Viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật nguy hiểm thế nào?

Viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật là bệnh lý tiêu hóa nguy hiểm, cần phát hiện và điều trị sớm. Bởi những tổn thương ở dạ dày, thực quản khi dịch mật trào ngược trong thời gian dài có thể gây biến chứng nghiêm trọng. Không chỉ ảnh hưởng sức khỏe, bệnh còn có nguy cơ chuyển thành ung thư, đe dọa tính mạng của người bệnh.

Viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật là gì?

Trong cơ thể có rất nhiều loại dịch được sinh ra mỗi ngày. Phần lớn chúng đều có nhiệm vụ hỗ trợ hoạt động tiêu hóa. Dịch mật là một loại trong số chúng, giữ nhiệm vụ hòa tan chất béo cho cơ thể. Dịch mật có màu xanh trong, hơi vàng, nhầy, mang tính kiềm và có vị đắng. Loại dịch này được gan sản xuất, sau đó chuyển đến ống dẫn mật, trữ tại túi mật. Trung bình mỗi ngày cơ thể sẽ sản xuất 700ml đến 800ml dịch mật.

Viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật là hiện tượng dịch mật trào ngược lên thực quản dưới tác động của nhiều yếu tố. Tình trạng này khiến cho dạ dày, thực quản bị tổn thương, kích thích phản ứng viêm. Đây là một trong những chứng bệnh về hệ tiêu hóa nguy hiểm. Nếu không sớm phát hiện và điều trị, viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật có thể gây biến chứng nguy hiểm.

Nguyên nhân gây viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật

Những nguyên nhân gây bệnh viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật có thể kể đến như:

• Viêm loét dạ dày tá tràng: Đây là nguyên nhân hàng đầu gây nên tình trạng trào ngược dịch mật. Khi dạ dày – tá tràng bị viêm nhiễm hình thành các vết loét, hoạt động tiêu hóa bị giảm sút khiến thức ăn tồn đọng lại trong dạ dày. Lượng thức ăn này sẽ gây áp lực làm mở van môn vị khiến dịch mật trào ngược lên thực quản thông qua kẽ hở đó.
• Biến chứng hậu phẫu cắt dạ dày: Người đã can thiệp ngoại khoa cắt dạ dày trị bệnh hoặc cắt để giảm cân khi bị thừa cân béo phì có thể gặp phải vấn đề tại môn vị. Điều này khiến môn vị dạ dày hoạt động không ổn định, có thể đóng không khít khiến dịch bên trong trào ngược lên dạ dày – tá tràng.
• Phẫu thuật túi mật: Ngoài hai nguyên nhân kể trên, một số nghiên cứu cho thấy, người mắc bệnh túi mật can thiệp phẫu thuật điều trị có tỷ lệ cao mắc chứng trào ngược dịch mật.

Đây là những nguyên nhân chủ yếu gây bệnh viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật. Cần sớm phát hiện và điều trị nhằm tránh các biến chứng nguy hiểm. Bởi một số trường hợp tình trạng trào ngược bất thường kéo dài có thể gây ung thư, người bệnh không nhận biết từ giai đoạn đầu có nguy cơ bị đe dọa tính mạng.

Triệu chứng viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật

Người mắc chứng viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật có thể gặp các triệu chứng khó chịu như:

• Đắng miệng và thường xuyên bị ợ nóng.
• Đau vùng thượng vị, cơn đau từ âm ỉ từng cơn đến đau tức dữ dội.
• Bụng cồn cào thường xuyên, nóng rát ngực, bụng trên.
• Giọng khàn, thường xuyên ho khan do tình trạng trào ngược dịch từ dạ dày – tá tràng lên thực quản.
• Nôn ra chất dịch có màu xanh vàng kèm theo tình trạng đắng cổ họng. Đây được xem là triệu chứng nhận biết đặc trưng nhất của bệnh lý này.
• Khó tiêu, đầy bụng, chướng hơi, cân nặng sụt giảm không rõ nguyên do.

Ngay khi nhận thấy cơ thể có biểu hiện bất thường kể trên, bạn nên chủ động đến gặp bác sĩ thăm khám và điều trị. Vấn đề về tiêu hóa diễn tiến lâu ngày không kiểm soát có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Bởi cơ thể không hấp thụ đủ dinh dưỡng có nguy cơ suy nhược nghiêm trọng. Đặc biệt có thể kéo theo các biến chứng như ung thư dạ dày, viêm loét, thủng dạ dày, ảnh hưởng đến thực quản.

Viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật nguy hiểm như thế nào?

Không kiểm soát tình trạng viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật dẫn đến viêm niêm mạc dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản. Bên cạnh đó, dịch mật trào ngược lên hầu họng, thực quản khiến người bệnh buồn nôn, đắng miệng, phù nề thanh quản, mất tiếng,…ảnh hưởng đến cuộc sống, công việc hàng ngày.

Trường hợp nghiêm trọng, tình trạng này còn là nguyên nhân dẫn đến bệnh ung thư dạ dày, thực quản, barrett thực quản,…gây tử vong. Cụ thể như:

• Viêm loét chảy máu thực quản: Dịch mật trào ngược lên thực quản trong thời gian dài cùng với dịch vị và thức ăn khiến thự
  c quản bị tổn thương. Viêm loét lâu ngày không khắc phục gây xuất huyết.
• Viêm đường hô hấp: Tình trạng trào ngược dịch từ dạ dày – tá tràng lên hầu họng khiến cho dây thanh quản và đường hô hấp bị ảnh hưởng. Lượng axit khi trào ngược khiến lớp niêm mạc bị phá hủy gây tình trạng viêm đường hô hấp. Người bệnh lúc này có thể mắc phải các bệnh lý như viêm amidan, phế quản hoặc viêm phổi. Trường hợp nặng gây viêm tuyến giáp, viêm tai nguy hiểm.
• Hẹp thực quản: Những tổn thương trong quá trình dịch mật trào ngược khi hồi phục có thể để lại sẹo trên thực quản. Đây là một trong những biến chứng do viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật gây ra. Thực quản thu hẹp khiến quá trình đưa thức ăn xuống dạ dày bị cản trở, gây đau đớn khó chịu.
• Barrett thực quản: Có 10%-15% người bệnh gặp phải biến chứng barrett thực quản khi bị trào ngược dịch mật thường xuyên. Lớp niêm mạc thực quản bị phá hủy, thay đổi màu sắc, có khả năng gây ung thư nguy hiểm.
• Ung thư thực quản: Đây cũng là một trong những biến chứng do viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật gây ra. Nếu không phát hiện sớm, bệnh nhân có nguy cơ đối mặt với nhiều rủi ro nguy hại sức khỏe và tính mạng.

Trước những biến chứng nguy hiểm kể trên, các chuyên gia khuyến khích người bệnh nên thăm khám y tế ngay khi cơ thể có biểu hiện bất thường. Đặc biệt là nhận thấy tình trạng trào ngược diễn ra thường xuyên. Nhằm tránh những rủi ro nguy hiểm sức khỏe người bệnh cần can thiệp điều trị sớm, đồng thời tuân thủ theo chỉ định điều trị của bác sĩ chuyên khoa.

Chẩn đoán viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật

Khi thăm khám y tế, bác sĩ sẽ thu nhận thông tin về triệu chứng, tiểu sử bệnh lý của người bệnh và gia đình, thuốc đang dùng,…để xác định hướng chẩn đoán phù hợp. Người bệnh sau đó sẽ được chỉ định thực hiện các biện pháp xét nghiệm kiểm tra để tìm nguyên nhân và bệnh lý chính xác. Một số thủ thuật y tế như:

• Nội soi hang vị dạ dày: Đây là biện pháp xét nghiệm hình ảnh được ứng dụng rộng rãi, nhất là cho đối tượng mắc bệnh dạ dày. Thông qua hình ảnh nội soi, bác sĩ có thể phát hiện vấn đề người bệnh đang gặp phải, xác định có phải trào ngược dịch mật hay không.
• Thử nghiệm axit ambulatory: Dùng đầu dò axit kiểm tra thời gian axit từ dạ dày đi vào thực quản.
• Đo pH dạ dày thực quản: Đo lượng khí hoặc chất lỏng bị trào ngược từ dạ dày lên thực quản. Biện pháp chẩn đoán thường được sử dụng cho bệnh nhân mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản.

Sau khi có kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ xây dựng phác đồ điều trị phù hợp cho người bệnh. Để đảm bảo điều trị đạt hiệu quả tốt nhất, bệnh nhân nên tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Đồng thời, kết hợp thăm khám định kỳ và chăm sóc cơ thể để giảm thiểu rủi ro bệnh tái phát hoặc biến chứng nguy hiểm.

Điều trị viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật

Tình trạng viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật không có khả năng tự khỏi, thậm chí nguy cơ cao gây ra biến chứng khi không thăm khám và điều trị sớm. Do đó, nếu nhận thấy cơ thể có triệu chứng bất thường, người bệnh nên chủ động đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị sớm. Những phương án điều trị bệnh được áp dụng phổ biến như:

Cải thiện trào ngược dịch mật bằng thuốc

Sử dụng thuốc Tây giúp giảm tình trạng trào ngược dịch mật và chữa bệnh viêm hang vị dạ dày. Thuốc có tác dụng nhanh, tuy nhiên cũng tiềm ẩn nguy cơ gây tác dụng phụ. Bệnh nhân nên dùng thuốc theo đúng liều lượng bác sĩ hướng dẫn. Một số loại được dùng như:

• Nhóm thuốc giảm dịch mật: Giúp giảm lượng dịch mật bị trào ngược, loại bỏ chúng ra khỏi đường tiêu hóa. Dùng cisaprid, questran, colestid,…
• Thuốc ức chế bơm proton: Mục đích sử dụng giảm bệnh nhân giảm các triệu chứng khó chịu do hiện tượng trào ngược dịch mật, tiết axit dư thừa gây ra. Thuốc có khả năng dung nạp tốt và có hiệu quả cao. Các loại như rabeprazole, esomeprazol, omeprazol,…

Hai nhóm thuốc kể trên đều mang lại hiệu quả trong việc thuyên giảm triệu chứng do tình trạng viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật gây ra. Người bệnh nên dùng đúng theo phác đồ được bác sĩ chỉ định. Tránh tình trạng lạm dụng hoặc ngừng sử dụng thuốc khi chưa tham khảo ý kiến bác sĩ để hạn chế rủi ro gặp tác dụng phụ không mong muốn.

Phẫu thuật điều trị

Trường hợp trào ngược nghiêm trọng gây ra những nguy cơ khó lường khác, bác sĩ có thể phải chỉ định phẫu thuật điều trị cho người bệnh. Các phương pháp như sau:

• Phương pháp phẫu thuật antireflux: Phẫu thuật ổn định chức năng co thắt cơ vòng thực quản. Bởi dịch mật và axit lúc này sẽ không thể tiếp tục trào ngược nếu cơ vòng thực quản được thắt chặt. Do đó, phương pháp này sẽ được tiến hàng bằng cách tìm kiếm và gói lại phần dạ dày nằm gần thực quản, khâu xung quanh cơ thắt thực quản.
• Phương pháp roux-en-y: Đây là biện pháp được ghi nhận mang lại đến 90% hiệu quả chữa khỏi bệnh. Bác sĩ sẽ dẫn ống mất kết nối với phần hỗng tràng cho người bệnh. Lúc này, dịch không đỏ về tá tràng trực tiếp như bình thường mà sẽ chuyển đến hỗng tràng. Tình trạng viêm và trào ngược sẽ được cải thiện rõ rệt.

Điều chỉnh thói quen sinh hoạt

Nhằm kiểm soát tốt nhất tình trạng viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật, người bệnh cần thay đổi một số thói quen sinh hoạt như sau:

• Chia nhỏ bữa ăn

Chia bữa ăn chín thành nhiều bữa ăn nhỏ trong ngày giúp tiêu hóa dễ dàng hơn. Bên cạnh đó, thói quen này sẽ giúp người bệnh không ăn quá no trong một bữa ăn, giảm áp lực lên dạ dày – tá tràng. Đồng thời, việc ăn ít nhưng ăn nhiều lần trong ngày sẽ góp phần hạn chế nguy cơ trào ngược do van mở và đóng không đúng lúc.

• Lựa chọn thực phẩm và thức uống

Người bệnh nên xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý. Tránh ăn những thực phẩm, thức uống có vị chua khiến nguy cơ trào ngược dịch mật gia tăng. Điển hình là các loại gia vị, cà chua, cam, chanh, giấm,…Không nên uống rượu bia, các loại nước uống có cồn, gas, cafein, bởi chúng có thể làm niêm mạc dạ dày, thực quản bị kích ứng.

Thay vào đó, người bệnh nên lựa chọn thực phẩm tốt cho dạ dày. Bổ sung cân bằng dinh dưỡng giúp giảm nguy cơ trào ngược, đồng thời cung cấp dưỡng chất giúp tăng đề kháng, hệ miễn dịch cho cơ thể. Bạn có thể tham khảo chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ chuyên khoa về vấn đề này để được hỗ trợ xây dựng thực đơn phù hợp với tình trạng bệnh.

• Ngồi hoặc đứng thẳng sau khi ăn

Sau khi ăn, nếu nằm ngay sẽ tạo điều kiện cho dịch mật trào ngược dễ dàng hơn. Bởi, sau khi ăn dịch mật có xu hướng tiết ra nhiều hơn. Do đó, người bệnh nên cố gắng ngồi nghỉ hoặc đứng thẳng không nên nằm hoặc ngủ sau khi ăn.

• Duy trì cân nặng cân đối

Người thừa cân béo phì thường gặp nhiều vấn đề hệ tiêu hóa do áp lực của mỡ thừa lên ổ bụng. Trong đó, tình trạng viêm hang vị trào ngược dịch mật khá phổ biến. Do đó, chuyên gia khuyến khích người bệnh nên cố gắng duy trì thói quen ăn uống, luyện tập để giảm cân nếu trường hợp cơ thể dư cân, béo phì.

Luyện tập thể dục thể thao thường xuyên giúp cải thiện hệ tiêu hóa, giảm nguy cơ trào ngược khá hiệu quả. Tuy nhiên, bạn nên tránh tập luyện các bài làm xoắn vặn cơ bụng. Thay vào đó, nên chọn môn thể thao phù hợp với thể trạng và tình trạng sức khỏe.

• Tránh căng thẳng, stress

Sắp xếp thời gian nghỉ ngơi và làm việc hợp lý. Bởi căng thẳng áp lực là tác nhân khiến hệ tiêu hóa hoạt động kém hiệu quả, từ đó phát sinh nhiều vấn đề. Người bệnh nên dành thời gian để cơ thể nghỉ ngơi, giúp có cơ quan trong cơ thể phục hồi chức năng. Tránh tình trạng căng thẳng, áp lực kéo dài khiến tình trạng trào ngược biến chứng nghiêm trọng hơn.

Sau một thời gian điều trị, người bệnh nên tái khám để kiểm tra tình trạng viêm hang vị dạ dày đã chuyển biến như thế nào, mức độ phục hồi có tốt không. Nếu có dấu hiệu tái phát hay biến chứng, bác sĩ sẽ giúp bạn đưa ra phương án xử lý kịp thời để tránh các nguy cơ nguy hiểm khác.

Viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật nếu không điều trị có thể ảnh hưởng nghiêm trọng sức khỏe, khả năng biến chứng cao. Do đó, nếu bạn nhận thấy cơ thể có biểu hiện bất thường nên chủ động đến gặp bác sĩ để thăm khám và điều trị sớm. Tránh trường hợp bệnh kéo dài dẫn đến các hệ lụy nguy hại sức khỏe.

Có thể bạn quan tâm:

• 10+ Bài thuốc dân gian chữa viêm hang vị dạ dày hay nhất
• 16 Cách chữa đau dạ dày tại nhà nhanh nhất, giảm đau cấp tốc
• 9+ Loại sữa dành cho người đau dạ dày được khuyên dùng
• 9 loại thuốc đau dạ dày dạng sữa tốt nhất được dùng phổ biến

Xem thêm: Ung thư nên ăn gì: Bật mí chế độ ăn giàu kiềm và giàu acid chuẩn nhất