Xoắn đại tràng sigma: Triệu chứng và các biến chứng nguy hiểm

Xoắn đại tràng sigma là bệnh tiêu hóa thường gặp ở trẻ em hoặc người trên 50 tuổi. Bệnh gây ra nhiều triệu chứng khó chịu ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe của người bệnh. Nếu không điều trị, tình trạng xoắn đại tràng sigma kéo dài có thể gây ra nhiều biến chứng như nhiểm trùng máu, hoại tử, thủng đại tràng,…

Xoắn đại tràng sigma là gì?

Đại tràng sigma nằm gần trực tràng và ống hậu môn, thuộc một đoạn của ruột già. Đại tràng sigma có hình vòng, dài khoảng 35-40cm, được bao quanh bởi một lớp phúc mạc. Bộ phận này đảm nhận vai trò đào thải chất rắn và khí từ đường tiêu hóa, nhờ vào đường cong chạy về phía hậu môn. Đặc biệt, đại tràng sigma có khả năng giữ lại khí trên phần cao của quai ruột, do đó khi thải khí sẽ không phải thực hiện cùng lúc với thải phân.

Xoắn đại tràng sigma hay còn gọi là hiện tượng tắc ruột, xảy ra khi đại tràng sigma xoắn trong ổ bụng từ 180 độ cho đến 540 độ. Nguyên nhân là do đại tràng có khả năng di động. Lúc này, máu lưu thông trong ruột dễ bị tắc nghẽn, kéo theo hiện tượng đại tràng thiếu máu. Cần sớm phát hiện và điều trị để phòng tránh các rủi ro không mong muốn.

Nguyên nhân gây xoắn đại tràng sigma

Nguyên nhân gây xoắn đại tràng sigma cho đến nay vẫn chưa xác định được cụ thể. Một số trường hợp hiện tượng xoắn xuất hiện không nhận diện được nguyên nhân. Tuy nhiên, nhiều yếu tố có khả năng tác động và gây nên sự rối loạn này như:

• Người có tiền sử bị dính hai chân đại tràng đứng gần nhau.
• Người bị viêm đại tràng hoặc mắc phải các bệnh lý bẩm sinh về đường ruột, đặc biệt là tình trạng đại tràng sigma bị rễ mạc treo.
• Những đối tượng thường xuyên táo bón khiến hoạt động của đại tràng suy yếu, rối loạn dẫn đến xoắn.
• Biến chứng các bệnh lý về đại tràng nói riêng và hệ tiêu hóa nói chung cũng có thể tác động ảnh hưởng đến đại tràng sigma.

Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám để xác định nguyên nhân gây bệnh và đưa ra hướng điều trị phù hợp. Người bệnh nên chủ động đến gặp bác sĩ nếu nhận thấy cơ thể có biểu hiện bất thường. Việc chậm trễ điều trị xoắn đại tràng sigma có thể gây ảnh hưởng hoạt động tiêu hóa và sức khỏe tổng thể.

Triệu chứng xoắn đại tràng sigma

Tình trạng xoắn đại tràng sigma có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu. Nếu không sớm điều trị có thể kéo theo nhiều hệ lụy không mong muốn. Chính vì thế, bạn nên thăm khám nếu nhận thấy cơ thể có những bất thường như:

• Buồn nôn, nôn không rõ nguyên nhân.
• Đau bụng, đặc biệt là khu vực bụng dưới, quanh rốn.
• Rối loạn đại tiện khiến người bệnh táo bón kéo dài, một số trường hợp có biểu hiện tắc ruột.
• Việc đại tiện bất thường khiến người bệnh khó chịu, mệt mỏi cơ thể, bụng phình bên phải kèm theo hiện tượng chướng bụng.
• Sờ vào bụng thấy căng giãn, gõ vào nghe được tiếng vang.
• Triệu chứng nặng khi bệnh kéo dài: Nhiễm độc, nhiễm trùng khi tổn thương hoại tử.

Tình trạng xoắn nếu không được điều trị sớm có khả năng ảnh hưởng nghiêm trọng sức khỏe tiêu hóa. Nhất là hiện tượng tắc ruột, gây thiếu máu đại tràng lâu ngày có thể phát sinh biến chứng nguy hiểm. Do đó bạn không nên chủ quan, hãy thăm khám và điều trị sớm, phòng tránh rủi ro gây hại sức khỏe.

Biến chứng xoắn đại tràng sigma

Các bệnh lý có liên quan đến đại tràng sigma tương đối nguy hiểm. Đặc biệt tình trạng xoắn đại tràng lâu ngày không điều trị có thể gây ra nhiều biến chứng. Người bệnh có thể phải đối mặt với nguy cơ ung thư đại tràng sigma, tắc ruột, hoại tử,…kéo dài thậm chí còn đe dọa tính mạng.

Tuy nhiên do các triệu chứng khởi phát giống với nhiều vấn đề tiêu hóa khác như đau bao tử, đau bụng đi đại tiện, rối loạn tiêu hóa,…khiến nhiều người chủ quan không thăm khám sớm. Bên cạnh đó, việc tự ý dùng thuốc điều trị hoặc các biện pháp không phù hợp càng khiến tình trạng xoắn trở nên nghiêm trọng hơn. Lúc này, bệnh diễn biến phức tạp, người bệnh có thể gặp nhiều rủi ro sức khỏe.

Phương pháp chẩn đoán xoắn đại tràng sigma

Với mức độ nguy hại kể trên, khi nhận thấy cơ thể có dấu hiệu bất thường, bạn nên đến bệnh viện thăm khám sớm. Bác sĩ sẽ dựa vào triệu chứng lâm sàng, kết hợp xét nghiệm kiểm tra để xác định bệnh lý và đưa ra phương án điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân. Các phương pháp xét nghiệm đại tràng sigma thường là:

• Nội soi đại tràng: Nội soi là phương pháp được áp dụng phổ biến hiện nay trong việc chẩn đoán bệnh tiêu hóa. Bác sĩ sẽ tiến hành đưa ống nội soi có camera vào hậu môn, quan sát tình trạng bên trong đường ruột. Nhờ vào hình ảnh thu được trên màn hình, bác sĩ ghi nhận tình trạng xoắn đại tràng sigma.
• Sinh thiết: Trường hợp nghi ngờ ung thư, bác sĩ có thể thông qua nội soi lấy một mẫu đại tràng sigma đem đi sinh thiết trong phòng thí nghiệm. Qua phân tích, đánh giá mẫu tế bào, bác sĩ đưa ra kết luận và hướng điều trị phù hợp.
• Xét nghiệm phân/ xét nghiệm máu: Phân tích mẫu phân, mẫu máu của người bệnh để loại bỏ các nguy cơ khác, củng cố kết quả chẩn đoán được chính xác hơn.
• Xét nghiệm hình ảnh: Bên cạnh nội soi, khi cần thiết các bác sĩ sẽ chỉ định cho người bệnh thực hiện thêm chụp X quang, CT nhằm nhận diện tổn thương, biến chứng do tình trạng xoắn đại tràng sigma gây ra.

Dựa vào chẩn đoán cuối cùng, bác sĩ đưa ra phương án điều trị cho từng người bệnh sao cho đảm bảo an toàn và hiệu quả nhất. Người bệnh cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ để sớm điều trị dứt điểm tình trạng này.

Điều trị xoắn đại tràng sigma

Tùy thuộc vào kết quả chẩn đoán của mỗi người mà phương pháp điều trị xoắn đại tràng sigma sẽ khác nhau. Thông thường, trường hợp nhẹ người bệnh có thể kiểm soát viêm nhiễm bằng thuốc điều trị. Chỉ khi thật sự cần thiết, bác sĩ mới tiến hành phẫu thuật để giảm nguy cơ bệnh biến chứng, bảo vệ an toàn sức khỏe cho người bệnh. Cụ thể:

Sử dụng thuốc

Để điều trị bệnh về đại tràng sigma, trong đó có tình trạng xoắn gây tắc ruột, bác sĩ sẽ chỉ định cho bệnh nhân sử dụng một số thuốc tân dược để giảm triệu chứng như:

• Thuốc giảm đau
• Thuốc kháng viêm
• Thuốc kháng sinh (dùng khi nhiễm trùng)
• Thuốc chống co thắt
• Thuốc hạ sốt và hỗ trợ miễn dịch

Người bệnh cần tuân thủ theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ, không nên tự ý thay đổi thuốc hoặc liều dùng. Ngoài ra, trong quá trình điều trị, người bệnh nên kết hợp thăm khám và kiểm tra y tế để theo dõi tình trạng xoắn đại tràng. Nếu sau một thời gian uống thuốc không hiệu quả, tình trạng xoắn có nguy cơ gây biến chứng sẽ được cân nhắc can thiệp ngoại khoa.

Phẫu thuật

Phẫu thuật được áp dụng cho trường hợp xoắn đại tràng sigma nghiêm trọng, phúc tạp, nhất là có dấu hiệu biến chứng. Ngoài ra, trường hợp bệnh nhân không đáp ứng điều trị nội khoa cũng sẽ được bác sĩ cân nhắc điều trị bằng phương pháp này để phòng ngừa các rủi ro.

Tùy vào tình trạng của từng người, phương pháp phẫu thuật sẽ được áp dụng phù hợp. Bác sĩ sẽ dựa vào thể trạng, mức độ tổn thương của bệnh nhân để đưa ra hướng phẫu thuật một phần hay toàn bộ đại tràng. Cụ thể:

• Phẫu thuật cắt toàn bộ đại trực tràng: Thực hiện đối với trường hợp xoắn đại tràng sigma gây ung thư, viêm đại tràng lan rộng, nhất là hiện tượng nhiễm trùng và hoạt tử đại trực tràng. Để kịp thời ngăn chặn sự lây lan của tế bào ác tính hoặc tình trạng viêm nhiễm, bác sĩ bắt buộc phải phẫu thuật loại bỏ đi toàn bộ đại trực tràng của người bệnh. Sau đó, để đưa chất thải ra ngoài, bác sĩ sẽ gắn một lỗ thông với túi bên ngoài bụng hoặc tạo một hồi tràng nhân tạo.
• Phẫu thuật cắt bỏ đại tràng: Phương án này dành cho bệnh nhân xoắn đại tràng trường hợp nhẹ, chưa ảnh hưởng đến trực tràng. Bác sĩ sẽ cắt bỏ đại tràng, sau đó nối túi từ ruột non gắn vào cơ hậu môn để đào thải phân ra khỏi cơ thể.

Tùy vào mức độ xoắn và tình trạng sức khỏe của mỗi người mà biện pháp can thiệp sẽ không giống nhau. Bên cạnh điều trị, người bệnh cần kết hợp các biện pháp chăm sóc tốt để hạn chế nguy cơ bệnh biến chứng hay tái phát ảnh hưởng sức khỏe và đời sống.

Chăm sóc và phòng ngừa xoắn đại tràng sigma

Như đã đề cập, để điều trị xoắn đại tràng sigma hiệu quả, bệnh nhân cần kết hợp điều trị tích cực và chăm sóc cơ thể từ chế độ dinh dưỡng đến thói quen sinh hoạt như sau:

Chế độ dinh dưỡng

Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng, góp phần hỗ trợ điều trị bệnh đại tràng hiệu quả hơn. Do đó, trong quá trình điều trị và kể cả sau khi điều trị khỏi bệnh, người bệnh cũng nên duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh. Các đề cần lưu ý như sau:

• Bổ sung thực phẩm nhiều vitamin và chất xơ, khoáng chất tốt cho cơ thể như khoai lang, rau xanh, trái cây tươi,…
• Bổ sung nhiều nước giúp tăng cường hoạt động tiêu hóa, trao đổi chất trong cơ thể. Ngoài nước lọc, bạn có thể uống thêm nước ép trái cây, nước chứa muối khoáng. Tuy nhiên tránh sử dụng rượu bia, đồ uống có chứa cồn, chất kích thích gây hại cho hệ tiêu hóa, ảnh hưởng quá trình điều trị bệnh.
• Kiêng những món ăn được chế biến quá nhiều dầu mỡ, chất béo khó tiêu hóa, thực phẩm quá ngọt như bánh kẹo, đồ ăn chế biến sẵn,…
• Nên ăn chín, uống sôi, tập
  trung khi ăn và nhai kỹ, ăn chậm giúp việc hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn, giảm áp lực tiêu hóa cho đường ruột.

Thói quen sinh hoạt

Ngoài điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, người bệnh được bác sĩ khuyến khích thay đổi cả thói quen sinh hoạt hàng ngày. Những thói quen xấu cần được loại bỏ thay bằng những thói quen lành mạnh, tốt cho sức khỏe. Cụ thể:

• Tập thói quen đi đại tiện trong khoảng thời gian nhất định trong ngày, tốt nhất là vào buổi sáng sớm.
• Tránh nhịn đại tiện, khi cơ thể có nhu cầu nên đi ngay, áp dụng biện pháp phòng tránh táo bón.
• Kiểm soát tinh thần, hạn chế lo âu, căng thẳng ảnh hưởng đến hoạt động tiêu hóa. Người bệnh có thể ngồi thiền hoặc luyện tập yoga để thư giãn đầu óc, thả lỏng cơ thể.
• Sắp xếp thời gian học tập, làm việc và nghỉ ngơi hợp lý.
• Vận động cơ thể giúp điều hòa hoạt động trao đổi chất, kích thích tiêu hóa tốt hơn. Tuy nhiên bạn không nên tập luyện sau khi ăn no, nên nghỉ ngơi khoảng 20-30 phút trước khi vận động, tốt nhất nên đi bộ nhẹ nhàng.

Xoắn đại tràng sigma là một trong những bệnh lý về tiêu hóa phổ biến hiện nay. Nếu không phát hiện và điều trị, tình trạng này kéo dài có khả năng gây ra các biến chứng ảnh hưởng hoạt động tiêu hóa, đào thải phân ra khỏi cơ thể. Do đó, bạn nên thăm khám nếu cơ thể gặp phải triệu chứng khó chịu thường xuyên mà không rõ nguyên nhân. Phát hiện và can thiệp kịp thời giúp bạn phòng tránh được các rủi ro không mong muốn.

Có thể bạn quan tâm:

• Khám viêm đại tràng ở đâu tại TPHCM tốt nhất? [Update 2021]
• 16 Cách chữa đau dạ dày tại nhà nhanh nhất, giảm đau cấp tốc
• Thuốc kháng sinh chữa viêm đại tràng và những điều cần biết
• Các bài thuốc dân gian chữa viêm đại tràng từ thảo dược dễ kiếm

Xem thêm: Viêm lộ tuyến độ 3 nguy hiểm như thế nào? Có chữa khỏi không?