư thế ngồi, nằm đứng của bạn.
Tinh hoàn bình thường có chiều dài tương đương với dương vật không cương cứng. Nếu như dài hơn và khi ngồi, da bìu không co lại ôm gọn tinh hoàn thì rất có thể bạn đã gặp phải hiện tượng sa tinh hoàn. Thông thường, tình trạng này thường gặp ở bên trái nhiều hơn bên phải.
Nguyên nhân sa tinh hoàn
Theo các chuyên gia chuyên khoa nam học, sa tinh hoàn do nhiều nguyên nhân gây ra, có thể kể đến như:
- Do nhiệt độ: Hiện tượng tinh hoàn chảy xệ xuống dưới thường xảy ra vào mùa hè, khi nhiệt độ tăng cao, thay đổi thời tiết, mặc quần áo quá chật hoặc khi vừa mới vận động. Do tinh hoàn ở trong bìu, nên tinh hoàn sẽ giãn ra để làm giảm nhiệt độ của cơ thể và co lại để giữ ấm.
- Do tuổi tác: Lão hóa cũng là một nguyên nhân gây sa tinh hoàn thường gặp. Lúc này, các sợi tinh hoàn bị kéo giãn do phần da bìu không còn chức năng đàn hồi bị chảy xệ. Ngoài ra, cũng có một số trường hợp đặc biệt như do phần tinh hoàn của nam giới quá to tạo áp lực làm da bìu bị chảy xệ.
- Do bệnh lý: Một số bệnh lý có triệu chứng sa tinh hoàn thường gặp là giãn mạch thừng tinh, viêm mào hoặc viêm tinh hoàn, xoắn tinh hoàn, ung thư tinh hoàn…
Sa tinh hoàn là dấu hiệu của bệnh gì?
Như đã đề cập, sa tinh hoàn có thể là triệu chứng của nhiều bệnh lý nguy hiểm. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, các tế bào sinh tinh làm tinh trùng không sản xuất được. Không chỉ vậy, nó còn khiến lượng testosterone trong cơ thể nam giới suy giảm nghiêm trọng. Đây cũng là một trong những lý do mà sa tinh hoàn thường ảnh hưởng đến khả năng quan hệ tình dục. Các bệnh lý này là:
Viêm tinh hoàn
Viêm tinh hoàn là bệnh thường xảy ra ở nam giới trên 30 tuổi. Lúc này tinh hoàn thường bị các vi khuẩn có hại xâm nhập gây nhiễm khuẩn. Thông thường các vi khuẩn này xuất phát từ niệu đạo lội ngược lên phía trên theo đường ống dẫn tinh gây bệnh cho tinh hoàn.
Triệu chứng thường gặp:
- Sa tinh hoàn, tinh dịch có máu
- Đa
u khi đi tiểu, quan hệ tình dục và khi xuất tinh - Trường hợp nặng, tinh hoàn có thể sưng to, phù nề, tích dịch
- Bẹn có cảm giác vướng víu, nặng nề
- Cơ thể mệt mỏi, suy nhược, đôi khi kèm theo sốt.
Viêm mào tinh hoàn
Viêm mào tinh hoàn là tình trạng mào tinh hoàn sưng viêm do nhiễm khuẩn hoặc không. Nếu không kịp thời điều trị có thể gây các biến chứng như nguy cơ vô sinh hiếm muộn, suy giảm chức năng sinh lý thậm chí liệt dương. Đôi khi viêm mào tinh hoàn còn có thể dẫn đến các bệnh lý khác như nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm tuyến tiền liệt.
Triệu chứng thường gặp:
- Bìu ấm, sưng hoặc đỏ
- Đau một bên tinh hoàn, nhất là khi đi tiểu, quan hệ tình dục, xuất tinh
- Khó chịu vùng xương chậu hoặc vùng bụng dưới
- Một số triệu chứng khác có thể xuất hiện kèm theo như chảy dịch, mủ ở dương vật, có máu trong tinh dịch
- Người mệt mỏi, ớn lạnh, đôi khi sốt ở 39 – 40 độ C.
Xoắn tinh hoàn
Xoắn tinh hoàn là tình trạng tinh hoàn xoắn lại ở đoạn cuối dây thừng tinh làm mất nguồn cung máu cho tinh hoàn, khiến tinh hoàn tổn thương, thậm chí hoại tử. Đây là bệnh lý khá hiếm gặp, thường do chấn thương hoặc những nguyên nhân không xác định. Xoắn tinh hoàn làm ngừng trệ lượng máu đổ về nuôi tinh hoàn dẫn đến tổn thương ở mô gây ra tình trạng bìu tinh hoàn sa xuống.
Triệu chứng thường gặp:
- Sưng bìu, đau đột ngột hoặc đau âm ỉ ở bìu
- Ứ đọng máu bên trong khiến tinh hoàn sưng to bất thường khiến bìu tinh hoàn sa xuống
- Đau bụng, đau tăng lên khi đi tiểu, có cảm giác có u trên tinh hoàn.
Giãn mạch thừng tinh
Giãn mạch thừng tinh là bệnh lý chiếm tỷ lệ khoảng 15% ở nam giới. Đây là tình trạng hệ thống van của tĩnh mạch van bị yếu gây ra các co giãn bất thường ở tĩnh mạch thừng tinh. Theo các chuyên gia, nguyên nhân gây bệnh giãn mạch thừng tinh hiện chưa được nghiên cứu nhiều nên thường được cho là do tự phát. Giãn mạch thừng tinh gây ra những cơn đau tức kéo dài ở vùng dưới bìu khiến người bệnh có cảm giác bìu sa xuống khi có vận động hay đứng lên.
Triệu chứng thường gặp:
- Tinh hoàn thường ở trạng thái sưng và phù nề
- Đau tinh hoàn từ ít đến nhiều, đau tăng lên khi đứng hoặc gắng sức
- Đau nhiều về cuối ngày và giảm đi khi nằm ngửa.
Ung thư tinh hoàn
Ung thư tinh hoàn chiếm 1% tổng số ung thư ở nam, thường gặp ở nam giới trong độ tuổi 15 – 34. Hiện nay, nguyên nhân ung thư tinh hoàn vẫn chưa được xác định rõ. Nhiều giả thiết cho rằng, sở dĩ xuất hiện bệnh là do các tế bào trong tinh hoàn phát triển và phân chia bất thường.
Triệu chứng thường gặp:
- Đau âm ỉ vùng bụng dưới hoặc vùng bẹn bìu
- Sa tinh hoàn, bìu có cảm giác nặng, tụ dịch gây khó chịu hoặc đau
- Đau lưng, có thể nổi hạch vùng bẹn.
Xệ tinh hoàn có đi nghĩa vụ được không?
Tinh hoàn xệ có ảnh hưởng gì không, xệ tinh hoàn có đi nghĩa vụ không là thắc mắc chung của nhiều nam giới. Tinh hoàn là trực tiếp sản xuất tinh trùng, khi mắc bệnh sa tinh trùng, chất lượng và số lượng tinh trùng sẽ giảm đi đáng kể. Lúc này, tinh trùng vừa yếu vừa ít thậm chí có nguy cơ tăng các tinh trùng dị dạng khiến nam giới đứng trước nguy cơ vô sinh rất cao. Không chỉ vậy, tinh hoàn xệ còn khiến nam giới ngại gần gũi, lâu ngày dẫn đến chứng lãnh cảm, yếu sinh lý nam.
Đối với thắc mắc, xệ tinh hoàn có đi nghĩa vụ được không thì câu trả lời là tùy vào tình trạng sức khỏe của người bệnh. Nếu như chỉ mắc chứng xệ tinh hoàn do thay đổi nhiệt độ thì nam giới hoàn toàn có thể đi nghĩa vụ bình thường. Nếu xệ tinh hoàn do các bệnh lý ác tính thì thường sẽ không được đi nghĩa vụ. Các trường hợp không đi nghĩa vụ liên quan đến
tinh hoàn bao gồm:
- Thiếu hoặc ẩn cả 2 bên tinh hoàn
- Dị tật ở bìu
- Ái nam ái nữ
- Teo tinh hoàn, teo cả hai bên do quai bị
Tình trạng tinh hoàn xệ xuống hơn bình thường nằm trong tình trạng dị tật ở bìu, tinh hoàn ẩn hoặc lạc chỗ một bên chưa gây biến chứng và sức khỏe thuộc loại 3T. Loại 3 là loại có thể phục vụ ở một số quân, binh chủng và không được miễn nghĩa vụ quân sự.
Điều trị sa tinh hoàn
Sa tinh hoàn có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nam khoa nguy hiểm, cần kịp thời điều trị để tránh nguy cơ vô sinh. Như đã đề cập, sa tinh hoàn do rất nhiều nguyên nhân gây ra vì vậy việc điều trị được thực hiện theo nguyên nhân cụ thể. Người bệnh cần được thăm khám kỹ để các bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Một số cách chữa sa tinh hoàn thường dùng theo nguyên nhân là:
- Đối với giãn mạch thừng tinh: Thường được phẫu thuật vi phẫu tức mổ bằng kính hiển vi để tránh các biến chứng như tràn dịch tinh mạch, teo tinh hoàn. Phương pháp này đảm bảo tính an toàn, hiệu quả cao mà thời gian điều trị lại ngắn.
- Đối với xoắn tinh hoàn: Thường áp dụng phẫu thuật xâm lấn tối thiểu, tháo xoắn tinh hoàn, khâu tinh hoàn vào bìu để hạn chế sự xoay xoắn của tinh hoàn.
- Đối với viêm mào tinh hoàn: Nếu có biến chứng tràn dịch, sẽ được chỉ định phẫu thuật ngoại khoa để nâng bìu hoặc áp dụng vật liệu trị liệu để hỗ trợ. Đối với tình trạng viêm nhiễm thông thường sẽ chỉ định dùng thuốc.
- Ung thư tinh hoàn: Phẫu thuật là phương pháp hay được áp dụng. Ngoài ra, còn có các biện pháp bổ sung khi điều trị như xạ trị, sử dụng hóa chất hoặc nạo vét hạch sau phúc mạc.
Những lưu ý khi bị xệ tinh hoàn
Khi gặp phải tình trạng xệ tinh hoàn, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Cần nhanh chóng thăm khám ở bệnh viện, cơ sở y tế uy tín được để xác định đúng bệnh.
- Không tự ý mua thuốc điều trị hoặc dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ
- Tuyệt đối tuân theo phác đồ của bác sĩ, không bỏ dở liệu trình khi bệnh có những chuyển biến tích cực
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học đầy đủ dưỡng chất, sinh hoạt lành mạnh, không sử dụng chất kích thích
- Hạn chế sử dụng các thiết bị công nghệ, không mặc các loại quần áo bó sát để ngăn chặn tình trạng tinh hoàn bị xệ vì sẽ khiến hiện tượng sa tinh hoàn thêm nghiêm trọng hơn.
Tóm lại, sa tinh hoàn là hiện tượng thường gặp do nhiều nguyên nhân gây ra và có thể liên quan đến các bệnh lý nguy hiểm. Nếu không kịp thời điều trị và có biện pháp can thiệp đúng cách, bệnh sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe đặc biệt là sức khỏe sinh sản của nam giới.
Có thể bạn quan tâm
- Xoắn tinh hoàn – Nguyên nhân, dấu hiệu và điều trị
- Ung thư tinh hoàn – Nguyên nhân, dấu hiệu và điều trị
Xem thêm: Các thuốc điều trị viêm phần phụ và lưu ý khi dùng