Nhiễm vi khuẩn HP khi mang thai mẹ bầu nên cẩn trọng

Nhiễm vi khuẩn HP khi mang thai là một trong những căn bệnh rất phổ biến. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ảnh hưởng đến cả sức khỏe của mẹ bầu và sự phát triển của thai nhi. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về nguyên nhân cũng như cách xử lý căn bệnh này sao cho an toàn nhất trong bài viết dưới đây.

Khi có kết quả xét nghiệm dương tính với vi khuẩn HP thì thông thường sẽ phải sử dụng thuốc kháng sinh cũng như kết hợp với phác đồ điều trị của bác sĩ. Tuy nhiên, đối với phụ nữ mang thai thì việc uống thuốc là điều tối kị, đặc biệt là trong 3 tháng đầu của thai kỳ là giai đoạn nhạy cảm, tác dụng phụ của thuốc rất có thể gây ra dị tật thai nhi, dọa sảy thai, sinh non…

Chính vì lý do này khiến các chị em phụ nữ mang thai vô cùng lo lắng không biết phải làm gì khi bị nhiễm vi khuẩn HP.

Những điều cần biết về nhiễm vi khuẩn HP khi mang thai

Vi khuẩn HP chính là tên viết tắt của một loại vi khuẩn hình xoắn, tên khoa học của nó là Helicobacter Pylori. Chúng là loại vi khuẩn sống ký sinh bên dưới lớp niêm mạc dạ dày. Theo thống kê hiện nay cho thấy, có đến 70% người Việt Nam mắc căn bệnh này, trong đó có cả phụ nữ mang thai.

Tuy nhiên, việc nhiễm vi khuẩn HP chưa hẳn đã gây hại cho sức khỏe, chỉ khi nào môi trường bên trong dạ dày thuận lợi và lý tưởng mới gây ra những vấn đề như viêm loét dạ dày tá tràng, trào ngược thực quản dạ dày…

Các chuyên gia đã nhận định rằng HP là loại vi khuẩn duy nhất tồn tại trong môi trường dạ dày có dung dịch axit đậm đặc, thiếu oxy. Chính nhờ men Urease có trong cơ thể cộng với lớp lông roi xung quanh giúp chúng thoát khỏi những tác động từ axit dạ dày.

Đối với phụ nữ mang thai thì các chuyên gia cho rằng việc bà bầu bị nhiễm vi khuẩn HP có liên quan mật thiết đến các triệu chứng nguy hiểm trong thai kỳ, trong đó chủ yếu tập trung vào các triệu chứng như thiếu sắt dẫn đến thiếu máu, giảm tiểu cầu, gây dị tật cho thai nhi, tiền sản giật…

Không những vậy, phụ nữ mang thai khi bị nhiễm vi khuẩn HP cũng sẽ làm nặng thêm các triệu chứng thai kỳ như nôn mửa, khó tiêu, trào ngược dạ dày thực quản, đau nhức thượng vị, tê nhức chân tay…

Theo đó, mối tương quan giữa nhiễm trùng H.pylori và các rối loạn liên quan đến thai kỳ chủ yếu tập trung vào biểu hiện thiếu máu do thiếu sắt, giảm tiểu cầu, dị tật thai nhi, sẩy thai, tiền sản giật và hạn chế tăng trưởng của thai nhi. Đồng thời, nhiễm vi khuẩn HP khi mang thai sẽ làm tăng thêm sự khó chịu của triệu chứng nôn mửa, đau nhức thượng vị, khó tiêu, ợ chua nóng,…

Triệu chứng của nhiễm vi khuẩn HP khi mang thai

Vi khuẩn HP gây ra rất nhiều vấn đề về dạ dày, trong đó thường liên quan nhất đến các bệnh như viêm dạ dày mạn tính, tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày…Tuy nhiên, không phải trường hợp nào bệnh cũng biểu hiện các triệu chứng ra bên ngoài một cách rõ ràng, chỉ khi nào được thực hiện các xét nghiệm như test hơi thở, xét nghiệm kháng thể máu, sinh thiết, nội soi…mới có thể biết được có nhiễm vi khuẩn HP.

Còn đối với dạng nhiễm trùng HP có biểu hiện triệu chứng, đặc biệt là phụ nữ mang thai thì sẽ xuất hiện các dấu hiệu sau:

• Nôn, ói: Hầu hết phụ nữ mang thai đều sẽ gặp phải tình trạng buồn nôn, ói mửa. Tuy nhiên, khi chẳng may nhiễm vi khuẩn HP thì tình trạng này có thể trở nên nặng nề hơn gấp nhiều lần. Mẹ bầu sẽ nôn ói nhiều do dạ dày và đường ruột bị làm tăng áp lực từ việc nhiễm khuẩn…

• Đầy bụng, khó tiêu: Sau khi vi khuẩn HP sẽ gây rối loạn chức năng của cơ quan này, từ đó sinh ra cảm giác khó tiêu, đầy bụng, chướng bụng sau khi ăn khiến mẹ bầu khó chịu.
• Ợ hơi, ợ nóng, ợ chua: Đây là những triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản và vi khuẩn HP chính là “thủ phạm” gây ra bệnh này. Chúng khiến axit dạ dày tăng lên, tăng nguy cơ axit tấn công niêm mạc dạ dày.
• Hội miệng: Vi khuẩn HP bám vào trong khoang miệng, ở lưỡi, ở răng hoặc trong đường tiêu hóa gây ra tình trạng hôi miệng sau khi chúng bị phân hủy.

Trên đây hầu hết là những triệu chứng bình thường, tuy nhiên, nếu xuất hiện các biểu hiện đáng nghi về sức khỏe thì mẹ bầu cần đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Hãy lưu ý một số triệu chứng sau:

• Suy nhược cơ thể do buồn nôn, ói mửa nhiều
• Cân nặng giảm sút nhanh
• Đi ngoài ra màu đen hoặc có màu sẫm lẫn máu
• Đau bụng dữ dội
• Xuất huyết

Nguyên nhân gây nhiễm vi khuẩn HP khi mang thai

Theo các chuyên gia thì khi vi khuẩn HP xâm nhập được vào bên trong cơ thể thì chúng sinh sôi, phát triển và lây lan vô cùng nhanh. Các con đường lây nhiễm chính chủ yếu là thông qua đường phân – miệng, miệng – miệng, dạ dày – dạ dày.

Cụ thể thì có một số nguyên nhân gây ra nhiễm vi khuẩn HP khi mang thai có thể kể đến như:

• Tiếp xúc trực tiếp với nguồn nước, thực phẩm hay những bề mặt bị ô nhiễm.
• Không có thói quen giữ vệ sinh một cách tích cực
• Tiếp xúc trực tiếp hoặc ăn uống chung với người bị nhiễm HP
• Sống ở những nơi có mật độ dân số cao làm tăng nguy cơ nhiễm HP trong không khí.
• Lây nhiễm chéo giữa các người thân, bạn bè trong gia đình.
• …

Nhiễm vi khuẩn HP khi mang thai có gây ảnh hưởng tới thai nhi không?

Đối với nhiều người, việc nhiễm vi khuẩn HP có thể không phải vấn đề quá lớn. Tuy nhiên, đối với phụ nữ mang thai thì đây lại là điều khiến các mẹ bầu lo ngại. Khi bị nhiễm HP có thể gây ra các bệnh lý khác về hệ tiêu hóa như viêm loét dạ dày khiến quá trình tiêu hóa thức ăn bị chậm lại, mẹ chán ăn, bỏ bữa…

Khi tình trạng này kéo dài có thể gây ra tình trạng thiếu dinh dưỡng, khiến cho mẹ bầu bị suy giảm sức khỏe và thai nhi cũng chậm phát triển, thậm chí nguy hiểm hơn có thể gây sảy thai.

Bên cạnh đó, việc mắc các bệnh lý dạ dày do nhiễm vi khuẩn HP cũng khiến mẹ bầu phải chịu đựng những cảm giác khó chịu, đau bụng, stress…khiến cho thai kỳ ngày càng tồi tệ hơn. Chính vì vậy, nếu nhiễm vi khuẩn HP khi mang thai thì việc điều trị sẽ được hoãn lại cho đến khi em bé chào đời để tránh việc điều trị gây ảnh hưởng tới sự phát triển của thai nhi.

Cách điều trị nhiễm vi khuẩn HP khi mang thai

Theo nghiên cứu của các chuyên gia thì hầu như không xảy ra trường hợp lây nhiễm vi khuẩn HP từ mẹ sang con, nếu có việc thai nhi chỉ bị ảnh hưởng thì là do việc điều trị. Hoặc cũng có trường hợp lây nhiễm HP khi trẻ đã chào đời thông qua đường tiêu hóa, chẳng hạn như thói quen mớm thức ăn, hôn miệng trẻ của người lớn.

Chính vì những thói quen không khoa học này mà bố mẹ đã vô tình khiến con mình bị nhiễm vi khuẩn HP và gây ra những bệnh lý nguy hiểm. Vì vậy, bố mẹ hãy bỏ những thói quen này để tránh những mầm bệnh đang tiềm ẩn khác.

Ngoài ra, sau khi được chẩn đoán nhiễm vi khuẩn HP khi mang thai thì có thể bác sĩ sẽ chỉ định điều trị bằng nhiều phương pháp khác như:

Điều trị bằng thuốc

Hầu hết chúng ta đều biết việc sử dụng thuốc trong thai kỳ là điều tối kỵ, nếu sử dụng thuốc kháng sinh theo phác đồ điều trị thông thường thì rất dễ gây dị tật cho thai nhi. Chính vì vậy mà việc sử dụng kháng sinh là điều không thường được chỉ định trong trường hợp này. Hơn nữa, các nhà khoa học cũng đã chứng minh vi khuẩn HP không truyền từ mẹ sang thai nhi nên mẹ bầu có thể bớt lo lắng phần nào.

Theo đó, sau khi tiến hành làm các xét nghiệm liên quan và xác định mức độ nhiễm khuẩn HP trong dạ dày của mẹ bầu và sau đó sẽ đưa ra một liệu trình điều trị phù hợp. Thông thường thì việc điều trị tiêu diệt dứt điểm vi khuẩn sẽ được dời lại cho đến sau khi sinh xong và thay vào đó bác sĩ sẽ chỉ sử dụng thuốc ngăn ngừa loét và giúp làm giảm tiết dịch axit dạ dày cho mẹ bầu.

Trong một số trường hợp bắt buộc phải sử dụng thuốc thì bác sĩ sẽ kê những loại thuốc an toàn cho thai kỳ như thuốc kháng axit hoặc sucralfate. Tuy nhiên, kèm theo đó mẹ bầu phải bổ sung thêm vitamin hoặc thuốc sắt theo sự hướng dẫn của bác sĩ.

Ngoài ra, thuốc Histamine 2 cũng thường được chỉ định sử dụng nhiều hơn là thuốc ức chế bơm proton vì Histamin an toàn hơn hẳn. Tuy nhiên, thuốc ức chế bơm proton vẫn có thể sử dụng được trong 3 tháng đầu của thai kỳ như Cimetidine, Lansoprazole, Ranitidine và Famotidine – đây là những loại thuốc thuộc nhóm B.

Nếu tình trạng bệnh diễn biến xấu hơn, cụ thể là loét và viêm do vi khuẩn HP đồng thời không đáp ứng điều trị bằng thuốc chống nôn nên thường thì bác sĩ sẽ cho sử dụng kèm theo thuốc metronidazole và amoxicillin.

Trên đây là những loại thuốc có thể sử dụng được, tuy nhiên cũng có các loại thuốc nên tránh sử dụng như clarithromycin (loại C) và tetracycline (loại D) mặc dù chúng có khả năng tiêu diệt vi khuẩn HP. Vì đây là các loại thuốc nhóm C này đã được chứng minh là có nguy cơ gây đóng ống động mạch của thai nhi rất nguy hiểm nên không được sử dụng trong quá trình mang thai.

Nếu trường hợp vì vi khuẩn HP khiến mẹ bầu bị viêm loét dạ dày hoặc mắc các bệnh lý khác thì việc điều trị bằng thuốc cũng là điều cần thiết. Tốt nhất mẹ bầu nên thăm khám bác sĩ để được chỉ định sử dụng loại thuốc phù hợp với phụ nữ mang thai. Kèm theo đó, mẹ bầu cần khám thai định kỳ 1 – 2 tháng/lần để theo dõi diễn biến của bệnh để có phương án điều trị phù hợp.

Xây dựng chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa họcs

Ngoài việc sử dụng thuốc hỗ trợ thì việc xây dựng một chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh cũng là điều cần thiết để trị bệnh.

Mẹ bầu nên bổ sung một số loại thực phẩm vừa có khả năng tiêu diệt vi khuẩn HP vừa tốt cho sức khỏe như:

• Hành tây: Đây là loại thực phẩm rất dễ tìm và tốt cho việc hỗ trợ điều trị tiêu diệt vi khuẩn HP. Bởi các chuyên gia đã chứng minh rằng trong hành tây có chứa nhiều chất quercetin, chúng có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, giảm đau hiệu quả.
• Nghệ: Trong nghệ có chứa chất methanol có tác dụng kháng khuẩn, ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn HP rất tốt. Mẹ bầu có thể sử dụng nghệ trộn với mật ong để ăn hằng ngày. Cách này không chỉ giúp hỗ trợ tiêu diệt vi khuẩn HP mà còn giúp hỗ trợ tiêu hóa, khắc phục các triệu chứng đầy bụng, khó tiêu, ợ nóng, ợ chua…Tuy nhiên, lưu ý mẹ bầu chỉ nên sử dụng nghệ kể từ tháng thứ 6 của thai kỳ trở đi, sử dụng không quá 10g mỗi ngày để tránh gây phản tác dụng.
• Bông cải xanh: Trong bông cải xanh có chứa các hợp chất chống viêm và tiêu diệt vi khuẩn tự nhiên hiệu quả. Đồng thời, nó còn có tác dụng ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn HP trong dạ dày và còn cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất tốt cho sức khỏe của mẹ bầu và sự phát triển của em bé.
• Sữa chua: Sữa chua có chứa rất nhiều lợi khuẩn vô cùng tốt cho hệ tiêu hóa. Chất Probiotics trong sữa chua sẽ giúp ức chế sự hoạt động của vi khuẩn HP, bổ sung vào đó là các lợi khuẩn tốt cho đường ruột. Vì vậy, mẹ bầu tuyệt đối không nên bỏ qua sữa chua nếu mắc các bệnh lý về dạ dày nhé.

Điều chỉnh thói quen trong ăn uống sinh hoạt

Kết hợp với ăn uống thì mẹ bầu cần có một chế độ sinh hoạt thật khoa học. Cụ thể như sau:

• Ăn đúng giờ đúng giấc, tuyệt đối không bỏ bữa, nên chia nhỏ làm nhiều bữa ăn trong ngày, mỗi bữa ăn ăn một ít để tránh gây áp lực cho dạ dày. Nên nhai thật kỹ, thật chậm trước khi nuốt để giúp dạ dày hoạt động thoải mái nhất.
• Tránh xa các loại thực phẩm có khả năng làm tăng tiết axit dạ dày vì đây là môi trường giúp vi khuẩn HP hoạt động mạnh mẽ như giấm, chanh, các món dưa chua, cà muối chua, trái cây có vị chua…
• Kiêng các loại thực ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, gia vị vì chúng rất khó tiêu hóa và kích thích các triệu chứng khó chịu trong dạ dày.

• Nhiễm vi khuẩn HP khi mang thai cần kiêng tuyệt đối rượu bia, trà, cà phê hay các chất kích thích vì chúng có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày và khiến diễn tiến của bệnh ngày càng tệ hơn.
• Tuyệt đối hết sức cẩn thận, không sử dụng chung bát đũa hay gắp thức ăn cho nhau để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm bệnh cho những người xung quanh.
• Giữ vệ sinh khoang miệng bằng cách đánh răng hằng ngày và súc miệng bằng nước muối.
• Nếu bệnh diễn tiến ngày càng nặng thì mẹ bầu cần nhập viện để được theo dõi và điều trị phù hợp, an toàn.

Cuối cùng, việc điều trị nhiễm vi khuẩn HP khi mang thai bằng bất kỳ phương pháp nào cũng nên được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ chuyên khoa. Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc khi phát sinh triệu chứng ở dạ dày để tránh tình huống xấu nhất xảy ra là gây hại cho cả sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi.

Có thể bạn quan tâm

Mẹ bị nhiễm HP có cho con bú được không? Khi nào nên điều trị?

Xem thêm: Mất trí nhớ