Buồng trứng đa nang là gì? Có nguy hiểm không? Điều trị thế nào?

Buồng trứng đa nang là một trong những bệnh phụ khoa có tỷ lệ gia tăng ngày một đáng kể hiện nay. Đây cũng là nguyên nhân khiến không ít chị em bị vô sinh, hiếm muộn. Do đó, để ngăn ngừa các biến chứng xấu do bệnh gây ra, việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng cách phòng và điều trị là điều hết sức cần thiết với mỗi người. 

Buồng trứng đa nang là gì? Bệnh có nguy hiểm không?

Buồng trứng đa nang hay hội chứng buồng trứng đa nang là bệnh xuất hiện khi cơ thể có lượng hormone sinh dục nam lớn và lượng hormone sinh dục nữ không đủ hoặc bị thiếu hụt trầm trọng khiến nang trứng phát triển bất thường.

Theo các chuyên gia y tế, hội chứng đa nang buồng trứng là rối loạn liên quan tới mất cân bằng hormone và kháng insulin trong cơ thể, thường đi kèm với nhiều triệu chứng như: Rối loạn kinh nguyệt, rậm lông, mụn, thừa cân, rụng tóc, buồng trứng nhiều nang trứng,… 

Tình trạng này có thể bắt gặp ở nhiều đối tượng khác nhau, phổ biến nhất là những người đang trong độ tuổi sinh sản. Đa nang buồng trứng nếu không được điều trị và xử lý kịp thời có thể dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. Một số biến chứng thường gặp phải kể tới:

• Nguy cơ vô sinh: Bệnh khiến nang trứng phát triển bất thường, ảnh hưởng tới sự rụng trứng từ đó tác động xấu tới khả năng sinh sản của nữ giới. Đa phần các trường hợp mắc bệnh không được phát hiện kịp thời đều có nguy cơ hiếm muộn, thậm chí vô sinh. 
• Béo phì: Người mắc bệnh đa nang buồng trứng có nguy cơ béo phì cao hơn người bình thường. Trong đó, có tới 80% trường hợp mắc bệnh bị béo phì.
• Bệnh tiểu đường: Sự rối loạn hormone và insulin trong cơ thể là nguyên nhân khiến nhiều chị em bị đa nang buồng trứng dễ mắc bệnh tiểu đường.
• Ung thư nội mạc tử cung: Đa nang buồng trứng khiến kinh nguyệt không đều, lượng estrogen cao khiến lớp niêm mạc tử cung dày, không chịu bong tách từ đó làm tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung ở người bệnh.

Bởi những biến chứng nguy hiểm của bệnh, ngay khi phát hiện những triệu chứng bất thường, chị em cần nhanh chóng liên hệ với bác sĩ để được tư vấn giải pháp điều trị phù hợp.

Nguyên nhân gây bệnh do đâu?

Trên thực tế, có nhiều nguyên nhân khiến tình trạng đa nang buồng trứng phát triển xấu làm ảnh hưởng tới sức khỏe. Trong đó, một số yếu tố nguy cơ làm tăng tỷ lệ mắc bệnh phải kể tới:

• Do gen di truyền: Một số nghiên cứu chỉ ra rằng đa phần người mắc căn bệnh này là do gen di truyền. Nếu một người có mẹ, bà, chị gái, người thân từng mắc bệnh thì khả năng bị bệnh của người đó cũng cao hơn. Nếu thuộc trường hợp này, chị em cần đi khám và kiểm tra thường xuyên nhằm phát hiện và điều trị kịp thời.  
• Dư thừa insulin: Insulin giúp kiểm soát lượng đường và chuyển hóa đường vào máu. Một số người gặp tình trạng kháng insulin làm ảnh hưởng việc sử dụng insulin, dẫn tới dư thừa insulin. Insulin dư thừa khiến buồng trứng sản xuất nhiều androgen hơn, đây là nguyên nhân cản trở sự phát triển của nang trứng và làm giảm khả năng rụng trứng của buồng trứng. 
• Chế độ ăn uống: Những người ăn nhiều tinh bột, đường có nguy cơ mắc đa nang buồng trứng cao hơn bình thường.

Dấu hiệu đa nang buồng trứng là gì?

Đa nang buồng trứng ảnh hưởng lớn tới sức khỏe người phụ nữ nhất là khi không được điều trị kịp thời. Vì thế, chị em cần nắm được các triệu chứng của bệnh để sớm phát hiện và đi khám kịp thời. Một số dấu hiệu điển hình giúp nhận biết bệnh phải kể tới:

• Chu kỳ kinh nguyệt không đều: Những người bị đa nang buồng trứng thường có chu kỳ kinh nguyệt thưa, từ 2-3 tháng, thậm chí vô kinh trong thời gian dài. Nếu gặp tình trạng này, cần nhanh chóng đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. 
• Da mặt hay nổi mụn: Bệnh khiến chị em gặp tình trạng da thâm sạm, có nhiều mụn. Các nốt mụn thường ở xuất hiện ở mặt, lưng, ngực,… Ngoài ra, người bệnh còn có thể xuất hiện tình trạng sạm da, da nhăn nheo, không khỏe mạnh như người bình thường. 
• Cơ thể mọc nhiều lông: Sự mất cân bằng hormone, trong đó hormone nam vượt trội khiến người bệnh mọc nhiều lông đen, rậm và cứng ở một số bộ phận trên cơ thể như: Chân, tay, lưng, mặt, bụng…. Điều này khiến không ít người bệnh xấu hổ, tự tin về ngoại hình của mình. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể gặp tình trạng tóc mỏng, rụng nhiều,mặc dù tìm đủ mọi cách cải thiện cũng không mang tới hiệu quả.
• Cân nặng không ổn định: Người bị đa nang buồng trứng có cân nặng không hề ổn định, họ thường bị tăng cân mất kiểm soát, dẫn tới căng thẳng, mệt mỏi, tâm lý bất ổn, hay nóng giận, buồn vô cớ.

Bị đa nang buồng trứng có con được không? Chữa thế nào hiệu quả?

Hội chứng buồng trứng đa nang ảnh hưởng tới khả năng sinh sản của người bệnh, thậm chí dẫn tới tình trạng vô sinh. Tuy nhiên, chị em không cần quá lo lắng bởi người mắc căn bệnh này vẫn có thể mang thai một cách tự nhiên. Nhiều nghiên cứu thực tiễn cũng chỉ ra rằng không phải mọi trường hợp bị buồng trứng đa nang đều không thể mang thai. Tuy nhiên, nếu tình trạng bệnh đã lâu, không được điều trị kịp thời, đúng cách, nguy cơ vô sinh, hiếm muộn sẽ cao hơn. 

Để điều trị căn bệnh này, các bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng và sức khỏe của mỗi người bệnh từ đó đưa ra phác đồ phù hợp nhất. Một số biện pháp điều trị buồng trứng đa nang phổ biến nhất phải kể tới chữa bằng Đông y, chữa bằng mẹo dân gian hay chữa bằng Tây y. 

Chữa đa nang buồng trứng bằng Tây y

Với phương pháp này, bác sĩ thường kê đơn thuốc hỗ trợ sinh sản hoặc tiến hành đốt điện buồng trứng cho người bệnh. 

Người bị đa nang buồng trứng có thể được kê đơn một số loại thuốc như sau:

• Thuốc tránh thai kết hợp: Gồm những thuốc chứa estrogen và progestin giúp làm giảm sản xuất androgen đồng thời điều chỉnh lượng estrogen trong cơ thể. Việc điều chỉnh nội tiết tố này cũng có thể giảm nguy cơ mắc ung thư nội mạc tử cung và điều chỉnh chảy máu bất thường, mọc tóc quá mức hay nổi mụn. 
• Metformin (fortamet, glucophage): Thuốc giúp giảm lượng insulin trong cơ thể. Loại thuốc này cũng có tác dụng giảm nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2 và tăng khả năng thụ thai ở nữ giới. 

Khi sử dụng thuốc chữa chứng đa nang buồng trứng, người bệnh cần tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ, không được tự ý mua thuốc về sử dụng bởi điều này có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe. 

Ngoài việc dùng thuốc, bệnh nhân bị hội chứng buồng trứng đa nang có thể được điều trị bằng phương pháp soi đốt điểm buồng trứng. Cách chữa này được áp dụng cho trường hợp sử dụng thuốc không mang lại hiệu quả như mong muốn. Bác sĩ sẽ tạo các lỗ nhỏ trong buồng trứng của người bệnh nhằm làm giảm mô đệm, giảm nội tiết tố đồng thời kích thích rụng trứng.

Phương pháp này giúp rụng trứng đều, tuy nhiên, nó có thể đi kèm với tình trạng đa thai, quá kích buồng trứng. Ngoài ra, đây là biện pháp xâm lấn, có thể gây suy buồng trứng. Do vậy, khi tiến hành đốt điểm buồng trứng, bệnh nhân cần lựa chọn cơ sở uy tín, bác sĩ chuyên môn vững vàng để thực hiện. 

Chữa bệnh bằng mẹo dân gian 

Mẹo dân gian là phương pháp đơn giản, an toàn được nhiều chị em lựa chọn. Một số mẹo thường gặp nhất phải kể tới:

• Dùng giấm táo: Giấm táo giúp điều chỉnh cân bằng insulin trong cơ thể từ đó giảm các triệu chứng của bệnh. Người mắc hội chứng này có thể pha hai muỗng giấm táo với nước ấm và uống vào buổi sáng sau khi thức dậy. 
• Dùng ngải cứu: Ngải cứu giúp cân bằng hormone, ổn định chu kỳ kinh nguyệt, duy trì chức năng tử cung hiệu quả. Do đó, người bệnh có thể thêm ngải cứu tươi vào chế độ ăn uống hàng ngày nhằm hỗ trợ chữa bệnh. 
• Sử dụng trà xanh: Trong trà xanh có nhiều chất chống oxy hóa giúp kiểm soát các yếu tố gây ra tình trạng buồng trứng đa nang. Vì thế, người bệnh nên uống 1-2 chén trà xanh mỗi ngày để giảm triệu chứng. 

Áp dụng các mẹo dân gian trong điều trị thường an toàn, lành tính, có thể phù hợp với nhiều đối tượng khác nhau. Tuy nhiên, những phương pháp này thường có dược tính thấp, chỉ giúp hỗ trợ điều trị mà không giúp chữa bệnh dứt điểm. Do đó, chị em khi mắc phải căn bệnh này vẫn cần liên hệ với bác sĩ để được tư vấn giải pháp phù hợp nhất với bản thân. 

Chữa bệnh đa nang buồng trứng bằng Đông y 

Đông y chữa buồng trứng đa nang dựa vào từng thể bệnh, triệu chứng và nguyên nhân gây bệnh. Thầy thuốc ưu tú, bác sĩ Lê Phương – GĐ chuyên môn Trung tâm Thừa kế và Ứng dụng Đông y Việt Nam cho biết đa nang buồng trứng có thể chia thành hai thể chính gồm:

• Do can huyết nhiệt: Biểu hiện thường gặp của bệnh là nổi mụn, nóng trong, kinh nguyệt bất thường, môi khô, người gầy, ăn uống kém, đau bụng kinh… Trường hợp này cần thanh can, huyết nhiệt, kết hợp với chế độ ăn mát, loại bỏ đồ cay nóng, chua,… 
• Do thận âm khí sinh ra nội nhiệt: Về cơ bản, người bệnh vẫn xuất hiện các triệu chứng thường gặp của bệnh, ngoài ra, còn đi kèm với tình trạng huyết áp thấp, hay chóng mặt, đau đầu, khi đói dễ bị hạ đường huyết. Người mắc bệnh do thận âm, khí hư dễ béo phì, người mệt mỏi, nhợt nhạt, lười vận động. Muốn điều trị cần dùng thuốc bổ thận, bổ khí huyết, điều hòa kinh nguyệt. 

Cũng theo thầy thuốc ưu tú Lê Phương, đa phần các bài thuốc Đông y chữa buồng trứng đa nang hiện nay đều có công dụng điều hòa kinh nguyệt, cải thiện sự rụng trứng. Ưu điểm của Đông y là thuốc lành tính, nguồn gốc từ thảo dược tự nhiên nên không gây tác dụng phụ, phù hợp với nhiều đối tượng bệnh nhân khác nhau. Tuy nhiên, tác dụng thuốc chậm nên người bệnh phải kiên trì trong thời gian dài mới thấy hiệu quả rõ rệt. 

Hiện nay có nhiều bài thuốc chữa hội chứng buồng trứng đa nang, tuy nhiên tiêu biểu nhất phải kể tới Phụ Khang Tán từ Trung tâm Thừa kế và Ứng dụng Đông y Việt Nam. Bài thuốc là kết quả công trình nghiên cứu “Nghiên cứu và ứng dụng YHCT trong điều trị các bệnh viêm nhiễm đường sinh dục dưới” do đội ngũ bác sĩ, chuyên gia của trung tâm thực hiện. Đây là bài thuốc đã giúp hàng trăm nghìn phụ nữ thoát bệnh, lấy lại niềm vui, hạnh phúc trong cuộc sống. 

Phụ Khang Tán của Trung tâm Đông y Việt Nam được nghiên cứu, tối ưu dưới hai dạng thức là dạng thang và dạng ngâm rửa. Trong đó:

Phụ Khang Tán Dạng thang giúp:

• Bảo vệ, tăng cường sức khỏe buồng trứng, tử cung 
• Bồi bổ cơ thể, ngăn ngừa biến chứng bệnh
• Cân bằng âm dương, cải thiện chức năng ngũ tạng, phòng ngừa bệnh tái phát. 

Phụ Khang Tán dạng ngâm rửa:

• Cân bằng pH âm đạo
• Kháng khuẩn, chống viêm âm đạo, tiêu diệt nấm, ký sinh trùng
• Ngăn ngừa viêm nhiễm lan rộng sang các vùng xung quanh
• Hoạt huyết, trục ứ, giảm phù nề, giảm khí hư,huyết trắng. 

Cả hai bài thuốc đều có thành phần gồm nhiều vị thảo dược giúp đẩy lùi bệnh phụ khoa hiệu quả như Hoàng bá, Trinh nữ hoàng cung, Đương quy, Khổ sâm, Bạch thược, Xà sàng tử, Thược tương, Đan sâm…. Sự kết hợp “2 trong 1” này giúp mang tới hiệu quả toàn diện, tối ưu cho người bệnh. Một mặt, bài thuốc đi sâu vào trị căn nguyên gây bệnh, mặt khác phòng ngừa các yếu tố gây bệnh từ bên ngoài tấn công vào cơ thể. 

Tính tới thời điểm hiện tại, bài thuốc đã được áp dụng trong điều trị cho hơn 320.000 bệnh nhân với kết quả khả quan. 

Người bị đa nang buồng trứng nên ăn gì, kiêng gì?

Thực tế cho thấy chế độ dinh dưỡng có tác động lớn tới sức khỏe nói chung và kết quả điều trị buồng trứng đa nang nói riêng. Như đã nói, phụ nữ mắc buồng trứng đa nang thường có nồng độ insulin cao hơn bình thường. Đây là hormone giúp kiểm soát lượng đường trong máu và lưu trữ chất béo. Nồng độ insulin quá cao có thể khiến cơ thể tiết ra nhiều hormone sinh dục nam, từ đó làm tăng nguy cơ buồng trứng đa nang. Do đó, trong chế độ ăn uống hàng ngày, chị em cần lưu ý:

Nên ăn:

• Rau có màu xanh đậm: Những loại rau có màu xanh đậm như súp lơ, cải xoăn, rau chân vịt,… giàu canxi, vitamin K, C, E, magie, kali, và đặc biệt vitamin B – có vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa và giảm nguy cơ mắc bệnh. Do đó, ăn nhiều loại rau có màu xanh đậm không chỉ giúp kiểm soát bệnh đa nang buồng trứng mà còn tốt cho sức khỏe tổng thể. 
• Các loại củ, quả có màu sắc: Những loại củ, quả như cà rốt, cà tím, khoai lang, cà chua,… chứa nhiều dinh dưỡng và chất chống oxy hóa mạnh giúp đẩy lùi các tác nhân gây bệnh. 
• Các loại trái cây tươi: Trái cây tươi giàu vitamin, khoáng chất, có chỉ số đường thấp như dâu tơ, mơ, bưởi, lê, cam, dưa hấu, việt quất, kiwi… rất tốt cho phụ nữ bị đa nang buồng trứng 
• Thực phẩm giàu chất béo tốt: Chất béo lành mạnh trong dầu oliu, hạnh nhân, dầu cá ngừ, cá hồi,… giúp thải độ, kiểm soát cân nặng và cân bằng nội tiết tố nữ hiệu quả. Do đó, người bị đa nang buồng trứng nên bổ sung những loại thực phẩm này hàng ngày.

Nên kiêng:

• Sản phẩm từ sữa: Sữa làm tăng lượng testosterone, đồng thời các protein trong sữa làm hạn chế quá trình xử lý testosterone từ đó khiến bệnh trầm trọng hơn. Người bệnh nên hạn chế ăn sữa, bơ, pho mát,….
• Chất béo không lành mạnh: Chất béo no, chất béo đã hydro hóa, chất báo chuyển đổi,… có thể dẫn tới sản sinh estrogen khiến cơ thể không thể hấp thụ một số dưỡng chất nhất định, từ đó làm tăng cân, tăng nguy cơ mắc bệnh. 

• Caffeine: Phụ nữ uống hơn 4 cốc cà phê một ngày có thể làm tăng nồng độ estradiol, hormone estrogen ảnh hưởng tới chu kỳ kinh nguyệt, rụng trứng. Do đó, người bệnh nên hạn chế thực phẩm chứa cafein để giảm triệu chứng của đa nang buồng trứng. 
• Đồ uống chứa cồn: Rượu, bia,… có thể làm tăng nguy cơ mắc đa nang buồng trứng lên tới 50%. Bởi những đồ uống này gây ảnh hưởng xấu tới gan, cơ quan quan trọng giúp loại bỏ estrogen dư thừa ra khỏi cơ thể. Khi uống rượu, gan cần dành nhiều thời gian để loại bỏ chất độc, do đó, việc loại bỏ estrogen sẽ bị “lơ là”.
• Thực phẩm chế biến sẵn: Những thực phẩm này chứa nhiều phụ gia, chất bảo quản, phẩm màu,…. từ đó làm phát sinh lượng lớn hormone prostaglandin gây viêm nhiễm và làm tăng insulin khiến tình trạng đa nang buồng trứng phát triển mạnh. 

Trên đây là những thông tin về buồng trứng đa nang, hy vọng với những thông bài viết cung cấp, chị em sẽ có thêm kiến thức về căn bệnh này. Hiểu rõ về bệnh cũng giúp lựa chọn phương pháp phù hợp với bản thân.

Xem thêm: Cách chữa bệnh trĩ bằng 10 cây thuốc nam quanh vườn