Tàn nhang là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Tàn nhang là một dạng rối loạn sắc tố da có tính chất di truyền. Tình trạng này đặc trưng bởi các đốm nhỏ, có màu nâu nhạt đến nâu đậm xuất hiện ở những vùng da hở như da mặt, tay, cổ và lưng. Tàn nhang chỉ gây thương tổn ở vùng thượng bì (lớp nông của da) nên có thể loại bỏ hoàn toàn nếu chăm sóc và điều trị đúng cách.

Tàn nhang là gì?

Tàn nhang là một dạng tăng sắc tố da lành tính có tính chất di truyền. Tình trạng này có thể xuất hiện ở mọi đối tượng nhưng chủ yếu ảnh hưởng đến nữ giới. Bệnh thường khởi phát sớm, có thể xuất hiện ở giai đoạn 2 – 3 tuổi hoặc bắt đầu khi đến tuổi dậy thì.

Tàn nhang đặc trưng bởi các đốm tròn có màu nâu nhạt đến nâu đậm, mọc tập trung hoặc rải rác và ảnh hưởng đến các vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng như gò má, tay, cổ và lưng. Tàn nhang là bệnh da liễu lành tính, không gây đau, châm chích, ngứa và hay nóng rát. Tổn thương do bệnh lý này hiếm khi tiến triển thành tế bào ung thư.

Tàn nhang thường gặp ở người có làn da trắng, mỏng và người có tiền sử gia đình mắc các bệnh da liễu do tăng sắc tố melanin. Mặc dù không gây ngứa ngáy hay khó chịu nhưng các đốm nâu do tàn nhang ảnh hưởng không nhỏ đến ngoại hình và yếu tố tâm lý.

Nguyên nhân gây tàn nhang

Tàn nhang là hệ quả do sắc tố melanin (sắc tố khiến da đen sạm) tăng lên quá mức khiến da hình thành các đốm nâu nhạt, nâu đen hoặc đỏ.

Tiếp xúc với ánh nắng thường xuyên kích thích gen melanocytes sản sinh tế bào melanin

Một số nguyên nhân có thể gây tàn nhang, bao gồm:

Di truyền: Nghiên cứu di truyền học nhận thấy, người bị tàn nhang có gen trội Melanocortin 1 receptor. Gen này kích thích sắc tố melanin sản sinh quá mức khiến da hình thành các đốm có màu nâu nhạt đến nâu đen.
Tiếp xúc với ánh nắng: Tia UV-B trong ánh nắng mặt trời có khả năng kích thích các tế bào melanocytes tăng sản xuất melanin khiến da hình thành các đốm nâu trên bề mặt. Tiếp xúc với ánh nắng thường xuyên còn làm tăng màu sắc và số lượng của các đốm tàn nhang. Do đó, tàn nhang thường có xu hướng đậm hơn vào mùa hè và nhạt màu vào mùa đông.

Thống kê cho thấy, tàn nhang thường xuất hiện ở người da trắng và người da vàng, rất hiếm khi xuất hiện ở người da đen.

Dấu hiệu nhận biết tàn nhang

Biểu hiện lâm sàng của tàn nhang tương đối dễ nhận biết. Tuy nhiên ở một số trường hợp, tàn nhang có bị nhầm lẫn với nám da, đồi mồi và nốt ruồi.

Tàn nhang đặc trưng bởi sự xuất hiện của các đốm nâu nhỏ, mọc rải rác hoặc tập trung tại các vùng da hở

Các dấu hiệu giúp nhận biết tàn nhang, bao gồm:

Da xuất hiện các đốm nhỏ có màu nâu nhạt hoặc nâu sẫm, một số trường hợp có thể xuất hiện đốm tàn nhàng màu vàng sẫm hoặc màu đỏ
Kích thước đốm tàn nhang dao động từ một đến vài mm
Đốm tàn nhang có thể mọc rải rác hoặc tập trung, số lượng đốm tương đối đa dạng và thường không đồng nhất
Tàn nhang thường xuất hiện ở những vùng da hở có tần suất tiếp xúc với ánh nắng cao như mặt (đặc biệt là vùng gò má), vai, cổ, tay và lưng
Màu sắc của tàn nhang thường đậm hơn sau khi tiếp xúc với ánh nắng

Tàn nhang thực chất là một dạng rối loạn sắc tố ở lớp thượng bì (lớp nông của da). Vì vậy điều trị tàn nhang thường dễ hơn so với điều trị nám da và đồi mồi.

Nổi tàn nhang có nguy hiểm không?

Như đã đề cập, tàn nhang là tình trạng da liễu lành tính, không gây ngứa ngáy, đau rát, châm chích và không làm tăng nguy cơ ác tính hóa tế bào. Tuy nhiên, các đốm nâu ở da có thể ảnh hưởng đến yếu tố tâm lý và ngoại hình – đặc biệt là tàn nhang ở mặt.

So với các dạng rối loạn sắc tố da khác như nám da, đồi mồi, mụn ruồi, bạch biến,… tàn nhang thường dễ điều trị hơn. Tuy nhiên nếu không chăm sóc đúng cách, các đốm nâu trên da có thể tái phát sau một thời gian ngắn.

Các phương pháp điều trị tàn nhang phổ biến

Điều trị tàn nhang có nhiều phương pháp khác nhau như sử dụng kem bôi, thuốc uống, laser, chemical peeling, đốt điện,… Để đạt hiệu quả điều trị cao, bác sĩ thường yêu cầu kết hợp giữa phương pháp xâm lấn với sử dụng thuốc và chăm sóc đúng cách.

1. Sử dụng kem bôi và thuốc uống

Đối với những trường hợp có các đốm tàn nhang mờ và số lượng ít, có thể điều trị bằng cách sử dụng thuốc. Ngoài khả năng làm mờ đốm nâu, các loại thuốc và kem bôi còn có tác dụng chống lão hóa, làm đều màu da và nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh.

Sử dụng các loại thuốc bôi giúp làm mờ các đốm nâu, ngăn ngừa lão hóa và làm đều màu da

Các loại kem bôi và thuốc uống được sử dụng để điều trị tàn nhang, bao gồm:

Kem bôi chứa AHA: AHA (alpha hydroxy acid) là loại axit hoạt động trên bề mặt da giúp loại bỏ tế bào chết, dưỡng ẩm và làm mờ các đốm nâu. Ngoài ra, thành phần này còn giúp chống lão hóa, dưỡng trắng da và duy trì làn da mịn màng. Các dẫn xuất của AHA thường được sử dụng để điều trị tàn nhang, bao gồm Glycolic acid, Mandelic acid, Lactic acid,…
Thuốc bôi Tretinoin: Thuốc bôi Tretinoin (dẫn xuất của vitamin A) có tác dụng ức chế sản sinh keratin, tái tạo các mô liên kết, làm bong tế bào vảy, hạn chế tích tụ bã nhờn trong nang lông và thúc đẩy đổi mới tế bào biểu bì. Tretinoin được sử dụng để làm mờ đốm tàn nhang, vết thâm sẹo, nám da, ngăn ngừa lão hóa và trị mụn. Ngoài ra, loại thuốc này còn được dùng để điều trị vảy nến và viêm nang lông.
Thuốc bôi chứa Hydroquinone: Hydroquinone là hợp chất hydroxyphenolic có cấu trúc gần giống với tiền chất của sắc tố melanin. Hoạt chất này có khả năng ức chế ezyme tyrosine nhằm ngăn chặn quá trình chuyển đổi enzyme DOPA thành melanin (sắc tố khiến da đen sạm). Dựa vào cơ chế này, Hydroquinone được sử dụng phổ biến để điều trị tàn nhang, nám da, thâm sẹo nặng,… Loại thuốc này thường được sử dụng tối đa 3 tháng và được dùng phối hợp với thuốc bôi chứa AHA để gia tăng tác dụng.
Thuốc bôi chứa Acid azelaic: Acid azelaic là loại acid có nguồn gốc từ lúa mì và lúa mạch. Hoạt chất này ức chế cạnh tranh với enzyme tyrosine nhằm hạn chế tổng hợp melanin và làm mờ các đốm nâu trên bề mặt da. Ngoài ra, Acid azelaic còn có tác dụng ức chế vi khuẩn P. acnes gây mụn trứng cá và bình thường hóa quá trình sừng hóa da.
Thuốc bôi chứa Arbutin: Arbutin được chiết xuất từ lá khô của cây dâu tây có khả năng ức chế tyrosinase trong tế bào keratinocytes. Do đó, hoạt chất có thể hạn chế quá trình tổng hợp melanin và làm mờ các đốm tàn nhang trên da mặt. Ngoài ra, Arbutin còn giúp dưỡng trắng, chống oxy hóa và ngăn ngừa ung thư da.
Axit Ascorbic (vitamin C): Vitamin C có tác dụng chống oxy hóa mạnh, ức chế tổng hợp melanin và kích thích sản sinh collagen. Tùy vào mức độ tổn thương da, bác sĩ có thể chỉ định dùng vitamin C dạng bôi hoặc dạng uống. Ngoài khả năng giảm thâm sạm và làm mờ đốm nâu, vitamin C còn giúp làm chậm quá trình lão hóa và duy trì độ đàn hồi của da.
Một số loại thuốc khác: Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng kem bôi chứa Acid kojic, Niacinamide, Acid trichloracetic hoặc viên uống chứa vitamin PP để cải thiện tàn nhang và một số vấn đề da liễu do tăng sắc tố melanin.

Hầu hết các loại kem bôi da đều có hiệu quả chậm và cần ít nhất 3 – 6 tháng để loại bỏ hoàn toàn các đốm tàn nhang. Ngoài ra, các sản phẩm này có thể khiến da kích ứng và tăng sắc tố nếu không có biện pháp tránh nắng và chăm sóc đúng cách.

2. Điều trị tàn nhang bằng laser

Laser là phương pháp điều trị tàn nhang hiệu quả nhất hiện nay – đặc biệt là với các đốm tàn nhang đậm màu. Phương pháp này sử dụng tia laser với bước sóng chọn lọc nhằm phá hủy sắc tế melanin ở lớp thượng bì.

Sử dụng tia laser giúp phá hủy các tế bào melanin, loại bỏ đốm tàn nhang và làm đều màu da

Điều trị tàn nhang bằng laser được thực hiện theo từng liệu trình riêng biệt. Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám và xác định mức độ tổn thương, sau đó lựa chọn tia laser, bước sóng phù hợp và tần suất chiếu nhằm loại bỏ đốm nâu và làm đều màu da.

Ưu điểm của phương pháp này là cho hiệu quả nhanh (chỉ sau vài lần chiếu), không gây đau, chảy máu hay khó chịu khi thực hiện. Tuy nhiên nếu không chăm sóc đúng cách, da có thể bị sẹo lõm, tăng sắc tố và tái phát tàn nhang.

3. Phương pháp trị tàn nhang bằng thảo dược Đông y

Trong chương trình “Cơ thể bạn nói gì?” VTV2, Bác sĩ Nguyễn Thị Nhuần – Giám đốc Chuyên môn Trung tâm Da liễu Đông y Việt Nam – Nguyên PGĐ Chuyên môn kiêm Trưởng khoa khám bệnh BV YHCT TƯ cho biết trị tàn nhang bằng thảo dược Đông y là một giải pháp hiệu quả và an toàn cho sức khỏe.

Bác sĩ Nguyễn Thị Nhuần đề cao phương pháp trị nám tàn nhang bằng Đông y

Bộ sản phẩm Vương Phi là một trong những giải pháp trị nám tàn nhang bằng thảo dược Đông y hiện đang được nhiều chuyên gia đánh giá cao và khách hàng tin dùng.

Vương Phi ra đời từ việc thừa kế bí quyết làm đẹp của mỹ nữ Hoàng triều Thăng Long do Nữ ngự y Trần Kim Thu bào chế có từ nhiều thế kỷ, sau này được các chuyên gia da liễu tại Trung tâm Da liễu Đông y Việt Nam tìm lại và cải tiến thành sản phẩm như ngày nay.

Trải qua quá trình nghiên cứu chuyên sâu, vì thế Vương Phi có nhiều ưu điểm nổi bật:

#Sự kết hợp hoàn hảo giữa nhiều loại thảo dược thiên nhiên

Bộ sản phẩm Nám da Tàn nhang Vương Phi được bào chế hoàn toàn từ 100% thảo dược tự nhiên quý hiếm. Các thảo dược này được thu hái từ các vườn dược liệu sạch đạt chuẩn GACP-WHO, sau khi thu hoạch được sơ chế và đưa đến nhà máy sản xuất theo quy trình khép kín đạt chuẩn GMP-WHO. Do đó, sản phẩm đảm bảo có dược tính cao nhất và đảm bảo an toàn.

Công dụng của một số thảo dược trong Bộ sản phẩm Nám da Tàn nhang Vương Phi

#Cơ chế tác động toàn diện

Khác với một số sản phẩm hiện nay chỉ tập trung ngoài da, thì Vương Phi lại tác động sâu để loại bỏ các nguyên nhân cả trong lẫn ngoài. Theo đó, Vương Phi bao gồm 2 loại chế phẩm chính là Viên uống và Thảo dược bôi ngoài. Với cơ chế tác động “2 trong 1” này, Vương Phi cam kết đem đến cho khách hàng quy trình điều trị toàn diện nhất.

Xem thêm: Hiệu quả của BSP Nám da tàn nhang Vương Phi được VTV2 khuyên dùng

Cơ chế hoạt động của Vương Phi hiếm sản phẩm nào có được

#Hiệu quả toàn diện được VTV và diễn viên Lương Thu Trang khuyên dùng

Với hiệu quả vượt trội, Vương Phi luôn nhận được nhiều sự quan tâm của khách hàng. Đặc biệt, bộ sản phẩm đã được VTV2 khuyên dùng trong chương trình “Cơ thể bạn nói gì?” và diễn viên Lương Thu Trang cũng tin tưởng sử dụng.

Trong chương trình, Bác sĩ Nguyễn Thị Nhuần cho biết Bộ sản phẩm Vương Phi là giải pháp toàn diện tác động cả trong lẫn ngoài: “Viên uống giúp điều trị tận gốc, cân bằng nội tiết, giúp tuần hoàn lưu thông, thanh nhiệt giải độc, chống oxy hóa da. Tinh chất bôi thì giúp điều trị ngay tại chỗ đồng thời cung cấp các dưỡng chất cần thiết cho da.”

Đánh giá của bác sĩ Nhuần về BSP Vương Phi trong chương trình “Cơ thể bạn nói gì?” VTV2:

Chương trình còn có sự xuất hiện của khách mời đặc biệt: Diễn viên Lương Thu Trang cũng đã chia sẻ về quá trình điều trị nám, tàn nhang thành công với bộ sản phẩm Vương Phi.

Sau 3 tháng sử dụng, các vết nám tàn nhang của diễn viên Thu Trang đã cải thiện rõ rệt, sắc tố da cũng sáng lên trông thấy. Tình trạng nám hỗn hợp và tàn nhang trước đây được cải thiện đến 80%. Thậm chí ra đường không cần phải trang điểm quá nhiều vẫn có thể tự tin.

Diễn viên Lương Thu Trang review về hiệu quả của BSP Nám da, tàn nhang Vương Phi:

4. Các biện pháp điều trị khác

Ngoài áp dụng liệu pháp laser và dùng thuốc, bạn cũng có thể điều trị tàn nhang với một số phương pháp khác:

Chemical peeling là phương pháp sử dụng hóa chất nồng độ cao để tẩy tế bào sừng trên bề mặt da

Đốt điện: Đốt điện là phương pháp xâm lấn sử dụng tia điện nhằm phá hủy các đốm nâu trên da do tàn nhang và nám da. Tuy nhiên, do nguy cơ gây thâm sẹo cao nên hiện nay phương pháp này ít được thực hiện.
Dùng nito lỏng: Chấm nito lỏng lên các đốm nâu có thể phá vỡ và loại bỏ các mô da thâm sạm. Sau khi chấm nito, vùng da tiếp xúc sẽ có xu hướng đậm màu, khô lại và bong ra hoàn toàn sau khoảng 1 tuần. Tương tự các phương pháp xâm lấn khác, sử dụng nito lỏng có thể khiến da giảm sắc tố hoặc hình thành sẹo lõm nếu không chăm sóc đúng cách.
Chemical peeling: Chemical peeling là phương pháp sử dụng axit ở nồng độ cao (5 – 30%) thoa trực tiếp lên da nhằm loại bỏ tế bào thượng bì, kích thích da sản sinh collagen và tăng khả năng hấp thu dưỡng chất từ các loại kem bôi. Ngoài tác dụng trị tàn nhang, phương pháp này còn được ứng dụng để chữa mụn trứng cá và ngăn ngừa lão hóa. Tuy nhiên, Chemical peeling có thể gây kích ứng mạnh đối với làn da nhạy cảm.

Hầu hết các phương pháp xâm lấn đều có hiệu quả nhanh và đem lại cải thiện rõ rệt hơn so với việc sử dụng thuốc uống và kem bôi. Tuy nhiên các phương pháp này đều tiềm ẩn rủi ro và biến chứng nếu thực hiện tại các phòng khám nhỏ lẻ, bác sĩ da liễu thiếu chuyên môn hoặc không có chế độ chăm sóc đúng cách.

Chế độ chăm sóc khi da bị tàn nhang

Tàn nhang có thể xuất hiện ồ ạt, đậm màu hơn hoặc tái phát nhiều lần nếu không có chế độ chăm sóc khoa học. Vì vậy bên cạnh các phương pháp y tế, bạn cần chăm sóc da toàn diện nhằm hỗ trợ quá trình điều trị, ngăn ngừa thâm sẹo và hạn chế nguy cơ tái phát.

Chống nắng là biện pháp quan trọng đối với quá trình điều trị và phòng ngừa tàn nhang tái phát

Chế độ chăm sóc giúp hỗ trợ điều trị và phòng ngừa tàn nhang tái phát:

Tránh nắng là biện pháp quan trọng nhất khi điều trị các bệnh ngoài da do rối loạn sắc tố nói chung và tàn nhang nói riêng. Để tránh tàn nhang đậm màu và lan rộng, nên hạn chế tiếp xúc với ánh nắng, sử dụng kem chống nắng, đeo khẩu trang và che chắn da khi di chuyển dưới ánh nắng có cường độ mạnh (từ 9:00 – 16:00).
Hương liệu trong các sản phẩm chăm sóc và trang điểm có thể khiến da bắt nắng và có nguy cơ thâm sạm. Vì vậy nên ưu tiên lựa chọn các sản phẩm có thành phần từ thiên nhiên, không chứa hương liệu và chất bảo quản.
Các loại thuốc uống và kem bôi điều trị bệnh da liễu có thể khiến da mỏng và nhạy cảm hơn với tia UV. Do đó trong thời gian sử dụng thuốc, nên hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử.
Nên uống nhiều nước và tăng cường thực phẩm giàu vitamin C, vitamin A và chất chống oxy hóa như dâu tây, cam, bưởi, quýt, việt quất, quả bơ,… Thành phần dinh dưỡng từ các loại thực phẩm này giúp nuôi dưỡng làn da từ sâu bên trong, hỗ trợ tiêu trừ gốc tự do và ức chế các tế bào melanin.
Không tự ý sử dụng các sản phẩm trị tàn nhang không rõ nguồn gốc, xuất xứ và thành phần. Sử dụng các sản phẩm này có thể khiến da thâm sạm, kích ứng và tổn thương nghiêm trọng.
Tàn nhang là vấn đề da liễu do tính chất di truyền. Vì vậy tình trạng này có khả năng tái phát nhiều lần – ngay cả khi điều trị và chăm sóc đúng cách. Trong trường hợp này, bạn nên trao đổi với bác sĩ để được tư vấn hướng điều trị phù hợp.

Tàn nhang là một trong những vấn đề da liễu thường gặp. Do căn nguyên bắt nguồn từ gen (di truyền) nên tình trạng này có khả năng tái phát thường xuyên. Chính vì vậy bên cạnh các phương pháp điều trị, cần tránh nắng và chăm sóc da đúng cách để hạn chế nguy cơ tàn nhang lan rộng và tái đi tái lại.