Ung thư não là một căn bệnh hiếm gặp nhưng có khả năng gây ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người mắc phải. Các khối u ở não có thể xuất phát từ não (ung thư nguyên phát) hoặc di căn từ các bộ phận khác trong cơ thể (ung thư thứ phát).
Ung thư não là một căn bệnh hiếm gặp nhưng có khả năng gây ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người mắc phải. Các khối u ở não có thể xuất phát từ não (ung thư nguyên phát) hoặc di căn từ các bộ phận khác trong cơ thể (ung thư thứ phát).
Vậy ung thư não là gì và làm sao để nhận biết các dấu hiệu ung thư não giai đoạn đầu? Mời bạn cùng tìm hiểu thêm trong bài viết này nhé!
Vậy ung thư não là gì và làm sao để nhận biết các dấu hiệu ung thư não giai đoạn đầu? Mời bạn cùng tìm hiểu thêm trong bài viết này nhé!
Tìm hiểu chung
Ung thư não là bệnh gì?
Ung thư não là tình trạng các tế bào trong não tăng trưởng bất thường, hình thành nên các khối u ác tính trong não.
Bệnh được chia làm 2 dạng, gồm:
- Ung thư não nguyên phát: Loại ung thư này chiếm 75% số ca ung thư não, chúng là những khối u ung thư xuất phát từ não
- Ung thư não bộ thứ phát: Loại này chiếm 25% số ca ung thư não, phát sinh do ung thư từ một bộ phận khác của cơ thể di căn đến não.
Khoảng 40% bệnh ung thư não bắt đầu từ u tế bào thần kinh đệm. U tế bào thần kinh đệm bao gồm u tế bào sao, u nguyên bào thần kinh đệm, u thần kinh đệm ít nhánh, u màng não thất, và u nguyên bào tủy.
Các loại ung thư thứ phát thường do di căn từ ung thư vú, phổi, thận, đại tràng, và khối u ác tính ở da.
Ung thư não không thể phòng ngừa nhưng hầu hết đều có thể được chữa khỏi nếu phát hiện sớm.
Những ai thường mắc phải ung thư não?
Ung thư não thứ phát thường gặp ở người lớn. Ung thư não nguyên phát có thể ảnh hưởng đến bất cứ ai nhưng phổ biến hơn ở trẻ em dưới 15 tuổi và ở người trung niên.
Ung thư não là bệnh gì?
Ung thư não là tình trạng các tế bào trong não tăng trưởng bất thường, hình thành nên các khối u ác tính trong não.
Bệnh được chia làm 2 dạng, gồm:
- Ung thư não nguyên phát: Loại ung thư này chiếm 75% số ca ung thư não, chúng là những khối u ung thư xuất phát từ não
- Ung thư não bộ thứ phát: Loại này chiếm 25% số ca ung thư não, phát sinh do ung thư từ một bộ phận khác của cơ thể di căn đến não.
Khoảng 40% bệnh ung thư não bắt đầu từ u tế bào thần kinh đệm. U tế bào thần kinh đệm bao gồm u tế bào sao, u nguyên bào thần kinh đệm, u thần kinh đệm ít nhánh, u màng não thất, và u nguyên bào tủy.
Các loại ung thư thứ phát thường do di căn từ ung thư vú, phổi, thận, đại tràng, và khối u ác tính ở da.
Ung thư não không thể phòng ngừa nhưng hầu hết đều có thể được chữa khỏi nếu phát hiện sớm.
Những ai thường mắc phải ung thư não?
Ung thư não thứ phát thường gặp ở người lớn. Ung thư não nguyên phát có thể ảnh hưởng đến bất cứ ai nhưng phổ biến hơn ở trẻ em dưới 15 tuổi và ở người trung niên.
Triệu chứng và dấu hiệu
Những dấu hiệu và triệu chứng của ung thư não là gì?
Triệu chứng ung thư não có thể khác nhau tùy vào kích thước và vị trí khối u. Đau đầu và động kinh là các triệu chứng phổ biến nhất của ung thư não do các khối u đè vào hộp sọ. Đau đầu thường xảy ra vào buổi sáng sớm, sau khi thức dậy và đau hơn khi ho hoặc hắt hơi.
Ngoài ra, bệnh còn biểu hiện thành các triệu chứng khác, bao gồm:
- Đau đầu, đặc biệt nghiêm trọng vào buổi sáng
- Buồn nôn hoặc nôn
- Mất khả năng thăng bằng, khó đi lại
- Suy giảm trí nhớ, gặp khó khăn trong việc suy nghĩ
- Các vấn đề về giọng nói
- Các vấn đề về thị lực, chuyển động mắt bất thường
- Thay đổi tính cách
- Giật cơ
- Ngất xỉu vô căn
- Buồn ngủ
- Tê hoặc ngứa ran ở tay chân
- Co giật
Nhiều triệu chứng của ung thư não cũng do các tình trạng khác ít nghiêm trọng hơn gây ra. Vì vậy, nếu gặp các triệu chứng này, bạn nên đến khám bác sĩ để được chấn đoán chính xác bệnh.
Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?
Hãy đi khám bác sĩ hay đến bệnh viện ngay nếu bạn có cơn nhức đầu mới phát, bị co giật hoặc có bất cứ triệu chứng nào nêu trên. Cơ địa và tình trạng bệnh lý có thể khác nhau ở nhiều người. Hãy luôn thảo luận với bác sĩ để được chỉ định phương pháp chẩn đoán, điều trị và xử lý tốt nhất dành cho bạn.
Những dấu hiệu và triệu chứng của ung thư não là gì?
Triệu chứng ung thư não có thể khác nhau tùy vào kích thước và vị trí khối u. Đau đầu và động kinh là các triệu chứng phổ biến nhất của ung thư não do các khối u đè vào hộp sọ. Đau đầu thường xảy ra vào buổi sáng sớm, sau khi thức dậy và đau hơn khi ho hoặc hắt hơi.
Ngoài ra, bệnh còn biểu hiện thành các triệu chứng khác, bao gồm:
- Đau đầu, đặc biệt nghiêm trọng vào buổi sáng
- Buồn nôn hoặc nôn
- Mất khả năng thăng bằng, khó đi lại
- Suy giảm trí nhớ, gặp khó khăn trong việc suy nghĩ
- Các vấn đề về giọng nói
- Các vấn đề về thị lực, chuyển động mắt bất thường
- Thay đổi tính cách
- Giật cơ
- Ngất xỉu vô căn
- Buồn ngủ
- Tê hoặc ngứa ran ở tay chân
- Co giật
Nhiều triệu chứng của ung thư não cũng do các tình trạng khác ít nghiêm trọng hơn gây ra. Vì vậy, nếu gặp các triệu chứng này, bạn nên đến khám bác sĩ để được chấn đoán chính xác bệnh.
Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?
Hãy đi khám bác sĩ hay đến bệnh viện ngay nếu bạn có cơn nhức đầu mới phát, bị co giật hoặc có bất cứ triệu chứng nào nêu trên. Cơ địa và tình trạng bệnh lý có thể khác nhau ở nhiều người. Hãy luôn thảo luận với bác sĩ để được chỉ định phương pháp chẩn đoán, điều trị và xử lý tốt nhất dành cho bạn.
Nguyên nhân
Nguyên nhân gây ra ung thư não là gì?
Nguyên nhân gây bệnh vẫn chưa được xác định. Bệnh nhân chỉ có thể biết mình bị bệnh thông qua các triệu chứng và chẩn đoán chính xác từ bác sĩ.
Tuy nhiên, các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư não, bao gồm tiếp xúc với nhiều bức xạ hoặc tiền sử gia đình có người mắc ung thư não. Ung thư từ một bộ phân khác trên cơ thể cũng là yếu tố nguy cơ gây hình thành khối u ở não. Ngoài ra, các yếu tố khác có thể liên quan để việc hình thành một khối u ở não:
- Tuổi tác
- Hút thuốc lâu năm
- Tiếp xúc nhiều với thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và phân bón
- Tiếp xúc nhiều với các loại hóa chất có thể gây ung thư, ví dụ như chì, nhựa, cao su, dầu mỏ hoặc một số thuốc nhuộm dùng trong dệt may.
Nguyên nhân gây ra ung thư não là gì?
Nguyên nhân gây bệnh vẫn chưa được xác định. Bệnh nhân chỉ có thể biết mình bị bệnh thông qua các triệu chứng và chẩn đoán chính xác từ bác sĩ.
Tuy nhiên, các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư não, bao gồm tiếp xúc với nhiều bức xạ hoặc tiền sử gia đình có người mắc ung thư não. Ung thư từ một bộ phân khác trên cơ thể cũng là yếu tố nguy cơ gây hình thành khối u ở não. Ngoài ra, các yếu tố khác có thể liên quan để việc hình thành một khối u ở não:
- Tuổi tác
- Hút thuốc lâu năm
- Tiếp xúc nhiều với thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và phân bón
- Tiếp xúc nhiều với các loại hóa chất có thể gây ung thư, ví dụ như chì, nhựa, cao su, dầu mỏ hoặc một số thuốc nhuộm dùng trong dệt may.
Điều trị
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán ung thư não?
Nếu bạn có các triệu chứng của ung thư não, bác sĩ có thể thực hiện một số phương pháp giúp chẩn đoán bệnh:
- Kiểm tra thần kinh để xác định xem khối u có ảnh hưởng đến não của bạn hay không
- Các xét nghiệm hình ảnh, chẳng hạn như chụp CT, MRI hay chụp cắt lớp phát xạ positron (PET) để xác định vị trí khối u.
- Chọc dò ống sống thắt lưng, một thủ thuật giúp lấy mẫu nhỏ dịch lỏng quanh não và tủy sống của bạn để kiểm tra các tế bào ung thư
- Sinh thiết não: Đây là một thủ thuật trong đó bạn sẽ lấy một lượng nhỏ khối u được loại bỏ để xét nghiệm chẩn đoán và xác định xem khối u có phải ác tính hay không.
Những phương pháp nào dùng để điều trị ung thư não?
Có nhiều phương pháp khác nhau có thể được sử dụng để diều trị ung thư não, bao gồm:
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán ung thư não?
Nếu bạn có các triệu chứng của ung thư não, bác sĩ có thể thực hiện một số phương pháp giúp chẩn đoán bệnh:
- Kiểm tra thần kinh để xác định xem khối u có ảnh hưởng đến não của bạn hay không
- Các xét nghiệm hình ảnh, chẳng hạn như chụp CT, MRI hay chụp cắt lớp phát xạ positron (PET) để xác định vị trí khối u.
- Chọc dò ống sống thắt lưng, một thủ thuật giúp lấy mẫu nhỏ dịch lỏng quanh não và tủy sống của bạn để kiểm tra các tế bào ung thư
- Sinh thiết não: Đây là một thủ thuật trong đó bạn sẽ lấy một lượng nhỏ khối u được loại bỏ để xét nghiệm chẩn đoán và xác định xem khối u có phải ác tính hay không.
Những phương pháp nào dùng để điều trị ung thư não?
Có nhiều phương pháp khác nhau có thể được sử dụng để diều trị ung thư não, bao gồm:
Phẫu thuật
Phẫu thuật là phương pháp phổ biến được sử dụng trong điều trị ung thư não. Đôi khi, một phần của khối u sẽ được loại bỏ, tùy thuộc vào vị trí của chúng. Ngoài ra, phẫu thuật cũng cho phép chẩn đoán loại ung thư và làm giảm áp lực trong não.
Hóa trị
Bạn có thể dùng thuốc để tiêu diệt hoặc thu nhỏ các khối u ung thư trong não. Thuốc hóa trị được dùng dưới dạng uống hoặc tiêm tĩnh mạch.
Xạ trị
Bác sĩ có thể dùng các sóng năng lượng cao như tia X để tiêu diệt các tế bào mà phương pháp phẫu thuật không thể loại bỏ được. Đôi khi, hóa trị và xạ trị sẽ được tiến hành cùng một lúc.
Thuốc sinh học
Bác sĩ có thể chỉ định thuốc sinh học để tăng cường hoặc khôi phục khả năng phòng thủ tự nhiên của cơ thể đối với khối u, ví dụ như thuốc bevacizumab có tác dụng ngăn chặn sự phát triển của các mạch máu nuôi khối u.
Các loại thuốc khác
Bác sĩ có thể kê đơn một số thuốc khác để giúp điều trị các triệu chứng cũng như làm giảm tác dụng phụ do các phương pháp điều trị ung thư não gây ra.
Thử nghiệm lâm sàng
Trong các trường hợp ung thư não tiến triển không đáp ứng với điều trị, bác sĩ có thể khuyến khích bạn tham gia các thử nghiệm lâm sàng để tìm kiếm những phương pháp điều trị mới còn đang được thử nghiệm.
Phục hồi chức năng
Bạn có thể cần phục hồi chức năng nếu ung thư não gây ra các tổn thương ảnh hưởng đến khả năng nói chuyện, đi lại hoặc thực hiện các chức năng bình thường khác. Các phương pháp phục hồi chức năng bao gồm vật lý trị liệu, liệu pháp vận động…
Phẫu thuật
Phẫu thuật là phương pháp phổ biến được sử dụng trong điều trị ung thư não. Đôi khi, một phần của khối u sẽ được loại bỏ, tùy thuộc vào vị trí của chúng. Ngoài ra, phẫu thuật cũng cho phép chẩn đoán loại ung thư và làm giảm áp lực trong não.
Hóa trị
Bạn có thể dùng thuốc để tiêu diệt hoặc thu nhỏ các khối u ung thư trong não. Thuốc hóa trị được dùng dưới dạng uống hoặc tiêm tĩnh mạch.
Xạ trị
Bác sĩ có thể dùng các sóng năng lượng cao như tia X để tiêu diệt các tế bào mà phương pháp phẫu thuật không thể loại bỏ được. Đôi khi, hóa trị và xạ trị sẽ được tiến hành cùng một lúc.
Thuốc sinh học
Bác sĩ có thể chỉ định thuốc sinh học để tăng cường hoặc khôi phục khả năng phòng thủ tự nhiên của cơ thể đối với khối u, ví dụ như thuốc bevacizumab có tác dụng ngăn chặn sự phát triển của các mạch máu nuôi khối u.
Các loại thuốc khác
Bác sĩ có thể kê đơn một số thuốc khác để giúp điều trị các triệu chứng cũng như làm giảm tác dụng phụ do các phương pháp điều trị ung thư não gây ra.
Thử nghiệm lâm sàng
Trong các trường hợp ung thư não tiến triển không đáp ứng với điều trị, bác sĩ có thể khuyến khích bạn tham gia các thử nghiệm lâm sàng để tìm kiếm những phương pháp điều trị mới còn đang được thử nghiệm.
Phục hồi chức năng
Bạn có thể cần phục hồi chức năng nếu ung thư não gây ra các tổn thương ảnh hưởng đến khả năng nói chuyện, đi lại hoặc thực hiện các chức năng bình thường khác. Các phương pháp phục hồi chức năng bao gồm vật lý trị liệu, liệu pháp vận động…
Phong cách sống và thói quen sinh hoạt
Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế diễn tiến của ung thư não?
Bạn có thể kiểm soát tiến triển ung thư não nếu tuân theo những điều sau:
- Phối hợp điều trị cùng một êkíp bác sĩ bao gồm: bác sĩ giải phẫu thần kinh (chuyên về phẫu thuật não và tủy sống), một bác sĩ chuyên về ung thư của hệ thần kinh, một bác sĩ chuyên dùng tia xạ điều trị ung thư và bác sĩ gia đình của bạn.
- Tái khám đầy đủ theo lịch hẹn. Bác sĩ có thể chụp CT, MRI hoặc xét nghiệm máu để kiểm tra tình trạng bệnh của bạn.
- Đến gặp bác sĩ ngay nếu có cơn động kinh hoặc đau đầu mới xảy ra mà lúc trước không có để tránh biến chứng của bệnh.
Nếu có bất kỳ thắc mắc hay đề nghị phát sinh nào, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên viên y tế để được có giải đáp tốt nhất.
Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế diễn tiến của ung thư não?
Bạn có thể kiểm soát tiến triển ung thư não nếu tuân theo những điều sau:
- Phối hợp điều trị cùng một êkíp bác sĩ bao gồm: bác sĩ giải phẫu thần kinh (chuyên về phẫu thuật não và tủy sống), một bác sĩ chuyên về ung thư của hệ thần kinh, một bác sĩ chuyên dùng tia xạ điều trị ung thư và bác sĩ gia đình của bạn.
- Tái khám đầy đủ theo lịch hẹn. Bác sĩ có thể chụp CT, MRI hoặc xét nghiệm máu để kiểm tra tình trạng bệnh của bạn.
- Đến gặp bác sĩ ngay nếu có cơn động kinh hoặc đau đầu mới xảy ra mà lúc trước không có để tránh biến chứng của bệnh.
Nếu có bất kỳ thắc mắc hay đề nghị phát sinh nào, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên viên y tế để được có giải đáp tốt nhất.
Xem thêm: Làn da cháy nắng ư? Sợ gì không có cách