Ung thư tụy có thể ảnh hưởng đến chức năng của hệ tiêu hoá. Do đó, người bệnh cần phải có chế độ dinh dưỡng hợp lý để đảm bảo sức khỏe tốt và giảm nhẹ các triệu chứng khi điều trị theo phác đồ của bác sĩ.
Ung thư tụy có thể ảnh hưởng đến chức năng của hệ tiêu hoá. Do đó, người bệnh cần phải có chế độ dinh dưỡng hợp lý để đảm bảo sức khỏe tốt và giảm nhẹ các triệu chứng khi điều trị theo phác đồ của bác sĩ.
Tuyến tụy là một cơ quan nhỏ thuộc hệ tiêu hoá, nằm phía sau dạ dày, phía bụng trên bên trái. Tụy có hai chức năng chính là hỗ trợ tiêu hoá và điều hòa lượng đường trong máu.
Ung thư tụy xảy ra khi các tế bào phát triển bất thường bên trong mô tụy nội tiết hoặc ngoại tiết. Nó có thể ảnh hưởng đến cảm giác thèm ăn và khả năng ăn uống của bệnh nhân. Vì vậy, người bệnh sẽ muốn lựa chọn những thực phẩm có thể dung nạp và dễ tiêu hoá, đồng thời giúp hỗ trợ điều trị và cải thiện các triệu chứng bệnh.
Vậy bệnh nhân mắc ung thư tụy nên ăn gì và kiêng gì? Hello Bacsi sẽ chia sẻ với bạn những thông tin bổ ích về vấn đề này trong bài viết dưới đây.
Nguyên tắc xây dựng chế độ ăn cho bệnh nhân ung thư tụy
Tuyến tụy đóng vai trò tiêu hoá thức ăn và duy trì lượng đường huyết trong cơ thể. Điều này ảnh hưởng rất nhiều đến thói quen ăn uống của người mắc ung thư tuyến tụy. Vì vậy, bệnh nhân cần lưu ý các nguyên tắc xây dựng chế độ dinh dưỡng như:
Đảm bảo chức năng hệ tiêu hoá
Người bệnh cần bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng giúp tuyến tụy sản xuất lượng enzyme cần thiết. Các enzyme này hỗ trợ quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra dễ dàng hơn. Trường hợp cơ thể không sản sinh đủ lượng enzyme để hấp thụ dinh dưỡng, bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng như tiêu chảy, đầy hơi, chướng bụng,…
Duy trì cân nặng
Khi mắc ung thư tuyến tụy, người bệnh thường bị sụt cân, cảm thấy mệt mỏi và kiệt sức. Nguyên nhân là do cơ thể giải phóng chất cytokine để thúc đẩy quá trình miễn dịch tự nhiên với các tác động từ tế bào ung thư. Chất này làm giảm sự thèm ăn, đốt cháy calo trong cơ thể, cùng với các phương pháp điều trị, bệnh nhân dễ cảm thấy suy kiệt, buồn nôn, gặp khó khăn với việc hấp thụ chất. Do đó thực đơn hàng ngày cần cung cấp nhiều chất dinh dưỡng để giảm tải tình trạng này, tăng cường sức khỏe cho người bệnh.
Cân đối lượng đường trong máu
Tuyến tụy là một cơ quan nhỏ thuộc hệ tiêu hoá, nằm phía sau dạ dày, phía bụng trên bên trái. Tụy có hai chức năng chính là hỗ trợ tiêu hoá và điều hòa lượng đường trong máu.
Ung thư tụy xảy ra khi các tế bào phát triển bất thường bên trong mô tụy nội tiết hoặc ngoại tiết. Nó có thể ảnh hưởng đến cảm giác thèm ăn và khả năng ăn uống của bệnh nhân. Vì vậy, người bệnh sẽ muốn lựa chọn những thực phẩm có thể dung nạp và dễ tiêu hoá, đồng thời giúp hỗ trợ điều trị và cải thiện các triệu chứng bệnh.
Vậy bệnh nhân mắc ung thư tụy nên ăn gì và kiêng gì? Hello Bacsi sẽ chia sẻ với bạn những thông tin bổ ích về vấn đề này trong bài viết dưới đây.
Nguyên tắc xây dựng chế độ ăn cho bệnh nhân ung thư tụy
Tuyến tụy đóng vai trò tiêu hoá thức ăn và duy trì lượng đường huyết trong cơ thể. Điều này ảnh hưởng rất nhiều đến thói quen ăn uống của người mắc ung thư tuyến tụy. Vì vậy, bệnh nhân cần lưu ý các nguyên tắc xây dựng chế độ dinh dưỡng như:
Đảm bảo chức năng hệ tiêu hoá
Người bệnh cần bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng giúp tuyến tụy sản xuất lượng enzyme cần thiết. Các enzyme này hỗ trợ quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra dễ dàng hơn. Trường hợp cơ thể không sản sinh đủ lượng enzyme để hấp thụ dinh dưỡng, bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng như tiêu chảy, đầy hơi, chướng bụng,…
Duy trì cân nặng
Khi mắc ung thư tuyến tụy, người bệnh thường bị sụt cân, cảm thấy mệt mỏi và kiệt sức. Nguyên nhân là do cơ thể giải phóng chất cytokine để thúc đẩy quá trình miễn dịch tự nhiên với các tác động từ tế bào ung thư. Chất này làm giảm sự thèm ăn, đốt cháy calo trong cơ thể, cùng với các phương pháp điều trị, bệnh nhân dễ cảm thấy suy kiệt, buồn nôn, gặp khó khăn với việc hấp thụ chất. Do đó thực đơn hàng ngày cần cung cấp nhiều chất dinh dưỡng để giảm tải tình trạng này, tăng cường sức khỏe cho người bệnh.
Cân đối lượng đường trong máu
Tuyến tụy sản sinh insulin giúp kiểm soát đường trong máu. Khi khối u tụy xuất hiện, chức năng này bị suy giảm, dẫn tới người bệnh mắc nguy cơ tiểu đường cao. Vì vậy, chế độ ăn uống của người bệnh phải đảm bảo ít đường, nhiều chất xơ để hạn chế lượng đường huyết.
Chế độ dinh dưỡng cho người mắc ung thư tụy là gì?
Ung thư tụy khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn trong thói quen ăn uống và tiêu hóa thức ăn. Bệnh nhân có thể cần thử một số món khác nhau để tìm ra loại thực phẩm mà cơ thể dễ dàng hấp thụ. Một số loại thực phẩm được khuyến khích bổ sung trong thực đơn của người mắc u tụy như:
Hoa quả và rau củ
Khẩu phần ăn của bệnh nhân ung thư tụy cần bổ sung nhiều thực phẩm ít đường, giàu chất xơ như rau, củ, quả, các loại đậu mỗi ngày. Rau củ nên được nấu chín mềm để giảm mùi hăng và dễ hấp thụ hơn. Các loại rau được ưu tiên như rau bina, cải xoăn, bông cải xanh, củ đậm màu. Ngoài ra, một số hoa quả cũng giúp tăng sức đề kháng, cung cấp chất xơ và chất chống oxy hóa như việt quất, cam,…
Thực phẩm giàu protein
Đồ ăn giàu protein (chất đạm) giúp tăng cường hệ miễn dịch, đảm bảo hoạt động của tế bào và mô. Nguồn protein dồi dào trong các loại thực phẩm dễ tiêu hóa thường là trứng, cá, thịt gia cầm, bơ đậu phộng, đậu phụ,…
Tinh bột giàu chất xơ
Tinh bột thông thường sẽ làm tăng lượng đường huyết trong cơ thể người bệnh. Do đó, bạn có thể thay thế bằng những thực phẩm có tinh bột giàu chất xơ. Chúng không chỉ đảm bảo cung cấp đủ năng lượng mà còn không làm tăng lượng đường huyết.
Khoai tây, đậu lăng, bột yến mạch, gạo lứt,… là những thực phẩm đáp ứng được tiêu chí trên. Chúng cũng chứa một loại vitamin B giúp giảm nguy cơ mắc ung thư tụy. Tuy nhiên, người bệnh cũng cần lưu ý không nên ăn nhiều khoai tây chiên bởi dầu mỡ gây tác động xấu tới tình trạng bệnh.
Tuyến tụy sản sinh insulin giúp kiểm soát đường trong máu. Khi khối u tụy xuất hiện, chức năng này bị suy giảm, dẫn tới người bệnh mắc nguy cơ tiểu đường cao. Vì vậy, chế độ ăn uống của người bệnh phải đảm bảo ít đường, nhiều chất xơ để hạn chế lượng đường huyết.
Chế độ dinh dưỡng cho người mắc ung thư tụy là gì?
Ung thư tụy khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn trong thói quen ăn uống và tiêu hóa thức ăn. Bệnh nhân có thể cần thử một số món khác nhau để tìm ra loại thực phẩm mà cơ thể dễ dàng hấp thụ. Một số loại thực phẩm được khuyến khích bổ sung trong thực đơn của người mắc u tụy như:
Hoa quả và rau củ
Khẩu phần ăn của bệnh nhân ung thư tụy cần bổ sung nhiều thực phẩm ít đường, giàu chất xơ như rau, củ, quả, các loại đậu mỗi ngày. Rau củ nên được nấu chín mềm để giảm mùi hăng và dễ hấp thụ hơn. Các loại rau được ưu tiên như rau bina, cải xoăn, bông cải xanh, củ đậm màu. Ngoài ra, một số hoa quả cũng giúp tăng sức đề kháng, cung cấp chất xơ và chất chống oxy hóa như việt quất, cam,…
Thực phẩm giàu protein
Đồ ăn giàu protein (chất đạm) giúp tăng cường hệ miễn dịch, đảm bảo hoạt động của tế bào và mô. Nguồn protein dồi dào trong các loại thực phẩm dễ tiêu hóa thường là trứng, cá, thịt gia cầm, bơ đậu phộng, đậu phụ,…
Tinh bột giàu chất xơ
Tinh bột thông thường sẽ làm tăng lượng đường huyết trong cơ thể người bệnh. Do đó, bạn có thể thay thế bằng những thực phẩm có tinh bột giàu chất xơ. Chúng không chỉ đảm bảo cung cấp đủ năng lượng mà còn không làm tăng lượng đường huyết.
Khoai tây, đậu lăng, bột yến mạch, gạo lứt,… là những thực phẩm đáp ứng được tiêu chí trên. Chúng cũng chứa một loại vitamin B giúp giảm nguy cơ mắc ung thư tụy. Tuy nhiên, người bệnh cũng cần lưu ý không nên ăn nhiều khoai tây chiên bởi dầu mỡ gây tác động xấu tới tình trạng bệnh.
Chất béo lành mạnh
Cơ thể luôn cần một lượng chất béo vừa đủ để bổ sung năng lượng và ổn định thân nhiệt. Nguồn chất béo lành mạnh có trong thực phẩm như dầu ô liu, quả bơ, các loại hạt…
Đồ uống
Bên cạnh việc uống đủ nước lọc trong ngày, bệnh nhân có thể bổ sung thêm nước ép hoa quả, trà xanh,… Trong trường hợp bệnh nhân gặp khó khăn trong việc tiêu hoá thức ăn và tình trạng này không cải thiện một thời gian, các loại thức uống bổ sung dinh dưỡng có thể là một lựa chọn tuyệt vời. Bạn có thể trao đổi với bác sĩ về việc sử dụng các loại sữa cung cấp protein và vitamin để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng hàng ngày của cơ thể.
Người mắc ung thư tụy nên kiêng ăn gì?
Ngoài những thực phẩm nên thêm vào thực đơn hàng ngày, người mắc ung thư tụy cũng cần lưu ý hạn chế những thực phẩm khó tiêu và làm tăng nguy cơ tái phát bệnh như:
- Thịt đỏ hay thịt chế biến sẵn
- Đồ uống có cồn và chất kích thích
- Thực phẩm chứa nhiều đường
- Thực phẩm chứa tinh bột tinh chế
- Thực phẩm chiên xào nhiều dầu mỡ
Mặc dù không có loại thực phẩm cụ thể nào được chứng minh có khả năng ngăn ngừa ung thư tuyến tụy, nhưng các món chứa nhiều chất chống oxy hóa, như trái cây và rau quả, có thể phòng ngừa ung thư nói chung. Thực phẩm nhiều chất xơ cũng có tác dụng làm chậm sự phát triển và lan rộng của khối u. Đặc biệt với những bệnh nhân mắc nhiều bệnh lý cùng lúc sẽ cần chú trọng hơn trong chế độ ăn uống.
Điều trị ung thư tụy không chỉ dựa theo phác đồ y học, mà còn nhờ vào việc duy trì thói quen lành mạnh trong lối sống và chế độ dinh dưỡng mỗi ngày. Tuân thủ chế độ ăn khoa học có thể giúp người bệnh giảm nhiều triệu chứng khó chịu và tăng khả năng chống ung thư tốt hơn. Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng có thể lên thực đơn phù hợp nhất với tình trạng sức khoẻ hiện tại của mỗi bệnh nhân.
Chất béo lành mạnh
Cơ thể luôn cần một lượng chất béo vừa đủ để bổ sung năng lượng và ổn định thân nhiệt. Nguồn chất béo lành mạnh có trong thực phẩm như dầu ô liu, quả bơ, các loại hạt…
Đồ uống
Bên cạnh việc uống đủ nước lọc trong ngày, bệnh nhân có thể bổ sung thêm nước ép hoa quả, trà xanh,… Trong trường hợp bệnh nhân gặp khó khăn trong việc tiêu hoá thức ăn và tình trạng này không cải thiện một thời gian, các loại thức uống bổ sung dinh dưỡng có thể là một lựa chọn tuyệt vời. Bạn có thể trao đổi với bác sĩ về việc sử dụng các loại sữa cung cấp protein và vitamin để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng hàng ngày của cơ thể.
Người mắc ung thư tụy nên kiêng ăn gì?
Ngoài những thực phẩm nên thêm vào thực đơn hàng ngày, người mắc ung thư tụy cũng cần lưu ý hạn chế những thực phẩm khó tiêu và làm tăng nguy cơ tái phát bệnh như:
- Thịt đỏ hay thịt chế biến sẵn
- Đồ uống có cồn và chất kích thích
- Thực phẩm chứa nhiều đường
- Thực phẩm chứa tinh bột tinh chế
- Thực phẩm chiên xào nhiều dầu mỡ
Mặc dù không có loại thực phẩm cụ thể nào được chứng minh có khả năng ngăn ngừa ung thư tuyến tụy, nhưng các món chứa nhiều chất chống oxy hóa, như trái cây và rau quả, có thể phòng ngừa ung thư nói chung. Thực phẩm nhiều chất xơ cũng có tác dụng làm chậm sự phát triển và lan rộng của khối u. Đặc biệt với những bệnh nhân mắc nhiều bệnh lý cùng lúc sẽ cần chú trọng hơn trong chế độ ăn uống.
Điều trị ung thư tụy không chỉ dựa theo phác đồ y học, mà còn nhờ vào việc duy trì thói quen lành mạnh trong lối sống và chế độ dinh dưỡng mỗi ngày. Tuân thủ chế độ ăn khoa học có thể giúp người bệnh giảm nhiều triệu chứng khó chịu và tăng khả năng chống ung thư tốt hơn. Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng có thể lên thực đơn phù hợp nhất với tình trạng sức khoẻ hiện tại của mỗi bệnh nhân.
Xem thêm: Ung thư vòm họng