Bệnh phát ban – Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị

Bệnh phát ban là hiện tượng ngoài da xuất hiện do nhiều nguyên nhân. Việc xác định được chính xác tình trạng phát ban do nguyên nhân nào ảnh hưởng không nhỏ đến việc điều trị bệnh. Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu rõ hơn về căn bệnh này qua những thông tin ngay bên dưới đây.

Bệnh phát ban là gì? 

Bệnh phát ban là tình trạng da của bạn có những thay đổi về màu da, kết cấu da do một nguyên nhân nào đó. Lúc này da có thể có những dấu hiệu bất thường như mấp mô, ngứa, bong vẩy hoặc bị kích thích. 

Tình trạng phát ban thường xuất phát từ nhiều nguyên nhân và tùy theo từng nguyên nhân sẽ xuất hiện các triệu chứng khác nhau. 

Nếu không được điều trị sớm thì các biểu hiện sẽ ngày càng nặng, dễ gây nhiễm trùng và tổn thương lâu dài, dễ để lại sẹo. Chính vì vậy việc áp dụng các biện pháp điều trị cần được tiến hành sớm. 

Nguyên nhân bệnh phát ban xuất hiện 

Có rất nhiều nguyên nhân khiến cho tình trạng phát ban xuất hiện, trong đó chúng ta phải kể đến các nguyên nhân như: 

• Bệnh viêm da tiếp xúc tức là bệnh phát ban xuất hiện khi tiếp xúc với chất lạ. Thường do tiếp xúc với hóa chất, chất độc hại, cây có độc tính. 
• Phát ban do dùng thuốc: một số người có triệu chứng phát ban khi dùng thuốc. Đó là do dị ứng với thành phần nào đó của thuốc hoặc do tác dụng phụ của thuốc. 
• Nhiễm trùng da do vi khuẩn, nấm, virus tấn công cũng có thể gây ra tình trạng phát ban. 
• Phát ban do bệnh tự miễn như bệnh lupus ban đỏ, các biểu hiện bệnh xuất hiện do hoạt động của hệ miễn dịch, thường xuất hiện ở má và mũi. 
• Do các nguyên nhân khác: côn trùng cắn, bệnh chàm, bệnh vẩy nến, giun đũa, thủy đậu, ghẻ… cũng có thể khiến cho da có biểu hiện phát ban. 

Trẻ em cũng là đối tượng thường hay có các triệu chứng phát ban. Thông thường bệnh xuất hiện do trẻ bị hăm tã, sởi, bệnh tay chân miệng, bệnh Kawasaki, chốc lở, tay chân miệng, bệnh Kawasaki… 

Dấu hiệu nhận biết bệnh phát ban mà bạn nên biết 

Tùy theo nguyên nhân gây phát ban mà trên do có những dấu hiệu khác nhau. Cụ thể như sau: 

Côn trùng tấn công 

• Có dấu vết ban đỏ xuất hiện tại vị trí bị cắn hoặc xung quanh đó. 
• Ngứa có kèm theo vết sưng đỏ, bao quanh là quầng đỏ. 
• Phát ban thường xuất hiện ngay sau khi côn trùng cắn. 

Bệnh ban đỏ nhiễm khuẩn 

• Dấu vết phát ban có hình tròn thường nổi trên má. Khi tắm sẽ thấy các biểu hiện nổi rõ ở cánh tay, chân và nhiều phần khác trên cơ thể. 
• Xuất hiện triệu chứng nhức đầu, mệt mỏi, đau họng, chảy nước mũi, tiêu chảy và buồn nôn

Chốc lở 

• Phát ban thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ và thường tập trung vùng quanh miệng, mũi và cằm. 
• Bệnh gây ra các triệu chứng khó chịu và làm xuất hiện mụn nước, dễ bị bong ra và chảy lớp nước màu vàng. 

Viêm da tiếp xúc 

• Trên da xuất hiện tình trạng phát ban với biểu hiện ngứa đỏ có đường viềm rõ ràng tại vị trí tiếp xúc với chất gây dị ứng. 
• Khi bệnh nặng có thể xuất hiện mụn nước, dễ bị vỡ và có dấu hiệu khô da. 

Bệnh vẩy nến 

Xuất hiện các vảy, có màu trắng,… thường tập trung ở da đầu, khuỷu tay, đầu gối và vùng lưng dưới. Người bệnh có thể bị ngứa. 

Lupus ban đỏ 

Các biểu hiện bệnh thường phát ban trên khuôn mặt có hình dạng như con bướm xuyên từ 2 má đến mũi. Thông thường các vị trí phát ban khi chuyển qua mức độ nặng có thể gây loét. Các biểu hiện bệnh sẽ càng nặng hơn khi tiếp xúc với mặt trời. 

Bệnh tay chân miệng 

Là bệnh có thể gây dấu hiệu phát ban thường xảy ra ở trẻ dưới 5 tuổi. Khi mắc bệnh thường xuất hiện các đốm đỏ, phẳng nằm trên lòng bàn tay và chân. Có thể xuất hiện mụn nước ở miệng, lưỡi và nướu. 

Bệnh có thể tạo nên các đốm đỏ xuất hiện ở mông và bộ phận sinh dục. 

Dị ứng thuốc 

• Trên da xuất hiện các nốt mẩn đỏ kèm theo ngứa có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần. Trường hợp nặng hơn có thể gây khó thở, tim đập nhanh. 
• Một số bệnh nhân có thể xuất hiện các triệu chứng khác như: sốt, đau dạ dày,… 

Bệnh sởi 

• Hiện tượng phát ban có thể xuất hiện ở mặt hoặc nhiều nơi trên cơ thể trong vòng từ 3 đến 5 ngày. Đồng thời các đốm màu đỏ có thể xuất hiện cả trong miệng. 
• Khi mắc bệnh sởi, người bệnh có thể có biểu hiện sốt, đau họng, ho, sổ mũi… 

Thủy đậu 

Xuất hiện các đám mụn nước ngứa đỏ ở nhiều nơi trên cơ thể. Những nốt phát ban có thể đi kèm sốt, đau nhức khắp cơ thể, đau họng làm cho bệnh nhân cảm thấy chán ăn. Có thể xuất hiện dấu hiệu nhiễm trùng khi các mụn nước bị vỡ. 

Viêm mô tế bào da 

Đây là một trong những bệnh nguy hiểm có thể xuất hiện dấu hiệu phát ban. Xuất phát từ vi khuẩn, nấm tấn công tại các vết xước, nứt trên da. Thông thường da hay bị đỏ, đau và sưng, kèm theo đó là triệu chứng sốt, ớn lạnh và có dấu hiệu nhiễm trùng

Chàm bã nhờn 

Da xuấ
t hiện các vảy màu vàng hoặc trắng và có dấu hiệu bong ra. Khi xuất hiện phát ban da thường bị đỏ, ngứa, nhờn. Nếu biểu hiện bệnh xuất hiện ở tóc có thể gây rụng tóc. 

Sốt đỏ 

Thường xảy ra cùng lúc hoặc sau khi bị viêm họng liên cầu khuẩn. Các biểu hiện bệnh xuất hiện ở khắp nơi ngoại trừ tay và chân, quan sát lưỡi hay có màu đỏ tươi. 

Bệnh Kawasaki 

Thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi. Lúc này ngoài biểu hiện phát ban còn bị sốt cao, lòng bàn tay và chân đỏ, sưng hạch bạch huyết, mắt đỏ ngầu. 

Tùy theo nguyên nhân gây bệnh mà phát ban có những biểu hiện khác nhau. Việc xác định nguyên nhân cần có các kiểm tra từ bác sĩ chuyên khoa. Chính vì vậy khi có bất cứ triệu chứng nào cũng nên nhanh chóng tới bệnh viện để được chẩn đoán bệnh sớm. 

Khi nào cần gặp bác sĩ? 

Bạn cần gặp bác sĩ ngay khi xuất hiện các dấu hiệu bệnh, đặc biệt trong các trường hợp xuất hiện các triệu chứng: 

• Có những cơn đau và da có dấu hiệu đổi màu ở vùng phát ban 
• Có cảm giác đau và ngứa cổ họng 
• Sốt cao hơn 38 độ C
• Khó thở 
• Chóng mặt 
• Đau đầu hoặc đau cổ 
• Buồn nôn, tiêu chảy nhiều lần

Chẩn đoán bệnh phát ban 

Bác sĩ sẽ tiến hành các kiểm tra lâm sàng và cận lâm sàng để xác định tình trạng bệnh của bệnh nhân. Thông thường, bác sĩ sẽ: 

• Đặt ra câu hỏi xung quanh hiện tượng phát ban, tiền sử bệnh, chế độ ăn, các loại thuốc gần đây đang sử dụng, cách vệ sinh da. 
• Tiến hành đo nhiệt độ, xét nghiệm máu, sinh thiết da và tiến hành các kiểm tra khác để đánh giá chính xác hơn về bệnh

Cách điều trị khi mắc bệnh phát ban mà bạn nên biết 

Để xác định được nên dùng biện pháp điều trị nào, bác sĩ sẽ đặt ra các câu hỏi và tiến hành hàng loạt các kiểm tra. Cụ thể đó là các kiểm tra sau: 

• Kiểm tra thân nhiệt của cơ thể 
• Xét nghiệm máu và tiến hành xét nghiệm mô da để xác định tác nhân có thể gây dị ứng. 
• Sinh thiết da để phân tích các tổn thương, các tác nhân tấn công da. 

Với các trường hợp nặng hơn, các bác sĩ sẽ giới thiệu cho bạn các kiểm tra khác để đánh giá chính xác tình trạng bệnh. 

Việc điều trị phát ban thường được tiến hành như sau: 

1/ Chỉ định dùng thuốc 

Bệnh nhân thường được chỉ định sử dụng các loại thuốc sau: 

• Thuốc bôi Hidrococtizon hoặc thuốc Calamine được chỉ định với trường hợp phát ban xuất hiện do dị ứng với một tác nhân nào đó. 
• Thuốc kháng sinh được dùng đối với bệnh nhân có dấu hiệu nhiễm trùng da 
• Thuốc kháng virus được dùng cho trường hợp dấu hiệu bệnh do virus tấn công

Việc dùng thuốc cần tuân thủ theo đúng những gì được bác sĩ chỉ định. Tránh tình trạng tự ý dùng thuốc có thể gây ra các tác dụng phụ mà chúng ta không thể lường trước được. 

2/ Biện pháp điều trị tại nhà 

Ngoài việc điều trị theo chỉ định của bác sĩ, người bệnh cũng cần áp dụng thêm các biện pháp tại nhà: 

• Vệ sinh da sạch sẽ nhưng tránh sử dụng loại xà phòng có mùi hương, chất bảo quản mạnh… có thể làm tổn thương da. Tránh sử dụng nước nóng vì có thể làm da bị khô. 
• Mặc quần áo thoải mái, tránh ma sát vào các vùng tổn thương có thể làm tổn thương da. 
• Sử dụng kem dưỡng ẩm thường xuyên để làm mềm da, hạn chế tình trạng ngứa rát và bong tróc. 
• Hạn chế dùng mỹ phẩm mới hoặc các loại kem có thể làm da bị kích ứng. 

Người bệnh cần thật sự kiên trì và tiến hành theo đúng những gì đã được chỉ định thì bệnh mới có sự cải thiện. 

Biện pháp phòng chống bệnh phát ban nên áp dụng 

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra bệnh phát ban đồng nghĩa với việc bệnh có thể xuất hiện vào bất cứ thời điểm nào. Bạn nên áp dụng các biện pháp phòng chống như sau: 

• Vệ sinh thân thể thường xuyên và đúng cách để hạn chế sự tấn công của các tác nhân gây hại. 
• Tránh tiếp xúc với hóa chất, chất độc hại, môi trường ô nhiễm… Trong trường hợp cần thiết thì cần có các biện pháp bảo vệ. 
• Thường xuyên dùng kem dưỡng ẩm để duy trì lớp ẩm tự nhiên, giúp bảo vệ da tốt hơn. 
• Nếu có tiền sử dị ứng với thuốc, thực phẩm, mỹ phẩm… thì cần hết sức cẩn thận khi sử dụng. 
• Xây dựng chế độ ăn uống thật khoa học để cung cấp dưỡng chất và nâng cao sức đề kháng. Trong đó nên bổ sung nhiều rau xanh và hoa quả tươi để cung cấp thêm vitamin và các khoáng chất cần thiết. 
• Tập thể dục thường xuyên để tăng cường sức đề kháng, tăng cường trao đổi chất, giúp tinh thần thoải mái… Nhờ đó mà việc phòng chống bệnh cũng dễ dàng hơn. 
• Đi khám sức khỏe định kỳ để bác sĩ sớm phát hiện và điều trị bệnh ngay từ ban đầu

Hy vọng qua những thông tin được chia sẻ, bạn sẽ hiểu hơn về bệnh phát ban. Bệnh khá phức tạp và gồm nhiều loại nên gây ra rất nhiều khó khăn cho việc điều trị bệnh. Vì vậy cách tốt nhất khi có triệu chứng bệnh nên đến gặp bác sĩ để có những lời khuyên thật sự hữu ích. 

Bạn nên tham khảo thêm: 

• Nấm da là gì? Tổng quan về bệnh và cách điều trị
• Dị ứng da – Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị
• Bệnh vẩy nến da đầu và các phương pháp điều trị

Xem thêm: Tăng tiết mồ hôi là gì? Nguyên nhân và cách điều trị