Chữa dứt mụn trứng cá dễ không?

Mụn trứng cá là do rối loạn hoạt động của các hormone và nhiều chất khác ở tuyến tiết bã của da và các nang tóc, dẫn đến việc lỗ chân lông bị bít lại tạo thành mụn. Nếu mụn bị vi khuẩn xâm nhập và nhiễm trùng sẽ tạo thành mụn mủ. Mụn thường có trên mặt, cổ, lưng, ngực và vai.

Mụn trứng cá là do rối loạn hoạt động của các hormone và nhiều chất khác ở tuyến tiết bã của da và các nang tóc, dẫn đến việc lỗ chân lông bị bít lại tạo thành mụn. Nếu mụn bị vi khuẩn xâm nhập và nhiễm trùng sẽ tạo thành mụn mủ. Mụn thường có trên mặt, cổ, lưng, ngực và vai.

Mặc dù mụn trứng cá thường không phải là bệnh nghiêm trọng, nhưng nó lại gây cho bạn cảm giác không tự tin và khó chịu. Mụn trứng cá nặng có thể dẫn đến sẹo vĩnh viễn. Vậy làm sao để chữa mụn trứng cá hiệu quả?

Tại sao mụn trứng cá cần được quan tâm điều trị?

Nếu không chữa mụn trứng cá, các đốm đen và sẹo vĩnh viễn có thể xuất hiện trên da khi mụn mất đi. Hơn nữa, điều trị mụn trứng cá cũng giúp làm tăng sự tự tin vào vẻ ngoài của bạn.

Nguyên nhân nào gây mụn trứng cá?

Hiện vẫn chưa rõ nguyên nhân gây ra mụn trứng cá. Bác sĩ cho rằng các yếu tố sau có thể gây ra mụn:

• Sự gia tăng hormone ở độ tuổi dậy thì (phát sinh nhiều dầu hơn)
• Những thay đổi hormone khi mang thai
• Bắt đầu hoặc ngừng thuốc tránh thai
• Yếu tố di truyền (nếu cha mẹ của bạn có mụn, bạn có thể cũng sẽ có mụn)
• Một số loại thuốc
• Trang điểm trên da nhờn.

Một số điều khiến mụn tồi tệ hơn:

• Thay đổi mức độ hormone ở các bé gái và phụ nữ trưởng thành 2–7 ngày trước khi có kinh nguyệt
• Sự đè ép do đội mũ bảo hiểm xe đạp, đeo ba lô, hoặc dùng dây thắt lưng quá chặt
• Ô nhiễm và độ ẩm cao
• Nặn mụn
• Chà xát trên da.

Ai có nguy cơ bị mụn trứng cá?

Mọi chủng tộc và lứa tuổi đều có thể bị mụn trứng cá, nhưng phổ biến nhất ở tuổi vị thành niên và thanh niên. Ước tính có khoảng 80% trong độ tuổi từ 11 và 30 có mụn. Đối với hầu hết mọi người, mụn trứng cá có xu hướng không xuất hiện nữa khi 30 tuổi. Tuy nhiên, một số người đến 40 hoặc 50 vẫn tiếp tục bị mụn.

Mụn trứng cá gây ra những hậu quả gì?

Mụn có thể gây ra một vài vấn đề về tâm lý và ảnh hưởng đến vẻ bề ngoài. Nghiên cứu cho thấy rằng những người bị mụn trứng cá có thể:

• Thiếu tự tin: Nhiều người bị mụn trứng cá nói rằng chúng làm cho họ cảm thấy tự ti về bản thân. Người bị nhiều mụn trứng cá thường không muốn kết bạn, thậm chí dẫn đến việc họ bỏ học và nghỉ việc.
• Trầm cảm: Nhiều người bị mụn trứng cá sẽ cảm thấy tự ti và về lâu dài có thể dẫn đến trầm cảm. Trầm cảm có thể tồi tệ đến mức bệnh nhân có thể có ý định tự tử. Nhiều nghiên cứu cho rằng những thiếu niên nghĩ họ bị mụn trứng cá nhiều thường có ý muốn tự tử.
• Vết thâm: Những đốm đen xuất hiện khi lành mụn trứng cá và mất nhiều tháng hoặc nhiều năm để đốm sậm màu biến mất.
• Sẹo (vĩnh viễn): Những người bị u nang mụn và các nốt sần thường để lại sẹo sau khi mụn biến mất. Bạn có thể ngăn ngừa được những vết sẹo này. Hãy đến bác sĩ da liễu điều trị nếu bạn bị mụn sớm, từ 8 đến 12 tuổi. Nếu người thân trong gia đình bạn có u nang mụn và nốt sần, bạn cũng nên đến bác sĩ da liễu nếu bạn bị mụn trứng cá để được điều trị và phòng ngừa sớm. Điều trị mụn trứng cá trước khi các nang và các nốt sần xuất hiện có thể ngăn ngừa sẹo.

Khi nào bạn nên đi khám bác sĩ?

Bạn nên khám bác sĩ da liễu khi:

• Các loại kem, gel, chất tẩy rửa không do bác sĩ kê đơn không có tác dụng
• Mụn hưởng đến sự tự tin của bạn
• Mụn nhọt đau để lại sẹo.

Mụn trứng cá được chuẩn đoán như thế nào?

Để chẩn đoán mụn trứng cá, đầu tiên bác sĩ da liễu sẽ kiểm tra da để chắc chắn rằng bạn có mụn trứng cá. Có một số bệnh da liễu khác có thể trông giống như mụn trứng cá. Nếu bạn có mụn trứng cá, các bác sĩ da liễu sẽ:

Mặc dù mụn trứng cá thường không phải là bệnh nghiêm trọng, nhưng nó lại gây cho bạn cảm giác không tự tin và khó chịu. Mụn trứng cá nặng có thể dẫn đến sẹo vĩnh viễn. Vậy làm sao để chữa mụn trứng cá hiệu quả?

Tại sao mụn trứng cá cần được quan tâm điều trị?

Nếu không chữa mụn trứng cá, các đốm đen và sẹo vĩnh viễn có thể xuất hiện trên da khi mụn mất đi. Hơn nữa, điều trị mụn trứng cá cũng giúp làm tăng sự tự tin vào vẻ ngoài của bạn.

Nguyên nhân nào gây mụn trứng cá?

Hiện vẫn chưa rõ nguyên nhân gây ra mụn trứng cá. Bác sĩ cho rằng các yếu tố sau có thể gây ra mụn:

• Sự gia tăng hormone ở độ tuổi dậy thì (phát sinh nhiều dầu hơn)
• Những thay đổi hormone khi mang thai
• Bắt đầu hoặc ngừng thuốc tránh thai
• Yếu tố di truyền (nếu cha mẹ của bạn có mụn, bạn có thể cũng sẽ có mụn)
• Một số loại thuốc
• Trang điểm trên da nhờn.

Một số điều khiến mụn tồi tệ hơn:

• Thay đổi mức độ hormone ở các bé gái và phụ nữ trưởng thành 2–7 ngày trước khi có kinh nguyệt
• Sự đè ép do đội mũ bảo hiểm xe đạp, đeo ba lô, hoặc dùng dây thắt lưng quá chặt
• Ô nhiễm và độ ẩm cao
• Nặn mụn
• Chà xát trên da.

Ai có nguy cơ bị mụn trứng cá?

Mọi chủng tộc và lứa tuổi đều có thể bị mụn trứng cá, nhưng phổ biến nhất ở tuổi vị thành niên và thanh niên. Ước tính có khoảng 80% trong độ tuổi từ 11 và 30 có mụn. Đối với hầu hết mọi người, mụn trứng cá có xu hướng không xuất hiện nữa khi 30 tuổi. Tuy nhiên, một số người đến 40 hoặc 50 vẫn tiếp tục bị mụn.

Mụn trứng cá gây ra những hậu quả gì?

Mụn có thể gây ra một vài vấn đề về tâm lý và ảnh hưởng đến vẻ bề ngoài. Nghiên cứu cho thấy rằng những người bị mụn trứng cá có thể:

• Thiếu tự tin: Nhiều người bị mụn trứng cá nói rằng chúng làm cho họ cảm thấy tự ti về bản thân. Người bị nhiều mụn trứng cá thường không muốn kết bạn, thậm chí dẫn đến việc họ bỏ học và nghỉ việc.
• Trầm cảm: Nhiều người bị mụn trứng cá sẽ cảm thấy tự ti và về lâu dài có thể dẫn đến trầm cảm. Trầm cảm có thể tồi tệ đến mức bệnh nhân có thể có ý định tự tử. Nhiều nghiên cứu cho rằng những thiếu niên nghĩ họ bị mụn trứng cá nhiều thường có ý muốn tự tử.
• Vết thâm: Những đốm đen xuất hiện khi lành mụn trứng cá và mất nhiều tháng hoặc nhiều năm để đốm sậm màu biến mất.
• Sẹo (vĩnh viễn): Những người bị u nang mụn và các nốt sần thường để lại sẹo sau khi mụn biến mất. Bạn có thể ngăn ngừa được những vết sẹo này. Hãy đến bác sĩ da liễu điều trị nếu bạn bị mụn sớm, từ 8 đến 12 tuổi. Nếu người thân trong gia đình bạn có u nang mụn và nốt sần, bạn cũng nên đến bác sĩ da liễu nếu bạn bị mụn trứng cá để được điều trị và phòng ngừa sớm. Điều trị mụn trứng cá trước khi các nang và các nốt sần xuất hiện có thể ngăn ngừa sẹo.

Khi nào bạn nên đi khám bác sĩ?

Bạn nên khám bác sĩ da liễu khi:

• Các loại kem, gel, chất tẩy rửa không do bác sĩ kê đơn không có tác dụng
• Mụn hưởng đến sự tự tin của bạn
• Mụn nhọt đau để lại sẹo.

Mụn trứng cá được chuẩn đoán như thế nào?

Để chẩn đoán mụn trứng cá, đầu tiên bác sĩ da liễu sẽ kiểm tra da để chắc chắn rằng bạn có mụn trứng cá. Có một số bệnh da liễu khác có thể trông giống như mụn trứng cá. Nếu bạn có mụn trứng cá, các bác sĩ da liễu sẽ:

• Phân loại mụn: Loại 1 là mụn trứng cá nhẹ. Loại 4 là mụn trứng cá nặng.
• Lưu ý các loại của mụn trứng cá.

Những xét nghiệm y tế nào khác có thể dùng chẩn đoán?

Xét nghiệm y tế bao gồm xét nghiệm trong phòng thí nghiệm, chẩn đoán hình ảnh…

Những phương pháp nào điều trị mụn trứng cá?

Mụn trứng cá nên được điều trị bởi các bác sĩ da liễu để:

• Chữa lành mụn nhọt
• Ngăn mụn mới hình thành
• Ngăn ngừa sẹo
• Tăng sự tự tin.

Điều trị mụn đầu đen, mụn đầu trắng, mụn viêm nhẹ

Bác sĩ thường dùng những loại thuốc không cần kê toa hoặc thuốc xức cho những người có dấu hiệu mụn trứng cá nhẹ. Thuốc xức được bôi trực tiếp vào tổn thương mụn hoặc toàn bộ vùng da bị ảnh hưởng.

Có một số thuốc không cần kê toa được sử dụng để điều trị mụn trứng cá nhẹ. Mỗi loại có cách hoạt động khác nhau. Sau đây là những loại phổ biến nhất:

• Benzoyl peroxide: giúp trị mụn và làm giảm lượng dầu
• Resorcinol: giúp “tiêu diệt” mụn đầu đen và mụn đầu trắng
• Axit salicylic: giúp “tiêu diệt” mụn đầu đen và mụn đầu trắng, giảm rụng tóc
• Sulfur: giúp “tiêu diệt” mụn đầu đen và mụn đầu trắng.

Điều trị cho mụn viêm vừa và nặng

Những người bị mụn viêm vừa và nặng có thể được điều trị bằng các loại thuốc bôi hoặc uống theo toa, dùng một loại hoặc dùng kết hợp.

Thuốc thoa tại chỗ kê toa:

Một số loại thuốc kê toa thoa tại chỗ được sử dụng để điều trị mụn trứng cá, bao gồm:

• Thuốc kháng sinh. Ngăn chặn, làm chậm sự tăng trưởng của vi khuẩn và giảm viêm.
• Các dẫn xuất vitamin A (retinoid). Giải tỏa các mụn trứng cá hiện có, sử dụng thuốc, chẳng hạn như thuốc kháng sinh đi vào các nang. Một số thuốc giảm sự hình thành của mụn trứng cá. Những loại thuốc này có chứa một dạng thay thế của vitamin A.
• Các thuốc khác. Có thể phá hủy mụn và giảm lượng dầu hoặc giúp ngăn chặn hoặc làm chậm sự tăng trưởng của vi khuẩn và giảm viêm.

Uống thuốc theo toa:

Đối với những bệnh nhân bị mụn trứng cá vừa và nặng, các bác sĩ thường kê toa thuốc kháng sinh dạng uống. Kháng sinh giúp kiểm soát mụn trứng cá bằng cách kiềm chế sự tăng trưởng của vi khuẩn và giảm viêm. Thuốc uống và thuốc bôi theo toa có thể dùng kết hợp. Thuốc kháng sinh thường được sử dụng để điều trị mụn trứng cá là tetracycline, minocycline và doxycycline. Thuốc uống khác ít được sử dụng là clindamycin, erythromycin hoặc sulfonamid.

Điều trị nốt nặng hoặc nang mụn

Những người có các nốt sần hoặc u nang cần được điều trị bởi bác sĩ da liễu. Đối với bệnh nhân bị mụn viêm nặng mà các loại thuốc như đã mô tả ở trên không tác dụng, bác sĩ sẽ kê toa isotretinoin, retinoid (vitamin A phái sinh). Isotretinoin là một loại thuốc uống dùng một lần hoặc hai lần một ngày sau khi ăn từ 15 đến 20 tuần. Thuốc có thể làm giảm rõ rệt kích thước của các tuyến dầu để hạn chế lượng dầu được sản xuất. Kết quả làm giảm vi khuẩn tăng trưởng.

Điều trị mụn do hormone ở phụ nữ

Bác sĩ sẽ kê toa một trong các loại thuốc để điều trị loại mụn này ở phụ nữ:

• Phân loại mụn: Loại 1 là mụn trứng cá nhẹ. Loại 4 là mụn trứng cá nặng.
• Lưu ý các loại của mụn trứng cá.

Những xét nghiệm y tế nào khác có thể dùng chẩn đoán?

Xét nghiệm y tế bao gồm xét nghiệm trong phòng thí nghiệm, chẩn đoán hình ảnh…

Những phương pháp nào điều trị mụn trứng cá?

Mụn trứng cá nên được điều trị bởi các bác sĩ da liễu để:

• Chữa lành mụn nhọt
• Ngăn mụn mới hình thành
• Ngăn ngừa sẹo
• Tăng sự tự tin.

Điều trị mụn đầu đen, mụn đầu trắng, mụn viêm nhẹ

Bác sĩ thường dùng những loại thuốc không cần kê toa hoặc thuốc xức cho những người có dấu hiệu mụn trứng cá nhẹ. Thuốc xức được bôi trực tiếp vào tổn thương mụn hoặc toàn bộ vùng da bị ảnh hưởng.

Có một số thuốc không cần kê toa được sử dụng để điều trị mụn trứng cá nhẹ. Mỗi loại có cách hoạt động khác nhau. Sau đây là những loại phổ biến nhất:

• Benzoyl peroxide: giúp trị mụn và làm giảm lượng dầu
• Resorcinol: giúp “tiêu diệt” mụn đầu đen và mụn đầu trắng
• Axit salicylic: giúp “tiêu diệt” mụn đầu đen và mụn đầu trắng, giảm rụng tóc
• Sulfur: giúp “tiêu diệt” mụn đầu đen và mụn đầu trắng.

Điều trị cho mụn viêm vừa và nặng

Những người bị mụn viêm vừa và nặng có thể được điều trị bằng các loại thuốc bôi hoặc uống theo toa, dùng một loại hoặc dùng kết hợp.

Thuốc thoa tại chỗ kê toa:

Một số loại thuốc kê toa thoa tại chỗ được sử dụng để điều trị mụn trứng cá, bao gồm:

• Thuốc kháng sinh. Ngăn chặn, làm chậm sự tăng trưởng của vi khuẩn và giảm viêm.
• Các dẫn xuất vitamin A (retinoid). Giải tỏa các mụn trứng cá hiện có, sử dụng thuốc, chẳng hạn như thuốc kháng sinh đi vào các nang. Một số thuốc giảm sự hình thành của mụn trứng cá. Những loại thuốc này có chứa một dạng thay thế của vitamin A.
• Các thuốc khác. Có thể phá hủy mụn và giảm lượng dầu hoặc giúp ngăn chặn hoặc làm chậm sự tăng trưởng của vi khuẩn và giảm viêm.

Uống thuốc theo toa:

Đối với những bệnh nhân bị mụn trứng cá vừa và nặng, các bác sĩ thường kê toa thuốc kháng sinh dạng uống. Kháng sinh giúp kiểm soát mụn trứng cá bằng cách kiềm chế sự tăng trưởng của vi khuẩn và giảm viêm. Thuốc uống và thuốc bôi theo toa có thể dùng kết hợp. Thuốc kháng sinh thường được sử dụng để điều trị mụn trứng cá là tetracycline, minocycline và doxycycline. Thuốc uống khác ít được sử dụng là clindamycin, erythromycin hoặc sulfonamid.

Điều trị nốt nặng hoặc nang mụn

Những người có các nốt sần hoặc u nang cần được điều trị bởi bác sĩ da liễu. Đối với bệnh nhân bị mụn viêm nặng mà các loại thuốc như đã mô tả ở trên không tác dụng, bác sĩ sẽ kê toa isotretinoin, retinoid (vitamin A phái sinh). Isotretinoin là một loại thuốc uống dùng một lần hoặc hai lần một ngày sau khi ăn từ 15 đến 20 tuần. Thuốc có thể làm giảm rõ rệt kích thước của các tuyến dầu để hạn chế lượng dầu được sản xuất. Kết quả làm giảm vi khuẩn tăng trưởng.

Điều trị mụn do hormone ở phụ nữ

Bác sĩ sẽ kê toa một trong các loại thuốc để điều trị loại mụn này ở phụ nữ:

• Thuốc tránh thai, giúp ngăn chặn buồng trứng sản xuất androgen
• Thuốc corticosteroid liều thấp, chẳng hạn như prednisone hoặc dexamethasone, giúp ngăn chặn các androgen được sản xuất bởi tuyến thượng thận
• Thuốc Antiandrogen như spironolactone, giúp giảm sản xuất dầu quá mức.

Điều trị mụn bằng các phương pháp khác

Bác sĩ có thể tiến hành các phương pháp ngoài điều trị bằng thuốc để điều trị bệnh nhân bị mụn trứng cá. Ví dụ, bác sĩ có thể loại bỏ mụn trứng cá của bệnh nhân trong những lần khám. Đôi khi bác sĩ sẽ tiêm corticoid trực tiếp vào tổn thương để giúp giảm kích thước và cơn đau của u nang bị viêm và nốt mụn.

Những biến chứng nào có thể xảy ra?

Mụn trứng cá, đặc biệt là mụn nang, có thể gây sẹo ở một số người. Bạn có thể giảm sẹo bằng cách không nặn mụn và tránh chà xát da. Nếu bạn bị sẹo, bạn có thể tìm hiểu những phương pháp giúp điều trị giảm sẹo.

Bạn có thể kiểm soát mụn trứng cá như thế nào?

Dưới đây là một số cách để chăm sóc làn da khi có mụn trứng cá:

• Rửa mặt nhẹ nhàng. Sử dụng chất tẩy rửa nhẹ vào buổi sáng, buổi tối và sau khi làm việc mệt. Chà da không làm ngừng mụn, thậm chí còn làm tồi tệ hơn.
• Cố gắng không chạm vào da. Việc nặn mụn có thể để lại sẹo hoặc đốm đen trên da.
• Cạo râu cẩn thận. Bạn có thể thử dao cạo râu điện và dao cạo an toàn để xem loại nào tốt nhất. Với dao cạo an toàn, bạn nên sử dụng lưỡi dao sắc. Ngoài ra, bạn nên làm mềm râu bằng xà phòng và nước trước khi dùng kem cạo râu. Hãy cạo thật nhẹ nhàng.
• Tránh xa ánh mặt trời. Nhiều loại thuốc trị mụn có thể gây cháy nắng. Ánh nắng quá nhiều sẽ làm nhăn da và làm tăng nguy cơ ung thư da.
• Chọn đồ trang điểm cẩn thận. Tất cả các loại đồ trang điểm nên không có dầu. Hãy tìm những từ “noncomedogenic” trên nhãn, để không làm tắc nghẽn lỗ chân lông của bạn khi trang điểm. Nhưng một số người vẫn có mụn trứng cá ngay cả khi sử dụng các sản phẩm này.
• Gội đầu thường xuyên. Nếu da bạn dầu, bạn nên gội đầu hàng ngày.

• Thuốc tránh thai, giúp ngăn chặn buồng trứng sản xuất androgen
• Thuốc corticosteroid liều thấp, chẳng hạn như prednisone hoặc dexamethasone, giúp ngăn chặn các androgen được sản xuất bởi tuyến thượng thận
• Thuốc Antiandrogen như spironolactone, giúp giảm sản xuất dầu quá mức.

Điều trị mụn bằng các phương pháp khác

Bác sĩ có thể tiến hành các phương pháp ngoài điều trị bằng thuốc để điều trị bệnh nhân bị mụn trứng cá. Ví dụ, bác sĩ có thể loại bỏ mụn trứng cá của bệnh nhân trong những lần khám. Đôi khi bác sĩ sẽ tiêm corticoid trực tiếp vào tổn thương để giúp giảm kích thước và cơn đau của u nang bị viêm và nốt mụn.

Những biến chứng nào có thể xảy ra?

Mụn trứng cá, đặc biệt là mụn nang, có thể gây sẹo ở một số người. Bạn có thể giảm sẹo bằng cách không nặn mụn và tránh chà xát da. Nếu bạn bị sẹo, bạn có thể tìm hiểu những phương pháp giúp điều trị giảm sẹo.

Bạn có thể kiểm soát mụn trứng cá như thế nào?

Dưới đây là một số cách để chăm sóc làn da khi có mụn trứng cá:

• Rửa mặt nhẹ nhàng. Sử dụng chất tẩy rửa nhẹ vào buổi sáng, buổi tối và sau khi làm việc mệt. Chà da không làm ngừng mụn, thậm chí còn làm tồi tệ hơn.
• Cố gắng không chạm vào da. Việc nặn mụn có thể để lại sẹo hoặc đốm đen trên da.
• Cạo râu cẩn thận. Bạn có thể thử dao cạo râu điện và dao cạo an toàn để xem loại nào tốt nhất. Với dao cạo an toàn, bạn nên sử dụng lưỡi dao sắc. Ngoài ra, bạn nên làm mềm râu bằng xà phòng và nước trước khi dùng kem cạo râu. Hãy cạo thật nhẹ nhàng.
• Tránh xa ánh mặt trời. Nhiều loại thuốc trị mụn có thể gây cháy nắng. Ánh nắng quá nhiều sẽ làm nhăn da và làm tăng nguy cơ ung thư da.
• Chọn đồ trang điểm cẩn thận. Tất cả các loại đồ trang điểm nên không có dầu. Hãy tìm những từ “noncomedogenic” trên nhãn, để không làm tắc nghẽn lỗ chân lông của bạn khi trang điểm. Nhưng một số người vẫn có mụn trứng cá ngay cả khi sử dụng các sản phẩm này.
• Gội đầu thường xuyên. Nếu da bạn dầu, bạn nên gội đầu hàng ngày.

Xem thêm: Các lựa chọn liệu pháp điều trị ung thư vú theo giai đoạn