Trào ngược dạ dày độ A nặng hay nhẹ và có nguy hiểm?

Trào ngược dạ dày độ A là giai đoạn bắt đầu tiến triển nặng hơn khi mới khởi phát của bệnh trào ngược dạ dày. Lúc này ở niêm mạc thành thực quản đã có sự xuất hiện của các vết trầy xước nhỏ với chiều dài từ 5mm trở xuống. Nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời và đúng đắn thì tổn thương ở niêm mạc thực quản có thể tiến triển nặng và làm phát sinh nhiều biến chứng nguy hiểm.

Trào ngược dạ dày độ A là gì? Cách nhận biết

Trào ngược dạ dày độ A là thuật ngữ y tế mô tả tình trạng trào ngược kéo dài gây ra các vết trầy xước có chiều dài từ 5mm trở xuống ở niêm mạc thực quản. Theo kỹ thuật nội soi Los Angeles thì đây được đánh giá là phân độ nhẹ nhất.

Thực tế, trào ngược dạ dày thực quản ở giai đoạn mới phát thường chỉ gây ra các triệu chứng cơ năng, hầu như chưa xuất hiện các dấu hiệu ở niêm mạc. Tuy nhiên, nếu acid dạ dày trào ngược lên thực quản trong thời gian dài thì có thể khiến cho niêm mạc thực quản bị trầy xước và gây viêm.

Theo phân tích từ kết quả nội soi, tổn thương thực thể ở niêm mạc thực quản có thể chia thành 4 phân độ như sau:

• Độ A: Tổn thương còn ở mức độ nhẹ sau giai đoạn mới phát. Lúc này, chỉ xuất hiện khoảng  một vài vết trầy xước nhẹ chạy dọc từ tâm vị lên thực quản với chiều dài từ 5mm trở xuống.
• Độ B: Tổn thương ở niêm mạc bắt đầu trở nên nặng nề hơn. Có ít nhất 1 vết xước dọc có chiều dài lớn hơn 5mm xuất hiện ở niêm mạc thực quản. Và các tổn thương thực thể thường không có mối liên kết với nhau.
• Độ C: Niêm mạc thực quản xuất hiện ít nhất 2 vết trầy xước có chiều dài trên 5mm. Các tổn thương bắt đầu có sự liên kết với nhau nhưng chỉ liên kết khoảng 3/4 chu vi của thực quản.
• Độ D: Đây được ghi nhận là mức độ nặng nề nhất, tổn thương ở thực quản xuất hiện rất nhiều vết trầy xước liên kết chặt chẽ với nhau gần như ở toàn bộ chu vi.

Trào ngược dạ dày độ A hiện đang được phân định là mức độ nhẹ nhất. Bên cạnh những tổn thương thực thể thì người bệnh còn có thể gặp phải các triệu chứng cơ năng khác.

Có thể nhận biết trào ngược dạ dày độ A dựa vào các triệu chứng sau:

• Ợ hơi, ợ chua: Dù bệnh còn ở mức độ nhẹ nhưng triệu chứng này là rất khó tránh khỏi. Khi bệnh ở mức độ A thì triệu chứng này đã có thể kích hoạt ngay cả khi bụng đói.
• Đau vùng thượng vị: Trào ngược kéo dài có thể làm tổn thương niêm mạc. Ở độ A cơn đau chỉ mới âm ỉ và thường chỉ kích hoạt khi có tác nhân kích thích.
• Buồn nôn: Dịch vị dạ dày trào lên thường sẽ có lẫn với thức ăn tồn đọng trong dạ dày. Đây chính là nguyên do làm tăng cảm giác khó chịu, rất dễ khiến người bệnh buồn nôn.
• Tiết nhiều nước bọt: Đây là cơ chế tự nhiên dù lượng acid dạ dày trào ngược lên là ít hay nhiều.
• Đau họng: Mặc dù độ A còn là mức độ nhẹ nhưng acid dịch vị trào ngược thường xuyên cũng có thể gây kích thích niêm mạc họng và gây đau.

Trào ngược dạ dày độ A có nguy hiểm không?

Các chuyên gia tiêu hóa nhận định, bệnh trào ngược dạ dày nếu còn ở cấp độ A thì sẽ không có gì đáng lo ngại. Bởi lúc này, mức độ viêm và biểu hiện triệu chứng mới chỉ diễn ra ở mức độ nhẹ. Nếu sớm phát hiện và can thiệp đúng cách thì hoàn toàn có thể điều trị dứt điểm.

Tuy nhiên, nếu người bệnh chủ quan không thăm khám và điều trị sớm thì bệnh sẽ diễn tiến nặng rất nhanh. Lúc này việc điều trị không chỉ gặp nhiều khó khăn mà còn có nguy cơ cao phát sinh biến chứng.

Dưới đây là một số biến chứng thường gặp nhất:

1. Loét thực quản

Tình trạng viêm nhiễm nếu không được can thiệp sớm sẽ
diễn tiến nhanh chóng. Lúc này, ngay tại niêm mạc thực quản sẽ dễ dàng xuất hiện các vết loét với kích thước ngày càng lớn dần lên. Loét thực quản đặc trưng bởi một  số triệu chứng như đau tức ngực, gặp khó khăn khi nuốt, buồn nôn, nôn ra máu…

2. Barrett thực quản

Đây là một trong những tình trạng rối loạn bất thường về hình dạng và tính chất ở các mô thực quản. Thường kích hoạt khi acid dịch vị trào ngược lên trong thời gian dài. Nhất là khi tình trạng viêm loét diễn tiến nặng kéo dài trên 10 năm. Chính sự thay đổi bất thường của các mô có thể dẫn tới loạn sản tế bào. Đồng thời tăng nguy cơ hình thành các khối u ác tính.

3. Hẹp thực quản

Tình trạng hẹp thực quản thường sẽ diễn ra khi các vết loét ở niêm mạc tiến triển nặng. Dẫn đến việc kích thích các mô sẹo hình thành. Chính sự xuất hiện bất thường của các mô sẹo là nguyên nhân khiến cho không gian trong thực quản bị thu hẹp lại. Điều này khiến người bệnh gặp khó khăn và bị đau khi nuốt, đau tức vùng ngực, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động ăn uống.

4. Tăng nguy cơ mắc bệnh về hô hấp, răng miệng

Acid dạ dày trào ngược lên thực quản thường xuyên cũng được nhận định là nguyên nhân làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh răng miệng và hô hấp. Phải kể đến như sâu răng, hôi miệng, viêm nướu, viêm amidan, viêm thanh quản hay viêm họng mãn tính.

5. Ung thư thực quản

Trào ngược dạ dày thực quản độ A rất hiếm khi phát sinh biến chứng ung thư thực quản. Tuy nhiên, nó vẫn có thể xảy ra trong một số ít trường hợp. Đặc biệt là ở nhóm đối tượng những người bệnh từ 50 tuổi trở lên.

Cách điều trị bệnh trào ngược dạ dày độ A

Trào ngược dạ dày độ A là phân độ còn nhẹ, đa phần có thể đáp ứng tốt với các giải pháp điều trị bảo tồn. Tuy nhiên, ở một số ít trường hợp, bác sĩ vẫn có thể cân nhắc chỉ định can thiệp ngoại khoa để kiểm soát tốt nhất diễn tiễn của bệnh. Đồng thời ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng phát sinh.

1. Sử dụng thuốc theo chỉ định bác sĩ

Mục đích của việc dùng thuốc trong kiểm soát bệnh trào ngược dạ dày độ A chính là ức chế quá trình bài tiết acid dạ dày. Đồng thời hạn chế tối đa tình trạng trào ngược cũng như hỗ trợ làm lành các vết xước ở niêm mạc thực quản.

Một số loại thuốc có thể được bác sĩ kê toa bao gồm:

– Thuốc bảo vệ niêm mạc:

Nhóm thuốc này có tác dụng thúc đẩy việc tạo lớp màng bao phủ các vết xước ở niêm mạc thực quản. Từ đó có khả năng làm giảm cảm giác nóng rát, khó chịu và đau khi nuốt. Đồng thời ngăn ngừa vết xước lan rộng. Thuốc bảo vệ niêm mạc thường được sử dụng vào sau 3 bữa ăn chính và thời điểm trước khi đi ngủ.

– Thuốc trung hòa acid:

Thuốc trung hòa acid dịch vị dạ dày thường sẽ được bác sĩ chỉ định sau khi ăn khoảng 1 tiếng đồng hồ. Thuốc có tác dụng cân bằng lượng acid dư thừa, đồng thời làm giảm nguy cơ trào ngược dịch vị dạ dày lên thực quản. Mặc dù không có tác dụng bảo vệ vết xước nhưng nhóm thuốc này có khả năng khắc phục các triệu chứng khó chịu như đầy hơi, ợ nóng, chướng bụng, đau rát thượng vị…

– Thuốc ức chế tiết acid dạ dày:

Bao gồm thuốc kháng histamine H2 và thuốc ức chế bơm proton. Các loại thuốc này đều có tác dụng ức chế hay làm giảm hoàn toàn hoạt động bài tiết acid dịch vị của dạ dày.. Ngoài khả năng hạn chế tối đa tình trạng trào ngược thì nhóm thuốc này còn giúp kích thích sự tái tạo và phục hồi của các mô thực quản.

– Thuốc kháng dopamine:

Nhóm thuốc này được sử dụng với mục đích làm tăng cường nhu động ruột và kích thích hoạt động của hệ tiêu hóa. Đồng thời rút ngắn thời gian làm rỗng dạ dày. Từ đó sẽ làm giảm áp lực đè nén lên cơ vòng thực quản dưới. Chính vì vậy có khả năng làm giảm tần suất acid dịch vị trào ngược lên thực quản.

– Thuốc kháng sinh:

Thuốc kháng sinh sẽ được cân nhắc chỉ định trong trường hợp trào ngược dạ dày độ A dương tính với vi khuẩn Hp. Kháng sinh đồ mà bác sĩ đưa ra sẽ giúp diệt trừ vi khuẩn Hp. Đồng thời có khả năng hỗ trợ cải thiện các triệu chứng lâm sàng. Với nhóm thuốc này cần tuyệt đối tuân thủ chỉ định từ bác sĩ để ngăn ngừa nguy cơ kháng thuốc.

Thực tế ghi nhận rằng, việc dùng thuốc theo đúng phác đồ có thể kiểm soát tốt diễn tiến của bệnh trào ngược dạ dày độ A. Tuy nhiên, với tất cả các loại thuốc đều cần nghiêm túc tuân thủ hướng dẫn sử dụng từ bác sĩ. Tuyệt đối tránh tình trạng tự ý mua thuốc về dùng hay thay đổi, điều chỉnh kế hoạch điều trị bằng thuốc.

2. Tận dụng thảo dược tự nhiên

Ngoài việc sử dụng thuốc tân dược thì người bệnh trào ngược dạ dày độ A có thể tận dụng một số thảo dược tự nhiên nhằm thúc đẩy tốc độ điều trị. Bởi thành phần hoạt chất trong nhiều loại thảo dược không chỉ tốt cho hoạt động tiêu hóa mà còn hỗ trợ chữa lành các vết xước ở niêm mạc.

Có thể dùng các thảo dược tự nhiên dưới đây để hỗ trợ tái tạo mô, làm lành vết xước cũng như làm giảm các triệu chứng trào ngược:

• Sử dụng nghệ vàng:

Nhờ có chứa hàm lượng hoạt chất curcumin dồi dào mà nghệ vàng có tác dụng sinh cơ. Đồng thời thúc đẩy quá trình tái tạo các mô niêm mạc bị tổn thương do viêm loét. Ngoài ra, thảo dược này còn có tác dụng
kháng khuẩn. Từ đó giúp ức chế hoạt động của vi khuẩn Hp cùng các hại khuẩn khác ở trong ống tiêu hóa.

Có thể bổ sung trực tiếp nghệ vàng vào trong khẩu phần ăn mỗi ngày. Ngoài ra, dùng trà nghệ hay nghệ ngâm mật ong đều mang đến kết quả khả quan. Giúp phục hồi các vết xước ngay tại thành thực quản.

• Uống nước nha đam:

Đây là một trong những giải pháp đơn giản có thể đáp ứng tốt khi bệnh trào ngược dạ dày còn ở mức độ A. Nha đam có chứa hàm lượng cao polyphenol, acid amin và các vitamin giúp chống oxy hóa. Đồng thời có khả năng làm tăng tốc độ phục hồi tổn thương niêm mạc.

Chỉ cần uống nước nha đam đều đặn mỗi ngày là có thể mang đến vô vàn lợi ích. Không chỉ khắc phục nhanh chóng các triệu chứng khó chịu mà còn làm giảm số lượng cũng như chiều dài của các vết xước ở niêm mạc thực quản.

• Uống trà cam thảo:

Cam thảo cũng là một loại thảo dược tự nhiên mà người bệnh trào ngược dạ dày độ A có thể sử dụng. Không chỉ được dùng rộng rãi trong y học cổ truyền, thảo dược này còn được nhiều nghiên cứu dược lý hiện đại ghi nhận và ứng dụng lâm sàng.

Các hoạt chất có trong cam thảo có khả năng ức chế hiệu quả quá trình bài tiết dịch vị. Tất cả là nhờ vào hoạt động ức chế histamine tại thành dạ dày. Hơn nữa, thảo dược này còn có tác dụng đẩy nhanh quá trình phục hồi tổn thương ở niêm mạc dạ dày, thực quản và tá tràng.

• Nhai hạt thì là:

Hạt thì là là thảo dược chứa một lượng lớn tinh dầu thơm rất đặc trưng. Không chỉ giúp khử mùi hôi mà còn có tác dụng làm sạch vi khuẩn trong khoang miệng, đồng thời làm giảm nguy cơ sâu răng.

Ngoài ra, thảo dược này còn chứa hàm lượng cao hoạt chất Anethole. Nhờ đó mà có khả năng chống co thắt dạ dày và làm giảm mức độ bài tiết acid dịch vị. hơn nữa còn ức chế hiệu quả hiện tượng trào ngược thực quản.

3. Trào ngược dạ dày độ A khi nào cần phẫu thuật

Mặc dù độ A là phân độ còn nhẹ nhưng trong nhiều trường hợp các giải pháp điều trị bảo tồn vẫn không mang lại hiệu quả tốt. Lúc này, bác sĩ sẽ nghĩ tới và cân nhắc việc can thiệp phẫu thuật.

Thường phẫu thuật sẽ được chỉ định bệnh xuất hiện biến chứng. Hoặc nguyên nhân gây bệnh có liên quan đến khối u trong dạ dày hay bắt nguồn từ hội chứng Zollinger-Ellison. Tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể mà các phương án phẫu thuật khác nhau sẽ được thực hiện.

Việc can thiệp ngoại khoa có khả năng giải quyết triệt để tình trạng trào ngược. Tuy nhiên, phẫu thuật có chi phí đắt đỏ, thời gian bình phục lâu. Hơn nữa còn tiềm ẩn nguy cơ phát sinh biến chứng cả trong và sau phẫu thuật. Chính vì vậy, phương pháp này chỉ nên thực hiện khi bác sĩ đã cân nhắc kỹ lưỡng giữa lợi ích và rủi ro.

Cách chăm sóc và dự phòng bệnh trào ngược dạ dày độ A

Cũng giống như các bệnh lý tiêu hóa khác, bệnh trào ngược dạ dày độ A bị chi phối rất nhiều từ thói quen ăn uống, sinh hoạt cũng như làm việc. Vì vậy, bên cạnh các giải pháp điều trị thì người bệnh cần đặc biệt chú ý đến các phương án chăm sóc và dự phòng.

Dưới đây là một số khuyến nghị cần tuân thủ:

• Xây dựng và duy trì một chế độ ăn uống khoa học. Cần đảm bảo sự cân bằng dưỡng chất trong từng bữa ăn để có thể hỗ trợ hoạt động tiêu hóa. Đồng thời có khả năng làm giảm bớt tần suất xuất hiện của các triệu chứng trào ngược.
• Một số thực phẩm hữu ích nên bổ sung bao gồm trái cây, rau củ tươi, sữa chua, bột yến mạch, ngũ cốc nguyên cám…
• Cần hạn chế tiêu thụ đồ ăn cay nóng, thức ăn chế biến sẵn, chứa nhiều dầu mỡ. Đồng thời tuyệt đối không hút thuốc lá và tiêu thụ rượu bia.
• Nhanh chóng từ bỏ các thói quen xấu trong ăn uống. Điển hình như vừa nằm vừa ăn hay nằm, vận động mạnh ngay khi vừa ăn no. Tránh tình trạng ăn quá no hay để bụng quá đói.
• Nếu cân nặng đang vượt ngưỡng cho phép thì nên tìm gặp bác sĩ để được tư vấn về một liệu trình giảm cân khoa học, phù hợp.
• Hạn chế sử dụng các loại thuốc thuộc nhóm chống viêm không steroid hay corticoid đường uống.
• Luôn giữ cho tinh thần được thoải mái và lạc quan. Cân bằng thời gian làm việc và nghỉ ngơi. Chú ý không thức khuya sau 23 giờ, ngủ đúng giờ và đảm bảo đủ giấc.
• Dành thời gian luyện tập thể dục thể thao mỗi ngày với các bài tập và bộ môn phù hợp. Giải pháp này không chỉ giúp nâng cao thể trạng mà còn kích thích hoạt động tiêu hóa.

Trào ngược dạ dày độ A mặc dù còn ở phân độ nhẹ nhưng cần được quan tâm điều trị càng sớm càng tốt. Bởi chủ quan có thể khiến bệnh diễn tiến nặng, tổn thương ở niêm mạc trở nên nghiêm trọng. Hơn nữa còn tiềm ẩn nguy cơ phát sinh các biến chứng nguy hiểm. Tốt nhất, khi phát hiện triệu chứng cần chủ động tìm đến bác sĩ ngay để được thăm khám và hướng dẫn điều trị cũng như chăm sóc.

Có thể bạn quan tâm:

• Các loại xét nghiệm trào ngược dạ dày và lưu ý
• Trào ngược dạ dày nên nằm nghiêng bên trái hay phải?

Xem thêm: Virus Corona: Đại dịch viêm đường hô hấp cấp và những điều cần biết