Người bị zona thần kinh nhẹ thường có triệu chứng sốt, mệt mỏi và nổi vết ban đỏ chứa mụn nước trong ở một khu vực nhất định trên cơ thể. Mặc dù chưa gây ra những tác hại rõ ràng cho sức khỏe nhưng cũng cần tích cực điều trị để hạn chế sự lây lan của bệnh.
Biểu hiện bệnh zona thần kinh nhẹ
Bệnh zona thần kinh trong tiếng anh được gọi với thuật ngữ là Shingles. Tên gọi này có nghĩa dây đai hoặc thắt lưng, chỉ sự xuất hiện của các dải phát ban phân bố tập trung ở một bên cơ thể nơi chứa một dây thần kinh cảm giác.
Bệnh xuất hiện do sự tái hoạt động của virus herpes zoster. Những người từng có tiền sử bị bệnh thủy đậu hoặc trước đây từng được tiêm ngừa vaccin thủy đậu đều có thể tồn tại virus Herpes Zoter trong cơ thể. Chúng trú ngụ trong các dây thần kinh ở trạng thái ngủ và có thể phát tác trở lại khi gặp điều kiện thuận lợi, chẳng hạn như cao tuổi, nhiễm HIV, hóa trị liệu điều trị ung thư, cấy ghép mô, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch.
Các trường hợp bị zona thần kinh thường có một đặc điểm chung là có sức đề kháng suy giảm, hệ miễn dịch không còn sức sống đỡ lại virus. Chúng phát triển mạnh mẽ trở lại và đi dọc theo các dây thần kinh ngoại vi tấn công ra ngoài dẫn đến các triệu chứng bất thường ngoài da. Dân gian còn gọi bệnh zona thần kinh là bệnh giời leo.
Một người được chẩn đoán bị zona thần kinh nhẹ tức bệnh được phát hiện sớm ngay từ khi mới khởi phát. Lúc này cơ thể chưa có nhiều biểu hiện rõ ràng ra bên ngoài. Nếu để ý kỹ, người bệnh sẽ thấy một số triệu chứng bất thường như:
- Sốt:
Khi hệ miễn dịch hoạt động chống lại virus gây bệnh, phản ứng nóng sốt có thể xảy ra. Người bệnh có thể chỉ bị sốt nhẹ hoặc có khi sốt đến 38 hay 39 độ. Triệu chứng này có thể xuất hiện sớm trước khi chưa có dấu hiệu ngoài da nên không phải ai cũng phát hiện ra bệnh.
- Ngứa ran và đau ở một vùng nhất định trên cơ thể:
Đây cũng là một triệu chứng đặc trưng của căn bệnh này. Ở những người bị zona thần kinh nhẹ, Cảm giác ngứa ra, nóng rát ở một vùng nhất định trên người có thể xảy ra. Điều này còn tùy thuộc vào vị trí dây thần kinh cảm giác bị virus tấn công. Những nơi thường bị zona nhất là mắt, môi, cổ, lưng hay chân.
Trường hợp virus gây viêm dây thần kinh, cảm giác đau có thể xuất hiện kèm theo. Cơn đau có thể khác nhau ở các đối tượng bị bệnh. Người thì cảm giác đau âm ỉ, có người thì lại đau như bị kiến đốt. Cảm giác đau thường rõ ràng hơn vào ban đêm hoặc khi dùng tay chạm vào khu vực bị bệnh.
- Nổi ban đỏ:
Tổn thương do virus herpes zoster gây ra cho da ở giai đoạn nhẹ thường xuất hiện dưới dạng ban đỏ. Nốt phát ban là một dải dài phân bố dọc theo đường đi của dây thần kinh ngoại biên ở một bên cơ thể.
- Da có đám mụn nước đỏ
Các mụn nước thường mọc trên nền ban đỏ thành từng cụm. Ở mức độ nhẹ của zona, mụn nước căng bóng, kích thước nhỏ li ti và chứa dịch nước trong hoặc hơi đục. Lúc này, mụn nước chưa có mủ và cũng chưa bị vỡ ra giống như biểu hiện thường thấy trong các trường hợp bị zona thần kinh nặng.
- Các triệu chứng khác
Bên cạnh các dấu hiệu kể trên, bạn còn có thể gặp một số triệu chứng khác khi bị zona thần kinh nhẹ như: Ớn lạnh trong người, đau cơ, sưng hạch, mệt mỏi trong người.
Nếu gặp phải những biểu hiện bất thường này, bạn nên thận trọng với bệnh zona, nhất là khi từng bị bệnh thủy đậu trước đó.
Khả năng lây nhiễm của bệnh zona thần kinh nhẹ
Virus herpes zoster có thể lây truyền cho người khác khi những người khỏe mạnh đụng chạm trực tiếp vào mụn nước đã vỡ của người bệnh. Trong trường hợp mụn nước bị vỡ nhưng đã khô và đóng vảy tiết thì cũng không còn k
hả năng lây lan.
Thêm vào đó, bạn cũng không thể bị nhiễm virus zona nếu chẳng may tiếp xúc với dịch tiết của người bệnh, chẳng hạn như nước bọt hay nước mũi. Điều này cũng đồng nghĩa với việc bệnh zona nhẹ không thể lây lan khi người bệnh ho hay hắt hơi vào một ai đó.
Nhìn chung, khả năng lây bệnh khi tiếp xúc với người bị zona thần kinh nhẹ là rất thấp. Người bệnh nên cố gắng che chắn, bảo vệ tốt khu vực bị bệnh, tránh cào gãi da khi bị ngứa để giữ cho mụn nước không bị bể.
Để tránh lây lan mầm bệnh cho người khác cần chú ý rửa tay sạch sẽ với xà bông diệt khuẩn trước và sau khi chăm sóc vùng da bị bệnh. Tránh tiếp xúc với các đối tượng có sức đề kháng yếu như phụ nữ mang thai, trẻ sinh non, người đang được hóa trị ung thư hoặc bệnh nhân từng được cấy ghép nội tạng…
Bệnh zona thần kinh nhẹ có cần trị không?
Bệnh zona thần kinh nhẹ mặc dù chưa gây ra những biểu hiện nghiêm trọng nhưng nếu không được kiểm soát tốt, bệnh có thể tiến triển nặng hơn gây ra những tổn thương nặng nề trên dây thần kinh và để lại sẹo xấu trên da. Chính vì vậy, việc chữa trị là cần thiết.
Điều quan trọng là người bệnh cần lựa chọn được phương pháp chữa zona thần kinh thích hợp với mức độ bệnh của mình sao cho có thể giảm nhẹ được các triệu chứng và kiểm soát không để bệnh tiếp tục lan rộng.
Cách chữa bệnh zona thần kinh nhẹ
Để khắc bệnh zona thần kinh nhẹ, thay vì tìm tới sự giúp đỡ của bác sĩ, đa số người bệnh đều lựa chọn hình thức chữa trị tại nhà bằng mẹo tự nhiên. Dưới đây là một số mẹo đang được áp dụng phổ biến:
1. Chườm mát giảm đau
Bạn sử dụng một miếng gạc ẩm cho vào ngăn đông tủ lạnh khoảng 10 phút, sau đó lấy đắp lên vị trí bị phát ban. Hơi lạnh từ khăn tỏa ra có thể giúp xoa dịu cơn đau và làm giảm cảm giác ngứa ngáy khó chịu ở vùng da bị phát ban do zona thần kinh.
Ngoài ra, bạn cũng có thể thay thế khăn mát bằng một túi đá lạnh. Tuy nhiên tránh áp trực tiếp cục đá lên khu vực tổn thương bởi nhiệt độ thấp quá mức có thể làm tăng độ nhạy cảm của da, khiến da có cảm giác bỏng rát và đau nặng hơn.
2. Chữa bệnh zona thần kinh nhẹ bằng tinh dầu thảo dược
Các loại tinh dầu chiết xuất từ tự nhiên được dân gian sử dụng như một phương thuốc lâu đời cho các chứng viêm ngoài da, bao gồm cả tình trạng nổi ban đỏ, mụn nước trên vùng da bị virus zona tấn công. Chúng có thể giúp xoa dịu các kích ứng và thúc đẩy quá trình tái tạo da, hạn chế di chứng xấu trên da sau điều trị zona thần kinh nhẹ.
Người bệnh có thể sử dụng một số loại tinh dầu dưới đây:
- Dầu hoa cúc la mã: Chiết xuất tinh dầu từ hoa cúc la mã chứa nhiều hoạt chất có khả năng sát trùng, kháng viêm. Nó giúp ngăn ngừa nhiễm trùng trên da, kiểm soát không để các vết ban đỏ tiếp tục lan rộng sang các khu vực khác.
- Dầu khuynh diệp: Loại tinh dầu này giúp cải thiện các triệu chứng bệnh zona thần kinh nhẹ bằng cách chống lại phản ứng viêm trên da, đẩy nhanh tốc độ hồi phục tổn thương.
- Tinh dầu cây tràm trà: Giúp xoa dịu cơn đau, giảm ngứa da, kích thích tái tại tế bào da mới thay thế cho các mô bị tổn thương.
Bạn có thể cân nhắc sử dụng các loại tinh dầu trên để điều trị zona thần kinh nhẹ tại nhà. Tuy nhiên cần lưu ý sử dụng tinh dầu nguyên chất được mua tại các hiệu thuốc uy tín và tham khảo ý kiến dược sĩ, bác sĩ trước khi dùng.
3. Mẹo chữa zona thần kinh nhẹ bằng sữa tươi
Sữa tươi chứa nhiều canxi, các vitamin và khoáng chất có thể giúp làm dịu kích ứng trên da, ức chế sự phát triển của virus gây bệnh zona, đồng thời thúc đẩy quá trình tự chữa lành tổn thương của cơ thể.
Để sử dụng, bệnh nhân hãy lấy một miếng bông gòn sạch nhúng vào sữa rồi nhẹ nhàng chấm lên khu vực bị nổi ban đỏ, mụn nước. Khi da khô, tiếp tục chấm sữa thêm vài lần nữa. Cuối cùng chờ khoảng 20 phút sau có thể rửa với nước để làm sạch lớp sữa trên da. Nếu có thời gian thì mỗi ngày nên thực hiện từ 2 – 3 lần để thấy được hiệu quả nhanh hơn.
4. Mẹo trị zona thần kinh nhẹ bằng nha đam
Không chỉ tốt cho sức khỏe, nha đam còn được biết đến với nhiều tác dụng tuyệt vời trong làm đẹp và điều trị bệnh. Đối với người bị zona thần kinh, thoa gel nha đam lên da có tác dụng giảm ngứa, sát trùng, làm sạch vi khuẩn, virus trên bề mặt vùng da bị bệnh. Ngoài ra, nha đam còn được pha chế thành nước uống để đẩy lùi bệnh zona thần kinh từ bên trong.
Cách thực hiện khá đơn giản như sau: Dùng 1 miếng lá nha đam khoảng 65g, gọt bỏ hết phần hai hai bên cũng như lớp vỏ xanh bên ngoài. Sau đó đem ruột xay nhuyễn cùng với 1 ly nước ấm. Lọc bỏ bã, lấy nước cốt uống mỗi ngày 1 lần.
5. Đắp mặt nạ bột ngô giảm ngứa da
Mặt nạ bột ngô được đánh giá là có tác dụng tốt trong việc làm dịu cơn ngứa nơi phát ban ở những người bị zona thần kinh nhẹ. Người bệnh chỉ cần lấy bột ngô đem trộn chung với nước đun sôi để nguội, trộn đều để tạo thành một hỗn hợp bột nhão. Sau đó thoa một lớp mỏng lên khu vực da bị ảnh hưởng. Lưu lại mặt nạ trên da khoảng 15 – 20 phút trước khi làm sạch lại.
Duy trì đắp bột ngô mỗi ngày 1 lần để tổn thương hồi phục nhanh hơn.
6. Cách khắc phục bệnh zona thần kinh nhẹ bằng mật ong
Nhờ tác dụng kháng khuẩn, chống virus tự nhiên, mật ong được nhiều người sử dụng thay thế cho thuốc tân dược để điều trị zona thần kinh nhẹ tại nhà. Theo kinh nghiệm dân gian, dùng mật ong nguyên chất thoa lên vùng da bị zona mỗi ngày 2 -3 lần sẽ giúp giảm cảm giác ngứa rát, xóa mờ vết ban đỏ trên da.
Bị zona thần kinh nhẹ khi nào nên dùng thuốc để điều trị?
Nếu các biện pháp tự nhiên không thể giúp kiểm soát tốt các triệu chứng của zona và người bệnh có khuynh hướng bị đau nhiều thì sử dụng thuốc tây điều trị là điều cần thiết. Bên cạnh các thuốc giảm đau thông thường, người bệnh có thể kết hợp thêm một số loại thuốc khác, chẳng hạn như thuốc kháng viêm, thuốc kháng sinh, thuốc ức chế virus, dung dịch sát khuẩn ngoài da, thuốc giảm ngứa…
Tùy thuộc vào triệu chứng gặp phải và mức độ tổn thương trên da mà bác sĩ sẽ lựa chọn loại thuốc điều trị với liệu trình phù hợp nhất cho bạn.
Dù áp dụng phương pháp chữa zona thần kinh nhẹ nào thì bạn cũng cần lưu ý giữ gìn vệ sinh da sạch sẽ, hạn chế để tổn thương tiếp xúc với chất tẩy rửa, ăn nhiều trái cây, rau xanh và đồ mát để làn da nhanh được tái tạo. Tránh tự tiện sử dụng bất cứ loại thuốc nào khi chưa được sự cho phép của bác sĩ.
Bạn nên tham khảo thêm
- Bị zona thần kinh ở cổ – Cách chăm sóc, điều trị
- Người bệnh zona thần kinh có ăn được thịt gà không?
- Bị bệnh Zona bao nhiêu ngày thì khỏi? Tư vấn
Xem thêm: Lời khuyên cho người bệnh viêm dạ dày nên ăn gì để nhanh khỏi