Hoa tam thất là dược liệu dược liệu được sử dụng nhiều trong các bài thuốc đông y, có tác dụng hỗ trợ điều trị chứng mất ngủ, đau thắt ngực… Ngoài ra, trà hoa tam thất còn được nhiều người yêu thích bởi vị trà thơm ngon và giúp bồi bổ cơ thể. Tìm hiểu về công dụng, cách dùng và những lưu ý giúp người bệnh sử dụng dược liệu hiệu quả và an toàn nhất.
Tìm hiểu thông tin về hoa tam thất
Tam thất là vị thuốc được lưu truyền rộng rãi với những tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh tuyệt vời. Hầu hết các bộ phận của tam thất đều có thể được sử dụng để làm thuốc, trong đó có hoa tam thất. Dưới đây là những đặc điểm của loại dược liệu này:
- Tên dược liệu: Hoa tam thất
- Tên gọi khác: Kim bất hoán, sâm tam thất và điền thất nhân sâm, …
- Tên gọi khoa học: Panax pseudoginseng
- Thuộc họ: Araliaceae (Nhân sâm)
Đặc điểm thực vật của dược liệu
Cây tam thất có những đặc điểm nổi bật sau đây:
- Cây thuộc giống thân thảo, chỉ cao khoảng 30 đến 50cm. Lá cây hình răng cưa và thường mọc thành thành từng chùm gồm 3 đến 4 lá.
- Thông thường, để thu hoạch được củ tam thất, phải mất 3 tới 7 năm trồng và chăm cây.
- Tới năm thứ 3, cây sẽ bắt đầu cho hoa. Hoa hình khá giống những bông súp lơ, gồm nhiều bông hoa mọc thành chùm, kết lại với nhau.
- Hoa có màu xanh, cùng màu với lá cây. Vào tháng 4, tháng 5 hàng năm, cây sẽ ra hoa.
Phân loại dược liệu
Nhiều người dùng thường có sự nhầm lẫn giữa hoa tam thất và nụ hoa tam thất. Thực tế, đây chính là giai đoạn phát triển của dược liệu. Tuy nhiên, chứng có những đặc điểm cũng như giá trị kinh tế khác nhau:
- Nụ hoa tam thất: Còn được gọi là nụ non bao tử tam thất, xuất hiện sau 30 ngày khi cây bắt đầu đâm chồi. Nụ hoa có đặc điểm là cuống hoa ngắn, nụ nhỏ và kích thước chỉ bằng nửa hạt gạo. Hoa có vị thơm ngon, được nhiều người lựa chọn sử dụng.
- Hoa nở bung: Hoa tam thất đã bung nở là loại giữ nguyên chùm hoặc rời từng bông. Khi cánh hoa nở bung có thể dễ dàng quan sát thấy nhụy và đài hoa. So với loại bao tử, loại này không có mùi vị thơm ngon bằng và thường bị vụn
Ngoài ra, hoa tam thất còn được chia thành hai loại chính là hoa tam thất bắc và hoa tam thất nam. Vậy, hoa tam thất nam có tác dụng gì so với hoa tam thất bắc? Theo các chuyên gia, tam thất bắc thường có nhiều dưỡng chất tốt hơn so với tam thất nam. Sử dụng tam thất bắc có tác dụng cho hệ tim mạch và ngăn ngừa nguy cơ đau tim, đột quỵ…
Khu vực phân bổ
Cây tam thất sống chủ yếu ở những vùng đồi núi cao. Dược liệu phân bổ nhiều ở một số quốc gia trên thế giới như: Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản, Đài Loan… Tại Việt Nam, chúng xuất hiện nhiều ở những vùng Tây Bắc: Lào Cai, Hà Giang, Lai Châu,…
Những năm gần đây, tác dụng của nụ hoa tam thất được nhiều người tìm hiểu và quan tâm.
Cũng bởi vậy mà nhu cầu sử dụng tam thất của người tiêu dùng ngày càng tăng. Hiện nay, rất nhiều trung tâm và cơ sở dược liệu đã phối giống, nuôi trồng thành công dược liệu tam thất tại vùng dược liệu sạch để bổ sung đủ nguồn cung cho khách hàng.
Thu hái và bào chế dược liệu
Tháng 6 hoặc tháng 7 hàng năm là mùa hoa nở rộ và có thể thu hoạch vào thời điểm này trong năm. Sau khi thu hái, người dùng có thể làm sạch rồi sử dụng tươi hoặc phơi khô rồi dùng dần.
Bên cạnh, đó, người dùng cũng cần phải lưu ý về cách bảo quản dược liệu để đảm bảo được dược tính và công dụng của hoa tam thất. Hoa tươi và hoa khô sẽ có những cách bảo quản khác nhau, được thực hiện theo cách sau đây:
- Tam thất tươi: Buộc kín trong túi bóng rồi để vào ngăn mát tủ lạnh. Chỉ sử dụng trong một tuần, trường hợp để quá lâu sẽ không còn thơm ngon
và không đảm bảo được dược tính. - Hoa tam thất khô: Bảo quản trong túi nilon kín hoặc lọ, để ở những khu vực thoáng mát, khô ráo và tránh ánh nắng trực tiếp. Chỉ sử dụng trong thời gian 6 tháng để đảm bảo được dưỡng chất của dược liệu.
Xử lý hoa tam thất bị mốc như thế nào đúng đắn? Khi dược liệu đã bị mốc, người dùng không nên sử dụng. Các độc tố Aflatoxin đã ngấm sâu vào dược liệu và có thể gây hại cho sức khỏe người dùng.
Hoa tam thất có tác dụng gì trong điều trị các bệnh lý
Tác dụng của hoa tam thất đã được ghi chép lại trong nhiều tài liệu Đông y và được nghiên cứu trong Tây y rất nhiều. Vậy, uống hoa tam thất có tốt không và chúng có khả năng điều trị bệnh gì?
Tác dụng trong Đông y
Nhiều người thắc mắc dược liệu tam thất nóng hay mát? Theo các thầy thuốc YHCT, dược liệu này có tính mát, vị ngọt. Tác dụng của nụ hoa tam thất là thanh nhiệt, hạ đường huyết, bổ huyết, an thần và điều hòa giấc ngủ. Ngoài ra, sử dụng dược liệu còn có khả năng ngăn ngừa bệnh ung thư, điều trị bệnh lý về gan và giúp phụ nữ lợi sữa sau sinh.
Tác dụng trong Tây y
Những nghiên cứu của y học hiện đại đã cho rằng, trong dược liệu có chứa nhiều chất Saponin. Sử dụng hoạt chất này có hiệu quả chống viêm nhiễm, ngăn ngừa quá trình lão hóa của tế nào, điều hòa huyết áp và tăng cường chức năng cho tim mạch.
Ngoài ra, các dưỡng chất khác như Sterol, Ca, Fe, acid amin… còn có tác dụng cầm máu, tiêu ứ, điều hòa khí huyết, bồi bổ cơ thể hiệu quả. Hỗ trợ tích cực trong điều trị nhiều bệnh lý khác nhau như: gan, chứng mất ngủ, béo phì, thiếu máu, ung thư, huyết áp…
Tuy nhiên, bên cạnh những công dụng của nụ hoa tam thất, các nghiên cứu cũng chỉ ra được những tác hại của hoa tam thất. Một số tác dụng phụ của dược liệu này như: đau bụng, buồn nôn, bủn rủn chân tay, đi ngoài nhiều, đau đầu, chóng mặt.
Nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng này là nụ tam thất giúp thanh lọc máu và hạ huyết áp tốt. Nếu sử dụng quá nhiều sẽ gây hạ đường huyết đột ngột và gây nên những triệu chứng trên.
Cách chế biến và những bài thuốc từ hoa tam thất
Người dùng có thể sử dụng dược liệu để chế biến thành món ăn, ngâm rượu, pha trà hoặc kết hợp với những dược liệu khác để làm bài thuốc chữa bệnh. Dưới đây là những bài thuốc từ dược liệu nụ tam thất được nhiều người áp dụng và mang lại hiệu quả điều trị bệnh rất tốt.
Cách pha hoa tam thất làm trà
Cách dùng này được nhiều người áp dụng bởi sự tiện lợi và hương vị trà thơm ngon, dễ uống.
Nguyên liệu chuẩn bị: 5 – 10 nụ hoa, ấm trà và 500ml nước.
Cách thực hiện:
- Sơ chế sạch dược liệu rồi cho vào ấm, tráng qua bằng một lượt nước sôi rồi bỏ lượt nước đó.
- Cho thêm 300ml nước sôi ấm trà, đợi khoảng 7 – 10 phút để trà ngấm và có thẻ thưởng thức.
Mỗi ngày nên thay 2 lần nước trà và sử dụng ngay trong ngày. Người dùng có thể uống vào trước giờ khi đủ để giấc ngủ ngon hơn.
Chế biến dược liệu thành món ăn
Món ăn hoa tam thất xào thịt bò được nhiều bà nội trợ chế biến bởi sự thơm ngon, hấp dẫn và giúp bồi bổ cơ thể rất tốt.
Nguyên liệu chuẩn bị: 100gr dược liệu tươi, 300gr thịt bò, cà chua, tỏi, hành lá cùng các loại gia vị khác.
Cách thực hiện:
- Sơ chế và làm sạch tất cả các nguyên liệu, thịt bò thái thành từng miếng vừa ăn, cà chua bổ thành từng múi và băm nhỏ tỏi.
- Phi tỏi thơm rồi cho thịt bò vào đảo qua với lửa lớn.
- Cho hoa dược liệu và cà chua vào xào chung rồi nêm nếm gia vị cho vừa vặn.
- Cho thêm hành lá vào đảo qua rồi tắt bếp và bày trí ra đĩa sao cho đẹp mắt.
Công thức hoa tam thất ngâm rượu
Bài thuốc này, người dùng có thể sử dụng dược liệu khô hoặc tươi đều được.
Nguyên liệu chuẩn bị: 1kg nụ hoa khô và 20 lít rượu trắng khoảng 40 độ.
Cách thực hiện:
- Làm sạch hoa rồi cho dược liệu vào bình thủy tinh cùng rượu trắng theo tỷ lệ 1 : 20 (1kg hoa khô và 20 lít rượu).
- Đậy nắp bình và ngâm trong khoảng thời gian 3 đến 6 tháng rồi sử dụng.
Mỗi ngày chỉ dùng 1 chén nhỏ 30ml, không dùng quá liều lượng có thể ảnh hưởng tới sức khỏe người bệnh.
Hoa tam thất kết hợp cùng những dược liệu khác
Sự kết hợp của hoa với các loại dược liệu khác hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý khác nhau. Các bài thuốc được chế biến rất đơn giản và nhanh chóng, đem lại hiệu quả cao.
Hoa tam thất chữa bệnh gì – Trị chứng mất ngủ
Nguyên liệu chuẩn bị: 20gr hoa, 20gr lá dâu tằm và 20gr ngọn lạc tiên.
Cách làm:
- Làm sạch hoa cùng hai dược liệu còn lại.
- Sắc cùng 1 lít nước, để nhỏ lửa đun cho tới khi chỉ còn khoảng 500ml thì tắt bếp.
Vậy, người bệnh ăn tam thất lúc nào thì tốt? Chia thuốc thành 3 lần uống và sử dụng bài thuốc này ngay trong ngày. Liên tục áp dụng trong 10 ngày sẽ cải thiện được chứng mất ngủ.
Nụ hoa tam thất có tác dụng gì – Phòng ngừa đau thắt ngực
Nguyên liệu chuẩn bị: 20gr dược liệu, 20gr đan sâm
Cách thực hiện:
- Sơ chế đan sâm và nụ tam thất rồi sắc cùng 1 lít nước.
- Đun nhỏ lửa khoảng 20 phút, cho tới khi các dưỡng chất từ hai dược liệu ngấm ra thuốc thì tắt bếp.
Sử dụng thuốc trong ngày và chia thành 2 – 3 lần uống. Bài thuốc đòi hỏi người bệnh kiên trì áp dụng trong 2 – 3 tháng để thấy được hiệu quả điều trị.
Uống hoa tam thất có tác dụng gì – Chống suy nhược cơ thể
Nguyên liệu chuẩn bị: 12gr nụ tam thất, 40gr ích mẫu, 40gr sâm bổ trinh, 20gr kê huyết đằng, 12gr hương phụ.
Cách thực hiện:
- Sử dụng toàn bộ dược liệu khô, đem tán thành bột mịn rồi cho vào lọ thủy tinh để bảo quản.
- Mỗi ngày dùng 30gr thuốc, sắc cùng nước uống và dùng ngay trong ngày.
Liều lượng thuốc tùy vào mức độ bệnh của người dùng. Người bệnh cần tham khảo ý kiến của các bác sĩ Đông y trước khi áp dụng bài thuốc.
Những lưu ý khi sử dụng dược liệu hoa tam thất
Việc sử dụng dược liệu đòi hỏi người dùng lưu ý những vấn đề sau đây để quá trình điều trị bệnh đạt được kết quả tốt nhất:
- Uống tam thất nhiều có hại không và hoa tam thất có tác dụng phụ không? Sử dụng dược liệu theo đúng liều lượng chỉ định, tránh dùng quá nhiều hoặc quá ít sẽ ảnh hưởng tới quá trình chữa bệnh. Thêm vào đó, sử dụng quá liều cũng có thể gây ra những tác dụng phụ như buồn nôn, chóng mặt, đi ngoài…
- Đàn ông có nên uống hoa tam thất và sử dụng như thế nào? Nam giới hay phụ nữ đều có thể sử dụng dược liệu. Tuy nhiên cần phải lưu ý về cách sử dụng và tìm hiểu kỹ về những bài thuốc áp dụng.
- Phụ nữ đang có bầu uống hoa tam thất được không? Theo khuyến cáo của các chuyên gia, phụ nữ đang trong giai đoạn thai kỳ không nên sử dụng nụ tam thất, có thể ảnh hưởng tới sự phát triển của thai nhi.
- Người bệnh bị huyết áp thấp nên lưu ý về liều lượng sử dụng, không nên sử dụng quá thường xuyên, tránh những tác dụng phụ có thể xảy ra.
Giá hoa tam thất khô bao nhiêu? Mua ở đâu
Cây tam thất được trồng nhiều trên vùng cao và phải mất 3 năm mới có thể thu hoạch được. Hiện nay, giá của hoa tam thất dao động trong khoảng 900.000 VNĐ – 1.000.000 VNĐ/ kg. Tuy nhiên, nếu không lựa chọn kỹ địa chỉ mua uy tín, người dùng dễ mua phải sản phẩm kém chất lượng, hàng giả, hàng nhái.
Vậy, mua hoa tam thất ở đâu Hà Nội và các tỉnh thành khác uy tín và chất lượng? Trung tâm Nghiên cứu và Nuôi trồng dược liệu Quốc Gia Vietfarm đã trở thành địa chỉ tin cậy cho mọi người dùng có nhu cầu về dược liệu nói chung và hoa tam thất nói riêng.
Cây tam thất được nuôi trồng tại những vùng dược liệu sạch đạt chuẩn GACP – WHO ở nhiều tỉnh thành trên cả nước: Vĩnh Phúc, Hưng Yên, Hòa Bình… Thêm vào đó, quy trình trình bào chế, đóng gói sản phẩm hoàn toàn khép kín, đảm bảo tiêu chuẩn của sản phẩm khi tới tay người tiêu dùng.
Hiện nay, giá hoa tam thất tại Vietfarm là 475.000 VNĐ/ 0,5 kg. Sản phẩm được đóng trong túi zip sạch sẽ và sang trọng. Người dùng có thể mua hàng tại các cơ sở của Vietfarm trên toàn quốc hoặc đặt hàng qua những kênh trực tuyến của thương hiệu này. Với mỗi đơn hàng từ 500.000 VNĐ, khách hàng sẽ được miễn phí vận chuyển toàn quốc.
Hoa tam thất là dược liệu có nhiều công dụng tuyệt vời với sức khỏe người dùng. Sử dụng đúng cách, đúng liều lượng và lưu ý trong quá trình sử dụng sẽ giúp người bệnh hấp thu được nhiều dưỡng chất từ dược liệu này, hỗ trợ tích cực trong điều trị nhiều bệnh lý khác nhau.