Hỏi : Tôi mắc vảy nến á sừng này rất nhiều năm nay rồi, tính ra cũng tầm 7 năm. Mỗi lần mà bị thì da của tôi rất là khô, sần sùi, ngứa, đặc biệt vào mùa đông thì bệnh còn mắc tiêu cực, da không những khô mà còn bị nứt nẻ chảy máu nữa, khá đau đớn và khó chịu. Tôi cũng đi điều trị rất nhiều bằng thuốc tây rồi tuy nhiên bệnh vẫn không tiến triển gì cả.
Trả lời: Bác sĩ chuyên khoa cho biết Bệnh á sừng vảy nến là hiện tượng da xuất hiện hình thái tổn thương tương tự bệnh vảy nến nhưng khác nhau về căn nguyên, đặc điểm, tính chất cũng như cơ chế khởi phát. Tùy thuộc vào dấu hiệu lâm sàng, bệnh được chia thành 3 thể chính (thể giọt, thể mảng và thể loang lổ). Bệnh á sừng vảy nến là gì?
Bệnh á sừng vảy nến là gì?
bệnh á sừng vảy nến (Parapsoriasis) là thuật ngữ y khoa đề cập tới các bệnh da liễu có tổn thương lâm sàng hao hao bệnh vảy nến nhưng khác nhau về cơ chế bệnh sinh, căn nguyên cũng như đặc điểm. Bệnh lý này là một dạng tổn thương da mãn tính, dai dẳng cũng như chưa có giải pháp chữa đặc hiệu.
Hầu hết những trường hợp á sừng vảy nến đều lành tính cũng như không dẫn tới ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Nhưng ở những ít hiện tượng, tổn thương da có thể phát triển thành u sùi dạng nấm (bệnh da cận ác tính).
phụ thuộc vào tổn thương lâm sàng, một số nhà khoa học phân á sừng vảy nến thành 3 loại chính:
- á sừng vảy nến thể giọt
- á sừng vảy nến thể mảng
- á sừng vảy nến thể loang lổ
Đặc điểm nhận biết bệnh á sừng vảy nến
á sừng vảy nến có hình thái tổn thương na ná bệnh vảy nến. Tuy nhiên đặc điểm lâm sàng có khả năng khác biệt ở từng thể bệnh và thời kỳ phát triển.
1. Đặc điểm á sừng vảy nến thể giọt
á sừng vảy nến thể giọt có khả năng khởi phát ở mọi lứa tuổi nhưng cơ bản ảnh hưởng tới phái mạnh. Bệnh phát triển qua 2 thời kỳ chính – cấp tính cũng như mãn tính với hình thái tổn thương có sự khác biệt rõ rệt.
Hình ảnh bệnh á vẩy nến thể giọt
Triệu chứng của á sừng vảy nến thể giọt cấp tính:
- Ở giai đoạn cấp tính, bệnh dẫn đến tổn thương dạng đậu mùa
- Tổn thương da xuất hiện ở lòng bàn tay, bàn chân và đây
- Tổn thương cơ bản là hiện tượng nổi mụn mủ, sẩn, hoại tử da hay xuất huyết, có vảy tiết hoại tử, con đường kính khoảng 1cm cũng như bờ khúc khuỷu
- lúc da lành thường để lại sẹo lõm và xung quanh có tình trạng nhiễm sắc tố
- Đi kèm với những triệu chứng toàn thân như sưng hạch, đau khớp, nhức đầu, sốt và mệt mỏi
- thời kỳ này thường kéo dài từ 3 – 6 tháng hoặc hơn
Triệu chứng của bệnh á sừng vảy nến thể giọt trong giai đoạn mãn tính:
- Thường xuất hiện tổn thương ở lòng bàn tay, bàn chân, da đầu cũng như có tính chất đối xứng
- Thương tổn chủ yếu là sẩn đỏ phân bố rải rác, riêng rẽ, đường kính dao động từ 2 – 5mm. Sau khoảng vài tuần, sẩn đỏ có xu hướng xẹp xuống cũng như trở thành tổn thương sẫm màu, bề mặt được phủ vảy da, khi tróc thường bong toàn bộ mảng da (được gọi là kiểu mở nắp hộp)
- Ở giai đoạn này, bệnh phát triển cũng như tái phát thành rất nhiều đợt
2. Đặc điểm của á sừng vảy nến thể mảng
á sừng vảy nến thể mảng chủ yếu hơn so với những thể còn lại. Khác với á sừng vảy nến thể giọt, thể bệnh này cơ bản gặp ở người từ 30 – 50 tuổi cũng như người bệnh có tỷ lệ bị bệnh cao hơn. Khá hiếm có trường hợp phát bệnh ở trẻ nhỏ cũng như người dưới 20 tuổi.
á sừng vảy nến thể mảng thường xảy ra ở người từ 30 – 50 tuổi cũng như chủ yếu ảnh hưởng đến bạn nam
biểu hiện nhận biết bệnh á sừng vảy nến thể mảng:
- Bệnh thường khởi phát dấu hiệu chậm
- Tổn thương cơ bản là sự xuất hiện của những mảng da có màu sắc không đồng nhất và phát triển qua rất nhiều năm
- nếu xuất hiện ở sườn, tổn thương thường có hình ngón tay/ bầu dục, bờ không rõ, không ngứa cũng như không phải hiện tượng thâm nhiễm
- Tổn thương ở các chi thường xếp song song theo trục
- Thể bệnh này ít khi ảnh hưởng đến lòng bàn tay, lòng bàn chân cũng như da đầu
- Kích thước đám da tổn thương dao động từ 2 – 3cm, có lúc phát triển và lan tỏa rộng bằng bàn tay, diện tích và dạng hình thường không đồng nhất
Thể bệnh này tương đối lành tính nhưng thường tiến triển dai dẳng và khó điều trị dứt điểm. Một số mảng tổn thương có khả năng biến mất sau khoảng vài năm nhưng cũng có những kéo dài vĩnh viễn. Bệnh thuyên giảm vào mùa hè do có tác động từ ánh nắng mặt trời.
3. Đặc điểm của á sừng vảy nến thể loang lổ
á sừng vảy nến thể loang lổ đặc trưng bởi trường hợp tổn thương loang lổ sau một thời gian phát bệnh. Bệnh hay thấy ở độ tuổi từ 20 – 60 và nam giới có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn.
Hình ảnh bệnh á sừng vảy nến thể loang lổ
một số triệu chứng thường thấy của á sừng vảy nến loang lổ:
- ban đầu da xuất hiện một số mảng tổn thương nhỏ, có màu đỏ hay đỏ tím
- Sau đó tổn thương loang lổ và đi kèm với hiện tượng teo da, nhiễm sắc, giãn mao mạch, xuất hiện một ít vảy da và thỉnh thoảng có sẩn
á sừng vảy nến loang lổ tương đối lành tính tuy nhiên thường kéo dài cũng như phát triển suốt cuộc đời. Thể bệnh này có nguy cơ phát triển u sùi dạng nấm – một bệnh da cận ác tính.
Lý do dẫn tới bệnh á sừng vảy nến
na ná các bệnh da liễu mãn tính, căn nguyên dẫn tới bệnh á sừng vảy nến vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên thông qua nghiên cứu dịch tễ, mô bệnh học và các xét nghiệm cận lâm sàng khác, một số nhà khoa học đưa ra một số giả thuy
ết như sau:
Di truyền là một trong một số yếu tố ảnh hưởng đến cơ chế khởi phát của bệnh á sừng vảy nến
- Di truyền: Yếu tố di truyền có vai trò quan trọng đối với cơ chế khởi phát những bệnh da liễu mãn tính. Thống kê cho rằng, bạn nam mắc á sừng vảy nến thường có tiền sử gia đình mắc bệnh lý này hay bệnh về da khác như vẩy nến, viêm da cơ địa, chàm khô,…
- Dị ứng: thông qua các nghiên cứu, một số nhà khoa học nhận thấy có hiện tượng lắng đọng Ig (kháng nguyên) ở mao mạch trung bì. Vì thế rất nhiều chuyên gia nghi ngờ bệnh lý này có liên quan tới phản ứng dị ứng.
- những yếu tố thúc đẩy khác: ngoài ra, bệnh cũng có khả năng chịu ảnh hưởng của những yếu tố thuận lợi như nhiễm khuẩn, rối loạn miễn dịch, căng thẳng rất mức, sinh sống trong môi trường ô nhiễm,…
Hiện nay căn nguyên của bệnh chưa được khiến cho rõ phải việc trị còn gặp rất nhiều bất lợi. Mục đích chính của những biện pháp chữa là khiến giảm biểu hiện lâm sàng, phòng ngừa hình thành tổn thương mới cũng như hạn chế bệnh chuyển biến ác tính.
Bệnh á sừng vảy nến có điều trị được không? Hiểm nguy không?
á sừng vảy nến là bệnh ngoài da tương đối lành tính cũng như ít dẫn đến ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe tổng thể. Nhưng bệnh có tiến triển mãn tính, tái phát khá nhiều lần, hầu hết đều phát triển suốt đời cũng như chưa thể điều trị triệt để.
Khác với chàm eczema và một số bệnh da liễu mãn tính khác, á sừng vảy nến không gây ra ngứa bắt buộc hiếm khi phát sinh tổn thương thứ phát hay bội nhiễm da.
Ở các ít trường hợp bị á sừng vảy nến loang lổ cũng như thể mảng, bệnh có khả năng tiến triển thành u sùi dạng nấm – một bệnh da cận ác tính. U sùi dạng nấm xảy ra do nhiễm vi nấm Rhinosporidium seeberi thông qua nước và bụi bẩn. Loại nấm này xâm nhập vào niêm mạc, dẫn tới khối u dạng polyp và khiến cho phát sinh tổn thương tương tự sùi mào gà.
Chẩn đoán bệnh á sừng vảy nến bằng cách nào?
đầu tiên, b.sĩ sẽ quan sát tổn thương lâm sàng, xem xét tiền sử bệnh lý cũng như tiền sử gia đình. Vì không có biện pháp chẩn đoán đặc hiệu phải phần lớn một số tình trạng bị á sừng vảy nến đều được chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý có triệu chứng hao hao.
Bệnh á sừng vảy nến được xác định qua thăm khám lâm sàng và chẩn đoán phân biệt
Với bệnh á sừng vảy nến thể giọt, bắt buộc tiến hành chẩn đoán phân biệt với:
- Giang mai II: Bệnh giang mai ở giai đoạn II (săng giang mai) thường xuất hiện tổn thương dạng loét nông, có hình tròn hoặc hình bầu dục, không dẫn tới đau và ngứa. Bên ngoài ra tổn thương còn đi kèm triệu chứng nổi hạch nhưng không dẫn tới đau.
- Vảy nến thể giọt: Vảy nến thể giọt có dấu hiệu lâm sàng hao hao bệnh á sừng vảy nến thể giọt trong giai đoạn mãn tính. Để phân biệt 2 bệnh lý này, bác sĩ sẽ thực hiện phương pháp cạo vảy Brocq.
Riêng với á sừng vảy nến loang lổ, cần phân biệt với:
- Vảy phấn hồng Gibert: Là một dạng viêm da cấp tính, có khả năng lây truyền cũng như liên quan ít rất nhiều đến hoạt động tự miễn. Tổn thương phổ biến là những đám hình oval hay hình tròn, màu đỏ nhạt, giới hạn rõ, con đường kính từ 2 – 5cm hay rộng hơn. Hình thái tổn thương tương tự á sừng vảy nến loang lổ tuy nhiên hay đi kèm với những triệu chứng toàn như mệt mỏi, sốt rét nhẹ, ngứa, sưng hạch lympho ở nách.
- Á sừng do vi khuẩn: Á sừng là một dạng tổn thương da thường xảy ra, phổ biến bởi hiện tượng da khô, nứt nẻ, thô ráp cũng như ngứa ngáy. Chẩn đoán phân biệt bệnh lý này với á sừng vảy nến loang lổ cơ bản là xét nghiệm máu hoặc sinh thiết mô da để tìm ra sự hiện diện của tạp khuẩn.
Đối với á sừng vảy nến thể mảng, cần tiến hành phân biệt với vảy nến thể mảng. Na ná vảy nến thể giọt, b.sĩ sẽ tiến hành cạo vảy Brocq để phân biệt 2 bệnh lý này.
những giải pháp điều trị bệnh á sừng vảy nến
trị bệnh á sừng vảy nến được thực hiện nhằm kiểm soát tổn thương da, cải thiện mức độ ảnh hưởng cũng như phòng tránh tiến triển của bệnh. Những giải pháp trị rõ ràng căn cứ vào thể bệnh, chức năng đáp ứng và độ tuổi của từng tình trạng.
1. Chữa trị á sừng vảy nến thể giọt
á sừng vảy nến thể giọt có phạm vi ảnh hưởng nhỏ cũng như đáp ứng rất tốt với những giải pháp chữa. Những giải pháp thường được áp dụng trong chữa trị thể bệnh này, bao gồm:
Với thể giọt, chữa trị chủ yếu là sử dụng thuốc bôi, thuốc uống cũng như liệu trình ánh sáng
- Thuốc mỡ corticoid: Thuốc mỡ corticoid thường được dùng ở giai đoạn mãn tính. Thuốc có tác dụng giảm viêm, ngứa ngáy, kháng dị ứng và hạn chế hình thành tổn thương mới. Nhưng corticoid có khả năng dẫn tới nhiều tác dụng phụ bắt buộc bắt buộc tuân thủ hàm lượng, tần suất cũng như thời gian được chuyên gia chỉ định.
- chữa liệu PUVA: biện pháp này dùng tia UVA với bước sóng thích hợp nhằm biệt hóa tế bào thượng bì, thông thường vô cùng trình chuyển hóa da, ức chế tế bào dẫn đến viêm và cải thiện thương tổn do bệnh ả vảy nến gây ra. Chữa liệu PUVA có hiệu quả rõ rệt trong việc cải thiện thương tổn lâm sàng tuy nhiên có chi phí khá cao cũng như có khả năng làm cho tăng nguy cơ ung thư da.
- Thuốc corticoid liều trung bình: Đối với các hiện tượng tổn thương da xuất hiện trên phạm vi rộng, lan tỏa và tiến triển nhanh, chuyên gia có thể chỉ định thuốc corticoid dạng uống ở liều trung bình. So với dạng bôi, corticoid đường uống có thể dẫn tới rất nhiều hậu quả nghiêm trọng buộc phải chỉ được sử dụng khi có yêu cầu từ b.sĩ chuyên khoa.
- Kháng sinh: Kháng sinh được sử dụng lúc á sừng vảy nến thể giọt khởi phát do nhiễm trùng. Bình thường, kháng sinh nhóm cyclin được sử dụng để ức chế ký sinh trùng, cải thiện nhiễm trùng và làm giảm tổn thương da. Tuy nhiên nếu như nhóm thuốc này không đem lại hiệu quả, chuyên gia có thể chỉ định Disulfone với liều 100 – 200mg/ ngày trong 2 – 3 tuần.
- Vitamin C: Viên uống chứa vitamin C liều cao có khả năng được dùng nhằm nâng cao tình trạng sức khỏe và giúp đỡ kiểm soát tổn thương da do á sừng
vảy nến. Chuyên gia thường yêu cầu sử dụng vitamin C kết hợp với tắm nắng để tăng tác dụng trị.
2. Chữa trị á sừng vảy nến thể mảng và thể loang lổ
Đối với thể mảng và thể loang lổ, điều trị có khả năng bao gồm những giải pháp sau:
- Retinoid: Retinoid là dẫn xuất của vitamin A có tác dụng điều biến miễn dịch, bình thường hóa khá trình chuyển hóa da và cải thiện tổn thương do các bệnh da liễu dẫn tới. Dòng thuốc này thường được sử dụng với liều 0.8 – 1mg/ kg/ ngày trong 3 – 4 tuần hay có thể chia thành nhiều đợt nhỏ tùy vào tiến triển của bệnh.
- Chế phẩm chứa Caryolysine (Chlormethine, Mechlorethamine): mẫu thuốc này phải được pha với nước theo tỷ lệ 1:5 trước lúc sử dụng. Sau khi pha, cần sử dụng gạc thấm nước và lau nhẹ lên ở tại vùng da thương tổn. Thuốc được sử dụng 2 – 3 ngày/ lần.
- liệu trình PUVA: Bên cạnh việc sử dụng thuốc, có thể dùng phác đồ PUVA để trị á sừng vảy nến thể mảng cũng như thể loang lổ.
- Kem bôi mềm da: ngoài ra, có thể sử dụng các mẫu kem bôi có tác dụng khiến cho mềm để cải thiện mức độ tổn thương, giảm hiện tượng khô ráp cũng như tăng cường hàng rào bảo vệ da.
- liệu trình laser: Đối với á sừng vảy nến thể mảng lớn, có thể trị bằng liệu trình laser Excimer với bước sóng 308nm. Bên ngoài tác dụng chữa bệnh lý này, phác đồ laser còn được áp dụng trong chữa trị bệnh vảy nến cũng như bạch biến.
Các mẹo dân gian chữa vảy nến á sừng tại nhà
Bằng cách dùng những thảo dược tự nhiên, bệnh nhân có khả năng đẩy lùi các dấu hiệu bệnh vảy nến á sừng ngay tại nhà. Một số bài thuốc dân gian được dùng cơ bản Hiện nay như:
một số nguyên liệu tự nhiên trị vảy nến á sừng tại nhà
- trị vảy nến bằng nha đam: Nhựa nha đam có chứa khá nhiều vitamin A,C,E vô cùng tốt cho làn da đang bị tổn thương. Để chữa bệnh, bạn có khả năng lấy phần nhựa này bôi trực tiếp lên ở tại vùng da mắc vảy nến 10 -15 phút mỗi ngày rồi rửa lại với nước.
- chữa trị á sừng bằng dầu dừa: Dầu dừa có tác dụng dưỡng da và cải thiện dấu hiệu viêm da khá hiệu quả. Bạn chỉ cần lấy dầu dừa xoa đều và massage nhẹ nhõm ở tại vùng da mắc bệnh từ 10 -15 phút mỗi ngày.
- chữa trị bệnh vảy nến á sừng bằng lá trầu không: Với công dụng kháng khuẩn, chống viêm tốt, bạn có khả năng sử dụng lá trầu không để trị bệnh vảy nến á sừng bằng 3 cách: đun nước uống, tắm nước lá trầu hoặc giã nhỏ lá trầu cũng như đắp lên ở vùng da bị bệnh.
- điều trị bệnh vảy nến á sừng bằng lá lốt: Lá lốt có tác dụng sát khuẩn, giảm đau, thúc đẩy liền vết thương hiệu quả. Cũng giống như lá trầu không, bạn có khả năng sử dụng lá lốt để điều trị vảy nến á sừng bằng cách uống nước lá lốt, tắm nước lá lốt hoặc giã nhỏ lá lốt cũng như đắp lên ở tại vùng da bệnh.
Ngoài ra, người bệnh cũng có thể dùng cây vòi voi, muồng trâu, lược vàng, nghệ tươi… Đây đều là những nguyên liệu lành tính, dễ kiếm tại nhà. Quý ông có thể tìm kiếm và lựa chọn áp dụng các mẹo dân gian này tại nhà để giảm thiểu tác dụng phụ của thuốc tây. Tuy nhiên, các kỹ thuật này chỉ phù hợp với một số hiện tượng bệnh nhẹ. Tình trạng vảy nến, á sừng đã phát triển nghiêm trọng, bệnh nhân bắt buộc khám b.sĩ để được trị hiệu quả hơn.
Theo dõi cũng như chăm sóc bệnh á sừng vảy nến
- Không chọc những mụn nước, bóc da, chà xát, kỳ cọ mạnh lên tại vùng da bị tổn thương.
- Không ngâm rửa tay chân với nước muối.
- Không để vùng da nên chữa trị tiếp xúc với hóa chất độc hại, xà phòng, chất tẩy rửa và một số yếu tố tác nhân khác.
- Xây dựng thực đơn dinh dưỡng đầy đủ, uống nhiều nước, tránh xa rượu bia cũng như các chất kích thích.
- Tuân thủ nghiêm chỉnh những hướng dẫn trị của b.sĩ chữa
- Không tự ý mua thuốc, ngừng thuốc, đổi thuốc khi không có sự hướng dẫn của bác sĩ.
- những thuốc như corticoid, thuốc sinh học… bệnh nhân bắt buộc uống đúng thời gian quy định để tránh ảnh hưởng tới một số khả năng sinh lý của cơ thể.
- Luôn dưỡng ẩm cho da, hạn chế khô, nứt nẻ, bong tróc.
Giải pháp chăm sóc cũng như theo dõi bệnh á sừng vảy nến, bao gồm:
- Đối với á sừng vảy nến thể giọt, cần khám 3 – 6 tháng/ lần và sau đó thăm khám mỗi năm/ lần. Riêng với thể mảng cũng như thể loang lỗ, buộc phải kiểm tra 3 tháng/ lần, sau đó kiểm tra 6 – 12 tháng/ lần để khám trường hợp bệnh và sinh thiết nếu nghi ngờ hình thành u sùi dạng nấm.
- Bệnh có liên quan đến yếu tố nhiễm khuẩn – đặc biệt là các bệnh viêm nhiễm con đường hô hấp. Do vậy buộc phải chủ động phòng ngừa cũng như trị triệt để những bệnh lý như viêm họng mãn tính, viêm amidan, viêm thanh quản,…
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, sinh hoạt điều độ cũng như luyện tập đều đặn nhằm nâng cao tình trạng sức khỏe và khả năng miễn dịch. Sức đề kháng được cải thiện có khả năng khiến giảm nguy cơ bùng phát các bệnh da liễu mãn tính.
- buộc phải tắm nắng thường xuyên trong khung giờ 6:00 – 9:00. Ánh nắng mặt trời có thể điều biến hoạt động miễn dịch cũng như giúp đỡ làm cho giảm tổn thương da.
Phía trên là những thông tin cần thiết về vẩy nến á sừng mong rằng sẽ hỗ trợ cho bạn biết và tìm được hướng giải quyết an toàn nhất cho sức khoẻ của bạn. Nếu có thắc mắc hãy liên hệ với chúng tôi qua các thông tin bên dưới , Chúng tôi sẵn sàng tư vấn hoàn toàn miễn phí cho bạn.
Có thể bạn tham khảo:
bệnh á sừng ở chân
bệnh á sừng ở tay
https://vabuta.webflow.io/categories/benh-a-sung
Xem thêm: Ung thư hạch và những điều bạn chưa biết