Ung thư da hắc tố có chữa được không? Người bệnh sống được bao lâu?

Ung thư da hắc tố (những tên gọi khác bao gồm: ung thư hắc tố da, ung thư sắc tố, u hắc tố da) là bệnh lý nguy hiểm ở da, thường gặp ở những bệnh nhân dưới 40 tuổi, đặc biệt là phụ nữ. Một số thói quen có thể khiến bạn bị ung thư da hắc tố, chẳng hạn như phơi nắng hoặc tắm nắng nhân tạo. Hiểu về ung thư da hắc tố sẽ giúp bạn phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời.

Vậy ung thư hắc tố là gì và ung thư hắc tố sống được bao lâu? Mời bạn cùng Hello Bacsi tìm hiểu!

Tìm hiểu chung

Ung thư da hắc tố là gì?

Ung thư da hắc tố (ung thư hắc tố da, ung thư tế bào hắc tố hay melanoma) là loại ung thư da nghiêm trọng nhất, phát triển trong các tế bào (melanocytes) sản xuất melanin – sắc tố quyết định màu sắc làn da. Khối u ác tính dạng này cũng có thể hình thành trong mắt, mũi hoặc cổ họng của bạn nhưng rất hiếm.

Ung thư da hắc tố là gì?

Nguyên nhân chính xác gây ung thư da hắc sắc tố vẫn chưa được biết rõ nhưng việc tiếp xúc nhiều với tia cực tím (UV) từ ánh sáng mặt trời hoặc các loại đèn làm nâu da sẽ tăng nguy cơ hình thành khối u hắc tố da ác tính.

Ung thư da hắc tố có xu hướng gia tăng ở những người dưới 40 tuổi, đặc biệt là phụ nữ. Tuy nhiên, nếu phát hiện được những thay đổi sớm và được điều trị trước khi ung thư lan rộng, bệnh có thể được chữa khỏi.

Bệnh ung thư hắc tố sống được bao lâu?

Tiên lượng sống của bệnh nhân ung thư hắc tố tùy thuộc vào giai đoạn bệnh và thường được xác định bởi tỷ lệ sống sót sau 5 năm:

Giai đoạn khu trú: 99%
Giai đoạn di căn gần: 66%
Giai đoạn di căn xa: 27%

Bệnh ung thư hắc tố sống được bao lâu?

Tiên lượng sống của bệnh nhân ung thư hắc tố tùy thuộc vào giai đoạn bệnh và thường được xác định bởi tỷ lệ sống sót sau 5 năm:

Giai đoạn khu trú: 99%
Giai đoạn di căn gần: 66%
Giai đoạn di căn xa: 27%

Triệu chứng

Những triệu chứng và dấu hiệu nhận biết ung thư hắc tố là gì?

Ung thư da hắc sắc tố có thể hình thành ở bất cứ vị trí nào trên cơ thể nhưng thường thấy nhất ở những vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời như lưng, chân, tay và mặt.

Ngoài ra, ở người có màu da tối, ung thư dạng này cũng có thể xuất hiện ở những vị trí không tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời như lòng bàn chân, lòng bàn tay và kẽ móng tay.

Các dấu hiệu nhận biết ung thư hắc tố giai đoạn sớm bao gồm:

Nốt ruồi trên cơ thể có sự thay đổi về hình dạng, màu sắc, kích thước
Xuất hiện những đốm, mảng khác màu trên da, phát triển bất thường
Ngứa hoặc chảy máu

Nốt ruồi trong ung thư da hắc tố có thể rất khác nhau tùy cơ địa mỗi người. Ngoài ra, u hắc tố da cũng tiến triển ở những vị trí cơ thể ít hoặc không tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, chẳng hạn như khoảng trống giữa các ngón chân, trên lòng bàn tay, lòng bàn chân, da đầu hoặc bộ phận sinh dục. Người có làn da sẫm màu thường có các dấu hiệu ung thư hắc tố ở những vị trí như:

Dưới móng tay. Ung thư tế bào hắc tố dưới móng là sự hình thành Khối u ác tính Acral-lentiginous là một dạng u tế bào hắc tố hiếm gặp, hình thành dưới móng tay, móng chân, trong lòng bàn tay hoặc lòng bàn chân. Bệnh có xu hướng phổ biến hơn ở những người gốc Á, gốc Phi và người có sắc tố da sẫm màu.
Trong miệng, đường tiêu hóa, đường tiết niệu hoặc âm đạo. Ung thư da hắc sắc tố có thể hình thành trong màng nhầy dọc theo mũi, miệng, thực quản, hậu môn, đường tiết niệu và âm đạo. Các khối u hắc tố da ác tính này đặc biệt khó phát hiện vì chúng có thể dễ dàng bị nhầm lẫn với những tình trạng sức khỏe phổ biến khác.
Trong mắt. U tế bào hắc tố ở mắt có thể làm thay đổi thị lực, thường chẩn đoán được khi người bệnh đi khám mắt.

Có thể có các triệu chứng và dấu hiệu ung thư hắc tố khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những triệu chứng và dấu hiệu nhận biết ung thư hắc tố là gì?

Các dấu hiệu nhận biết ung thư hắc tố giai đoạn sớm bao gồm:

Nốt ruồi trên cơ thể có sự thay đổi về hình dạng, màu sắc, kích thước
Xuất hiện những đốm, mảng khác màu trên da, phát triển bất thường
Ngứa hoặc chảy máu

Dưới móng tay. Ung thư tế bào hắc tố dưới móng là sự hình thành Khối u ác tính Acral-lentiginous là một dạng u tế bào hắc tố hiếm gặp, hình thành dưới móng tay, móng chân, trong lòng bàn tay hoặc lòng bàn chân. Bệnh có xu hướng phổ biến hơn ở những người gốc Á, gốc Phi và người có sắc tố da sẫm màu.
Trong miệng, đường tiêu hóa, đường tiết niệu hoặc âm đạo. Ung thư da hắc sắc tố có thể hình thành trong màng nhầy dọc theo mũi, miệng, thực quản, hậu môn, đường tiết niệu và âm đạo. Các khối u hắc tố da ác tính này đặc biệt khó phát hiện vì chúng có thể dễ dàng bị nhầm lẫn với những tình trạng sức khỏe phổ biến khác.
Trong mắt. U tế bào hắc tố ở mắt có thể làm thay đổi thị lực, thường chẩn đoán được khi người bệnh đi khám mắt.

Nguyên nhân

Nguyên nhân gây ung thư hắc tố là gì?

Bệnh hắc tố ở người có thể xảy ra khi tế bào sản xuất melanin (melanocytes) tạo màu cho làn da bị rối loạn.

Thông thường, các tế bào da phát triển có kiểm soát và trật tự. Các tế bào mới khỏe mạnh sẽ đẩy các tế bào cũ (tế bào chết) về phía bề mặt da và làm chúng bong ra. Tuy nhiên, khi cấu trúc ADN của một số tế bào bị tổn thương, chúng có thể bắt đầu phát triển ngoài tầm kiểm soát và cuối cùng hình thành một khối các tế bào ung thư.

Nguyên nhân khiến ADN trong các tế bào da bị ảnh hưởng dẫn đến khối u ác tính vẫn chưa rõ ràng. Nhiều khả năng có sự kết hợp giữa cả các yếu tố môi trường và di truyền. Tuy nhiên, tác nhân nghi ngờ hàng đầu vẫn là do da tiếp xúc quá nhiều với tia cực tím (UV) từ mặt trời và từ các loại thiết bị, đèn làm nâu da với mục đích thẩm mỹ.

Ngoài ra, những yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư da hắc sắc tố bao gồm:

Có nước da trắng. Người có ít sắc tố (melanin) trong da sẽ có ít sự bảo vệ khỏi tác hại của tia UV hơn. Đó là những người có mái tóc vàng hoặc đỏ, mắt sáng màu, da dễ bị tàn nhang hoặc cháy nắng.
Từng bị cháy nắng. Những vết cháy nắng nghiêm trọng, phồng rộp có thể làm tăng nguy cơ ung thư.
Tiếp xúc với tia cực tím (UV) quá nhiều. Tiếp xúc với bức xạ cực tím từ mặt trời và từ ánh sáng nhân tạo có thể làm tăng nguy cơ ung thư da.
Sống gần xích đạo hơn hoặc ở vùng cao. Những người sống tại các khu vực gần xích đạo Trái Đất – nơi các tia nắng mặt trời chiếu trực tiếp hơn – sẽ chịu lượng bức xạ UV cao hơn so với người sống ở vùng xa hơn về phía Bắc hoặc phía Nam. Ngoài ra, nếu sinh sống ở vùng cao thì bức xạ UV cũng nhiều hơn.
Có nhiều nốt ruồi bất thường. Có nhiều hơn 50 nốt ruồi tuy bình thường nhưng vẫn là dấu hiệu cho thấy nguy cơ cao mắc ung thư tế bào hắc tố. Bên cạnh đó, cần chú ý đến những nốt ruồi bất thường. Chúng có kích thước lớn hơn nốt ruồi bình thường, đường viền không đều và có nhiều màu sắc.
Gia đình có tiền sử bệnh ung thư. Nếu một người thân trong gia đình, chẳng hạn như cha mẹ, con cái hoặc anh chị em, đã bị u hắc tố da ác tính, bạn cũng có nhiều khả năng phát triển một khối u ác tính.
Hệ miễn dịch yếu. Những người có hệ miễn dịch yếu có nguy cơ mắc u tế bào hắc tố cũng như các bệnh ung thư da khác. Hệ miễn dịch có thể bị suy yếu nếu dùng thuốc để ức chế hệ miễn dịch, chẳng hạn như sau khi cấy ghép nội tạng hoặc mắc bệnh làm suy giảm hệ thống miễn dịch như HIV/AIDS.

Nguyên nhân gây ung thư hắc tố là gì?

Bệnh hắc tố ở người có thể xảy ra khi tế bào sản xuất melanin (melanocytes) tạo màu cho làn da bị rối loạn.

Ngoài ra, những yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư da hắc sắc tố bao gồm:

Có nước da trắng. Người có ít sắc tố (melanin) trong da sẽ có ít sự bảo vệ khỏi tác hại của tia UV hơn. Đó là những người có mái tóc vàng hoặc đỏ, mắt sáng màu, da dễ bị tàn nhang hoặc cháy nắng.
Từng bị cháy nắng. Những vết cháy nắng nghiêm trọng, phồng rộp có thể làm tăng nguy cơ ung thư.
Tiếp xúc với tia cực tím (UV) quá nhiều. Tiếp xúc với bức xạ cực tím từ mặt trời và từ ánh sáng nhân tạo có thể làm tăng nguy cơ ung thư da.
Sống gần xích đạo hơn hoặc ở vùng cao. Những người sống tại các khu vực gần xích đạo Trái Đất – nơi các tia nắng mặt trời chiếu trực tiếp hơn – sẽ chịu lượng bức xạ UV cao hơn so với người sống ở vùng xa hơn về phía Bắc hoặc phía Nam. Ngoài ra, nếu sinh sống ở vùng cao thì bức xạ UV cũng nhiều hơn.
Có nhiều nốt ruồi bất thường. Có nhiều hơn 50 nốt ruồi tuy bình thường nhưng vẫn là dấu hiệu cho thấy nguy cơ cao mắc ung thư tế bào hắc tố. Bên cạnh đó, cần chú ý đến những nốt ruồi bất thường. Chúng có kích thước lớn hơn nốt ruồi bình thường, đường viền không đều và có nhiều màu sắc.
Gia đình có tiền sử bệnh ung thư. Nếu một người thân trong gia đình, chẳng hạn như cha mẹ, con cái hoặc anh chị em, đã bị u hắc tố da ác tính, bạn cũng có nhiều khả năng phát triển một khối u ác tính.
Hệ miễn dịch yếu. Những người có hệ miễn dịch yếu có nguy cơ mắc u tế bào hắc tố cũng như các bệnh ung thư da khác. Hệ miễn dịch có thể bị suy yếu nếu dùng thuốc để ức chế hệ miễn dịch, chẳng hạn như sau khi cấy ghép nội tạng hoặc mắc bệnh làm suy giảm hệ thống miễn dịch như HIV/AIDS.

Chẩn đoán và điều trị

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những kỹ thuật y tế giúp chẩn đoán ung thư da hắc sắc tố là gì?

Các xét nghiệm và kỹ thuật được sử dụng để chẩn đoán ung thư tế bào hắc tố bao gồm:

Kiểm tra các triệu chứng lâm sàng. Người bệnh cần trả lời các câu hỏi của bác sĩ về tiền sử bệnh và tình trạng sức khỏe. Bác sĩ cũng sẽ kiểm tra da để tìm các dấu hiệu nghi ngờ ung thư.
Sinh thiết da. Nhằm xác định xem mẫu da có phải là u tế bào hắc tố hay không, bác sĩ có thể thực hiện sinh thiết da. Sau đó, mẫu bệnh phẩm được gửi đến phòng thí nghiệm để xét nghiệm.

Nếu đã có kết luận chẩn đoán ung thư, bác sĩ sẽ tiến hành xác định mức độ (giai đoạn) bệnh, gồm các bước sau:

Xác định độ dày. Độ dày của khối u ác tính được xác định bằng cách kiểm tra cẩn thận dưới kính hiển vi và đo bằng một công cụ đặc biệt. Biết được độ dày của khối u giúp bác sĩ quyết định phác đồ điều trị. Nhìn chung, khối u càng dày thì bệnh càng nghiêm trọng, cần thực hiện các xét nghiệm bổ sung để kiểm tra mức độ di căn. Nếu khối u đã lan đến các hạch bạch huyết, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện sinh thiết hạch giữ cửa (sentinel node biopsy).
Tìm kiếm các dấu hiệu ung thư khác. Đối với trường hợp nghi ngờ ung thư di căn, người bệnh cần thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh như chụp X-quang, chụp CT và chụp cắt lớp phát xạ positron (PET) để xác định mức độ lan rộng của khối u.

Những phương pháp điều trị ung thư da hắc sắc tố

U hắc tố có chữa được không? Cách chữa bệnh phụ thuộc vào kích thước khối u, giai đoạn ung thư cũng như sức khỏe tổng thể của người bệnh.

Điều trị u tế bào hắc tố ở giai đoạn đầu thường cần phẫu thuật để loại bỏ khối u ác tính. Nếu độ dày khối u mỏng, bác sĩ có thể loại bỏ hoàn toàn trong quá trình sinh thiết và không cần điều trị thêm. Đối với người mắc ung thư ở giai đoạn đầu, đây có thể là phương pháp điều trị cần thiết duy nhất.

Nếu khối u đã lan ra các khu vực khác ngoài bề mặt da, những phương pháp điều trị có thể là:

Phẫu thuật để loại bỏ các hạch bạch huyết bị ảnh hưởng.
Liệu pháp miễn dịch dùng thuốc để tăng cường hệ miễn dịch chống lại ung thư. Phương pháp này thường được khuyên dùng sau khi kết quả phẫu thuật không thành công triệt để.
Liệu pháp nhắm trúng đích bằng thuốc tập trung vào các điểm yếu cụ thể có trong các tế bào ung thư. Đối với ung thư tế bào hắc tố, liệu pháp này được khuyến nghị trong giai đoạn ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết hoặc các khu vực khác của cơ thể.
Xạ trị sử dụng các chùm năng lượng mạnh như tia X và proton để tiêu diệt các tế bào ung thư. Bác sĩ có thể chỉ định liệu pháp xạ trị đối với khối u di căn hoặc nếu không thể loại bỏ hoàn toàn bằng phẫu thuật.
Hóa trị sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư. Thuốc hóa trị có thể ở dạng tiêm tĩnh mạch, thuốc viên hoặc cả hai.