Viêm loét dạ dày là gì? Triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Viêm loét dạ dày là bệnh tiêu hóa ngày càng phổ biến ở nước ta. Căn bệnh này có ảnh hưởng lớn đến đời sống sinh hoạt và sức khỏe của người bệnh. Để tìm hiểu những thông tin chi tiết nhất về bệnh cũng như giải pháp điều trị hiệu quả, hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây.

Bệnh viêm loét dạ dày tá tràng là gì?

Viêm loét dạ dày là một dạng bệnh về tiêu hóa khi lượng acid dạ dày dư thừa và vi khuẩn xâm lấn vào dạ dày gây tổn thương niêm mạc. 

Căn bệnh này có đặc điểm là tùy theo các vị trí của vết viêm và loét khác nhau mà nó sẽ có các tên gọi là viêm dạ dày và tá tràng, loét bao tử, bệnh tá tràng, viêm tâm vị, viêm bờ cong nhỏ, loét dạ dày tá tràng…

Khi bước vào giai đoạn cấp, bệnh thường sẽ khởi phát triệu chứng đột ngột, diễn tiến nhanh nhưng di chứng để lại ít và người bệnh vẫn có thể chữa khỏi hoàn toàn. Vậy nhưng, nếu ở giai đoạn mãn tính, dù bệnh có tiến triển chậm hơn nhưng lại dai dẳng, rất khó điều trị dứt điểm và có nguy cơ cao gây ra các biến chứng nặng nề.

Căn bệnh này có khả năng tấn công bất cứ đối tượng nào và nhất là những triệu chứng nghiêm trọng của bệnh thường thấy ở nam giới, người trẻ tuổi. Lý do là vì nhóm người này quá thờ ơ, chủ quan, không chú ý bảo vệ sức khỏe. 

Nguyên nhân gây viêm loét dạ dày là do đâu?

Viêm loét dạ dày tá tràng do rất nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Khi hiểu được nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp bạn có hướng điều trị cũng như có biện pháp phòng tránh bệnh tốt hơn. Dưới đây là những nguyên nhân gây bệnh viêm dạ dày phổ biến nhất:

• Vi khuẩn HP: Nguyên nhân đầu tiên gây viêm loét dạ dày chính là do sự tấn công của vi khuẩn HP. Việc loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn này ra khỏi niêm mạc dạ dày không hề dễ, thậm chí là không thể.
• Do di truyền: Đây là một nguyên nhân thường thấy nhất gây nên bệnh viêm loét dạ dày thường gặp vì nó có liên quan trực tiếp đến tiểu sử sức khỏe của cả gia đình. Nếu trong nhà bạn có thành viên bị mắc bệnh viêm loét thì bạn cũng sẽ có nguy cơ mắc cao hơn so với người bình thường.
• Do hội chứng Zollinger-Ellison: Người bệnh sẽ hình thành một số khối u ở tá tràng, tụy hay còn gọi là u gastrin. Khối u này có tới ⅔ là u ác tính. Khi đó, người bệnh sẽ tăng việc tiết hoocmon gastrin kéo theo tăng tiết dịch axit trong dạ dày, làm phá hủy lớp niêm mạc dạ dày.
• Thường xuyên bị stress, căng thẳng: Các nghiên cứu đã cho biết rằng việc thường xuyên bị căng thẳng mệt mỏi sẽ gia tăng tối đa nguy cơ mắc bệnh viêm loét bao tử. Tình trạng này sẽ gây tác động đến việc sản xuất axit dạ dày.
• Nạp quá nhiều muối: Những người có thói quen ăn nhiều muối có thể làm tăng hoạt động vi khuẩn HP, khiến cho chúng hoạt động mạnh hơn bao giờ hết. Ăn
  quá nhiều muối cũng sẽ tác động xấu đến tình trạng bao tử của bạn.
• Lạm dụng thuốc kháng sinh, kháng viêm: Những loại thuốc chống viêm không steroid; Tác động của những thành phần thuốc kháng sinh như: chữa bệnh xương khớp, nhóm thuốc chống viêm, thuốc giảm đau, an thần… được xem như “con dao hai lưỡi” gây tổn thương niêm mạc bao tử
• Dùng chất kích thích: Khi người bệnh tiếp xúc với tác nhân gây hại cho dạ dày như uống rượu bia, dùng thực phẩm không an toàn, nhiều gia vị nóng, dùng nhiều chất kích thích… cũng làm tăng nguy cơ gây viêm loét

Ngoài ra, có một vài nguyên nhân khác gây loét dạ dày tá tràng cũng cần kể đến như cũng có thể do người bệnh bị tấn công bởi nấm, virus, vi khuẩn,…

Triệu chứng viêm loét dạ dày tá tràng

Những triệu chứng gây loét dạ dày rất đa dạng, tùy thuộc vào bệnh đang ở giai đoạn nào, vị trí ổ loét và những biến chứng đi kèm với nó. Nếu người bệnh đang ở giai đoạn cấp tính sẽ có những biểu hiện bệnh rõ ràng hơn. Một vài triệu chứng viêm loét dạ dày tá tràng phải kể đến như:

Đau bụng là dấu hiệu điển hình

Tùy thuộc vào những vị trí đau bụng và tính chất của cơn đau mà các bác sĩ sẽ phát hiện ra vị trí viêm loét dạ dày tương ứng với nó.

• Trường hợp bị viêm loét tâm vị hay mặt sau của dạ dày sẽ có biểu hiện đau tại phần trên thượng vị, chếch sang phía bên trái. Cơn đau này cũng có thể kéo ngược lên ngực, rất dễ gây nhầm lẫn với bệnh co thắt tại động mạch vành.
• Nếu người bệnh bị đau bụng ngay sau ăn hoặc đau sau khi ăn khoảng 15 phút đến 1 tiếng thì vết viêm loét tại tâm vị hoặc bờ cong nhỏ.
• Nếu bị viêm loét dạ dày vùng hang vị người bệnh sẽ gây đau sau ăn khoảng 2-3 giờ.

Thăm khám bụng trong khi đang có cơn đau bạn sẽ thấy cứng cơ bụng vùng thượng vị. Lúc ấn tay vào vùng này thì cảm giác đau sẽ tăng lên. 

Triệu chứng ợ hơi, ợ chua

Khi có biểu hiện ợ hơi, ợ chua hay ợ nóng chính là triệu chứng hay gặp của đau tá tràng, người trẻ tuổi thường gặp triệu chứng này. 

Trong một vài trường hợp ợ dịch acid dạ dày trào lên vùng họng sẽ khiến cho đau rát kích ứng cổ họng dẫn đến những cơn ho dai dẳng, khó chịu. Những cơn ho này sẽ tăng về đêm khi nằm ngủ.

Viêm loét dạ dày gây buồn nôn

Một số người bệnh sẽ cảm thấy buồn nôn và nôn ra thức ăn khi bị viêm loét dạ dày tá tràng. Nếu bạn bị nôn ra thức ăn cũ ứ đọng lại trong dạ dày cần nhanh chóng đi kiểm tra xem có bị hẹp môn vị không.

Triệu chứng buồn nôn này sẽ càng ngày càng gia tăng thêm cả trước và sau khi người bệnh nạp thêm thức ăn vào.

Loét dạ dày tá tràng gây rối loạn tiêu hóa

Khi thấy bụng chướng hơi, táo bón, đôi lúc đau dọc khung đại tràng. Vậy nhưng, những biểu hiện rối loạn thần kinh thực vật ruột này rất ít khi gặp đối với loét dạ dày, còn trường hợp loét tá tràng sẽ gặp nhiều hơn.

Triệu chứng viêm loét nặng là chảy máu

Khi ổ loét tiến triển và bắt đầu ăn sâu vào thành dạ dày hoặc mạch máu sẽ có biểu hiện xuất huyết dạ dày. Biể
u hiện này cũng có thể gặp ở những người bị viêm dạ dày cấp do uống rượu, hoặc do nôn nhiều…

Tình trạng chảy máu dạ dày đa phần khó nhận biết bởi lượng máu chảy ra cũng rất ít. Biểu hiện bệnh viêm loét dạ dày này chỉ xác định được qua nội soi dạ dày hoặc xét nghiệm phân và phát hiện hồng cầu. Người bệnh có thể bị nôn ra máu nếu xuất huyết dạ dày cấp tính. 

Với người trung niên, người già nếu bị chảy máu dạ dày cần đặc biệt cảnh giác với biến chứng ung thư.

Những triệu chứng viêm loét dạ dày khá dễ nhận biết, người bệnh cần lưu ý đến tình trạng sức khỏe của mình để sớm phát hiện ra bệnh. Khi thấy có những biểu hiện hiện kể trên, người bệnh cần nhanh chóng tới các cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Phương pháp điều trị viêm loét dạ dày phổ biến

Có rất nhiều phương pháp để điều trị viêm loét dạ dày mà bạn có thể lựa chọn hoặc tùy theo những chỉ định của bác sĩ để có biện pháp phù hợp nhất. 

trong số những phương pháp điều trị thì có hai phương pháp phổ biến nhất là điều trị theo Tây y hoặc theo Đông y. Bạn có thể tìm hiểu thông tin cụ thể sau đây:

Điều trị viêm loét dạ dày theo Tây y

Trong Tây y, phương pháp điều trị viêm loét dạ dày tá tràng được chia ra làm hai loại như sau:

Dùng phương pháp nội khoa điều trị loét dạ dày tá tràng: 

Khi sử dụng phương pháp điều trị này thì việc thay đổi chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt là yếu tố quyết định. Kết quả điều trị nội khoa và dự phòng được bệnh tái phát một phần sẽ do chế độ dinh dưỡng quyết định. Ngoài ra, việc dùng thuốc cũng sẽ giúp bạn nhanh chóng giảm đi các triệu chứng.

Gợi ý một số loại thuốc Tây trị viêm loét dạ dày mà bạn có thể tham khảo như sau:

• Dùng thuốc có chứa các chất như calci, magie hydroxit… để trung hòa lượng axit.
• Dùng Sucralfat: Tác dụng khoanh vùng ổ loét, hạn chế tối đa sự khuếch tán ngược của các ion H+.
• Thuốc Bismuth: Dùng để bảo vệ niêm mạc dạ dày, tiêu diệt H.pylori.
• Thuốc Misoprostol bảo vệ niêm mạc, giúp cơ thể tăng bài tiết các dịch nhầy.

Điều trị viêm loét dạ dày theo ngoại khoa: 

Phương pháp điều trị này thường chỉ được chỉ định khi người bệnh đã điều trị bằng nội khoa không đạt kết quả, người bệnh có những biến chứng như hẹp môn vị, chảy máu, thủng, cần mổ cấp cứu…

Như vậy, phương pháp điều trị viêm loét dạ dày theo Tây y mang đến một số ưu điểm là hiệu quả nhanh, thuốc Tây có khả năng diệt vi khuẩn HP, đây cũng là phương pháp tiện lợi dễ sử dụng. 

Phương pháp điều trị này cũng có nhược điểm như: Tác dụng phụ của thuốc khá nhiều, làm cho lượng axit tăng quá mức gây cản trở tiêu hóa thức ăn. Nếu người bệnh lạm dụng thuốc tây có thể gặp nhiều biến chứng, khiến cho ổ viêm loét  sâu thêm.

Điều trị viêm loét dạ dày bằng đông y

Rất nhiều bệnh nhân chuyển sang lựa chọn phương pháp điều trị viêm loét dạ dày nhờ Đông y. Những bài thuốc Đông y có thành phần từ thảo dược tự nhiên đảm bảo tính an toàn. Những vị thuốc thường dùng để chữa viêm loét dạ dày như: nghệ, mật ong,…

Ưu điểm của phương pháp điều trị bằng Tây y:

• Ít để lại tác dụng phụ
• Người bệnh có thể dùng thuốc được lâu dài mà không sợ phụ thuộc vào thuốc.
• Khả năng làm lành những thương tổn do viêm và vết loét cao hơn.

Nhược điểm của thuốc Đông y:

• Tác dụng của thuốc chậm, ngấm từ từ.
• Thuốc Đông y đôi lúc không thể thể tiêu diệt triệt được vi khuẩn Hp.

Gợi ý bài thuốc Đông y chữa viêm dạ dày: 

• Chữa viêm loét dạ dày bằng nghệ: Pha nghệ cùng nước ấm, cho thêm một muỗng mật ong nguyên chất để dễ uống. 
• Dùng trứng gà và mật ong: Lấy lòng đỏ trứng gà và mật ong cho vào bát và khuấy đều với nhau. Nên dùng hỗn hợp này trong bữa sáng và dùng từ 2- 3 lần một tuần.
• Sơ can Bình vị tán là một trong những bài thuốc Đông y chữa viêm loét dạ dày hiệu quả số 1. Bài thuốc này là sự kết hợp của những loại thảo dược lành tính được Trung tâm Thuốc dân tộc nghiên cứu và đưa vào sử dụng. Bài thuốc này chia thành từng liệu trình điều trị bệnh phù hợp với những giai đoạn viêm loét dạ dày khác nhau.

Biện pháp phòng ngừa viêm loét dạ dày

Viêm loét dạ dày tá tràng gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người bệnh. Vì thế, ngay từ bây giờ bạn cần biết những biện pháp để phòng ngừa bệnh từ sớm. Dưới đây là những biện pháp phòng tránh viêm loét bao tử hiệu quả nhất cho bạn:

• Hạn chế tối đa việc sử dụng thức ăn khô cứng, thực phẩm chứa nhiều axit, dầu mỡ, chất bảo quản, gia vị cay mặn, giấm tỏi,…Cùng với đó, bạn cũng nên tránh dùng rượu bia, cà phê, uống trà đặc và tránh uống các loại nước ngọt có ga.
• Thường xuyên bổ sung thêm các loại dầu thực vật lành mạnh như dầu vừng, dầu hạt cải, dầu hạt hướng dương,… vào chế độ dinh dưỡng để phục hồi và làm lành ổ viêm loét. Không những vậy, các loại dầu này còn có tác dụng giúp giảm nóng rát, ngăn ngừa ợ hơi và phòng chống táo bón.
• Tích cực bổ sung các loại thực phẩm tốt cho cơ thể như rau xanh, trái cây, ăn những loại thực phẩm giàu tinh bột, cá, thịt lợn nạc, ăn các loại củ,…
• Người bị viêm loét bao tử nên chia nhỏ các bữa trong ngày, không nên ăn quá no và cũng tránh để bụng quá đói.
• Tránh tiếp xúc với khói thuốc lá vì điều này ảnh hưởng đến các chức năng hô hấp, khiến cho các ổ loét bị lan rộng, kích thích dạ dày tiết thêm nhiều dịch vị và tăng thêm nguy cơ khiến bệnh tái phát. Không chỉ cần loại bỏ thói quen hút thuốc lá mà bạn cũng cần tránh hít khói thuốc một cách thụ động.
• Dừng ngay những thói quen ăn uống không lành mạnh, không bỏ bữa, không đi ngủ ngay sau khi ăn, không tập luyện hoặc vận động mạnh sau ăn, tránh ăn quá nhanh…
• Người bị loét bao tử tuyệt đối không được tự ý sử dụng thuốc kháng sinh, các loại thuốc giảm đau và kháng viêm. Bạn cần thông báo với bác sĩ về tiền sử bệnh lý trước khi dùng thuốc tìm ra phương thuốc phù hợp nhất và cân nhắc trước khi kê đơn thuốc mới.
• Theo dõi tình trạng sức khỏe, phát hiện sớm và chủ động thăm khám, điều trị để tránh sưng viêm, nhiễm trùng.
• Khi đã mắc bệnh, bạn cần dành thời gian nghỉ ngơi, tránh việc lao động nặng và nhất là không nên thức khuya.
• Thường xuyên căng thẳng thần kinh là một trong yếu tố gây kích thích bao tử, khiến cho bao tử co bóp quá mức và làm tăng bài tiết dịch vị hơn. Muốn không gây ảnh hưởng đến quá trình điều trị bệnh, bạn nên giảm khối lượng công việc, thường xuyên tập thể dục, đọc sách, nghe nhạc, thư giãn… tránh gây các tác động tiêu cực đến bao tử.

Muốn ngăn chặn viêm loét dạ dày và những biến chứng có hại nó đem lại cho cuộc sống của bạn, hãy thực hiện những biện pháp phòng tránh bệnh trong thời gian sớm nhất.

Bài viết trên đây cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết nhất về bệnh viêm loét dạ dày. Hy vọng với những thông tin này sẽ mang đến cho bạn thêm những kiến thức để điều trị cũng như phòng tránh bệnh tốt nhất!

Xem thêm: U xơ tử cung và thai nghén – Thông tin cần biết