Viêm họng nổi hạch cảnh báo bệnh gì? Điều trị như thế nào?

Viêm họng nổi hạch có thể cảnh báo nhiều căn bệnh nguy hiểm, thậm chí là ung thư. Bạn đọc cần cảnh giác trước tình trạng họng đau, sưng viêm, hạch bạch huyết nổi bất thường. Vậy viêm họng nổi hạch thường liên quan đến những căn bệnh nào và cách điều trị ra sao? Hãy cùng giải đáp ngay trong viết dưới đây!

Viêm họng nổi hạch là gì? 

Thực tế, viêm họng nổi hạch chỉ được coi là trong những biểu hiện của bệnh viêm họng. Triệu chứng này thường khá hiếm gặp, hầu như chỉ xuất hiện khi bệnh chuyển biến xấu. Chẳng hạn như viêm họng cấp do vi khuẩn gây nhiễm trùng nặng hoặc viêm họng mãn tính. 

Theo bác sĩ Lê Phương – Giám đốc chuyên môn Bệnh viện Đa khoa YHCT Quân dân 102: “Hạch bạch huyết là nơi sản sinh ra kháng thể miễn dịch giúp chống lại virus, vi khuẩn. Toàn bộ cơ thể có khoảng 600 hạch bạch huyết. Chúng thường nằm ẩn ở các bề mặt da hoặc nằm sâu trong khoang bụng và khoang ngực. Chỉ khi nào chứng nhiễm trùng trở nên nặng, các hạch bạch huyết mới nổi lên”.

Đối với bệnh viêm họng, hạch bạch huyết thường nổi ở các vị trí:

• Viêm họng nổi hạch sau tai, một hoặc sang cả hai bên gáy
• Viêm họng nổi hạch ở cổ
• Viêm họng nổi hạch dưới hàm/cằm

Các hạch có thể biến mất sau khi triệu chứng nhiễm trùng hết. Tuy nhiên, có một vài trường hợp bị xơ hóa, hạch không thể nhỏ lại và luôn tồn tại ở vị trí nổi. Người bệnh cần liên hệ với bác sĩ ngay khi thấy dấu hiệu hạch xơ hóa. Bởi chúng có thể tiến triển thành ung thư ác tính.

Viêm họng nổi hạch nguy hiểm không? Cảnh báo bệnh gì?

Có những bệnh gây nổi hạch bạch huyết không đáng lo ngại, lành tính và biến mất sau vài ngày điều trị. Nhưng cũng có trường hợp hạch bạch huyết bám dính ở một chỗ trong thời gian dài, không biến mất. Đây là dấu hiệu cảnh báo những căn bệnh nguy hiểm, cần được điều trị và can thiệp sớm. Cụ thể như:

Viêm họng do vi khuẩn

Hạch bạch huyết nổi cho thấy các vi khuẩn và virus gây hại phát triển quá mức cho phép. Phổ biến nhất là ở người bị viêm họng liên cầu. Nếu bệnh không chữa trị kịp thời, vi khuẩn Streptococcus pyogenes có thể gây biến chứng đến nhiều cơ quan khác như tai, mũi, tim, thận, phổi… Người bị nổi hạch ở cổ do viêm họng thường kèm theo triệu chứng sốt, đau rát họng, họng sưng đỏ, khó nuốt, khàn tiếng.

Viêm amidan

Bản thân amidan là một cơ quan sản sinh ra tế bào miễn dịch. Khi các vi khuẩn, virus xâm nhập ồ ạt có thể khiến amidan bị viêm ngược trở lại. Người bị viêm amidan có những biểu hiện tương đồng với viêm họng. Họng bị sưng, đỏ, đau rát, khàn tiếng, sốt cao. Do amidan khẩu cái nằm ở ngay sau thành họng, trước đường thở nên người bệnh có thể thấy nổi hạch ở cổ.

Cảm lạnh, cảm cúm

Cảm lạnh, cảm cúm do nhiễm siêu vi có thể khiến cơ thể nổi hạch. Nhưng tình trạng này thường không đáng lo ngại. Người bệnh thường bị nghẹt mũi, sổ mũi, ho khan, ho có đờm, hạch nổi ở sau gáy, đau nhói ở tai, đau ở xoang hoặc sốt nhẹ. 

Sởi, Rubella

Cùng là nhiễm siêu vi nhưng virus gây sởi, Rubella (sởi Đức) lại nguy hiểm hơn cảm lạnh, cảm cúm rất nhiều. Căn bệnh này gây nhiều biến chứng về mắt, viêm màng não, viêm não, viêm phổi nặng… Người bệnh thường bị phát ban ở đầu rồi lan dần xuống cơ thể, kéo dài từ 2 đến 3 ngày. Kèm theo đó là triệu chứng đau đầu, sốt nhẹ, nghẹt mũi, sổ mũi, đau họng, sưng hạch bạch huyết ở cổ hoặc sau tai.

Nhiễm trùng tai

Khi bị nhiễm trùng tai (viêm tai ngoài, viêm tai giữa), người bệnh thường bị nổi hạch ở sau tai, cùng bên tai bị viêm. Ngoài cảm giác đau đớn ở sâu trong tai, người bệnh thường khó cử động cơ hàm, họng đau, thực hiện nhai nuốt khó khăn.

Nhiễm trùng răng

Nhiễm trùng răng có thể làm các hạch bạch huyết ở vùng cổ sưng to. Đồng thời đi kèm các dấu hiệu điển hình là đau họng, đau răng. Tình trạng này không gây nguy hiểm nhưng người bệnh cần nhanh chóng điều trị để không phải chịu nhiều đau đớn.

Bệnh bạch cầu đơn nhân

Bệnh bạch cầu đơn nhân thường do nhiễm virus, gây sốt, đau họng, sưng amidan, phát ban và nổi hạch ở cổ. Tuy nhiên, đây là căn bệnh không quá nguy hiểm. Những người từng mắc bệnh sẽ tạo được kháng thể miễn dịch với virus suốt đời. 

Ung thư tuyến giáp

Một trong những dấu hiệu điển hình của ung thư tuyến giáp là nổi hạch ở cổ. Sau đó kèm theo cảm giác mắc nghẹn, khó nuốt, âm thanh khàn đi giống như vỡ giọng. Chỉ một số ít bệnh nhân có triệu chứng đau rát ở họng tương tự viêm họng, viêm amidan. Đây là căn bệnh rất nguy hiểm vì dễ di căn sang nhiều cơ quan khác, tiên lượng thấp.

Ung thư vòm họng

Người bị ung thư vòm họng rất khó để phát hiện ở giai đoạn đầu. Các biểu hiện tương tự như bệnh tai mũi họng bao gồm đau đầu, ù tai, ngạt mũi một bên, khó nói, khàn tiếng, khó nuốt…kéo dài không có nguyên nhân. Hạch bạch huyết thường nổi ở cạnh góc hàm. Khi bệnh phát triển ở giai đoạn cuối thì hạch thường cứng và không có cảm giác đau đớn.

Khi người bệnh phát hiện hạch bạch huyết nổi, cho dù không có cảm giác đau đớn hoặc có kèm theo các triệu chứng sốt, đau rát họng thì đều phải đến bệnh viện khám. Việc xác định nguyên nhân gây nổi hạch càng sớm thì càng giúp bạn chủ động trong điều trị và phòng tránh những căn bệnh nguy hiểm, ung thư quái ác.

Cách điều trị viêm họng nổi hạch hiệu quả

Với mỗi một căn bệnh gây viêm họng nổi hạch, biện pháp điều trị sẽ khác nhau. Tuy nhiên, bài viết này sẽ đề cập cho bạn cách giải quyết viêm họng nổi hạch xuất phát từ bệnh lý viêm họng.

Chữa viêm họng nổi hạch theo dân gian

Hạch bạch huyết nổi khi tình trạng nhiễm trùng tại họng ngày càng xấu đi. Lúc này, bạn có thể giảm đau tạm thời bằng các biện pháp dân gian trước khi thực hiện điều trị chuyên sâu như sau:

• Chườm nóng: Lấy khăn mặt sạch nhúng vào nước nóng, vắt khô và chườm lên vùng hạch nổi. 
• Uống nước ấm: Bạn chỉ cần uống nước ấm thường xuyên, cổ họng sẽ bớt đau nhức và hạch bạch huyết giảm sưng.

Các mẹo này đều giúp hoạt huyết, tán ứ nên có thể giúp hạch bạch huyết đỡ sưng đau. Đối với các triệu chứng tại họng, người bệnh dùng bài thuốc sau:

• Hồng bì: Hồng bì phơi khô, cam thảo, vỏ rễ dâu mỗi thứ khoảng 10g, đem sắc cùng với nhau trong 30 phút. Chia nước thành 3 phần uống trong ngày, trước bữa ăn 30 phút. 
• Gừng: Gừng thái thành từng lát mỏng, sau đó trộn đều cùng mật ong và đem hấp cách thủy trong khoảng 10 – 15 phút. Chắt lấy phần cốt uống 2-3 lần/ngày.
• Rau diếp cá: Rau diếp cá sau khi rửa sạch thì giã nát hoặc xay nhuyễn tạo thành nước ép. Hoặc lấy rau diếp cá trộn cùng nước vo gạo, đun sôi để uống. Mỗi ngày uống 1 cốc.

Mặc dù các mẹo dân gian giúp giảm đau tốt nhưng người bệnh không nên lạm dụng. Việc chần chừ trong điều trị viêm họng nổi hạch sẽ khiến họng nhiễm trùng ngày càng nặng hơn, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.

Tây y điều trị viêm họng nổi hạch như thế nào?

Sau khi chẩn đoán nguyên nhân gây sưng hạch bạch huyết, bác sĩ sẽ kê loại kháng sinh diệt khuẩn phù hợp cho người bệnh. Kháng sinh sẽ được phối hợp các loại thuốc kháng viêm, trừ ho, giảm đau hạ sốt tùy vào triệu chứng xuất hiện. Các loại thuốc thường được kê bao gồm:

• Thuốc kháng sinh: Penicillin, Amoxicillin là hai loại được sử dụng phổ biến nhất. Trong trường hợp bạn có cơ địa dị ứng với hai loại thuốc này, bác sĩ sẽ chuyển sang kê cephalosporin (cephalexin), Erythromycin, Azithromycin (Zithromax).
• Thuốc giảm ho: Các loại thuốc chứa Codein, Alimemazin, Toplexil, Dextromethorphan.
• Thuốc long đờm: Acetylcystein, Carbocistein, Ambroxol.
• Thuốc giảm đau giảm sốt: Ibuprofen (Advil, Motrin), Acetaminophen (Tylenol), Aspirin. 
• Thuốc xịt họng hoặc viêm ngậm: Có thành phần Hexylresorcinol, Benzydamine, Benzocaine, Dequalinium chloride, Amylmetacresol, 2,4-dichlorobenzyl alcohol, Anasthetics hoặc được bào chế từ thảo dược đông y.

Lưu ý: Không dùng Aspirin cho phụ nữ có thai và trẻ nhỏ.

Các loại thuốc này chỉ được dùng khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Người bệnh không được tự ý sử dụng thuốc khi chưa đến bệnh viện thăm khám. Thuốc kháng sinh nếu sử dụng sai hàm lượng và cách thức rất nguy hiểm. Đặc biệt là với phụ nữ có thai và trẻ em thì nguy cơ gặp tác dụng phụ rất cao.

Dùng kháng sinh ngắn hơn thời gian quy định có thể khiến vi khuẩn chưa được tiêu diệt sạch và kháng thuốc. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình điều trị các bệnh nhiễm khuẩn sau này. Việc dùng thuốc quá liều thường dẫn đến các tác dụng phụ nguy hiểm như suy giảm hệ miễn dịch, suy gan, suy thận, đau dạ dày, sốc phản vệ…Trong suốt quá trình sử dụng, người bệnh phải tuyệt đối tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ.

Cách chữa viêm họng nổi hạch theo Đông y

Theo quan điểm của đông y, viêm họng thuộc chứng Hầu tý, do ngoại cảm phong hàn kết hợp với đàm nhiệt bên trong cơ thể. Khi bệnh không chữa dứt điểm từ giai đoạn cấp khiến hỏa độc tích tụ lâu ngày sẽ chuyển thành mãn tính. Viêm họng nổi hạch thường xuất hiện ở giai đoạn này.

Để điều trị bệnh, Đông y tập trung vào nguyên tắc BỔ CHÍNH KHU TÀ, không chỉ sử dụng các thảo dược có tính diệt khuẩn, trừ ho mạnh mà còn kết hợp với các vị thuốc giúp hoạt huyết, cân bằng âm dương, cải thiện sức đề kháng của cơ thể từ đó loại trừ bệnh tận gốc.

Nguyên tắc này của Đông y cũng đang được nhiều đơn vị áp dụng trong điều trị viêm họng, tuy nhiên được đánh giá cao phải kể tới Bệnh viện Y học cổ truyền Tai Mũi Họng Quân dân 102. Được biết đây là đơn vị trực thuộc CTCP Bệnh viện Đa khoa Y học cổ truyền Quân dân 102,  tiền thân là Trung tâm Thừa kế và Ứng dụng Đông y Việt Nam.

Điểm nổi bật trong công tác điều trị của Bệnh viện Tai Mũi Họng Quân dân 102 là áp dụng phương pháp Đông y có biện chứng. Không chỉ khám và điều trị viêm họng bằng các phương pháp truyền thống của y học cổ truyền, bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, thiết bị hiện đại nhằm giúp các bác sĩ chẩn đoán, kiểm tra, xét nghiệm chính xác tình trạng của người bệnh. Khi xác định rõ về tình trạng của người bệnh, việc đưa ra lộ trình điều trị mới chính xác nhất. Trong suốt quá trình điều trị bằng các bài thuốc y học cổ truyền, người bệnh cũng thường xuyên được kiểm tra sức khỏe, tiến triển bệnh từ đó giúp bác sĩ kịp thời điều chỉnh hướng chữa trị cho phù hợp.

Để tối ưu hiệu quả điều trị, các bác sĩ, chuyên gia tại Bệnh viện Quân dân 102 cũng dành nhiều thời gian nghiên cứu, xây dựng liệu trình điều trị viêm họng theo 3 giai đoạn rõ ràng, cụ thể như sau:

Ở giai đoạn 1 của liệu trình, bệnh nhân được sử dụng các thảo dược như kim ngân, liên kiều, thanh đại diệp, bồ công anh, tan diệp, tang kí sinh,…. nhằm thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm làm giảm các triệu chứng ho, sốt,…

Giai đoạn 2 giúp đẩy lùi bệnh tận gốc các căn nguyên gây bệnh cả bên trong và bên ngoài cơ thể. Ở giai đoạn này, người bệnh được kê đơn bài thuốc độc quyền THANH HẦU BỔ PHẾ THANG. Đây là kết quả của công trình nghiên cứu khoa học “Chữa viêm họng/viêm amidan/ ho bằng bài thuốc y học cổ truyền” do các bác sĩ tại Bệnh viện Đa khoa YHCT Quân dân 102 thực hiện. Bài thuốc ứng dụng triệt để nguyên tắc điều trị của YHCT là BỔ CHÍNH KHU TÀ nhằm xử lý các căn nguyên gây viêm họng:

Thuốc được kế thừa, phát triển từ hơn 100 bài thuốc thảo dược cổ phương. Trải qua quá trình nghiên cứu tỉ mỉ, kỹ lưỡng, các bác sĩ, lương y đã lựa chọn ra những thành phần phù hợp nhất với cơ địa của người bệnh hiện đại. Trong đó, một số thành phần tiêu biểu phải kể tới:

Bài THANH HẦU BỔ PHẾ THANG của Bệnh viện Quân dân 102 sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội như

• Loại bỏ bệnh tận gốc: Thanh hầu bổ phế thang có cơ chế tác động bồi bổ chính khí, phục hồi công năng của tạng phủ trước nhằm nâng cao sức khỏe toàn diện. Chính khí tăng cường sẽ kích hoạt cơ chế chữa bệnh tự nhiên của cơ thể giúp tiêu diệt virus lẫn vi khuẩn hiệu quả. 
• Triệt tiêu các triệu chứng viêm nhiễm: Sau khi tạng phủ được nâng cao, ngoại tà và nội tà đều được loại bỏ thì các triệu chứng bệnh cũng biến mất hoàn toàn. Để giúp người bệnh thoát khỏi triệu chứng nhanh, trong thành phần của bài thuốc cũng có nhiều nam dược mang đặc tính kháng sinh, trừ ho, chữa khản tiếng, sưng đau họng…rất hiệu quả.
• Điều trị dự phòng: Do chú trọng vào cải thiện sức khỏe tổng thể, bồi bổ ngũ tạng, nâng cao hệ miễn dịch, Thanh hầu bổ phế thang còn có tác dụng phòng chống viêm họng tái phát trở lại. Đồng thời nâng cao miễn dịch hệ hô hấp, ngăn ngừa các bệnh lý viêm đường hô hấp khác rất hiệu quả.
• An toàn, lành tình, không gây tác dụng phụ: Toàn bộ thành phần bài thuốc đều được thu hái tại các vườn thảo dược sạch, đạt tiêu chuẩn GACP-WHO bệnh viện xây dựng và phát triển. Quá trình thu hái và bào chế thuốc cung được thực hiện theo quy trình nghiêm ngặt, đảm bảo không chứa hóa chất, tạp chất hay các chất gây hại. Vì thế, bài thuốc thích hợp sử dụng cho cả trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ có thai và cho con bú.

Giai đoạn 3 của liệu trình, người bệnh sẽ được kê đơn thuốc nhằm bồi bổ cơ thể, nâng cao sức đề kháng của cơ thể. Đây cũng là giai đoạn rất quan trọng với người bệnh bởi chỉ khi sức đề kháng tốt, sức khỏe hô hấp được cải thiện, các yếu tố gây bệnh sẽ không có cơ hội quay lại, tấn công cơ thể.

Trong quá trình điều trị, tùy thuộc vào tình trạng, cơ địa của mỗi bệnh nhân, các bác sĩ sẽ gia giảm, thêm bớt thành phần thảo dược sao cho phù hợp nhằm mang tới hiệu quả tối ưu nhất. Cụ thể, với trẻ nhỏ, thuốc được bổ sung một số thảo dược bổ phế, hoặc thảo dược giúp trẻ dễ uống thuốc, ăn ngon, ngủ ngon hơn. Với phụ nữ mang thai sẽ kê thêm thảo dược giúp an thai như bồ công anh, hoa cúc, sinh khương,… Với người đang cho con bú sẽ có thêm 1 số thảo dược giúp lợi sữa như Thông thảo, đinh lăng, bồ công anh.

Nhờ liệu trình rõ ràng cùng phương pháp điều trị đột phá, Bệnh viện Quân dân 102 đã giúp nhiều bệnh nhân thoát khỏi viêm họng. 

Biện pháp phòng ngừa viêm họng nổi hạch

Viêm họng nổi hạch hoàn toàn có thể phòng tránh được. Bởi đây là một biến chứng do nhiễm trùng không được điều trị dứt điểm và chuyển biến nặng. Để phòng ngừa viêm họng nổi hạch, bạn đọc cần lưu ý:

• Hạn chế ăn các thực phẩm tích nhiệt độc trong cơ thể như đồ chua cay, ủ muối, nhiều dầu mỡ. Các thực phẩm có nhiều đường cũng hạn chế khả năng tiêu diệt vi khuẩn của tế bào miễn dịch. Tuyệt đối không được sử dụng thức uống có cồn, có ga, hút thuốc lá trong suốt quá trình điều trị.
• Người bệnh nên bổ sung nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Tăng cường ăn các thực phẩm chứa kẽm giúp tăng sinh tế bào miễn dịch cho cơ thể. Nên uống các loại trà thảo mộc hỗ trợ tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh như trà xanh, trà tía tô, trà hoa cúc, trà gừng…
• Nên tập luyện thể dục thể thao thường xuyên để nâng cao sức đề kháng cho cơ thể. Người bệnh có thể lựa chọn các hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ, tập yoga…
• Luôn giữ ấm cho cổ họng, vệ sinh răng miệng sạch sẽ, sử dụng nước muối sinh lý để súc miệng, súc họng mỗi ngày.
• Luôn đeo khẩu trang ở nơi công cộng, hạn chế tối đa việc tiếp xúc với môi trường khói bụi, ô nhiễm.
• Nghỉ ngơi hợp lý, ngủ đủ giấc để cơ thể không bị mệt mỏi, hệ miễn dịch hoạt động tốt hơn.

Viêm họng nổi hạch là dấu hiệu cảnh báo cơ thể đang bị nhiễm trùng. Điều quan trọng nhất là bạn cần đến bệnh viện thăm khám và thực hiện chẩn đoán ngay. Sau đó tìm biện pháp điều trị phù hợp với tình trạng sức khỏe. Tuyệt đối không được ủ bệnh lâu, để bệnh tiến triển theo chiều hướng xấu. Nếu bạn đọc, người bệnh còn băn khoăn về viêm họng nổi hạch có thể liên hệ với bác sĩ để được tư vấn cụ thể theo thông tin:

BỆNH VIỆN YHCT TAI MŨI HỌNG QUÂN DÂN 102 Trực thuộc CTCP Bệnh viện Đa khoa YHCT Quân dân 102 Địa chỉ: Hà Nội: Số 7 ngách 8/11 Lê Quang đạo, Phú Đô, Nam Từ Liêm, HN Hồ Chí Minh: Số 179, đường Nguyễn Văn Thương, Phường 25, Quận Bình Thạnh, TP.HCM. Hotline: 0888.598.102 – 0974.026.239 Website: benhvientaimuihong102.org Fanpage: Bệnh viện YHCT Tai mũi họng Quân Dân 102

XEM THÊM:

Thuốc chữa ho Thanh hầu bổ phế thang dùng cho người đau dạ dày không?

Thực hư HIỆU QUẢ bài thuốc thảo dược chữa viêm họng của Trung tâm Đông y Việt Nam

Xem thêm: VIÊN UỐNG TRẮNG DA