Phình đại tràng ở người lớn xảy ra khá phổ biến, người bệnh sẽ gặp phải rất nhiều khó chịu và mệt mỏi khi mắc chứng bệnh đường tiêu hóa này. Vậy phình đại tràng thực chất là bệnh gì, có nguy hiểm không và cần điều trị như thế nào? Thông tin dưới đây sẽ giúp quý độc giả giải đáp những băn khoăn này.
Phình đại tràng là bệnh gì?
Phình đại tràng là bệnh lý tiêu hóa xảy ra khi đại tràng bị giãn nở bất thường khiến cho nhu động ruột giảm. Hiện tượng này dẫn đến phân di chuyển qua đại tràng chậm hơn và bị hút hết nước ở lại, trở lên khô cứng rồi không thể đào thải được ra ngoài mà ứ đọng lâu ngày khiến đại tràng bị phình ra. Phình đại tràng xảy ra phổ biến ở trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh, đồng thời cũng dễ gặp ở cả người lớn.
Triệu chứng của bệnh phình đại tràng ở người lớn
Phình đại tràng ở người lớn có thể được nhận biết bằng các dấu hiệu điển hình dưới đây:
- Đau bụng: phân không được đào thải ra ngoài sẽ tích tụ lại trong đường ruột, thậm chí có thể sờ thấy ở thành bụng. Những khối phân cứng ứ đọng này có thể gây ra những cơn đau quặn bụng cho người bệnh.
- Táo bón kéo dài: giãn đại tràng khiến phân bị tắc nghẽn bên trong đường ruột gây táo bón. Tình trạng này sẽ ngày càng trở nên trầm trọng, thậm chí 4-5 ngày bệnh nhân mới có thể đại tiện được 1 lần.
- Mệt mỏi, chán ăn: khi bệnh phình đại tràng ở mức nặng, táo bón thường xuyên cùng cảm giác căng tức bụng sẽ khiến bệnh nhân luôn trong tình trạng mệt mỏi, chán ăn và ăn uống không ngon.
- Tâm trạng thất thường: những triệu chứng khó chịu của phình đại tràng khiến người bệnh thường xuyên mệt mỏi, bứt rứt nên dễ nổi nóng và cáu gắt vô cớ.
- Ngoài ra, trong trường hợp phình đại tràng nhiễm độc, người bệnh có thể gặp phải những triệu chứng nghiêm trọng hơn như: tiêu chảy ra máu, sốt, tim đập nhanh.
Nguyên nhân gây phình đại tràng
Có 2 nguyên nhân chính gây ra phình đại tràng là: do yếu tố bẩm sinh hoặc do các nguyên nhân thứ phát. Phình đại tràng mạn tính có thể do nguyên nhân bẩm sinh hoặc nguyên nhân thứ phát gây ra trong khi tất cả các trường hợp phình đại tràng cấp tính đều xuất phát từ các nguyên nhân thứ phát.
Phình đại tràng bẩm sinh:
Phình đại tràng bẩm sinh hay còn gọi là vô hạch đại tràng bẩm sinh xảy ra ở những trẻ không có hạch thần kinh ruột từ khi mới chào đời. Phần đại tràng không có hạch thần kinh sẽ không thể co bóp để đào thải phân ra ngoài dẫn đến tình trạng ứ đọng gây phình to đại tràng. Phình đại tràng bẩm sinh có thể do đột biến gen hoặc yếu tố di truyền trong gia đình.
Các nguyên nhân thứ phát:
Ngoài yếu tố bẩm sinh, phình đại tràng cũng có thể xuất phát từ các nguyên nhân bên ngoài sau đây:
- Nhiễm độc đại tràng: chế độ ăn uống thiếu lành mạnh, không đảm bảo vệ sinh rất dễ khiến đại tràng bị nhiễm độc và không thể thực hiện tốt chức năng đào thải phân. Do vậy, phân bị ứ đọng lại gây phình to đại tràng.
- Sử dụng thuốc: dùng các loại thuốc như: morphine, codein, risperidone trong thời gian dài có thể gây ra tác dụng phụ là giãn đại tràng.
- Mắc các bệnh lý liên quan: người mắc các bệnh như: viêm đại tràng, viêm ruột, suy giáp gây phù niêm mạc hay bệnh Chagas đều có nguy cơ giãn đại tràng.
Phình đại tràng ở người lớn có nguy hiểm không?
Bệnh phình đại tràng thông thường đi kèm với táo bón thường xuyên, lâu ngày sẽ khiến bệnh nhân bị chán ăn, mệt mỏi. Tình trạng này không chỉ gây khó khăn và bất tiện trong sinh hoạt mà khi xảy ra trong thời gian dài còn có thể dẫn tới những biến chứng nghiêm trọng như: nhiễm độc, viêm phúc mạc, nhiễm trùng đường huyết, thủng đại tràng, ung thư đại tràng
Chính vì vậy, khi xuất hiện những dấu hiệu bất thường về tiêu hóa dù là rất nhỏ, bệnh nhân cũng không nên chủ quan. Đặc biệt nếu bị táo bón thường xuyên mà không khắc phục được bằng ăn uống thì nên đi khám sớm để xác định nguyên nhân. Phát hiện và điều trị phình đại tràng sớm không chỉ giúp người bệnh tránh được nguy cơ gặp biến chứng mà còn giúp tăng cường sức khỏe và chất lượng cuộc sống khi hoạt động của cơ quan tiêu hóa trở lại bình thường.
Chẩn đoán và điều trị phình đại tràng ở người lớn
Phình đại tràng ở người lớn thường được chẩn đoán bằng phương pháp chụp X-quang để xác định đoạn ruột phình to. Bên cạnh đó, một phương pháp chẩn đoán khác ít được sử dụng hơn là đo khả năng kiểm soát của các cơ xung quanh trực tràng.
Sau khi chẩn đoán xác định nguyên nhân và tình trạng bệnh, phình đại tràng có thể được chỉ định điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật trong một số trường hợp cần thiết.
Điều trị bằng thuốc Tây
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh mà bác sĩ sẽ kê đơn với các loại thuốc phù hợp. Phình đại tràng do nhiễm khuẩn sẽ điều trị bằng thuốc kháng sinh, trong khi nhiễm độc phình đại tràng sẽ sử dụng thuốc chống viêm để chữa trị. Ngoài ra, người bệnh sẽ được dùng thêm thuốc nhuận tràng kết hợp với chế độ ăn giàu chất xơ để hỗ trợ hoạt động tiêu hóa diễn ra thuận lợi hơn.
Sử dụng thuốc Đông y điều trị phình đại tràng ở người lớn
Bên cạnh sử dụng thuốc Tây, một giải pháp khác đang ngày càng được nhiều người bệnh lựa chọn để điều trị phình đại tràng là dùng thuốc Đông y. Uống thuốc Tây có thể đem lại hiệu quả nhanh chóng nhưng không chữa trị được tận gốc nên bệnh dễ tái phát. Người bệnh dùng thuốc trong thời gian dài thường bị nhờn thuốc và gặp phải các vấn đề sức khỏe do tác dụng phụ của thuốc gây ra.
Để tránh tình trạng lạm dụng thuốc Tây, nhiều bệnh nhân tìm tới thuốc Đông y – giải pháp điều trị phình đại tràng an toàn và lành tính hơn. Sử dụng thuốc Đông y giúp chữa bệnh tận gốc và củng cố hệ miễn dịch cho người bệnh nên dù tác dụng chậm nhưng bền vững hơn so với điều trị bằng Tây y.
Nhắc tới thuốc Đông y, không thể bỏ qua bài thuốc chữa phình đại tràng nổi bật nhất hiện nay có tên là Tiêu thực Phục tràng hoàn. Đây là sản phẩm được nghiên cứu và bào chế tại trung tâm Thuốc dân tộc – đơn vị nghiên cứu và ứng dụng Y học cổ truyền uy tín với bề dày gần 10 năm xây dựng và phát triển.
Kế thừa và phát triển bài thuốc cổ của người dân tộc Tày, các bác sĩ giàu kinh nghiệm của trung tâm Thuốc dân tộc đã cho ra đời sản phẩm Tiêu thực Phục tràng hoàn với sự kết hợp của 4 chế phẩm thiên nhiên đặc trị bệnh đại tràng bao gồm:
- Tiêu thực Phục tràng hoàn – Hội chứng ruột kích thích: đặc trị hội chứng ruột kích thích, đại tràng co thắt, đi ngoài nhiều lần, phân sống….
- Tiêu thực Phục tràng hoàn – Thể lỏng: đặc trị viêm đại tràng cấp và mạn tính với các triệu chứng đau bụng, tiêu chảy, đi ngoài phân sống…
- Tiêu thực Phục tràng hoàn – Thể táo: đặc trị viêm đại tràng thể táo với các triệu chứng đau bụng, táo bón.
- Đại tràng hoàn: có tác dụng kiện tỳ tiêu thực, thanh thử, hóa thấp, bình can lý khí, hành khí hóa ứ; hiệu quả tốt trong điều trị viêm đại tràng cấp tính và mạn tính.
Tùy vào tình trạng bệnh đại tràng của bệnh nhân, các y bác sĩ tại trung tâm Thuốc dân tộc sẽ kê đơn Tiêu thực Phục tràng hoàn phù hợp. Sử dụng bài thuốc Đông y trị bệnh đại tràng này, người bệnh có thể hoàn toàn yên tâm vì những ưu điểm vượt trội dưới đây:
- Thành phần 100% thảo dược tự nhiên an toàn: Tiêu thực Phục tràng hoàn được bào chế từ nguồn nguyên liệu sạch, có nguồn gốc rõ ràng. Hơn nữa thành phần bài thuốc còn chứa các loại dược liệu quý đem tới công hiệu trị bệnh đại tràng vượt trội mà chưa bài thuốc Đông y trị viêm đại tràng nào làm được.
- Hiệu quả cao và ổn định: thuốc không chỉ giúp cải thiện triệu chứng mà còn điều trị nguyên nhân, giúp khỏi bệnh triệt để. Bệnh nhân chỉ cần tuân thủ đúng và đủ liệu trình điều trị theo hướng dẫn của các bác sĩ tại trung tâm Thuốc dân tộc sẽ đạt được hiệu quả cải thiện rất khả quan.
- Giúp phục hồi và nâng cao sức khỏe: bên cạnh đẩy lùi chứng bệnh, bài thuốc còn giúp cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa và tăng cường miễn dịch, từ đó phòng ngừa tái phát hiệu quả.
- Phù hợp với hầu hết đối tượng bệnh nhân: Tiêu thực Phục tràng hoàn có khả năng khắc phục bệnh đại tràng ở nhiều mức độ và thể bệnh khác nhau. Thuốc cũng phù hợp sử dụng cho bệnh nhân ở nhiều lứa tuổi, chỉ trừ phụ nữ mang thai.
Nếu muốn điều trị phình đại tràng bằng Tiêu thực Phục tràng hoàn, bệnh nhân nên trực tiếp tới trung tâm Thuốc dân tộc. Đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm của trung tâm sẽ trực tiếp thăm khám, tư vấn và kê đơn thuốc phù hợp với cơ địa và tình trạng bệnh; giúp đem lại hiệu quả điều trị tối ưu nhất.
Phẫu thuật điều trị bệnh phình đại tràng ở người lớn
Phẫu thuật điều trị phình đại tràng được thực hiện phổ biến với các trường hợp bị bệnh bẩm sinh. Tuy nhiên, phình đại tràng mắc phải ở người lớn cũng có thể cần sử dụng tới can thiệp ngoại khoa nếu bệnh nặng hoặc sử dụng thuốc không mang lại hiệu quả tốt.
Trong các trường hợp này, bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định phẫu thuật để cắt bỏ phần đại tràng có vấn đề cùng thời điểm phẫu thuật phù hợp dựa trên mức độ bệnh và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.
Phòng ngừa và kiểm soát bệnh phình đại tràng ở người lớn
Để giảm bớt những triệu chứng khó chịu khi bị phình đại tràng và hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả; bên cạnh dùng thuốc, bệnh nhân cần điều chỉnh chế độ ăn uống sinh hoạt cho hợp lý và có thể sử dụng tới một số mẹo dân gian chữa phình đại tràng đơn giản.
Sử dụng mẹo dân gian
Một trong những nguyên nhân chính dẫn tới phình đại tràng ở người lớn là bệnh viêm đại tràng. Bởi vậy, sử dụng các mẹo dân gian chữa viêm đại tràng rất có ích trong phòng ngừa và cải thiện triệu chứng phình đại tràng. Một số bài thuốc nam trị viêm đại tràng có thể kể đến dưới đây:
- Nghệ mật ong: sự kết hợp giữa nghệ và mật ong đem tới một bài thuốc dân gian có tác dụng giải độc, giảm đau, kháng viêm, kháng khuẩn và tăng cường dưỡng chất cho cơ thể, từ đó hỗ trợ làm lành các vết viêm loét đại tràng hiệu quả. Người bệnh có thể sử dụng nghệ mật ong bằng cách trộn 2 thìa cà phê tinh bột nghệ với 1 thìa mật ong thành hỗn hợp sệt rồi dùng ăn trực tiếp. Sử dụng 2 lần mỗi ngày trước bữa ăn khoảng 30 phút sẽ đẩy lùi được các triệu chứng của bệnh.
- Nha đam: nha đam cũng là một loại thảo dược tự nhiên có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, kháng viêm, kháng khuẩn, nhuận tràng n
ên đem lại hiệu quả tốt trong việc cải thiện tình trạng viêm loét đại tràng. Người bệnh sử dụng bằng cách tách lấy phần thịt của nha đam (5 lá), đem đi xay nhuyễn, trộn đều với mật ong (500ml) rồi để ngăn mát tủ lạnh dùng dần. Mỗi ngày chỉ nên sử dụng từ 60-90ml hỗn hợp nha đam mật ong vì dùng quá liều sẽ gây ra tiêu chảy. - Lá mơ lông: sử dụng lá mơ lông giúp ức chế sự phát triển của các vi khuẩn có hại trong đường tiêu hóa, làm thuyên giảm các triệu chứng chướng bụng khó tiêu. Bài thuốc dân gian chữa viêm đại tràng với lá mơ lông thường được sử dụng là lấy 50g lá mơ lông thái nhỏ trộn đều với 1 lòng đỏ trứng gà và một chút gừng, hấp cách thủy rồi dùng ăn nóng mỗi ngày 1 lần.
Điều chỉnh lối sống
Để việc điều trị bệnh phình đại tràng ở người lớn đạt kết quả tốt, dưới đây là một số lời khuyên liên quan tới việc điều chỉnh chế độ ăn uống sinh hoạt cho người bệnh:
- Sử dụng nhiều các loại hoa quả, rau xanh: để bổ sung chất xơ và vitamin giúp hỗ trợ hoạt động tiêu hóa. Tuy nhiên, cần chú ý dùng thực phẩm giàu chất xơ ở mức độ hợp lý, tránh dung nạp quá nhiều sẽ gây phản tác dụng, khiến tình trạng táo bón trở nên nghiêm trọng hơn.
- Uống đủ 2-3 lít nước mỗi ngày: uống đủ nước giúp hỗ trợ tiêu hóa, giảm táo bón; đây là biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả và vô cùng cần thiết đối với người bị phình đại tràng.
- Tập thể dục: vận động giúp cơ thể khỏe mạnh hơn đồng thời giúp ích cho hoạt động của hệ tiêu hóa. Người bị giãn đại tràng nên duy trì tập luyện đều đặn mỗi ngày.
Hy vọng những thông tin được tổng hợp trên đây đã giúp độc giả hiểu hơn về chứng bệnh phình đại tràng ở người lớn. Để kiểm soát tốt bệnh lý này, cần chú ý tới các triệu chứng báo hiệu vấn đề ở đường tiêu hóa và chủ động đi khám. Phát hiện và điều trị sớm sẽ giúp bệnh nhân tránh được những phiền toái và ảnh hưởng sức khỏe không mong muốn.
Xem thêm: Thông liên nhĩ