Các loại bệnh ho và cách điều trị an toàn nhất cho mọi bệnh nhân

Hầu hết mọi người đều gặp phải các cơn ho trong đời, từ khi mới lọt lòng khoảng 2 – 3 tháng cho đến khi trưởng thành hoặc già yếu. Tuy nhiên ít người thực sự hiểu rõ về những nguy cơ sức khỏe ẩn sau các cơn ho. Ho có thể là triệu chứng của cảm lạnh thông thường nhưng cũng có thể cảnh báo nhiều các bệnh lý nghiêm trọng. Vì vậy bổ sung các kiến thức về tình trạng này và cách chữa trị là vô cùng quan trọng. 

Bệnh ho là gì? Biểu hiện như thế nào?

Ho không phải là một bệnh lý mà là biểu hiện của các tình trạng về hô hấp, đường tiêu hóa, tim mạch hoặc một số vấn đề sức khỏe khác. Cơn ho là phản xạ có điều kiện, xuất hiện đột ngột và có thể lặp lại khi các tế bào phân bố dọc đường hô hấp bị kích thích. Động tác này của cơ thể giúp loại bỏ các chất kích thích, vi khuẩn và chất bài tiết trong đường hô hấp ra ngoài.

Động tác ho có 3 giai đoạn: Hít vào, khí ép vào thanh môn đang đóng kín sau đó lượng không khí từ phổi thoát ra ngoài với tốc độ cao do áp lực mạnh kèm theo âm thanh lớn.

Người bệnh có thể chỉ ho vài tiếng, nhưng cũng có thể bị ho kéo dài, thậm chí ho ra máu. Bệnh nhân cần chú ý đến các cơn ho và đi khám nếu triệu chứng nghiêm trọng.

Những nguyên nhân gây ho ai cũng có nguy cơ mắc phải

Ho được chia làm hai dạng cấp tính và mãn tính. Mỗi cấp độ, tình trạng có thể gây ra bởi các nguyên nhân khác nhau. Hiểu rõ về căn nguyên gây bệnh sẽ là cách tốt nhất giúp điều trị tận gốc và mang lại hiệu quả tốt, triệt để nhất.

Nguyên nhân gây ho cấp tính

Tình trạng này diễn ra đột ngột chủ yếu do đường hô hấp bị kích thích bởi dị nguyên như nấm, phấn hoa, khói bụi, chất cay… Một nguyên nhân khác cũng rất phổ biến là đường hô hấp trên bị viêm nhiễm. Vì vậy người bệnh dễ bị ho do các bệnh đường hô hấp như:

• Cảm cúm, cảm lạnh.
• Viêm phế quản, viêm thanh quản, viêm phổi.
• Viêm họng, viêm tai, viêm xoang.
• Tràn dịch màng phổi.
• Bệnh ứ máu ở phổi.
• Hen suyễn.

Nguyên nhân ho mãn tính

Ho mãn tính thường không phổ biến. Một số nguyên nhân gây ra tình trạng này được biết đến là:

• Bệnh lao
• Nhiễm nấm phổi, ung thư phổi.
• Hen suyễn.
• Trào ngược dạ dày thực quản.
• Dị ứng thuốc.
• Viêm mũi dị ứng, viêm xoang.
• Hút thuốc lá hoặc hít khói thuốc thường xuyên.

Các loại bệnh ho thường gặp và triệu chứng đi kèm

Theo thầy thuốc ưu tú Lê Phương – GĐ chuyên môn TT Thừa kế và Ứng dụng thuốc Đông y Việt Nam, ho có nhiều dạng khác nhau dựa trên biểu hiện lâm sàng. Sau đây là một số tình trạng nhiều người mắc phải nhất và các triệu chứng nhận biết:

Bệnh ho gà

Triệu chứng thường gặp:

• Ho thành từng cơn dữ dội, không thể kiểm soát.
• Tiếng ho như tiếng gà gáy.
• Mắt sưng, chảy nước mắt, mặt đỏ.
• Đau đớn, mệt mỏi, khó thở và thường xuyên nôn mửa.

Bệnh ho gà ở trẻ em phổ biến hơn ở người lớn. Tình trạng này có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe hoặc đe dọa tính mạng của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Do vậy bố mẹ nên tiêm phòng cho các bé khi được 2 tháng tuổi.

Tình trạng này xuất hiện do nhiễm vi trùng, nhiễm khuẩn và có thể lây sang người khác. Bệnh nhân cần sớm điều trị để tránh biến chứng nguy hiểm.

Bệnh ho khan

Là vấn đề hô hấp thường gặp ở cả trẻ em, người lớn và người già. Cơn ho thường có các biểu hiện như:

• Ho không kèm nhầy
• Cơn ho kéo dài, khó kiểm soát.
• Thời gian bị bệnh thường trong vài tuần.

Dạng này xuất hiện do đường hô hấp bị kích thích bởi dị nguyên bên ngoài.

Bệnh ho có đờm

Bệnh xuất phát từ các nguyên nhân mãn tính như viêm mũi, viêm xoang, viêm phế quản. Nguyên nhân gây ho đờm ở trẻ sơ sinh hoặc trẻ em dưới 3 tuổi thường do cảm cúm và cảm lạnh. Người bệnh sẽ có các biểu hiện:

• Ho có đờm và chất nhầy.
• Nặng ngực.
• Nghẹt thở, khó thở, mệt mỏi.
• Sổ mũi.

Triệu chứng tăng lên khi đi bộ và nói chuyện.

Ho cảm lạnh

Đây là tình trạng rất phổ biến do nhiễm virus cảm lạnh. Bệnh nhân thường gặp triệu chứng:

• Ho ra nhiều dịch nhầy ở cổ họng.
• Sổ mũi, mệt mỏi.
• Sốt nhẹ.
• Viêm họng, khó chịu ở trong họng.

Ho cảm lạnh kéo dài khoảng 3 tuần. Cơn ho có thể trở thành mãn tính, diễn ra trong 8 tuần với người lớn và khoảng 4 tuần với trẻ em.

Ho ra máu

Đây là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe có vấn đề nghiêm trọng. Triệu chứng thường gặp là:

• Ho có máu chảy từ mũi, cổ họng, đường hô hấp trên hoặc phổi.
• Máu chảy ra nhiều hoặc ít tùy vào mức độ nghiêm trọng.
• Máu có thể lẫn đờm.

Nếu tình trạng ho ra máu xuất hiện đột ngột, sau khi hoạt động mạnh, kèm theo các biểu hiện như ho kéo dài, sốt nhẹ, giảm cân thì người bệnh có thể bị ho lao. Bệnh ho lao thường kéo dài hơn 3 tuần liên quan đến lao phổi, gây đau ngực, khó thở, mệt mỏi và đổ mồ hôi về đêm. Ho lao có thể lây truyền bệnh lao phổi cho người khác. Khi thấy ho kèm theo máu, người bệnh nên đi khám ngay để làm rõ nguyên nhân gây bệnh.

Cách chữa ho hiệu quả, an toàn

Ho không gây nguy hiểm nếu nguyên nhân là cảm mạo hoặc bị kích thích họng. Tuy nhiên khi triệu chứng kéo dài, kèm theo các dấu hiệu nghiêm trọng khác, như nôn mửa, ho ra máu… thì đây có thể là triệu chứng của các bệnh lý nghiêm trọng. 

Theo bác sĩ Lê Phương, nếu ho xuất hiện ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và phụ nữ có thai thì cần hết sức thận trọng. Ho kéo dài ở trẻ sơ sinh khiến các bé khó thở, mệt mỏi, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe. Phụ nữ bị ho khi mang thai dễ thúc đẩy co bóp tử cung gây sảy thai. 

Vì vậy người bệnh nên chú ý và tìm kiếm sự hỗ trợ từ bác sĩ sớm nhất. Sau đây là những biện pháp và hướng xử lý khi bệnh nhân có thể tham khảo:

Chữa bệnh từ căn nguyên

Đối với ho cấp tính dưới 3 ngày, việc điều trị không cần quá phức tạp. Tuy nhiên khi ho là triệu chứng của các bệnh lý khác như viêm phế quản, viêm thanh quản, lao phổi, hen suyễn, trào ngược dạ dày… thì người bệnh cần điều trị bệnh khởi phát. Phương pháp điều trị phụ thuộc vào căn bệnh mắc phải. Khi những căn bệnh nguồn được kiểm soát, triệu chứng ho sẽ tự biến mất.

Mẹo chữa ho từ dân gian tại nhà

Các biện pháp dân gian thường sử dụng những nguyên liệu tự nhiên, gần gũi, giúp tiết kiệm chi phí. Cách tiến hành của những mẹo này cũng vô cùng đơn giản. Bệnh nhân có thể tham khảo các mẹo chữa bệnh ho tại nhà sau:

• Mật ong: Mật ong có chứa nhiều hợp chất kháng khuẩn, kháng viêm, bổ sung dưỡng chất giúp làm lành tổn thương niêm mạc. Bệnh nhân có thể trị ho tại nhà từ mật ong bằng nhiều cách khác nhau: Quất ngâm mật ong, mật ong hấp lá hẹ, mật ong hấp cách thủy cùng tỏi…
• Sử dụng gừng: Gừng chứa Gingerols có tác dụng tiêu viêm, chống sưng và giảm ho. Loại củ này cũng có tính kháng histamin nên giúp chống lại các dị nguyên đường hô hấp. Dân gian thường dùng gừng có thể chữa ho theo những cách như: Gừng chưng đường phèn, uống trà gừng muối, uống nước gừng kết hợp với chanh tươi và lá me…
• Vỏ quýt: Vỏ quả quýt là vị thuốc có tác dụng cấp ẩm, tiêu đờm, trị ho, lưu thông khí huyết. Người bệnh có thể dụng 12g vỏ quýt sắc cùng 200ml nước đến khi còn lại ½. Cho thêm mật ong hoặc đường vào và dùng uống trong ngày.

Những biện pháp dân gian giúp làm dịu đường hô hấp, giảm ho. Tuy nhiên những mẹo này chỉ phù hợp với người bị ho cấp tính, do cảm lạnh, hoặc họng bị kích thích. Những cách dân gian không nên áp dụng tùy tiện khi chữa bệnh cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ hoặc các mẹ bầu.

Chữa ho bằng thuốc Tây y

Một số bệnh nhân có thể cần chữa ho bằng thuốc Tây y. Những thuốc được sử dụng có gồm nhiều dạng khác nhau như: Thuốc uống, viên ngậm, siro ho… Những loại thuốc này có tác dụng kháng khuẩn, tiêu đờm, gây tê và giảm ho. Có 2 dạng thuốc trị ho thường được bác sĩ chỉ định:

• Thuốc giảm ho ngoại biên: Nhóm này gồm thuốc làm giảm phản xạ ho (Viên ngậm, Siro ho, Glycerol…) và thuốc gây tê (Benzonatate, lidocain, menthol, bupivacain…).
• Thuốc giảm ho trung ương: Loại thuốc này gồm các thuốc có khả năng ức chế trung tâm ho (Codein, Dextromethorphan…) và thuốc chống viêm, giảm phù nề trong họng (Alphachymotrypsin, serrapeptase…).

Thuốc Tây y mang lại hiệu quả nhanh chóng vì vậy không ít bệnh nhân lựa chọn cách chữa này. Tuy nhiên đa phần người bệnh thường sử dụng không đúng cách. Người bệnh thường tự mua thuốc về uống, dùng thuốc không đủ liều hoặc thay đổi liều lượng thuốc, thời gian sử dụng thuốc. Do vậy tác dụng phụ của thuốc Tây dễ xuất hiện, nhiều bệnh nhân bị phụ thuộc thuốc hoặc nhờn thuốc. Do đó ho ngày càng trầm trọng và kéo dài.

Điều trị bệnh bằng Đông y

Y học cổ truyền cho rằng, ho xuất hiện do hai nguyên nhân chính ngoại cảm và nội thương. Yếu tố ngoại cảm là các tà khí xâm nhập mà chủ đạo là là phong hàn táo nhiệt, làm phế khí. Nội thương xuất hiện do nhiều căn nguyên như tỳ sinh đờm, can hỏa phạm phế, phế hư tổn và thận khí hư. Vì vậy, bệnh ho trong đông y được phân chia thành:

• Ho do ngoại cảm: Phép trị tuyên khí, sơ tán ngoại tà.
• Ho do nội thương: Bài thuốc điều lý tạng phủ như dưỡng phế, thanh tiết can hỏa, kiện tỳ, dưỡng phế, bổ thận khí âm.

Để điều trị bệnh dứt điểm, Đông y cho rằng điều trị triệu chứng là cần thiết nhưng song song với đó cần giải quyết căn nguyên của bệnh. Thuốc Đông y phải vừa giúp làm giảm ho, vừa chữa lành tổn thương tại tạng phủ và bồi bổ các cơ quan bên trong, giúp đẩy lùi tà khí hiệu quả.

Mặc dù đông y có nhiều bài thuốc trị ho nhưng không phải bài thuốc nào cũng mang lại hiệu quả bền vững. Một số bài thuốc chỉ có tác dụng thanh nhiệt giải độc, trừ đờm trừ ho – tức chỉ điều trị triệu chứng bên ngoài. Vì vậy, người bệnh phải tìm hiểu kỹ càng để lựa chọn được bài thuốc đặc trị hiệu quả. 

Bên cạnh đó, thị trường Đông y cũng không ít sản phẩm trôi nổi như dùng dược liệu bẩn, thuốc Đông y trộn tân dược,… gây hại cho sức khỏe người bệnh. Tốt nhất, người bệnh nên đến các cơ sở khám chữa bệnh uy tín, đã được Bộ y tế cấp phép và bác sĩ, thầy thuốc có chứng chỉ hành nghề, được đào tạo chuyên môn bài bản để điều trị bệnh.

Một trong những địa chỉ khám chữa bệnh uy tín mà người bệnh có thể tham khảo là Bệnh viện Tai Mũi Họng Quân dân 102 (trực thuộc Tổ hợp y tế Cổ truyền biện chứng Quân dân 102). Đây là địa chỉ khám chữa bệnh bằng YHCT hàng đầu hiện nay, sở hữu độc quyền nhiều bài thuốc đặc trị các bệnh lý tai mũi họng nổi tiếng. 

Các bài thuốc của bệnh viện nhận được rất nhiều phản hồi tốt từ phía người bệnh từng điều trị và các đơn vị báo chí, truyền hình. Trong đó, THANH HẦU BỔ PHẾ THANG là bài thuốc đặc trị bệnh ho gà, ho khan kéo dài, ho có đờm dai dẳng, ho về đêm,… cho hiệu quả vượt trội với thành tựu giúp hơn 81,500 người thoát khỏi bệnh. Đồng thời, phương pháp Đông y có biện chứng được bệnh viện ứng dụng trong điều trị ho cũng từng được VTV2 Chất lượng cuộc sống thực hiện phóng sự đưa tin.

Liệu trình đặc trị ho mãn, ho dai dẳng kéo dài từ Thanh hầu bổ phế thang của Bệnh viện Tai Mũi Họng Quân dân 102 đảm bảo:

ĐIỀU TRỊ KHOA HỌC, TOÀN DIỆN

Thanh hầu bổ phế thang là bài thuốc đã được nghiên cứu khoa học bài bản, có kiểm nghiệm trên chuyên khoa, lâm sàng trước khi đưa vào ứng dụng rộng rãi. Qua công trình nghiên cứu 133 bài thuốc cổ do đội ngũ chuyên gia Quân dân 102 thực hiện trong nhiều năm, Thanh hầu bổ phế thang được hoàn thiện với 32 vị nam dược và lấy bổ chính khu tà làm nguyên lý hoạt động. 

Nguyên lý này xử lý mọi mặt trong điều trị ho, từ loại bỏ các triệu chứng bên ngoài, diệt sạch các tác nhân gây bệnh cho đến điều trị dự phòng, ngăn ngừa bệnh tái phát:

XỬ LÝ BỆNH NHANH

Để phát huy tối đa tác dụng của Thanh hầu bổ phế thang, đồng thời khắc phục nhược điểm xử lý triệu chứng chậm của thuốc đông y, đội ngũ chuyên gia Quân dân 102 đã ứng dụng bài thuốc dưới dạng phác đồ 3 giai đoạn. Không sử dụng cả 32 vị thuốc trong cùng một bài như cách thông thường, thành phần của Thanh hầu bổ phế thang sẽ được phân chia theo nguyên tắc trị và mục tiêu của từng giai đoạn cụ thể:

Thông thường, sau khoảng 3-7 ngày người bệnh sẽ thấy triệu chứng thuyên giảm rõ rệt. Quá trình điều dưỡng cơ thể và phục hồi tổn thương tạng phủ thường mất khoảng 15 – 60 ngày. Giai đoạn tăng cường sức đề kháng cần 15 – 30 ngày. Như vậy, sau khoảng 1-3 tháng, người bệnh sẽ giải quyết ho dai dẳng tận gốc, đồng thời thúc đẩy cơ chế dự phòng sau điều trị hoạt động hiệu quả.

KHÔNG GÂY TÁC DỤNG PHỤ

Tính an toàn trong điều trị ho của Thanh hầu bổ phế thang được cộng hưởng từ thành phần thảo dược sạch và phác đồ điều trị có tính cá nhân hóa cao. Trước hết, toàn bộ cây thuốc sử dụng để bào chế Thanh hầu bổ phế thang đều có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, chất lượng cao từ vườn thuốc GACP-WHO của chính đơn vị Quân dân 102 phát triển. 

Bệnh viện còn ứng dụng công nghệ cao trong trồng trọt, sơ chế và bảo quản để bảo lưu tối đa hàm lượng dược chất quý giá của cây thuốc. Đồng thời, toàn bộ thành phần phải trải qua kiểm nghiệm độc tính tại Học viện Quân y, đảm bảo an toàn tuyệt đối mới được đưa vào ứng dụng.

Về phác đồ điều trị, bệnh viện hiện đang ứng dụng quy trình khám bệnh kết hợp Đông – Tây y để tối ưu liệu trình cho mỗi người bệnh. Với quy trình đánh giá sức khỏe chi tiết và tổng quát, từ mức độ tổn thương phổi, họng cho đến tình trạng bệnh nền, cơ địa hấp thụ thuốc nhờ vào xét nghiệm hình ảnh, xét nghiệm sinh hóa và khám tứ chẩn, bác sĩ sẽ xây dựng phác đồ đặc trị hiệu quả và đảm bảo bài thuốc tương tác tốt, không gây tác dụng phụ cho người bệnh.

Trường hợp đang gặp các triệu chứng ho khó chịu hãy liên hệ địa chỉ:

• Hà Nội: Số 7 ngách 8/11 Lê Quang đạo, Phú Đô, Nam Từ Liêm. Hotline 0888.598.102
• Hồ Chí Minh: Số 179, đường Nguyễn Văn Thương, Phường 25, Quận Bình Thạnh. Hotline 0888.698.102
• Fanpage: Tổ hợp y tế cổ truyền biện chứng Quân Dân 102
• Website: benhvientaimuihong102.org

Những lưu ý trong quá trình điều trị bệnh ho

Để quá trình chữa trị bệnh ho đạt hiệu quả tốt nhất, người bệnh cần chú ý một số điều quan trọng sau đây:

• Chúng ta cần tới các bệnh viện, cơ sở y tế để được thăm khám chi tiết, từ đó có các cách chữa trị sao cho phù hợp. Người bệnh không tự ý áp dụng các cách chữa tại nhà khi chưa biết tình trạng ho thực tế của bản thân.
• Trong quá trình điều trị, người bệnh cần chú ý tuân thủ các hướng dẫn, chỉ định của bác sĩ. Nếu bạn có ý định kết hợp thêm một loại thuốc nào đó, cần tham khảo ý kiến của người phụ trách chữa trị.
• Bên cạnh việc sử dụng các loại thuốc, các mẹo chữa giảm ho tại nhà, chúng ta cũng cần chú ý tới chế độ sinh hoạt. Bảo vệ cổ họng thật tốt nhất là khi thời tiết thay đổi.
• Khi uống thuốc chữa ho, nếu người bệnh thấy cơ thể có những triệu chứng bất thường cần nhanh chóng liên hệ với các bác sĩ để có hướng xử lý kịp thời. Bệnh nhân không chủ quan, coi thường các biểu hiện lạ để tránh gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng cho sức khỏe.

Bị ho nên uống gì ăn gì? Các biện pháp phòng tránh hiệu quả

Bác sĩ Lê Phương khuyên rằng, chế độ ăn uống có thể giúp hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả. Theo đó người bệnh nên bổ sung những thực phẩm sau:

• Thực phẩm giàu vitamin C: Cam, chanh, ổi, xoài, bưởi, dứa, rau xanh…
• Thực phẩm giàu kẽm: Ngao, sò, củ cải trắng…
• Thực phẩm dễ tiêu hóa, nhiều nước như súp, cháo, canh
• Thức uống tốt cho đường hô hấp: Uống nước mật ong ấm vào buổi sáng, trà gừng, trà bạc hà…

Người bệnh nên kiêng những đồ ăn thức uống như:

• Đồ ăn tanh: Tôm, cua, cá…
• Đồ ăn, thức uống lạnh đá.
• Thực phẩm cay nóng chứa nhiều ớt, sả, mù tạt…
• Món ăn nhiều mỡ, được chế biến bằng cách chiên, rán, nướng…
• Các loại thức uống: Bia, rượu, cà phê, nước có ga, sữa…

Bác sĩ Phương cũng khuyên rằng, ho là chứng bệnh khó chịu và có thể tiến triển thành mãn tính. Mọi người nên chủ động phòng tránh bằng những biện pháp như sau:

• Uống nhiều nước mỗi ngày, có thể bổ sung các loại nước hoa quả.
• Giữ ấm cơ thể khi nhiệt độ không khí hạ thấp, nhất là vùng mũi, cổ và ngực.
• Tránh ngồi làm việc lâu hoặc ngủ trong phòng điều hòa quá khô và lạnh.
• Nên vệ sinh xoang mũi và miệng bằng nước muối sinh lý trước khi đi ngủ.
• Đeo khẩu trang khi đi ra ngoài.
• Khám sức khỏe định kỳ và chữa trị bệnh sớm nếu mắc phải.

Ho là triệu chứng khó chịu, có thể gây ảnh hưởng đến cuộc sống, công việc và sức khỏe của người bệnh. Nếu bệnh kéo dài quá 7 ngày, người bệnh nên đi khám để nhận được hỗ trợ sớm nhất từ các bác sĩ và chuyên gia.

Xem thêm: Ho là gì? Các loại thường gặp, dấu hiệu và cách điều trị