Điều trị vảy nến bằng UVB là một trong những phương pháp sử dụng ánh sáng để làm sạch các mảng vảy nến và loại bỏ các triệu chứng bệnh. Đây là phương pháp đem lại hiệu quả khá tốt, có thể ngăn chặn bệnh tái phát trong thời gian dài. Tham khảo bài viết dưới đây để nắm rõ những thông tin cần biết về phương pháp này.
Phương pháp điều trị vảy nến bằng UVB là gì?
Điều trị bệnh vảy nến bằng UVB hay còn được gọi là phương pháp quang hóa trị liệu vảy nến bằng tia UVB. Phương pháp này sử dụng tia cực tím B hay (tia UVB) có bước sóng vừa phải tác động trực tiếp lên vùng da bị vảy nến để làm chậm sự phát triển và loại bỏ các tổn thương.
Bệnh vảy nến được xem là một trong những bệnh da liễu khó có thể trị khỏi dứt điểm 100% nhưng với việc áp dụng tia cực tím B thì kết quả điều trị có thể lên đến 70%. Đồng thời, tình trạng bệnh sau đó cũng sẽ ổn định lâu dài.
Các hình thức điều trị vảy nến bằng tia UVB
Phương pháp điều trị vảy nến bằng tia UVB có thể được thực hiện dưới nhiều hình thức phụ thuộc vào mức độ nặng nhẹ của bệnh. Vì vậy, tốt nhất người bệnh nên trao đổi với bác sĩ để được tư vấn hình thức điều trị phù hợp nhất.
Một số hình thức điều trị vảy nến bằng tia UVB được áp dụng phổ biến có thể kể đến như:
Chữa trị vảy nến bằng tia UVB băng thông rộng
Đây là phương pháp trị liệu có từ lâu đời, sử dụng tia UVB có bước sóng rộng để tác động trực tiếp lên vùng da bị tổn thương. Từ đó, giúp làm giảm chậm sự phát triển của các tế bào bị ảnh hưởng từ vảy nến. Phương pháp này còn giúp tái tạo các tế bào bị tổn thương, giảm triệu chứng, dấu hiệu của bệnh vảy nến.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng nhận định rằng tia sáng UVB băng rộng có khả năng gây bỏng cao. Khuyến cáo hạn chế sử dụng phương pháp này và chỉ áp dụng cho các trường hợp các hình thức quang trị liệu UVB khác không hiệu quả.
Điều trị vảy nến bằng UVB băng hẹp
So sánh với ánh sáng UVB băng thông rộng, thì ánh sáng UVB băng hẹp được đánh giá là hiệu quả hơn nhiều. Bởi nó có thể loại trừ hết các tia UV thừa gây nguy hại cho làn da, chỉ phát các tia sáng có bước sóng từ 311 – 312nm. Đồng thời, UVB băng hẹp giúp làm sạch vảy nến nhanh hơn, kiểm soát sự ổn định của bệnh lâu hơn so với băng thông rộng.
Chính vì ưu điểm này mà phương pháp điều trị vảy nến bằng UVB băng hẹp được áp dụng nhiều nhất hiện nay. Thậm chí, Tổ chức Bệnh vảy nến Quốc gia của Mỹ cũng đã khuyến cáo các bệnh viện nên sử dụng tia UVB băng hẹp hay vì băng rộng để đạt được hiệu quả chữa bệnh tốt hơn, nguy cơ gây bỏng cũng thấp hơn.
Chi tiết kỹ thuật thực hiện như sau:
- Tiến hành kiểm tra để xác định liều đỏ da thấp nhất, độ nhạy cảm ánh sáng và một số các bệnh lý khác. Bệnh nhân sẽ được thử ở 6 vị trí chiếu trên cơ thể tương ứng với 6 mức năng lượng khác nhau, mỗi vị trí chiếu trong vòng 3 giây.
- Tùy thuộc vào từng tính chất da (tuýp da) của từng bệnh nhân sẽ có chỉ số khác nhau. Thường thì ở nước ta, các bệnh nhân chủ yếu có tuýp da IV nên sẽ áp dụng điều trị chiếu sáng với liều ban đầu là 500mJ/cm2.
- Bước sang lần chiếu tia UVB tiếp theo thì tùy thuộc vào tình trạng lúc đó để tùy chỉnh liều cho phù hợp. Cụ thể: Nếu da không có biểu hiện bị đỏ thì có thể tăng liều thêm 30%. Sau đó, nếu da vẫn đỏ trong mức tối thiểu thì tiếp tục giữ liều như vậy.
- Trường hợp kiểm tra da đỏ lên mức độ II thì nên giảm liều 30%. Da đỏ mức độ III thì tạm dừng việc chiếu tia UVB trong vòng 7 ngày để theo dõi diễn biến của bệnh.
- Liều điều trị vảy nến bằng tia UVB cao nhất là 3J/cm2 dành cho bệnh nhân có da thuộc tuýp IV.
Đối với phương pháp điều trị vảy nến bằng UVB băng hẹp, bệnh nhân sẽ được sắp xếp điều trị trong vòng 2 – 5 buổi/tuần. Thực hiện cho đến khi chỉ số PASI đạt 75 thì giảm dần tần suất trị liệu xuống còn 2 buổi/tuần. Trong 1 tháng tiếp theo, tiếp tục giảm còn 1 buổi/tuần và cuối cùng là người bệnh chỉ cần thực hiện 1 lần/1 tháng.
Laser UVB
Laser UVB (chủ yếu là tia Excimer laser) đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) chấp nhận thông qua để điều trị bệnh vảy nến mạn tính. Bản chất của phương pháp này thực ra khá giống với điều trị bằng UVB băng hẹp. Điểm khác biệt duy nhất là nó được thực hiện thông qua tia laser.
Thông thường, phương pháp này sẽ được bác sĩ chỉ định dành cho những trường hợp mắc bệnh vảy nến mức độ nhẹ. Vảy nến xuất hiện rải rác, trên những vùng da nhỏ, có diện tích bị vảy nến không quá 5% trên tổng diện tích da trên cơ thể.
Theo lý giải từ các chuyên gia thì việc điều trị trên các vùng da nhỏ như vậy sẽ giúp hạn chế tối đa lượng tia cực tím tiếp xúc trực tiếp lên làn da. Nhờ vậy sẽ giúp giảm được các nguy cơ rủi ro đến sức khỏe cũng như các tác dụng phụ khác.
Liệu trình thực hiện phương pháp điều trị vảy nến bằng laser UVB khoảng 2 – 3 lần/tuần. Sau khoảng 10 buổi điều trị thì tình trạng bệnh sẽ chuyển biến tốt hơn. Tuy nhiên, phương pháp này có chi phí chữa trị khá đắt đỏ nên phương pháp này vẫn chưa được ứng dụng rộng rãi.
Điều trị bệnh vảy nến tại nhà bằng thiết bị chiếu tia UVB
Bởi vì liệu trình chữa trị vảy nến bằng ánh sáng chiếm khá nhiều thời gian nên nhiều người bệnh lựa chọn hình thức sử dụng thiết bị trị liệu ngay tại nhà. Phương pháp này rất thuận tiện và giúp tiết kiệm chi phí điều trị.
Tuy nhiên, để sử dụng phương pháp này hiệu quả thì người bệnh cần thăm khám kỹ lưỡng bởi bác sĩ chuyên môn, thực hiện vài đợt trị liệu tại bệnh viện trước khi tiến hành trị liệu tại nhà. Như vậy sẽ giúp quá trình trị bệnh đạt hiệu quả cao hơn.
Đồng thời, trong quá trình điều trị bệnh vảy nến tại nhà bằng thiết bị chiếu tia UVB thì người bệnh vẫn phải tuân thủ lịch khám định kỳ từ bác sĩ, nhằm kiểm tra mức độ tiến triển của bệnh.
Điều trị vảy nến bằng UVB từ ánh nắng tự nhiên
Ngoài các phương pháp điều trị bằng công nghệ, người bệnh cũng có thể tận dụng nguồn UVB có sẵn trong ánh nắng mặt trời. Theo nhận định từ các chuyên gia, UVB trong mặt trời hoạt động tương tự như UVB trong liệu trình trị bệnh bằng ánh sáng.
Phương pháp thực hiện rất đơn giản, người bệnh chỉ cần tắm nắng khoảng 5 – 10 phút mỗi ngày vào lúc nắng nhẹ buổi sáng hoặc buổi chiều hoàng hôn. Nếu có hiệu quả thì tăng dần thời gian phơi nắng lên thêm 5 – 10 phút nếu da có thể chịu đựng được.
Lưu ý khi phơi nắng, bạn nên thoa kem chống nắng lên những vùng da không bị vảy nến hoặc che chắn kín ở những vùng này. Còn những vùng da bị vảy nến phải để lộ ra ngoài nhằm tận dụng tối đa sự tiếp xúc của ánh nắng mặt trời.
Phương pháp này có tác dụng khá chậm so với những phương pháp áp dụng thiết bị công nghệ. Tuy nhiên, trước khi quyết định thực hiện nó, người bệnh cần tham khảo ý kiến và nhờ bác sĩ tư vấn cách thực hiện sao cho an toàn nhất.
Người bệnh cần chuẩn bị gì trước khi tiến hành điều trị bệnh vảy nến?
Để quá trình trị liệu diễn ra suôn sẻ thì cả người bệnh và đội ngũ bác sĩ chữa trị cần phải chuẩn bị kỹ lưỡng một số điều sau:
Về phía người bệnh
- Tắm rửa sạch sẽ, đặc biệt là vệ sinh vùng da bị vảy nến trước khi điều trị.
- Trao đổi kỹ lưỡng với bác sĩ về phương pháp điều trị, có gây tác dụng phụ không, cần phải làm gì trong quá trình điều trị…
- Bôi dầu paraphine vào vùng da vảy nến trước khi chiếu tia UVB.
- Cần chuẩn bị sẵn kem dưỡng ẩm để bôi lên vùng da vảy nến sau khi chiếu tia UVB.
- Tiến hành các xét nghiệm cần thiết theo yêu cầu của bác sĩ.
- Ký giấy cam kết theo yêu cầu của bệnh viện.
Về phía bác sĩ
- Thực hiện đầy đủ các bước kiểm tra để đánh giá chính xác loại da của người bệnh.
- Nhận định chính xác về mức độ nghiêm trọng của bệnh để đưa ra phương án điều trị phù hợp.
- Lập hồ sơ bệnh án với các mô tả chính xác về mức độ tổn thương ở làn da, phương án điều trị, liệu trình điều trị bao nhiêu lần…
- Tiến hành thăm khám và đánh giá chính xác loại da của người bệnh
- Đánh giá mức độ nghiêm trọng của tổn thương trên da theo chỉ số của bệnh
- Kiểm tra và ghi nhận kết quả sau mỗi lần chiếu, đánh giá, theo dõi sự chuyển biến của bệnh.
- Theo dõi các rủi ro, tác dụng phụ có thể xảy ra mà bệnh nhân có thể gặp phải sau mỗi lần chiếu tia UVB.
Điều trị vảy nến bằng tia UVB có hiệu quả không?
Nếu bạn chưa từng thử qua phương pháp điều trị vảy nến bằng tia UVB, chắc chắn bạn sẽ băn khoăn không biết liệu phương pháp này có hiệu quả hay không?
Theo các chuyên gia da liễu thì phương pháp điều trị này đem lại hiệu quả rõ rệt sau vài lần chiếu tia UVB. Làm sạch các mảng vảy nến trên da, không gây đau đớn mà còn làm giảm các triệu chứng khó chịu. Từ đó, giúp người bệnh cảm thấy thoải mái hơn và quay trở lại cuộc sống bình thường.
Theo thống kê từ các bệnh viện da liễu lớn ở nước ra thì có gần 50% bệnh nhân không còn các triệu chứng khó chịu và bệnh ổn định lâu dài trong 6 tháng sau khi kết thúc trị liệu. Sau đó, người bệnh chủ động chăm sóc, ăn uống, sinh hoạt khoa học, lành mạnh thì thời gian ổn định của bệnh sẽ kéo dài rất lâu.
Ngoài ra, để đánh giá mức độ hiệu quả sau khi kết thúc liệu trình thì còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như cơ địa của người bệnh, tình trạng sức khỏe hiện tại, bị vảy nến toàn thân hay chỉ một vài nơi, tay nghề chuyên môn của bác sĩ…
Chính vì vậy, hiệu quả của quá trình trị liệu phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, có hiệu quả hoặc không. Thậm chí phương pháp này vẫn tồn tại một số nguy cơ tiềm ẩn. Do đó, người bệnh nên trao đổi và thăm khám nhiều lần trước khi thực hiện trị liệu.
Những đối tượng không nên điều trị vảy nến bằng UVB
Được đánh già là một trong những phương pháp điều trị hiệu quả bệnh vảy nến, tuy nhiên, nếu người bệnh vảy nến có kèm theo những bệnh kèm theo dưới đây thì cần tránh thực hiện phương pháp này:
- Bệnh porphyrin da
- Bị dày sừng ánh sáng
- Bệnh pemphigoid
- Bệnh Pemphigus
- Suy giảm chức năng gan thận nặng
- Đục thủy tinh thể, đục nhân mắt
- Bị bệnh lupus
- Đang dùng thuốc ức chế miễn dịch Cyclosporine
- Có tiền sử bị ung thư da
- Nhạy cảm với ánh sáng
- Loại da thuộc típ I theo tiêu chuẩn phân loại da của Fitzpatrick.
Tác dụng phụ có thể xảy ra khi điều trị vảy nến bằng UVB
Bản chất của tia cực tím B (UVB) là một dạng của tia cực tím. Vì vậy, trong quá trình trị liệu, rất có thể người bệnh sẽ gặp phải một số biểu hiện bất thường như:
- Da khô rát, ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ;
- Viêm giác mạc cấp tính, viêm kết mạc
- Da ửng đỏ, phồng rộp như bị phỏng đối với trường hợp sử dụng tia cực tím có cường độ mạnh;
- Vùng da bị chiếu tia UVB bị thâm đen do vô tình làm tăng sắc tố trên da;
- Gây ra một loạt các tác dụng phụ khác như đau nhức cơ thể, đau đầu, choáng váng, khó chịu…;
- Nếu nguy hiểm hơn có thể gây ung thư da nếu lạm dụng trong một thời gian dài.
Vì vậy, để việc điều trị bệnh vảy nến bằng UVB thì tốt nhất người bệnh cần phải tuân thủ sự hướng dẫn của bác sĩ. Bác sĩ cần giám sát chặt chẽ quá trình trị liệu để đảm bảo an toàn cho người bệnh.
Địa chỉ điều trị vảy nến bằng UVB uy tín
Để đảm bảo trị bệnh hiệu quả và an toàn, người bệnh cần phải tìm đến những bệnh viện uy tín, bác sĩ có chuyên môn cao, được đào tạo bài bản trong lĩnh vực này. Một số bệnh viện mà người bệnh có thể tìm đến để chữa vảy nến bằng tia UVB như:
- Tại TP. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Da Liễu TPHCM, bệnh viện Đại Học Y Dược, bệnh viện Nhân Dân 115
- Tại Hà Nội: Bệnh viện Da Liễu Hà Nội, bệnh viện Da Liễu Trung Ương, khoa Da liễu bệnh viện Bạch Mai…
Có thể bạn quan tâm
- Thuốc sinh học điều trị vảy nến – Giải pháp mới và lưu ý
- Bệnh vảy nến có tự khỏi không hay bắt buộc phải trị?
- Dùng lá muồng trâu trị vảy nến có khỏi được không?
Xem thêm: 6 dấu hiệu dương vật dự báo sức khỏe của đấng mày râu