Viêm tiền liệt tuyến là một trong những bệnh nam khoa gặp ở nam giới, có xu hướng ngày càng gia tăng trong nhiều năm trở lại đây. Khi có dấu hiệu của bệnh cần đi thăm khám tại các bệnh viện, nam giới sẽ được chỉ định thực hiện một số xét nghiệm. Dựa trên kết quả thu được, xác định có mắc bệnh hay không, nguyên nhân gây bệnh và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp nhất với từng thể trạng. Để hiểu hơn về phương pháp xét nghiệm viêm tuyến tiền liệt, mời bạn đọc tham khảo thông tin trong bài viết dưới đây.
Xét nghiệm viêm tuyến tiền liệt là như thế nào?
Xét nghiệm viêm tuyến tiền liệt là việc áp dụng các thiết bị, máy móc, công nghệ, khoa học kỹ thuật để phân tích các mẫu bệnh phẩm được lấy từ cơ thể người bệnh. Đó có thể là đờm, nước tiểu, máu, tinh dịch nam giới. Thông qua kết quả chỉ số thu được của các mẫu bệnh phẩm, bác sĩ có thể chẩn đoán được căn bệnh, nguyên nhân gây bệnh và mức độ nghiêm trọng của tình trạng viêm tuyến/phì đại tuyến tiền liệt.
Ngoài ra xét nghiệm tiền liệt tuyến còn được thực hiện bằng phương pháp hình ảnh. Thông qua kỹ thuật siêu âm trực tràng được thực hiện nhiều hiện nay. Với phương pháp này cho những hình ảnh rõ ràng về tình trạng bên trong tuyến tiền liệt. Qua đó cho kết quả đánh giá chính xác hơn và xây dựng được phác đồ điều trị sát nhất.
Xét nghiệm là kỹ thuật bắt buộc thực hiện khi dựa trên các dấu hiệu người bệnh cung cấp, bác sĩ nghi ngờ mắc viêm tuyến tiền liệt. Phương pháp này cần được thực hiện tại bệnh viện, nơi có điều kiện kỹ thuật, cơ sở vật chất hiện đại, uy tín, chất lượng. Đảm bảo cho kết quả chính xác. Đồng thời với kỹ thuật soi trực tràng yêu cầu được thực hiện bởi bác sĩ có kinh nghiệm chuyên môn cao, tránh gây hệ quả không mong muốn khi xét nghiệm.
Các phương pháp xét nghiệm viêm tuyến tiền liệt được áp dụng hiện nay
Có nhiều phương pháp xét nghiệm phì đại tuyến tiền liệt khác nhau được áp dụng tại bệnh viện. Tuỳ vào tình trạng, có bệnh nhân được yêu cầu thực hiện đầy đủ, nhưng có người chỉ cần thực hiện một số để lấy kết quả. Cụ thể như sau:
1. Xét nghiệm nước tiểu
Tiền liệt tuyến là một cơ quan nằm ngay dưới bàng quang và ở phía sau niệu đạo. Chính vì thế dịch khi tiết ra có thể hòa cùng tinh dịch nam giới tạo cơ hội cho vi khuẩn sinh sôi, phát triển và hình thành bệnh lý ảnh hưởng cơ quan này nói riêng và sức khỏe nói chung.
Để thực hiện xét nghiệm nước tiểu, người bệnh sẽ được chỉ định lấy nước tiểu, rồi cho vào ống nghiệm. Mẫu nước tiểu được mang đi phân tích, xác định thành phần, hoạt chất lạ tồn tại trong nước tiểu. Kỹ thuật này chủ yếu được thực hiện trong phòng thí nghiệm, người bệnh cũng không bị tác động quá nhiều. Chỉ sau 30 – 60 phút là có thể được lấy kết quả chuẩn xác nhất.
Khi thực hiện, bác sĩ sẽ xoa bóp thêm tuyến tiền liệt để tinh dịch cùng tiết ra. Như vậy kết quả xét nghiệm sẽ mang lại độ chính xác cao hơn. Người bệnh cần thả lỏng, thật sự thoải mái để mẫu bệnh phẩm đạt chuẩn nhất.
Kết quả cho thấy lượng bạch cầu trong nước tiểu tỷ lệ thuận với mức độ viêm nhiễm tuyến tiền liệt. Đồng nghĩa, số lượng bạch cầu càng cao, mức độ viêm nhiễm càng nặng. Căn cứ vào kết quả này đã phần nào giúp bác sĩ xây dựng được phác đồ điều trị cho bệnh nhân.
2. Xét nghiệm viêm tuyến tiền liệt qua mẫu máu
Xét nghiệm viêm tuyến tiền liệt thông qua mẫu máu hay còn gọi là xét nghiệm PSA tiền liệt tuyến. Theo đó, bác sĩ sẽ lấy một lượng máu trong cơ thể để mang đi phân tích và tìm kiếm dấu hiệu nhiễm trùng hoặc bất kỳ vấn đề bệnh lý nam giới nào khác.
Kết quả xét nghiệm chính dựa trên PSA (Prostalic Specific Antigen). PSA chính là các kháng nguyên đặc biệt để chỉ các bệnh lý về tuyến tiền liệt
. Ở người bình thường PSA sẽ đạt chuẩn là 0-4ng/ml. Trong trường hợp người bệnh có nồng độ PSA tăng lên hơn 10ng/ml chứng tỏ nam giới mắc các gặp vấn đề về tiền liệt tuyến như viêm tuyến tiền liệt ở người trẻ hoặc già, u tuyến tiền liệt, ung thư tiền liệt tuyến,…
Xét nghiệm PSA được thực hiện trong phòng thí nghiệm vô trùng thông qua phản ứng hóa phát quang và biện pháp ELISA. Thời gian chờ đợi và cho kết quả chính xác từ 40 – 60 phút.
Một số chỉ số và nguy cơ mắc viêm tuyến tiền liệt qua xét nghiệm PSA như sau:
- Chỉ số WBC (đo lượng bạch cầu): Từ 4.0-10.0g/l là chỉ số của người bình thường. Nếu cao hơn, chứng tỏ nam giới đang gặp vấn đề về tuyến tiền liệt.
- Chỉ số LYM (Lymphocyte – Bạch cầu Lympho): Nếu chỉ số ở khoảng 20 – 25% là mức độ bình thường. Trong trường hợp LYM tăng cao, chứng tỏ đang có dấu nhiễm nhiễm khuẩn hoặc suy tuyến thượng thận.
- Chỉ số NEUT (Neutrophil – Lượng bạch cầu trung tính): Khi ở mức 60 – 80% được xem là bình thường. Nếu chỉ số này tăng cao, có thể đã bị nhiễm khuẩn, suy giảm miễn dịch,…
- Chỉ số MOMO (Hay Monocyte – Bạch cầu Mono): Ở khoảng 4 – 9% là mật độ bình thường. Nếu nồng độ này tăng đột biến, bất thường có thể dấu hiệu nhiễm khuẩn do virus, có khối u hoặc ung thư,…
Qua đó chúng ta có thể thấy rằng, chỉ số bạch cầu trong máu phản ánh tình trạng sức khoẻ của tiền liệt tuyến, cảnh báo những dấu hiệu nhiễm trùng. Đây cũng là cơ sở để bác sĩ chẩn đoán tình trạng và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
3. Xét nghiệm tuyến tiền liệt thông qua hình ảnh
Kỹ thuật siêu âm trực tràng chính là xét nghiệm tuyến tiền liệt thông qua hình ảnh. Bác sẽ sẽ căn cứ vào những hình ảnh thu được khi siêu âm trên màn hình để chẩn đoán tình trạng sức khoẻ, khối u nếu có ở tuyến tiền liệt.
Kỹ thuật siêu âm trực tràng sẽ sử dụng máy siêu âm đầu dò tần số 6-16Mhz, n siêu âm B – Mode trên các mặt cắt ngang và cắt dọc của tuyến tiền liệt. Các bước thực hiện như sau:
- Bác sĩ sẽ sử dụng thuốc Fortran pha với 2 lít nước để làm sạch trực tràng. Người bệnh cần uống trước 2 tiếng rồi mới thực hiện.
- Bác sĩ tư vấn và trao đổi những rủi ro có thể xảy ra khi thực hiện để người bệnh cơ bản nắm được.
- Bệnh nhân được đưa lên bàn phẫu thuật, nằm nghiêng, xoay lưng về phía bác sĩ đứng, chân co lại, hai đầu gối ép sát ngực.
- Bác sĩ kiểm tra phần ngoài của hậu môn, đảm bảo đủ điều kiện để thực hiện siêu âm. Trong trường hợp người bệnh bị bệnh ở vị trí này có thể sẽ không được thực hiện siêu âm trực tràng.
- Ống siêu âm đầu dò được bọc bằng cao su, bôi một lớp gel để việc đi vào được dễ dàng hơn.
- Ống đầu dò siêu âm được đi vào từ đường hậu môn, đi thẳng đến tuyến tiền liệt. Hành trình đi qua sẽ chuyển tải hình ảnh đầy đủ về màn hình, bác sĩ sẽ quan sát rất rõ ràng.
- Thông qua những hình ảnh đó, bác sĩ sẽ xác định căn nguyên gây bệnh, mức độ nghiêm trọng, góp phần xây dựng phác đồ điều trị phù hợp nhất.
4. Xét nghiệm thông qua niệu động
Trong một vài trường hợp bệnh nhân sẽ được chỉ định xét nghiệm thông qua niệu động để đánh giá chính xác chức năng hoạt động của bàng quang. Thông qua kết quả xét nghiệm sẽ có chẩn đoán cụ thể mức độ rối loạn, tình trạng viêm nhiễm hoặc những bệnh lý liên quan đang gặp phải ở tuyến tiền liệt.
Phương pháp này thường được chỉ định thêm để chắc chắn về tình trạng bệnh trước khi đưa ra kết quả cuối cùng. Sự tăng hoạt động quá mức ở niệu động có thể còn là triệu chứng của nhiều bệnh ở tuyến thượng thận, bàng quang, không riêng chỉ tuyến tiền liệt.
Chẩn đoán viêm tuyến tiền liệt chi tiết nhất
Dựa trên kết quả của những hình thức xét nghiệm, bác sĩ sẽ chẩn đoán một số nguyên nhân gây bệnh viêm tuyến tiền liệt. Dựa trên cơ sở đó xây dựng phác đồ điều trị, chi phí chữa viêm tiền liệt tuyến cho người bệnh một cách chuẩn chỉnh và phù hợp nhất. Cụ thể như sau:
- Viêm tuyến tiền liệt do nhiễm khuẩn: Thông thường bệnh xuất hiện do nhiễm khuẩn E.coli. Dấu hiệu thường gặp giống như sốt, cảm cúm, ớn lạnh thông thường, người bệnh thường khá chủ quan khi gặp tình trạng này.
- Viêm nhiễm do khuẩn mãn tính: Bệnh xảy ra khi kháng sinh không đủ khả năng di
ệt khuẩn trong cơ thể. Lúc này bệnh sẽ tái phát nhiều lần với các biểu hiện và mức độ ngày càng nghiêm trọng. - Viêm tiền liệt tuyến do đau vùng chậu: Đây là tình trạng nam giới gặp khá nhiều hiện nay. Người bệnh sẽ thường xuyên bị đau mỗi khi đi tiểu, xuất tinh bất thường,…
- Viêm nhiễm không xuất hiện triệu chứng: Những người khi gặp tình trạng này, phát hiện ra gần như đã rất nghiêm trọng. Bệnh phát triển âm thầm không có triệu chứng, hoặc triệu chứng đơn giản khiến bạn không nhận ra điểm bất thường. Một vài trường hợp có thể tự khỏi nhưng cũng có người lại ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Lưu ý trước khi thực hiện xét nghiệm viêm tuyến tiền liệt
Để kết quả xét nghiệm được đúng và chuẩn nhất, xác định chính xác tình trạng, căn nguyên và mức độ bệnh, người thực hiện cần tuân thủ những lưu ý dưới đây:
- Ngay khi có những dấu hiệu bất thường trên cơ thể cần lập tức đi thăm khám để sớm phát hiện ra bệnh và có hướng điều trị tốt nhất.
- Trước khi xét nghiệm cần nhịn ăn từ 8 – 10 tiếng, nhất là với xét nghiệm thông qua siêu âm trực tràng.
- Tuân thủ những hướng dẫn và yêu cầu của bác sĩ để có kết quả xét nghiệm đúng chuẩn nhất.
- Lựa chọn thực hiện xét nghiệm tại địa chỉ uy tín, chất lượng. Bạn nên đến những bệnh viện công lớn, có đội ngũ y bác sĩ chuyên khoa cũng như hệ thống trang thiết bị hiện đại để thực hiện.
- Giữ trạng thái thoải mái, không nên quá lo lắng khi thực hiện xét nghiệm máu, niệu động hay siêu âm trực tràng.
- Sau khi siêu âm trực tràng tuân theo những hướng của bác sĩ về vệ sinh và chăm sóc hậu môn, phòng tránh những rủi ro không đáng có.
Trên đây là một số thông tin về xét nghiệm viêm tuyến tiền liệt nam giới sẽ được chỉ định thực hiện khi đi thăm khám. Hy vọng với những điều này giúp bạn đọc hiểu hơn cũng như biết phải làm gì khi gặp những thay đổi bất thường trong sức khoẻ.