Tìm hiểu chung
Ung thư dương vật là bệnh gì?
Ung thư dương vật là bệnh ung thư xảy ra ở dương vật với tỷ lệ người mắc và tử vong cao, thường xảy ra ở bệnh nhân lớn tuổi và ở các quốc gia kém phát triển.
Bệnh liên quan đến bệnh sử can thiệp nới bao quy đầu chặt không hợp lý hoặc ở những người cắt bao quy đầu ở độ tuổi đã cao.
Ung thư dương vật được phân loại thành: ung thư biểu mô tế bào vảy (loại ung thư phổ biến nhất, chiếm 95% trường hợp), các bệnh ung thư dương vật khác bao gồm u hắc tố, ung thư biểu mô tế bào đáy, u lympho và sacôm.
Ung thư dương vật là bệnh gì?
Ung thư dương vật là bệnh ung thư xảy ra ở dương vật với tỷ lệ người mắc và tử vong cao, thường xảy ra ở bệnh nhân lớn tuổi và ở các quốc gia kém phát triển.
Bệnh liên quan đến bệnh sử can thiệp nới bao quy đầu chặt không hợp lý hoặc ở những người cắt bao quy đầu ở độ tuổi đã cao.
Ung thư dương vật được phân loại thành: ung thư biểu mô tế bào vảy (loại ung thư phổ biến nhất, chiếm 95% trường hợp), các bệnh ung thư dương vật khác bao gồm u hắc tố, ung thư biểu mô tế bào đáy, u lympho và sacôm.
Triệu chứng thường gặp
Những dấu hiệu và triệu chứng ung thư dương vật là gì?
Ở những người bị hẹp bao quy đầu, các triệu chứng thông thường bao gồm:
- Bựa sinh dục (thường bắt đầu hình thành vài ngày đầu tiên ở trẻ sơ sinh ở bề mặt trong bao quy đầu)
- Ngứa (phát ban)
- Tổn thương có thể sờ thấy (đau hoặc không đau/khó chịu hiện diện trong nếp gấp bao quy đầu).
- Những sự thay đổi về độ dày và màu sắc trên lớp da của dương vật
- Xuất hiện bướu trên dương vật
- Bao quy đầu tiết ra chất dịch có mùi hôi
- Sưng dương vật
- Nổi các bướu nhỏ dưới da ở vùng háng.
Người bệnh cao tuổi có các triệu chứng trên nhưng không khám sẽ khiến các khối u xâm lấn sâu hoặc loét, tụ lại thành chùm (dạng chuông).
Việc điều trị không hợp lý (ví dụ như không dùng thuốc kháng sinh hay không cắt bao quy đầu) sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng, bao gồm:
- Nhọt độc hoặc bệnh than (do viêm quy đầu/loét hoại tử) chỉ sau một vài tuần nếu ung thư đã được chẩn đoán nhưng không có can thiệp hợp lý. Các triệu chứng tương tự xảy ra đối với người quan hệ tình dục không an toàn.
- Di căn.
Ở những người không hẹp bao quy đầu, tình trạng chảy máu thường xảy ra khi dương vật cương cứng vào buổi sáng hoặc trong quá trình quan hệ tình dục.
Trên lâm sàng, ung thư dương vật ác tính do xâm lấn niệu đạo hiếm gặp ở nam giới. Các khối u phát sinh dọc theo chiều dài niệu đạo gây tắc nghẽn và tiểu ra máu, tiểu khó, rò rỉ nước tiểu…
Một số các triệu chứng lâm sàng khác bao gồm:
- Loét hay hoại tử ở dương vật
- Tổn thương dương vật
- Hạch to
- Dấu hiệu về thể chất (ví dụ như gan to) hoặc các triệu chứng (ví dụ như suy mòn, nhầm lẫn) có thể liên quan đến khối u di căn hoặc rối loạn chuyển hóa có liên quan như tăng canxi huyết
Tuy nhiên, phần lớn những người đàn ông gặp phải các triệu chứng kể trên chưa chắc đã mắc ung thư. Thay vào đó, đây có thể là dấu hiệu của một căn bệnh viêm nhiễm hoặc phản ứng do dị ứng. Mặc dù vậy, nếu bạn phát hiện bất kỳ những dấu hiệu bất thường ở trên hoặc những vùng gần dương vật, bạn nên đi kiểm tra ngay để biết chính xác vấn đề và được điều trị sớm nhất có thể.
Tất cả các bệnh nhân cần theo dõi càng sớm càng tốt để ngăn chặn bệnh từ sớm.
Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?
Bạn nên đến khám bác sĩ nếu nằm trong những trường hợp sau đây:
- Bệnh sử về mụn cóc sinh dục, chấn thương dương vật hay nhiễm trùng đường tiết niệu
- Đàn ông hẹp bao quy đầu nhưng chưa cắt
- Niệu đạo hẹp.
Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nêu trên hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, xin vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ. Cơ địa mỗi người là khác nhau. Vì vậy hãy hỏi ý kiến bác sĩ để lựa chọn được phương án thích hợp nhất.
Những dấu hiệu và triệu chứng ung thư dương vật là gì?
Ở những người bị hẹp bao quy đầu, các triệu chứng thông thường bao gồm:
- Bựa sinh dục (thường bắt đầu hình thành vài ngày đầu tiên ở trẻ sơ sinh ở bề mặt trong bao quy đầu)
- Ngứa (phát ban)
- Tổn thương có thể sờ thấy (đau hoặc không đau/khó chịu hiện diện trong nếp gấp bao quy đầu).
- Những sự thay đổi về độ dày và màu sắc trên lớp da của dương vật
- Xuất hiện bướu trên dương vật
- Bao quy đầu tiết ra chất dịch có mùi hôi
- Sưng dương vật
- Nổi các bướu nhỏ dưới da ở vùng háng.
Người bệnh cao tuổi có các triệu chứng trên nhưng không khám sẽ khiến các khối u xâm lấn sâu hoặc loét, tụ lại thành chùm (dạng chuông).
Việc điều trị không hợp lý (ví dụ như không dùng thuốc kháng sinh hay không cắt bao quy đầu) sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng, bao gồm:
- Nhọt độc hoặc bệnh than (do viêm quy đầu/loét hoại tử) chỉ sau một vài tuần nếu ung thư đã được chẩn đoán nhưng không có can thiệp hợp lý. Các triệu chứng tương tự xảy ra đối với người quan hệ tình dục không an toàn.
- Di căn.
Ở những người không hẹp bao quy đầu, tình trạng chảy máu thường xảy ra khi dương vật cương cứng vào buổi sáng hoặc trong quá trình quan hệ tình dục.
Trên lâm sàng, ung thư dương vật ác tính do xâm lấn niệu đạo hiếm gặp ở nam giới. Các khối u phát sinh dọc theo chiều dài niệu đạo gây tắc nghẽn và tiểu ra máu, tiểu khó, rò rỉ nước tiểu…
Một số các triệu chứng lâm sàng khác bao gồm:
- Loét hay hoại tử ở dương vật
- Tổn thương dương vật
- Hạch to
- Dấu hiệu về thể chất (ví dụ như gan to) hoặc các triệu chứng (ví dụ như suy mòn, nhầm lẫn) có thể liên quan đến khối u di căn hoặc rối loạn chuyển hóa có liên quan như tăng canxi huyết
Tuy nhiên, phần lớn những người đàn ông gặp phải các triệu chứng kể trên chưa chắc đã mắc ung thư. Thay vào đó, đây có thể là dấu hiệu của một căn bệnh viêm nhiễm hoặc phản ứng do dị ứng. Mặc dù vậy, nếu bạn phát hiện bất kỳ những dấu hiệu bất thường ở trên hoặc những vùng gần dương vật, bạn nên đi kiểm tra ngay để biết chính xác vấn đề và được điều trị sớm nhất có thể.
Tất cả các bệnh nhân cần theo dõi càng sớm càng tốt để ngăn chặn bệnh từ sớm.
Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?
Bạn nên đến khám bác sĩ nếu nằm trong những trường hợp sau đây:
- Bệnh sử về mụn cóc sinh dục, chấn thương dương vật hay nhiễm trùng đường tiết niệu
- Đàn ông hẹp bao quy đầu nhưng chưa cắt
- Niệu đạo hẹp.
Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nêu trên hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, xin vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ. Cơ địa mỗi người là khác nhau. Vì vậy hãy hỏi ý kiến bác sĩ để lựa chọn được phương án thích hợp nhất.
Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân gây ra ung thư dương vật
Ung thư có thể thay đổi tùy theo nguyên nhân gây bệnh, các yếu tố liên quan bao gồm:
- Hẹp bao quy đầu: bạn có thể ngăn chặn bệnh bằng cách cắt bao quy đầu cho trẻ từ lúc mới sinh.
- Vệ sinh dương vật: đóng vai trò then chốt. Bệnh nhân hẹp bao quy đầu thường gặp khó khăn trong việc vệ sinh vùng bên trong dương vật, dẫn đến bựa tích tụ. Bên cạnh đó, bựa sinh dục có liên quan đến tỷ lệ mắc ung thư dương vật.
- Đa tổn thương (viêm bao quy đầu tắc nghẽn).
- Tiền sử tổn thương ác tính: như bệnh Bowen (Queyrat), bạch sản, bệnh Paget, bệnh Buschke-Lowenstein…
Nguyên nhân gây ra ung thư dương vật
Ung thư có thể thay đổi tùy theo nguyên nhân gây bệnh, các yếu tố liên quan bao gồm:
- Hẹp bao quy đầu: bạn có thể ngăn chặn bệnh bằng cách cắt bao quy đầu cho trẻ từ lúc mới sinh.
- Vệ sinh dương vật: đóng vai trò then chốt. Bệnh nhân hẹp bao quy đầu thường gặp khó khăn trong việc vệ sinh vùng bên trong dương vật, dẫn đến bựa tích tụ. Bên cạnh đó, bựa sinh dục có liên quan đến tỷ lệ mắc ung thư dương vật.
- Đa tổn thương (viêm bao quy đầu tắc nghẽn).
- Tiền sử tổn thương ác tính: như bệnh Bowen (Queyrat), bạch sản, bệnh Paget, bệnh Buschke-Lowenstein…
Nguy cơ mắc phải
Những ai thường mắc phải bệnh này?
Đây là loại ung thư phổ biến, nhưng chưa có nhiều nghiên cứu cụ thể về bệnh này trên thế giới.
Bệnh có thể ảnh hưởng đến bệnh nhân ở bất kỳ chủng tộc nào. Tuy nhiên, ung thư này ít gặp ở các nước phát triển như Mỹ, các nước châu Âu mà phổ biến hơn ở châu Phi, châu Á và Nam Mỹ. Vào thời kỳ trước năm 1999, bệnh ung thư dương vật ác tính có khi chiếm 10 – 20 % các ca ung thư ở nam giới.
Bạn có thể kiểm soát bệnh này bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ. Hãy tham khảo bác sĩ để biết thêm thông tin chi tiết.
Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh?
Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải bệnh này, chẳng hạn như:
- Độ tuổi: Tuổi trung bình ở những người mắc bệnh là 60, mặc dù ung thư dương vật có thể xuất hiện ở nam giới dưới 40 tuổi và tỷ lệ tăng dần theo tuổi tác, ví dụ như đàn ông dưới 50 tuổi có tỷ lệ mắc bệnh khoảng 1/100.000 trong khi đến 80 tuổi, tỷ lệ này tăng cao hơn 9 lần.
- Vấn đề đô thị hóa: Do điều kiện kinh tế, ung thư này rất phổ biến trong cộng đồng thiếu các dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Những khu vực có nhiều người mắc HPV, HIV cao cũng có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư dương vật. Mặc dù cơ chế không rõ ràng, song có thể là do quan hệ tình dục không an toàn hay quan hệ với nhiều người dẫn đến có nhiều người mắc các loại virus này.
- Các bệnh lây qua đường tình dục (STDs) không được điều trị hoặc điều trị không hợp lý.
- Các yếu tố khác: thuốc lá (hút thuốc và nhai), xạ trị (với tia cực tím A, Psoralen).
Không có mối liên hệ giữa bệnh ung thư dương vật và xu hướng tình dục.
Những ai thường mắc phải bệnh này?
Đây là loại ung thư phổ biến, nhưng chưa có nhiều nghiên cứu cụ thể về bệnh này trên thế giới.
Bệnh có thể ảnh hưởng đến bệnh nhân ở bất kỳ chủng tộc nào. Tuy nhiên, ung thư này ít gặp ở các nước phát triển như Mỹ, các nước châu Âu mà phổ biến hơn ở châu Phi, châu Á và Nam Mỹ. Vào thời kỳ trước năm 1999, bệnh ung thư dương vật ác tính có khi chiếm 10 – 20 % các ca ung thư ở nam giới.
Bạn có thể kiểm soát bệnh này bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ. Hãy tham khảo bác sĩ để biết thêm thông tin chi tiết.
Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh?
Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải bệnh này, chẳng hạn như:
- Độ tuổi: Tuổi trung bình ở những người mắc bệnh là 60, mặc dù ung thư dương vật có thể xuất hiện ở nam giới dưới 40 tuổi và tỷ lệ tăng dần theo tuổi tác, ví dụ như đàn ông dưới 50 tuổi có tỷ lệ mắc bệnh khoảng 1/100.000 trong khi đến 80 tuổi, tỷ lệ này tăng cao hơn 9 lần.
- Vấn đề đô thị hóa: Do điều kiện kinh tế, ung thư này rất phổ biến trong cộng đồng thiếu các dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Những khu vực có nhiều người mắc HPV, HIV cao cũng có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư dương vật. Mặc dù cơ chế không rõ ràng, song có thể là do quan hệ tình dục không an toàn hay quan hệ với nhiều người dẫn đến có nhiều người mắc các loại virus này.
- Các bệnh lây qua đường tình dục (STDs) không được điều trị hoặc điều trị không hợp lý.
- Các yếu tố khác: thuốc lá (hút thuốc và nhai), xạ trị (với tia cực tím A, Psoralen).
Không có mối liên hệ giữa bệnh ung thư dương vật và xu hướng tình dục.
Điều trị hiệu quả
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế, vậy nên tốt nhất là bạn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Những kỹ thuật y tế dùng để chẩn đoán bệnh
Bác sĩ sẽ lấy một mẫu sinh thiết từ tế bào dương vật hoặc các vùng khác (chẳng hạn như các hạch bạch huyết) để làm các kiểm tra trong phòng thí nghiệm và kết quả các xét nghiệm này sẽ cho biết trong khối u này có chứa tế bào ung thư hay không.
Bác sĩ sẽ đâm một chiếc kim rất mỏng vào bên trong những tế bào bạch huyết gần các vùng ảnh hưởng để hút các chất dịch. Các kiểm tra trong phòng thí nghiệm sẽ cho thấy liệu những khối u này có chứa tế bào ung thư hay không
Các kiểm tra hình ảnh như chụp X-quang, chụp cắt lớp (CT scan), siêu âm, chụp cộng hưởng từ (MRI) có thể giúp cho các bác sĩ quan sát những khối u hoặc các dấu hiệu bất thường cho thấy sự di căn của căn bệnh ung thư bên trong cơ thể bạn, đồng thời sàng lọc bệnh gan to hoặc ung thư tuyến tiền liệt.
Những phương pháp dùng để điều trị bệnh ung thư dương vật
Nếu bạn phát hiện ung thư ở những giai đoạn đầu thì quá trình điều trị có thể bao gồm:
- Thuốc bôi dương vật
- Hàn liệu pháp: dùng một chất lỏng ở nhiệt độ cực kỳ thấp hoặc một thiết bị làm đông và phá hủy các tế bào ung thư
- Phẫu thuật Mohs: bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ những vùng da bị ảnh hưởng từng lớp một cho đến khi chạm đến lớp tế bào bình thường và khỏe mạnh
- Dùng tia laser để cắt và tiêu diệt các vùng chứa tế bào ung thư
- Phẫu thuật cắt bao quy đầu.
Nếu như bạn phát hiện căn bệnh ung thư trong những giai đoạn sau, quá trình điều trị có thể sử dụng các biện pháp kể trên kết hợp với một số phương thức dưới đây:
- Phẫu thuật cắt bỏ các hạch bạch huyết nếu bệnh ung thư di căn đến chúng
- Phương pháp xạ trị hoặc hóa trị nhằm loại bỏ các tế bào ung thư ra khỏi cơ thể
- Phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ dương vật.
Hầu hết các phương thức điều trị ung thư dương vật ở giai đoạn đầu sẽ không làm ảnh hưởng đến khả năng quan hệ tình dục của bạn nhưng phương pháp hóa trị và xạ trị thì lại ảnh hưởng xấu đến đời sống tình dục.
Các nhà khoa học trên thế giới đang nghiên cứu để tìm ra những phương thức mới giúp điều trị ung thư dương vật trong giai đoạn đầu và cả những giai đoạn sau đó bằng cách làm thí nghiệm kiểm tra tác dụng của các loại thuốc mới. Các cuộc thử nghiệm này thường cung cấp cơ hội cho những bệnh nhân thử những loại thuốc chưa được sử dụng rộng rãi với sự tư vấn của các bác sĩ điều trị.
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế, vậy nên tốt nhất là bạn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Những kỹ thuật y tế dùng để chẩn đoán bệnh
Bác sĩ sẽ lấy một mẫu sinh thiết từ tế bào dương vật hoặc các vùng khác (chẳng hạn như các hạch bạch huyết) để làm các kiểm tra trong phòng thí nghiệm và kết quả các xét nghiệm này sẽ cho biết trong khối u này có chứa tế bào ung thư hay không.
Bác sĩ sẽ đâm một chiếc kim rất mỏng vào bên trong những tế bào bạch huyết gần các vùng ảnh hưởng để hút các chất dịch. Các kiểm tra trong phòng thí nghiệm sẽ cho thấy liệu những khối u này có chứa tế bào ung thư hay không
Các kiểm tra hình ảnh như chụp X-quang, chụp cắt lớp (CT scan), siêu âm, chụp cộng hưởng từ (MRI) có thể giúp cho các bác sĩ quan sát những khối u hoặc các dấu hiệu bất thường cho thấy sự di căn của căn bệnh ung thư bên trong cơ thể bạn, đồng thời sàng lọc bệnh gan to hoặc ung thư tuyến tiền liệt.
Những phương pháp dùng để điều trị bệnh ung thư dương vật
Nếu bạn phát hiện ung thư ở những giai đoạn đầu thì quá trình điều trị có thể bao gồm:
- Thuốc bôi dương vật
- Hàn liệu pháp: dùng một chất lỏng ở nhiệt độ cực kỳ thấp hoặc một thiết bị làm đông và phá hủy các tế bào ung thư
- Phẫu thuật Mohs: bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ những vùng da bị ảnh hưởng từng lớp một cho đến khi chạm đến lớp tế bào bình thường và khỏe mạnh
- Dùng tia laser để cắt và tiêu diệt các vùng chứa tế bào ung thư
- Phẫu thuật cắt bao quy đầu.
Nếu như bạn phát hiện căn bệnh ung thư trong những giai đoạn sau, quá trình điều trị có thể sử dụng các biện pháp kể trên kết hợp với một số phương thức dưới đây:
- Phẫu thuật cắt bỏ các hạch bạch huyết nếu bệnh ung thư di căn đến chúng
- Phương pháp xạ trị hoặc hóa trị nhằm loại bỏ các tế bào ung thư ra khỏi cơ thể
- Phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ dương vật.
Hầu hết các phương thức điều trị ung thư dương vật ở giai đoạn đầu sẽ không làm ảnh hưởng đến khả năng quan hệ tình dục của bạn nhưng phương pháp hóa trị và xạ trị thì lại ảnh hưởng xấu đến đời sống tình dục.
Các nhà khoa học trên thế giới đang nghiên cứu để tìm ra những phương thức mới giúp điều trị ung thư dương vật trong giai đoạn đầu và cả những giai đoạn sau đó bằng cách làm thí nghiệm kiểm tra tác dụng của các loại thuốc mới. Các cuộc thử nghiệm này thường cung cấp cơ hội cho những bệnh nhân thử những loại thuốc chưa được sử dụng rộng rãi với sự tư vấn của các bác sĩ điều trị.
Chế độ sinh hoạt phù hợp
Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế diễn tiến của bệnh?
Bạn sẽ có thể kiểm soát bệnh này nếu áp dụng các biện pháp sau:
- Được chẩn đoán và điều trị sớm các bệnh da liễu
- Vệ sinh dương vật thường xuyên: làm sạch dương vật, quy đầu giúp bạn ngăn ngừa các yếu tố nguy cơ phổ biến dẫn đến ung thư.
Ngăn ngừa là cách điều trị bệnh tốt nhất.
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.
Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế diễn tiến của bệnh?
Bạn sẽ có thể kiểm soát bệnh này nếu áp dụng các biện pháp sau:
- Được chẩn đoán và điều trị sớm các bệnh da liễu
- Vệ sinh dương vật thường xuyên: làm sạch dương vật, quy đầu giúp bạn ngăn ngừa các yếu tố nguy cơ phổ biến dẫn đến ung thư.
Ngăn ngừa là cách điều trị bệnh tốt nhất.
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.
Xem thêm: Bệnh ung thư vú có di truyền không?