Di căn xương là một trong những vị trí thường gặp của ung thư vú. Hơn 50% trường hợp ung thư vú di căn xa có di căn xương, trong đó 15% trường hợp là di căn xương cột sống. Vậy ung thư vú di căn xương sống được bao lâu?
Di căn xương là một trong những vị trí thường gặp của ung thư vú. Hơn 50% trường hợp ung thư vú di căn xa có di căn xương, trong đó 15% trường hợp là di căn xương cột sống. Vậy ung thư vú di căn xương sống được bao lâu?
Các vị trí xương thường bị ảnh hưởng nhất
- Cột sống
- Xương sườn
- Hộp sọ
- Xương chậu
- Xương cánh tay và xương đùi
- Đôi khi di căn tủy xương
Chúng ta cần hiểu rõ cấu trúc của xương
Xương gồm có 2 loại tế bào chính:
- Hủy cốt bào có nhiệm vụ tiêu hủy và dọn dẹp các mảnh xương cũ và bị tổn thương.
- Tạo cốt bào giúp tái tạo xương mới.
Quá trình này diễn ra liên tục giúp cho cột sống khỏe mạnh và vững chắc. Khi tế bào ung thư từ vú di chuyển đến xương, những chất tiết ra từ tế bào sẽ phá vỡ quá trình này. Hủy cốt bào có thể tăng hoạt động quá mức, làm cho nhiều xương bị phá hủy hơn là xương được tái tạo, gây ra một số triệu chứng di căn xương như:
- Hủy xương, làm cho xương mỏng đi và dễ gãy
- Tạo xương, làm cho xương dòn và dầy lên
Thường thì tại xương di căn có cả 2 hiện tượng này.
Di căn tủy xương đôi khi có thể xảy ra. Tủy xương là phần chất xốp nằm trong lõi của xương. Tủy xương tạo ra tế bào máu (hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu) cho cơ thể sử dụng. Di căn tủy xương sẽ dẫn đến thiếu hụt các tế bào máu, gây ra thiếu máu, tăng nguy cơ nhiễm trùng và bầm máu, chảy máu. Trong trường hợp này, để chẩn đoán xác định cần phải xét nghiệm máu và sinh thiết tủy xương.
Di căn xương ở ung thư vú được điều trị như thế nào để hiệu quả?
Điều trị di căn xương nhằm mục đích làm giảm các triệu chứng như đau, duy trì và cải thiện khả năng vận động và sự vững chắc của khung xương, cũng như làm chậm lại sự phát triển của tế bào ung thư ở xương.
Điều trị có thể đơn độc hoặc phối hợp. Khi quyết định kế hoạch điều trị như thế nào là tốt nhất cho bạn, các bác sĩ sẽ cân nhắc các yếu tố sau:
- Mức độ lan rộng của xương bị di căn
- Bên cạnh di căn xương, tế bào ung thư còn di căn đến những cơ quan nào khác không?
- Các triệu chứng bạn đang gặp phải
- Bạn đã được điều trị gì trước đây chưa?
- Đặc tính của loại ung thư vú của bạn
- Bạn có đang tuổi mãn kinh?
- Tình trạng sức khỏe tổng quát của bạn.
Bác sĩ sẽ bàn bạc với bạn về các phương pháp điều trị sao cho phù hợp với tình trạng sức khỏe và mong muốn của bạn, và sau khi cân nhắc các tác dụng phụ và lợi ích của việc điều trị.
Các phương pháp điều trị di căn xương
Các vị trí xương thường bị ảnh hưởng nhất
- Cột sống
- Xương sườn
- Hộp sọ
- Xương chậu
- Xương cánh tay và xương đùi
- Đôi khi di căn tủy xương
Chúng ta cần hiểu rõ cấu trúc của xương
Xương gồm có 2 loại tế bào chính:
- Hủy cốt bào có nhiệm vụ tiêu hủy và dọn dẹp các mảnh xương cũ và bị tổn thương.
- Tạo cốt bào giúp tái tạo xương mới.
Quá trình này diễn ra liên tục giúp cho cột sống khỏe mạnh và vững chắc. Khi tế bào ung thư từ vú di chuyển đến xương, những chất tiết ra từ tế bào sẽ phá vỡ quá trình này. Hủy cốt bào có thể tăng hoạt động quá mức, làm cho nhiều xương bị phá hủy hơn là xương được tái tạo, gây ra một số triệu chứng di căn xương như:
- Hủy xương, làm cho xương mỏng đi và dễ gãy
- Tạo xương, làm cho xương dòn và dầy lên
Thường thì tại xương di căn có cả 2 hiện tượng này.
Di căn tủy xương đôi khi có thể xảy ra. Tủy xương là phần chất xốp nằm trong lõi của xương. Tủy xương tạo ra tế bào máu (hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu) cho cơ thể sử dụng. Di căn tủy xương sẽ dẫn đến thiếu hụt các tế bào máu, gây ra thiếu máu, tăng nguy cơ nhiễm trùng và bầm máu, chảy máu. Trong trường hợp này, để chẩn đoán xác định cần phải xét nghiệm máu và sinh thiết tủy xương.
Di căn xương ở ung thư vú được điều trị như thế nào để hiệu quả?
Điều trị di căn xương nhằm mục đích làm giảm các triệu chứng như đau, duy trì và cải thiện khả năng vận động và sự vững chắc của khung xương, cũng như làm chậm lại sự phát triển của tế bào ung thư ở xương.
Điều trị có thể đơn độc hoặc phối hợp. Khi quyết định kế hoạch điều trị như thế nào là tốt nhất cho bạn, các bác sĩ sẽ cân nhắc các yếu tố sau:
- Mức độ lan rộng của xương bị di căn
- Bên cạnh di căn xương, tế bào ung thư còn di căn đến những cơ quan nào khác không?
- Các triệu chứng bạn đang gặp phải
- Bạn đã được điều trị gì trước đây chưa?
- Đặc tính của loại ung thư vú của bạn
- Bạn có đang tuổi mãn kinh?
- Tình trạng sức khỏe tổng quát của bạn.
Bác sĩ sẽ bàn bạc với bạn về các phương pháp điều trị sao cho phù hợp với tình trạng sức khỏe và mong muốn của bạn, và sau khi cân nhắc các tác dụng phụ và lợi ích của việc điều trị.
Các phương pháp điều trị di căn xương
Giữ cho xương khỏe mạnh
Bisphophonates và Denosumab là 2 thuốc có cơ chế tác động khác nhau, mục đích là giữ cho xương khỏe mạnh và làm giảm những tổn thương xương do ung thư gây ra. Các thuốc này cũng giúp kiểm soát tránh để lượng canxi trong máu tăng quá cao.
Bisphophonates có thể sử dụng đường uống hoặc tiêm tĩnh mạch.
Denosumab là thuốc điều trị đích nhắm vào những tế bào ung thư vú di căn đến xương. Thuốc sử dụng bằng cách tiêm dưới da mỗi 4 tuần.
Tác dụng phụ của các thuốc này thường nhẹ. Nếu bạn gặp những tác dụng phụ khác ngoài những đặc điểm dưới đây, bạn nên thảo luận với bác sĩ để giúp bạn kiểm soát chúng tốt hơn:
- Hội chứng giả cúm
- Hạ canxi máu
- Tổn thương thận do bisphosphonates tiêm tĩnh mạch
- Hoại tử xương: thường là xương hàm dưới hoặc xương tai
- Gãy xương: có thể xảy ra khi có một chấn thương nhỏ. Nếu bạn có cảm giác đau dai dẳng ở xương đùi, hông hoặc vùng bẹn, hãy liên lạc với bác sĩ để được xem xét cẩn thận.
- Có thai: Cả bisphosphonates và denosumab đều có tác hại trên thai nhi, ảnh hưởng đến sự phát triển của em bé. Do đó bạn cần phải ngừa thai hiệu quả bằng thuốc ngừa hoặc bao cao su trong khi điều trị bệnh.
Điều trị tia xạ
Xạ trị là phương pháp điều trị thường được sử dụng cho ung thư xương. Xạ trị giúp giảm đau và ngăn ngừa sự phát triển của tế bào ung thư trên xương. Xạ trị cũng có thể thực hiện sau phẫu thuật cố định xương.
Xạ trị tiếp tục phát huy tác dụng sau khi ngưng xạ, do đó hiệu quả của nó có thể sau vài tuần ngưng xạ mới thấy rõ.
♦ Xạ trị stereotactic (còn gọi là CyberKnife) áp dụng cho những ổ di căn đơn lẻ hoặc với số lượng ít. Xạ trị loại
này có thể dùng liều cao để tác động vào một vùng đích mà ít tổn thương đến mô xung quanh. Phương pháp này chỉ chọn lọc trên một số bệnh nhân và không được áp dụng rộng rãi. Bác sĩ sẽ tính toán xem phương pháp xạ trị này có phù hợp với tình trạng của bạn hay không.
♦ Đồng vị phóng xạ
Phương pháp này chưa được sử dụng rộng rãi, thường chỉ được áp dụng trong các thử nghiệm lâm sàng, khi bạn có nhiều ổ ung thư rải rác khắp cơ thể.
Phẫu thuật
Ung thư vú di căn xương có thể làm xương yếu đi, giòn và dễ gãy. Phẫu thuật chỉnh hình có thể điều trị các ổ gãy xương và cố định các xương bị yếu do ung thư di căn. Đôi khi phẫu thuật là một lựa chọn cho điều trị chèn ép tủy xương. Loại phẫu thuật này gọi là phẫu thuật giải ép tủy.
Tình trạng chèn ép tủy có thể do 2 nguyên nhân: một đốt sống bị xẹp và gây chèn ép tủy sống hoặc bản thân các ổ di căn xương ở gần tủy sống gây xâm lấn đè ép vào tủy sống.
Các triệu chứng của chèn ép tủy bao gồm:
- Đau không rõ lý do, trầm trọng ở vùng quanh ngực và bụng.
- Đau lưng, thay đổi cường độ đau khi bạn nằm xuống, ngồi dậy hoặc khi khiêng vật nặng.
- Đi lại khó khăn.
- Cảm giác tê cóng, tê rần và châm chích ở ngón tay, chân hoặc mông.
- Tiêu tiểu không kiểm soát.
Khi có biểu hiện chèn ép tủy, bạn phải liên lạc ngay với bác sĩ điều trị. Một sự chậm trễ trong chẩn đoán tình trạng này có thể để lại nhiều biến chứng nặng nề.
Chèn ép tủy xương thường được điều trị bằng xạ trị và thuốc corticoid. Một số bệnh nhân cần phải phẫu thuật giải ép, đôi khi cần áp dụng cả 3 phương pháp này.
Bơm xi măng cột sống
Nếu xương cột sống bị tổn thương và gây đau nặng nề, bạn có thể được tiêm chất xi măng vào xương để cố định và làm xương vững chắc và giảm đau. Thủ thuật này được thực hiện trong phòng chụp X-quang, mất khoảng 1 giờ để thực hiện và bạn có thể ra về trong ngày.
Điều trị thuốc
♦ Giảm đau: Không phải tất cả ung thư di căn xương đều gây đau. Tuy nhiên có một số trường hợp đau tại các ổ di căn và vùng mô xung quanh.
♦ Điều trị tăng canxi máu:
Giữ cho xương khỏe mạnh
Bisphophonates và Denosumab là 2 thuốc có cơ chế tác động khác nhau, mục đích là giữ cho xương khỏe mạnh và làm giảm những tổn thương xương do ung thư gây ra. Các thuốc này cũng giúp kiểm soát tránh để lượng canxi trong máu tăng quá cao.
Bisphophonates có thể sử dụng đường uống hoặc tiêm tĩnh mạch.
Denosumab là thuốc điều trị đích nhắm vào những tế bào ung thư vú di căn đến xương. Thuốc sử dụng bằng cách tiêm dưới da mỗi 4 tuần.
Tác dụng phụ của các thuốc này thường nhẹ. Nếu bạn gặp những tác dụng phụ khác ngoài những đặc điểm dưới đây, bạn nên thảo luận với bác sĩ để giúp bạn kiểm soát chúng tốt hơn:
- Hội chứng giả cúm
- Hạ canxi máu
- Tổn thương thận do bisphosphonates tiêm tĩnh mạch
- Hoại tử xương: thường là xương hàm dưới hoặc xương tai
- Gãy xương: có thể xảy ra khi có một chấn thương nhỏ. Nếu bạn có cảm giác đau dai dẳng ở xương đùi, hông hoặc vùng bẹn, hãy liên lạc với bác sĩ để được xem xét cẩn thận.
- Có thai: Cả bisphosphonates và denosumab đều có tác hại trên thai nhi, ảnh hưởng đến sự phát triển của em bé. Do đó bạn cần phải ngừa thai hiệu quả bằng thuốc ngừa hoặc bao cao su trong khi điều trị bệnh.
Điều trị tia xạ
Xạ trị là phương pháp điều trị thường được sử dụng cho ung thư xương. Xạ trị giúp giảm đau và ngăn ngừa sự phát triển của tế bào ung thư trên xương. Xạ trị cũng có thể thực hiện sau phẫu thuật cố định xương.
Xạ trị tiếp tục phát huy tác dụng sau khi ngưng xạ, do đó hiệu quả của nó có thể sau vài tuần ngưng xạ mới thấy rõ.
♦ Xạ trị stereotactic (còn gọi là CyberKnife) áp dụng cho những ổ di căn đơn lẻ hoặc với số lượng ít. Xạ trị loại
này có thể dùng liều cao để tác động vào một vùng đích mà ít tổn thương đến mô xung quanh. Phương pháp này chỉ chọn lọc trên một số bệnh nhân và không được áp dụng rộng rãi. Bác sĩ sẽ tính toán xem phương pháp xạ trị này có phù hợp với tình trạng của bạn hay không.
♦ Đồng vị phóng xạ
Phương pháp này chưa được sử dụng rộng rãi, thường chỉ được áp dụng trong các thử nghiệm lâm sàng, khi bạn có nhiều ổ ung thư rải rác khắp cơ thể.
Phẫu thuật
Ung thư vú di căn xương có thể làm xương yếu đi, giòn và dễ gãy. Phẫu thuật chỉnh hình có thể điều trị các ổ gãy xương và cố định các xương bị yếu do ung thư di căn. Đôi khi phẫu thuật là một lựa chọn cho điều trị chèn ép tủy xương. Loại phẫu thuật này gọi là phẫu thuật giải ép tủy.
Tình trạng chèn ép tủy có thể do 2 nguyên nhân: một đốt sống bị xẹp và gây chèn ép tủy sống hoặc bản thân các ổ di căn xương ở gần tủy sống gây xâm lấn đè ép vào tủy sống.
Các triệu chứng của chèn ép tủy bao gồm:
- Đau không rõ lý do, trầm trọng ở vùng quanh ngực và bụng.
- Đau lưng, thay đổi cường độ đau khi bạn nằm xuống, ngồi dậy hoặc khi khiêng vật nặng.
- Đi lại khó khăn.
- Cảm giác tê cóng, tê rần và châm chích ở ngón tay, chân hoặc mông.
- Tiêu tiểu không kiểm soát.
Khi có biểu hiện chèn ép tủy, bạn phải liên lạc ngay với bác sĩ điều trị. Một sự chậm trễ trong chẩn đoán tình trạng này có thể để lại nhiều biến chứng nặng nề.
Chèn ép tủy xương thường được điều trị bằng xạ trị và thuốc corticoid. Một số bệnh nhân cần phải phẫu thuật giải ép, đôi khi cần áp dụng cả 3 phương pháp này.
Bơm xi măng cột sống
Nếu xương cột sống bị tổn thương và gây đau nặng nề, bạn có thể được tiêm chất xi măng vào xương để cố định và làm xương vững chắc và giảm đau. Thủ thuật này được thực hiện trong phòng chụp X-quang, mất khoảng 1 giờ để thực hiện và bạn có thể ra về trong ngày.
Điều trị thuốc
♦ Giảm đau: Không phải tất cả ung thư di căn xương đều gây đau. Tuy nhiên có một số trường hợp đau tại các ổ di căn và vùng mô xung quanh.
♦ Điều trị tăng canxi máu:
Tăng canxi máu thường gây ra các triệu chứng như:
- Mệt mỏi
- Buồn nôn và nôn
- Chán ăn
- Táo bón
- Mất tập trung
- Buồn ngủ
- Khát
- Tiểu nhiều
- Yếu cơ
- Lẫn lộn.
Tăng canxi có thể nguy hiểm nếu chẩn đoán chậm trễ, do đó bạn cần tìm gặp bác sĩ khi có những triệu chứng này.
Để giảm các triệu chứng, thường bạn sẽ được khuyên uống nhiều nước. Đa số bệnh nhân cần phải truyền dịch để cơ thể tăng thải canxi, đồng thời bác sĩ sẽ kê toa thuốc chống tiêu xương. Việc ăn các chất có chứa canxi hoặc uống bổ sung canxi bản thân nó không làm tăng canxi máu.
√ Ngoài ra, các phương pháp điều trị tiêu diệt các tế bào ung thư toàn thân cũng được áp dụng phối hợp cùng với việc điều trị di căn xương: hóa trị, thuốc điều trị đích, thuốc nội tiết.
√ Điều trị giảm nhẹ và chăm sóc nâng đỡ: Đây là một phần quan trọng trong kế hoạch điều trị bệnh nhân khi bệnh ở giai đoạn di căn. Việc này giúp cải thiện đáng kể chất lượng sống cho bệnh nhân và thân nhân người bệnh.
Cùng với các điều trị y khoa, việc chăm sóc hỗ trợ người bệnh ở bất kỳ giai đoạn nào của bệnh sẽ giúp cho người bệnh ngăn chặn và giảm thiểu các triệu chứng mệt mỏi và đau đớn, đồng thời cũng nâng đỡ người bệnh rất nhiều về các mặt cảm xúc, đời sống xã hội và tinh thần.
Tiên lượng khi bị di căn xương: Ung thư vú di căn xương sống được bao lâu?
Khi tế bào ung thư di căn đến xương, bệnh vẫn có thể điều trị được, song không thể chữa khỏi hoàn toàn. Điều trị nhằm mục đích kiểm soát và làm chậm lại quá trình lan rộng của tế bào ung thư, làm giảm triệu chứng và đem lại cho bạn một cuộc sống chất lượng hơn.
Sau mỗi chẩn đoán ung thư vú đã di căn xương, người bệnh luôn muốn biết họ còn sống được bao lâu. Nhờ vào những tiến bộ của các phương pháp điều trị, ngày càng có nhiều bệnh nhân sống lâu hơn với chẩn đoán ung thư vú đã di căn xa. Tuy nhiên, tiên đoán sống được bao lâu lại rất khác nhau tùy theo mỗi bệnh nhân, không ai giống nhau.
Ung thư vú di căn xương là một bệnh cảnh khác biệt hoàn toàn những di căn xa khác, với tiên lượng khá tốt và thời gian sống kéo dài hơn nhiều.
Trong một nghiên cứu của tác giả E.Curtit đăng trên tạp chí Annals of Oncology tháng 10-2018 với 907 bệnh nhân ung thư vú chỉ di căn xương, thời gian sống còn trung bình là 8,3 năm. Trong đó có 73% bệnh nhân sống 5 năm, 41% bệnh nhân sống từ 10 năm và 60% bệnh nhân sẽ có thêm di căn ở các cơ quan khác sau một thời gian di căn xương.
Việc cần làm tiếp theo
Bạn luôn cần hỏi bác sĩ về các phương pháp điều trị tiên tiến nhất. Sự phát triển của việc nghiên cứu các thuốc điều trị ung thư đang tăng nhanh. Y văn thế giới luôn cập nhật các tiến bộ và thử nghiệm mới. Mong rằng trong tương lai, tiên lượng sống của người bệnh ngày càng tốt hơn với chất lượng cuộc sống và thời gian sống kéo dài hơn. Hy vọng những giải đáp trên đã giúp bạn biết ung thư vú di căn xương sống được bao lâu.
Tăng canxi máu thường gây ra các triệu chứng như:
- Mệt mỏi
- Buồn nôn và nôn
- Chán ăn
- Táo bón
- Mất tập trung
- Buồn ngủ
- Khát
- Tiểu nhiều
- Yếu cơ
- Lẫn lộn.
Tăng canxi có thể nguy hiểm nếu chẩn đoán chậm trễ, do đó bạn cần tìm gặp bác sĩ khi có những triệu chứng này.
Để giảm các triệu chứng, thường bạn sẽ được khuyên uống nhiều nước. Đa số bệnh nhân cần phải truyền dịch để cơ thể tăng thải canxi, đồng thời bác sĩ sẽ kê toa thuốc chống tiêu xương. Việc ăn các chất có chứa canxi hoặc uống bổ sung canxi bản thân nó không làm tăng canxi máu.
√ Ngoài ra, các phương pháp điều trị tiêu diệt các tế bào ung thư toàn thân cũng được áp dụng phối hợp cùng với việc điều trị di căn xương: hóa trị, thuốc điều trị đích, thuốc nội tiết.
√ Điều trị giảm nhẹ và chăm sóc nâng đỡ: Đây là một phần quan trọng trong kế hoạch điều trị bệnh nhân khi bệnh ở giai đoạn di căn. Việc này giúp cải thiện đáng kể chất lượng sống cho bệnh nhân và thân nhân người bệnh.
Cùng với các điều trị y khoa, việc chăm sóc hỗ trợ người bệnh ở bất kỳ giai đoạn nào của bệnh sẽ giúp cho người bệnh ngăn chặn và giảm thiểu các triệu chứng mệt mỏi và đau đớn, đồng thời cũng nâng đỡ người bệnh rất nhiều về các mặt cảm xúc, đời sống xã hội và tinh thần.
Tiên lượng khi bị di căn xương: Ung thư vú di căn xương sống được bao lâu?
Khi tế bào ung thư di căn đến xương, bệnh vẫn có thể điều trị được, song không thể chữa khỏi hoàn toàn. Điều trị nhằm mục đích kiểm soát và làm chậm lại quá trình lan rộng của tế bào ung thư, làm giảm triệu chứng và đem lại cho bạn một cuộc sống chất lượng hơn.
Sau mỗi chẩn đoán ung thư vú đã di căn xương, người bệnh luôn muốn biết họ còn sống được bao lâu. Nhờ vào những tiến bộ của các phương pháp điều trị, ngày càng có nhiều bệnh nhân sống lâu hơn với chẩn đoán ung thư vú đã di căn xa. Tuy nhiên, tiên đoán sống được bao lâu lại rất khác nhau tùy theo mỗi bệnh nhân, không ai giống nhau.
Ung thư vú di căn xương là một bệnh cảnh khác biệt hoàn toàn những di căn xa khác, với tiên lượng khá tốt và thời gian sống kéo dài hơn nhiều.
Trong một nghiên cứu của tác giả E.Curtit đăng trên tạp chí Annals of Oncology tháng 10-2018 với 907 bệnh nhân ung thư vú chỉ di căn xương, thời gian sống còn trung bình là 8,3 năm. Trong đó có 73% bệnh nhân sống 5 năm, 41% bệnh nhân sống từ 10 năm và 60% bệnh nhân sẽ có thêm di căn ở các cơ quan khác sau một thời gian di căn xương.
Việc cần làm tiếp theo
Bạn luôn cần hỏi bác sĩ về các phương pháp điều trị tiên tiến nhất. Sự phát triển của việc nghiên cứu các thuốc điều trị ung thư đang tăng nhanh. Y văn thế giới luôn cập nhật các tiến bộ và thử nghiệm mới. Mong rằng trong tương lai, tiên lượng sống của người bệnh ngày càng tốt hơn với chất lượng cuộc sống và thời gian sống kéo dài hơn. Hy vọng những giải đáp trên đã giúp bạn biết ung thư vú di căn xương sống được bao lâu.
Xem thêm: Chế độ ăn giúp tăng sức đề kháng cho người đái tháo đường type 2