Viêm họng là gì? Hình ảnh, phân loại, triệu chứng, nguyên nhân và cách chữa

Thời tiết chuyển mùa là lúc các bệnh lý về hô hấp, đặc biệt là viêm họng có xu hướng gia tăng. Vậy viêm họng là gì? Hình ảnh, phân loại, triệu chứng, nguyên nhân và cách chữa bệnh này như thế nào? hãy cùng chúng tôi đi tìm hiểu trong bài viết dưới đây. 

Viêm họng là gì?

Mặc dù số lượng người mắc viêm họng không phải nhỏ, nhưng không phải ai cũng biết thực chất bệnh này là gì. Viêm họng là tình trạng viêm nhiễm niêm mạc họng và hầu. Khi bị viêm họng, người bệnh sẽ cảm thấy đau rát ở cổ họng, đau hơn khi nuốt, dẫn đến tình trạng chán ăn, gây suy nhược cơ thể. Trong thể nhẹ, bệnh sẽ tự khỏi hẳn sau một tuần, mà không để lại biến chứng. Nhưng cũng có những trường hợp, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh sẽ chuyển nặng, thậm chí phát triển lên viêm amidan.

Bệnh viêm họng gặp phải ở nhiều đối tượng khác nhau, không kể tuổi tác và giới tính. Tuy nhiên, trẻ trong độ tuổi từ 5 – 15 tuổi sẽ bị ảnh hưởng bởi bệnh viêm họng nhiều hơn bởi sức đề kháng của trẻ còn kém. 

Bệnh viêm họng cũng bị ảnh hưởng bởi những yếu tố sau: 

• Tuổi tác: xảy ra chủ yếu ở trẻ em và thanh thiếu niên mà nguyên nhân chủ yếu là do các tác nhân vi khuẩn.
• Việc hút thuốc lá có thể gây kích thích cổ họng của bạn, tăng nguy cơ ung thư miệng, cổ họng và thanh quản.
• Các dị ứng theo mùa hoặc dị ứng với bụi, nấm hoặc vật nuôi sẽ làm cho tình trạng viêm họng của bạn trở nên nghiêm trọng hơn.
• Tình trạng ô nhiễm không khí do đốt nhiên liệu hóa thạch và các hóa chất trong gia đình cũng có thể gây kích ứng cho họng của bạn.
• Hệ miễn dịch yếu, bệnh lý nền cũng là một trong những yếu tố khiến cho bệnh viêm họng dai dẳng, mất rất nhiều thời gian điều trị.

Các loại viêm họng

Viêm họng cấp tính: Có biểu hiện khá giống với bệnh cảm cúm thông thường. Bệnh rất thường gặp ở cả người lớn lẫn trẻ em, nhất là vào mùa đông khi thời tiết thay đổi. Có 2 dạng viêm họng cấp: viêm họng cấp đỏ, viêm họng trắng thể thông thường.

• Viêm họng cấp đỏ: Viêm họng cấp thường xảy ra đột ngột, với các triệu chứng sốt vừa 38 – 39°C hoặc sốt cao, ớn lạnh, nhức đầu, đau mình mẩy, mệt mỏi, kém ăn. Hàm có nổi hạch, ấn đau, đau họng khi nuốt nước bọt, kèm theo ho từng cơn, ho khan hoặc ho có đờm nhầy.
• Viêm họng trắng: Lớp niêm mạc của người bệnh phủ một lớp màu trắng, có thể dễ dàng bóc ra. Một số người có thể xuất hiện lớp màng giả màu xám, triệu chứng này cảnh báo bệnh lý nghiêm trọng, cần xét nghiệm kỹ và điều trị sớm.
• Viêm họng mạn tính: Viêm họng mạn tính là tình trạng quá phát của viêm họng cấp.Cảm giác thường gặp nhất là khô họng, mắt đau, ngứa và vướng họng. Người bệnh thường gặp những triệu chứng này rõ nhất vào buổi sáng khi thức dậy. 
• Viêm họng xuất tiết: Là tình trạng niêm mạc họng đỏ, có những hạt ở thành sau họng, tiết nhầy dọc theo vách họng. Triệu chứng thường thấy là hắt hơi và chảy nước mũi.
• Viêm họng mạn tính quá quát: Lớp niêm mạc họng đỏ bầm và dày lên. Thành sau họng có tổ chức bạch huyết phát triển mạnh làm cho niêm mạc họng gồ lên thành từng đám xơ hóa không đều, màu hồng hoặc đỏ. Tổ chức bạch huyết quá phát, có khi tập trung thành một dải gồ lên ở phía sau và dọc theo trụ sau của amidan trông như một “giả”.
• Viêm họng teo: Sau giai đoạn quá phát sẽ chuyển sang thể teo. Các tuyến nhầy và nang tổ chức tân xơ hoá. Hai trụ giả phía sau amidan mất đi. Các hạt ở thành sau cũng biến mất. Màn hầu và lưỡi gà cũng mỏng đi. Niêm mạc trở nên nhẵn, mịn, trắng và có mạch máu nhỏ. Eo họng giãn rộng, ít tiết nhầy và họng trở nên khô.
• Viêm họng đặc hiệu: Gồm 3 dạng chính là viêm họng do liên cầu khuẩn, viêm họng do bạch hầu và viêm họng vincent.
• Viêm họng do liên cầu khuẩn: Đây là dạng viêm họng chứa nhiều nguy hiểm tiềm ẩn nhất. Các triệu chứng của viêm họng do liên cầu khuẩn khá giống với các dạng viêm họng thông thường. Do đó, để chắc chắn tình trạng bệnh, bạn cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa.
• Viêm họng do bạch hầu: Viêm họng do bạch hầu là bệnh có nguy cơ gây tử vong cao hơn hẳn các dạng viêm họng khác. Các biểu hiện nổi bật của bệnh: niêm mạc sưng đỏ, xuất hiện lớp giả mạc từ amidan rồi lan xuống vùng trụ và hầu họng. Lớp niêm mạc màu xám, dày cộm lên, xung quanh dễ bị chảy máu. Khi bị viêm họng do bạch hầu, người bệnh sẽ cảm thấy cơ thể hơi mệt, sốt nhẹ, người đau âm ỉ, da xanh xao, nghẹt mũi, đau rát họng.
• Viêm họng Vincent: Viêm họng vincent thường hay bị nhầm với các dạng viêm họng khác bởi chúng cũng xuất hiện lớp giả mạc. Viêm họng vincent ở người có thể trạng tốt thì các vết loét sẽ tự thu nhỏ và liền lại. Còn ở người sức đề kháng kém các vết loét sẽ ngày càng nghiêm trọng, lan nhanh và rộng khắp cả lưỡi, khoang miệng.

Nguyên nhân viêm họng

Nguyên nhân do nhiễm trùng

Nguyên nhân chính là do virus (chiếm 80%), các loại virus có khả năng cao gây bệnh viêm họng gồm có: Rhinovirus, coronavirus và parainfluenza virus, Virus cúm A và cúm B, Virus adenovirus, virus Epstein-Barr (EBV), herpes simplex (HPV) thường gây ra lở loét lạnh… Ngoài ra còn do các loại khác nhau của vi khuẩn: tụ cầu, liên cầu trong đó có liên cầu khuẩn tan huyết b nhóm A gây nhiều biến chứng nguy hiểm, lậu cầu trùng, nấm ký sinh…

Nguyên nhân không do nhiễm trùng

Bên cạnh nguyên nhân do vi khuẩn, virus, bệnh viêm họng cũng xuất hiện khi gặp các chất kích thích và chất gây dị ứng: Chất gây kích ứng giải phóng vào không khí như: Các dung môi hòa tan, xăng công nghiệp, thuốc xịt chứa hóa chất, khí lò than có chứa khí lưu huỳnh, khói bụi và uống rượu mạnh nồng độ cao. Ngoài ra, nhiễm lạnh cũng khiến cho họng trở nên tồi tệ.

Với mỗi tác nhân gây bệnh, sẽ có những phương pháp điều trị riêng biệt. 

Triệu chứng viêm họng

Bên cạnh triệu chứng của bệnh cảm cúm thông thường, bệnh viêm họng còn đặc trưng bởi các triệu chứng sau:

• Lớp niêm mạc vùng họng sưng đỏ, xung huyết. Ở vách họng có nhiều mụn nhỏ, mạch máu nổi rõ và có chất nhầy hoặc mủ phủ trên bề mặt.
• Sưng hạch bạch huyết ở cổ, đồng thời gây cảm giác ngứa ngáy, khó chịu ở họng.
• Các tuyến ở họng sưng đau khiến cho người bệnh gặp khó khăn trong việc nuốt, nói chuyện, ho cũng khiến đau họng.  
• Dịch tiết trong họng thay đổi theo thời gian: chất dịch trong và ít trong thời gian đầu, nhưng càng về sau, dịch tiết càng nhiều, đặc và sẫm màu. Tình trạng này diễn ra trong thời gian dài, khiến người bệnh bị khàn tiếng, thậm chí là mất tiếng. 
• Có cảm giác buồn nôn.
• Người bệnh có triệu chứng sốt nhẹ và đau đầu. Trong một số trường hợp, người bệnh có thể bị ù tai, nhức tai và có triệu chứng giống như bị cảm cúm.

Khi gặp phải một trong những triệu chứng trên, bạn không được chủ quan, mà phải đến gặp bác sĩ ngay để được thăm khám và chẩn đoán sớm nhất, từ đó đưa ra phương pháp điều trị bệnh hiệu quả. 

Cách chữa viêm họng tại nhà

Như đã nói ở những phần trước, việc xác định được triệu chứng và nguyên nhân cũng như tình trạng của người bệnh, sẽ có những phương pháp điều trị khác nhau. Bạn cũng có thế chữa bệnh viêm họng ngay tại nhà trong trường hợp bệnh nhẹ: 

Súc họng bằng nước muối ấm

Muối có tác dụng sát khuẩn, làm giảm cảm giác đau rát đồng thời có tác dụng làm sạch khoang miệng rất tốt. Vì vậy, bạn có thể tự pha nước muối ấm ngay tại nhà để súc miệng. 

Chuẩn bị nguyên liệu: muối tinh, nước ấm

Cách thực hiện: 

• Cho 1 thìa muối hòa vào 237ml nước lọc, bạn đã có ngay dung dịch nước muối
• Súc họng 2 lần mỗi ngày, hoặc khi gặp tình trạng ngứa rát họng, bạn sẽ nhận được hiệu quả điều trị rõ rệt sau khoảng 2 tuần sử dụng

Chữa viêm họng tại nhà bằng trà gừng

Gừng có tính cay, ấm,  có tác dụng tiêu viêm, kháng khuẩn. Ngoài ra gừng còn có khả năng làm sạch dịch đờm giúp thông thoáng mũi họng.

Chuẩn bị nguyên liệu: Vài lát gừng tươi, 1 cốc nước ấm, mật ong

Cách thực hiện:

• Gọt vỏ gừng, rửa sạch, thái lát
• Cho vài lát gừng vào cốc nước ấm
• Cho thêm 1 thìa nhỏ mật ong vào uống cùng để tăng hương vị 

Viêm họng là gì? Hình ảnh, phân loại, triệu chứng, nguyên nhân và cách chữa như thế nào đã được chúng tôi gợi ý và giải đáp trong bài viết vừa rồi. Viêm họng là một căn bệnh thường gặp, nhưng nếu không được phát hiện và điều trị sớm cũng sẽ gây nên những biến chứng nguy hiểm.  Do đó, bạn hãy chủ động bảo vệ sức khỏe của mình bằng việc khám sức khỏe định kỳ và thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý. 

Xem thêm: Đau khớp gối có nên đạp xe đạp? [Giải đáp cụ thể]