Cây xạ đen ở Hòa Bình: Đặc điểm, công dụng, cách dùng tốt nhất

Cây xạ đen ở Hòa Bình là một cây thuốc quý đang được nhiều người sử dụng. Từ xưa, cây xạ đen được người Mường dùng trong các bài thuốc chữa bệnh, nhất là bệnh ung thư. Đặc điểm của cây xạ đen Hòa Bình là gì? Công dụng chữa bệnh của cây xạ đen trong các bài thuốc Đông y và Tây y. Cách dùng cây xạ đen chữa bệnh hiệu quả.

Cây xạ đen ở Hòa Bình đang ngày càng được săn lùng nhiều hơn sau khi y học hiện đại công nhận những công dụng chữa bệnh của dược liệu. Xạ đen là cây dây leo thân gỗ, mọc thành bụi và sống lâu năm. Chúng còn tên gọi khác như cây bách giải, bìm bịp.

Cây xạ đen ở Hòa Bình nổi tiếng với nhiều công dụng chữa bệnh

Cây xạ đen ở Hòa Bình có đặc điểm gì?

Cây xạ đen thuộc loại dây leo thân gỗ, dài 3 – 10m, mọc thành bụi. Cành cây tròn, lúc còn non thì màu xám nhạt, sau càng già thì chuyển dần sang nâu và cuối cùng là màu xanh. Lá cây xạ đen màu xanh dài khoảng 5 – 10cm, phiến lá bầu dục, cạnh lá răng cưa.

Hoa của loài cây này màu trắng, mọc thành chùm và thường nở từ tháng 3 đến tháng 5. Tháng 8 đến tháng 12, khi mà các chùm hoa bắt đầu tàn thì quả xạ đen được hình thành. Quả xạ đen lúc còn non thì có màu xanh, sau chín chuyển sang màu vàng.

Công dụng của cây xạ đen ở Hòa Bình

Trong khoa học, cây xạ đen được gọi là Celastrus Hindsu benth, thuộc họ Celastraceae. Xạ đen được các nhà khoa học trên thế giới nghiên cứu lần đầu vào năm 1851. Ở Việt Nam, giáo sư Lê Thế Trung (Học viện Quân Y) và nhiều chuyên gia khác đã có công trình nghiên cứu về tác dụng cây xạ đen, đặc biệt trong trị bệnh.

Thành phần dược chất của cây xạ đen ở Hòa Bình

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, cây xạ đen ở Hòa Bình hay ở những khu vực khác có nhiều tác dụng tốt với sức khỏe con người. Bởi nó rất giàu hàm lượng các dược chất quý như:

Fanavolnoid: Giúp ngăn chặn quá trình oxy hóa do các gốc tự do – nguyên nhân gây ra. Chất này có khả năng sửa chữa các phản ứng cơ thể chống lại các chất gây ung thư.
Saponin Triterbenoid là chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm cholesterol, giảm nguy cơ gây ung thư và khả năng di căn. Hợp chất quý này có nhiều trong nhân sâm, tam thất bắc, ngũ gia bì…
Quinon có tác dụng hóa lỏng tế bào ung thư.

Cây xạ đen ở Hòa Bình chữa bệnh gì?

Nhờ thành phần dược chất quý hiếm, đa dạng, cây xạ đen có rất nhiều công dụng chữa bệnh:

Hỗ trợ điều trị bệnh ung thư, ngăn chặn các khối u di căn. Một số bệnh ung thư mà cây xạ đen có tác dụng hiệu quả là ung thư gan, ung thư phổi, ung thư cổ tử cung…;
Điều trị các bệnh về gan như: Viêm gan, xơ gan, xơ gan cổ trướng…;
Hỗ trợ điều trị huyết áp cao, mỡ máu cao;
Hỗ trợ điều trị tiểu đường;
Giảm đau, tăng cường sức đề kháng của cơ thể;
Trị chứng mất ngủ, giúp an thần;
Chữa bệnh mụn nhọt, lở ngứa;
Chống viêm, kháng khuẩn, đặc biệt ở đường tiêu hóa.

Ngoài ra, theo luận án của TS. Hoàng Quỳnh Hoa (ĐH Dược Hà Nội), cây xạ đen còn có thể chữa các bệnh tiêu chảy, đau xương, chứng sốt nóng, các khối u bướu lành tính, dị ứng mẩn ngứa, hậu sản…

Sử dụng lá xạ đen khô sắc nước chữa bệnh

Cách dùng cây xạ đen ở Hòa Bình chữa bệnh

Để sử dụng cây xạ đen ở Hòa Bình chữa bệnh, tăng cường sức khỏe, người dùng có thể áp dụng nhiều cách khác nhau. Đơn giản nhất là sắc hoặc hãm xạ đen để uống thay nước hàng ngày. Người dùng có thể tham khảo cách làm sau:

Sắc nước cây xạ đen

Chuẩn bị nguyên liệu sắc nước cây xạ đen như sau:

Lá xạ đen khô: 25g;
Thân xạ đen khô: 50g.
Đun thân và lá xạ đen với 1,5 lít nước. Sau khi sôi, đun dưới lửa nhỏ trong khoảng 15 phút nữa thì dừng.
Ngoài ra, người dùng có thể hãm thân, lá xạ đen với nước sôi trong 30 phút. Chắt lấy nước để dùng nóng hoặc để tủ lạnh, uống trong ngày.

Tùy vào cơ địa của người dùng mà xạ đen sẽ có những tác dụng nhanh hay chậm. Người dùng nên kiên trì sử dụng xạ đen trong một thời gian dài.

Xem thêm: Cây xạ đen có tác dụng điều trị ung thư – Vnexpress

Lưu ý khi sử dụng cây xạ đen

Để đạt kết quả tốt nhất khi dùng cây xạ đen, người dùng cần chú ý những điều sau:

Nên dùng ấm đất để sắc thuốc.
Kiêng rượu, bia, cà phê thuốc lá, hạn chế ăn rau muống vì chúng sẽ làm giảm hoặc làm mất tác dụng của xạ đen.
Không nên dùng nước xạ đen đã để qua đêm mà nên uống hết trong ngày.
Bệnh nhân ung thư khi sử dụng xạ đen lần đầu có thể lên cơn đau dữ dội. Trong hợp này, người bệnh không nên uống đặc ngay từ đầu mà tăng dần liều lượng từ 30g lên dần 60 – 65g/1,5 lít nước.
Không nên sử dụng cây xạ đen cùng lúc với thuốc Tây mà nên uống xạ đen trước hoặc sau khi dùng thuốc Tây khoảng 30 phút.
Không được tự ý bỏ liệu pháp Tây y để uống xạ đen.
Phụ nữ mang thai và cho con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.